11 Mart 1932 Tarihli Akşam Gazetesi Sayfa 2

Sahife 2 Ihtikâr Belediye mücadele için tetkikat yapıyor Yiyecek ve içeceğe ait eşyanın toptan ve perakende fiatleri ara- sındaki mübim farklardan bahset- miş, misal olarak yağ ve fasulyeyi göstermiştik. Haber © aldığımıza göre belediye yaptığı tetkikat neticesinde erzak fiatlerinin ço- ğunda ibtikâr olduğuna kanaat getirmiştir. Ancak ihtikârla mü- cadele için esaslı bir surette çalışmak lâzım geldiğinden bu hususta tetkikata © başlanmıştır. Bu tetkikat netitesinde bir prog- ram bazırlanarık (mücadeleye başlanacaktır. Kok kömürü Son zamanlarda şehrimizde kok fiatleri yükselmiştir. Kış iptidasın- da 20 - 25 liraya verilen kok şimdi 30 liraya çıkmıştır. Buna sebep kışın devamlı olması ve kok sarfiyatının artmasıdır. Son zamanlarda. oduna nisbetle kok sarfiyatı pek ziyade artmıştır. Talep çoğalınca şirketler fiatleri arttırmışlardır. Halbuki kok yapılan maden kömürünün tonu 7 liraya alınıyor. Banun gazı çıkarılarak istifade ediliyor. Geri kalan kok kömürü ucuza mal oluyor. Belediye istihsal edilen kok kömürünün ihtiyaca kâfi gelme- diğini, diğer taraftan kontenjana dahil olduğu için bunun hariçten de getirilemediğini nazari dikkate alarak bir kok kömürü fabrikası açmağı düşünüyor. Belediye mu- avinlerinden Hâmit bey bu hususta demiştir ki : “— Evet böyle bir tasavvurumuz vardir. Halka mahrukat ihtiyacını ucuzca temin etmek için böyle bir fabrika açmak istiyoruz. Bu fabrikanın tesisi büyük bir paraya mütevakkıf değildir. Nibayet altmış bin lira ile tesisatın yapılacağı mümkün görülüyor. ,, Vali Muhiddin bey, Ankaradan döndükten sonra kok kömürü fabrikasını tesis meselesile meş- gul olacak, bu hususta şehir meclisnden karar alacaktır. Ihtikâr mı? Izmir 9 — Şehrimizde bir Mu- sevi tüccarın Avrupadan getirdiği mühim: miktarda eşyayı fazla kâr temini için İstanbula gönderdiği anlaşılmışıtır. MıntakafTicaret mü- dürlüğünce ibtikâr kanunu muci- bince hakkında icap eden muamele yapılarak kendisi Müddeiumumi- liğee sevkedilmiştir. Çalınan tablolar Resimleri ayni caddede satmak istemişler! Bundan bir müddet evvel İstiklâl caddesinde fotoğrafçı Moiz efendinin dükkânına hırsız girmiş ve bir çok büyük tablolar aşır- mıştır. Zabıta tahkikata başlamış fakat hırsızların izleri bulunama- mıştı. Evelki gün akşam üzeri Moiz efendinin kızı Matmazel Reçino caddede iki kişinin (tablolar satmakta olduklarını görmüş ve dikkat edince tabloların kendile- rine ait olduğunu anlamıştır. Bunu babasına “anlatmış ve derbal polise haber vermişler. Resim satanlar polis tarafından yakalanmışlar ve bunların, Niko ve Vahram isminde iki hırsız oldukları anlaşılmıştır. Resimleri gene aynı caddede satmaya cesaret eden bu iki maznun adliyeye teslim edilecek- rar e ara eb Bu Sabahki Telgraflar Buğday işinin milli bir sendi- kaya verilmesi muhtemel Ankara 11 (Telefon) — Buğ- day için alınması düşünülen ted- birler yeni mahsule matuf bulu- nacaktır. Zira halen köylünün elind kalmış mühim miktarda buğdayo yoktur. Geçen mahsul tüccarın ve mütevassıtların