23 Şubat 1932 Tarihli Akşam Gazetesi Sayfa 4

Sahife 4 am Gene şeker meselesi (Baş tarafı birinci sahifede ) piyasasına göre tüccara satılır. Bu satışlar için OUşak daima İstanbuldan telgrafla fiat almak- tadır. , İstihbaratımıza nazaran bu sene Uşak fabrikasının vaziyeti çok iyidir ve temin ettiği kâr sekiz yüz bin liradan fazladır. Alpullu fabrikasının faaliyet mıntakası başlıca Trakya ve Istanbudur. Bu fabrika Uşak fabrikasına nisbetle iki misli fazla, yani mevsimde takriben bin beş yüz vagon şeker istihsal eder. Istanbulda şeker piyasasını tayin eden Alpullu fabrikasıdır. Uşak fabrikasının temettüü esas ittihaz edilecek olursa bu mevsim zarfın- da Alpullu şeker fabrikasının kârı herhalde bir milyon liradan fazla olmak lâzım gelir. Kontenjan ve Alpullu fabrikası Hükümet milli paranın kıyme- tini düşürmemek için müracaat ettiği kontenjan sistemini tatbik edeceği vakit Alpullu fabrikası bu vaziyetten istifade ederek mevcut şeker fiatlerini arttıracak şekilde hareket etmiyeceğini hükümete karşı taahbüt etmiş ve bu taahhüt nazarı itibara alınarak konlenjan listesine ona göre hariçten ithal edilecek şekerin mikdarı tayin ve tespit edilmiştir. O vakit toptan fiatler şöyle idi: Toz şeker 34,40 dubl rafine denilen iyi cins toz şeker de 36,80 lira. Alpullu ile tüccarın münasebatı Alpullu fabrikası | Istanbulda mukavele ile on üç tüccarak arşı bağlıdır ve şekerini toptan bu tüccara verir. Bu on üç tüccar fabrikadan şimdiye kadar ihtiyaca göre peyderpey şeker almakta oldukları için tabiatile depolarında bir stok yapmamış bulunuyorlardı. Bu mevsim bidayetinden beri Alpullunun Istanbul O tüccarnna sattığı muhlelif cin şekerin mik- tarı 842 vagondur. Toz şeker yok Buhrana takaddüm eden gün- lerde Alpullu fabrikası satacak toz şekeri olmadığını haber ver- miştir. Bu haber üzerine fırsat bekliyen bazı mutavassıtlar artmış