eline geçmiştir. Burada tebellür eden başlıca kanaate göre buğday fiatinin yükseltilmesile elde edilecek maddi faideden yalnız ve sadece köylü istifade etmelidir. Onun için ter- cih edilecek şekil, bu işin milli bankalardan müteşekkil bir sen- dikaya tevdii olacağı galip bir ihtimal addediliyor. Her hangi bir vaziyet içinde elde stok bulundurmak lüzumu da ehemmiyetle derpiş olunan bir esastır. Mamafih buğday işinin idaresi ve halli bazı zararları da mucip olabileçeginden hükhmet bu zararın telafisini garanti ede- cektir. Ankarada ekmek 8 kuruşa yükselmiştir. Buğday meselesinin son zamanlarda günün meselesi halini alması şehrimizde buğday ve arpa alışverişleri üzerinde hissedilir bir tesir uyandırmıştır. Istanbuldan Ankaraya son gün- lerde mühim miktarda arpa sipa- rişleri de yapılmıştır. Bir müddetten beri havaların yağışlı ve fena gitmesi Ankaraya civardan gelmekte olan buğday ve arpa mevaridatını azaltmıştır. Civar köylerde bilhassa Koç- hisar, Haymana, Böâlâ taraflarında köylünün elinde fazla miktarda arpa mevcuttur. Fakat buğday mühim miktada azalmıştır. Ankara köylüsü buğdayın kısmı azamını sonbaharda piyasaya çıkarmıştır. Buğdayın beher ya- rımı 50 ilâ 60 kuruşa, arpanın yarımı da 42 ilâ 46 kuruşa kadar satılmaktadır. 65 kuruşa satılan sert buğdaydır. Bu sene içinde o Ankaradan daha 200 vagon kadar hububat sevk edilebileceği Tahmin edile- biliyor. Şimdilik Ankara borsasına günde 2 buçuk 3 vagon hububat gelmektedir. Bu da ancak Ankaranın ibtiya- cını temin ediyor. Şehirde ve tüccar elinde fazla stok mal yoktur. Evelce dört beş fabrika Ankara piyasasına yevmiye 200 ilâ (300 çuval un arzederken bu mıktar son günlerde azaldığından un fiatleri yükselmiştir. 56 okka- lık çuval 450-500 kuruş arasinda satılmaktadır. Şanghayda harp hazırlığı ... Cemiyeti Akvam işi pamuk ipliğine bağlamağa çalışıyor Londra, 10 ( Hususi) — Şang- hay civarında vaziyette değişiklik yoktur. Iki taraf ta faaliyetle harp hazırlığı yapıyor. Yeniden gelen Japon askeri cebheye gönderilmiş- tir. Çinliler de yeni! kuvvet sevk- ediyorlar. Cephede her gün küçük müsademeler olmaktadır. Japonlar, kendilerinin mütareke aktine hazır olduklarını söyliyerek mesuliyeti (o çinlilere oyükletmek istiyorlar. Halbuki çinliler, japon- ların taahütleri hilâfına askerlerini çekmediklerini, japon askeri çekil- medikçe mütareke ! aktedemiye- Satılan evrak Maliye vekili sual takririne cevap verdi Ankara 11 — Meclis dün top- landı. Maliye vekili Mustafa Ab- dülhalik bey, Manisa mebusu Refik Şevket beyin bir bulgara satılan evrak hakkındaki sual takririne cevap verdi. Maliye vekilinin izahatına naza- ran satılan evrak hakkında müfet- tişler yaptıkları tetkikatı bitirmiş- tir. Müfettişlerin raporları şürayi devlete gönderilmiştir. Bu hususta vazifelerinde kabahatli görülenler hakkında şürayi devlet taraıfınnan karar (o verilecektir. 53 çuval içindeki tarihi evrak da O tek- rar alınmıştır. Bunlar Sofya sefa- retinde durmaktadır. e Çuvallar henüz açılmamıştır. Evrakın nok- san olup olmadığı malüm değildir. 1 aralık söz alan Refik Şevket ey: < Maliye vekili bey evvelki beyanatlarında bu meselede ka- nuna muhalif bir şey görmedik- lerini söylemişlerdi. Şimdi bazı- larının ihmali gözüktüğünden bah- sediyorlar. Bir işte netice almadan müspet veya menfi cevap ver- mekte dikkatli olmak lâzımdır, dedi. Maliye vekili bey de buna cevap verdi, Müzakere kâfi görüldü. Hâlâ haber yok Nev York 10 — Lindberğin çocuğundan hâlâ haber yoktur. ocuğun ailesine iade edildiği ceklerini beyan ediyorlar. Vaziyet el'an çok gergindir. Şanghay şehrinde sükün hüküm sürdüğünden Amerika gemileri avdet etmeğe başlamıştır. Mançuriden gelen haberlere göre ilk - hükümet teşekkül etmiştir. Fakat halk yeni hükümeti mem- nuniyetle karşılamamış, bazi ka- rışıklıklar olmuştur. Gemiyeti Akvam işi pamuk ipliğine bağladı Cenevre, 10 — Cemiyeti Ak- yam Çin - Japon meselesi hakkın- Komünist tevkifatı Kırklarelinde bir telgrafçı tevkif edilmiş Edirnede bazı kimselerin ko- münistlik ile alâkadar oldukların- dan tevkif edildikleri yazılmıştı. Istintak hâkimliğince tetkik olu- nan bu evrak üzerine görülen lüzuma mebni Kırklareli telgraf memurlarından Burhaneddin Ef. isminde bir zat da tahtı tevkife alınmıştır. Tahkikata devam edi- lecektir. Yeniden bazı delâil elde edilmiştir. Tasarruf Vekâletler kararın tatbikine başladılar Ankara 11 — Yeni sene bütçesi başlayıncaya kadar yapılıcak ta- sarruf hakkında vekiller heyeti tarafından verilen kararların tat- bikine başlanmıştır. Her vekâlet bu meselede O kendisine (düşen ve evrak cephelerde azami tasarrufa baş- | lamıştır. Heyeti o vekile kararnamesine nazaran eyrakı matbua tabettir- mek te heyeti vekile yapılacaktır. Icra ve iflâs kanunu Ankara, 11 — Icra ve iflâs ka- nunu lâyihasının tetkikine adliye encümeni tarafından başlanılmış- tır. Kanun 123 üncü maddeye | vazife halen kalemi da karar vermiştir. (Bu karara göre bir komisyon teşkil edile- cektir. Komisyon iki taraf arasında bir anlaşma ve uzlaşma teminine çalışacaktır. Buna muvaffak ola- mazsa mu hasematin tatili ve Japon askerlerinin geri çekilmesi için bir rapor verecektir. Bitaraf mıntıka tesisine gelin- ce, Şanghayda, alâkadar dört devlet, imkân görürlerse, Bu hu- susta teşebbüste bulunacaklardır. Teşkil edilen komisyon icap eder- se Lâhey divanı adaletinin de mutaleasını alacaktır. Almanyada Berlinde dün bir çok müsademeler oldu Berlin 11 (Hususi) — intihap faaliyeti hararetle devam ediyor. Bu münasebetle sıksık müsade- meler vuku bulmaktadır. Dün Ber- linin mühtelif yerlerinde faşistlerle komünisler arasında muhtelif mü- sademeler olmuş, polis işe müda- hale etmeğe mecbur olmuştur. Bir kaç yaralı vardır. Dün faşist fırkası merkezi zabıta tarafından basılmış , burada araş- tırma yapılmıştır. Bu araştırmada mühim bazı evrak bulunmuştur. Bunlardan bir kısmı (askerin silâh depolarına aittir. Faşistlerin icabında bu depoları basarak silâhları almak fikrinde oldukları anlaşılmaktadır. Cumhur riyaseti umumi katipliği Ankara, 10 — Cumhur riyaseti umumi kâtipliğine biç bir zatın tayini mevzuubahs değildir. Bu mahsus mü- dürü bulunan Hasan Riza bey “© | tarafından ifa edilecektir. kararile | Inhisaar memurlarının intihap ve terfii Ankara 11 (Telefon) — Gümrük ve inhisarlar vekâleti inhisar ida- releri memurlarının intihap, terfi ve tecziyeleri hakkında bir nizam» 11 Mart 1932 12 kuruş fikri iflâs etti (Baş tarafı birinci sahifede ) para kazanıyorlar ve daha ziyade ! kazanmak hırsile çırpınıp duru- yorlar. İşte bu nokta pek mühimdir. Ekmek bügünkü fiatini muhafaza etse bile köylüden buğdayı daha pahalıya satın almak kabildir. Bugün Istanbulda beş buçuk, altı kuruşa satılan buğday köylüden dört, dört buçuk kuruşa satın alınabilir. Okka başına yirmi para nakliye masrafı konsa gene bir kuruş fark kalır ki buda hükümete mühim bir varidat temin eder. Buğdayını bir kuruş, altmış para fazlasına satmakla köylünün eline de bugünden çok fazla para geçer. Bu meseleleri tetkik ederek esaslı bir karar vermek için her halde bir konferans toplanmalıdır. Konferans hem bugünkü vaziyet, hem de istikbalde takip edilecek buğday siyaseti hakkında karar vermelidir. Çiftçiler ne diyor? Ekmek fiatinin 12 kuruşa çıka- rılmasına çiftçiler şiddetle itiraz ediyorlar. Çiftçiyi himaye için böyle bir tedbire lüzum görenlere karşı bu itirazlar çok manidardır, çiftçiler diyorlar ki: “ Çiftçi elindeki mahsulü kâ- milen satmıştır. Binaenaleyh ek- mek fiati 12 kuruşa çıkarılırsa bundan on para istifade etmiye- cek, bilâkis diğer eşya fiali pahalılanacağı için daha çok muzayeka çekecektir. Ekmek fia- tinin arttırılmasından yalnız arada- ki mutavassutlar istifade edecek- lerdir. Bunlar depolarını kâmilen buğday doldurmuşlardır. Ekmek fiyatini 12 kuruşa çıka- rıp aradaki farkı köylüye tevzi etmek fikri tatbik edilemiyecek bir şeydir., Ekmek fiatine beş kuruş zam edilmesi meselesi hakkında sala- hiyettar bir zat bunun tatbik kabiliyeti olmadığını söylemiş ve demiştir ki: 1 — Beş kuruş ekmeğe Yapış- tırılacak pul vasıtasile (tahsil edilmez. Öyle bir usul çıktığı gün herkes ekmeğini evinde yapmağa başlar. 2 — Vergi değirmenlerden alı- namaz. Zira, Romanyada olduğu gibi değirmencilerin kaçakçılığı alınabilecek vergiyi belki yüzde ona indirecektir, Maskaralar Bu sabah Beyoğlu caddesi karnaval alayı ile dolmuştu Karnavalın son haftası müna- sebetile dün gece Beyoğlunun hemen bütün eğlence yerlerinde maskeli, maskesiz balolar, eğlen- celer tertip olunmuştu. Geçe renk renk dominoları, ellerindeki uzun saplı tavan süpür- keleri, geniş kenarlı şapkalarile AP maskaralarla dolmuştu. Bu acaip kıyafetli insanlar sabaha kadar eğlendiler, yediler, içtiler, şarkı söylediler, dans ettiler. Bu sabah Beyoğlu sokakları Adeta bir karnaval alayı ile dok muştu. Her eğlence yerinden, birahanelerden, barlardan mas- karalar çıkıyordu. Bunlar içinde hâlâ gecenin tesi» rile iki tarafa sallananlar, çöp arabalarının içine girmek göpgür lük etmek istiyenler, birbirlerini kovalayanlar, cadde © üzerinde durup nutuklar söyliyenler, atla gezenler vardı. Sokaklardaki alacalı bulacalı kafile bu sabah saat dokuza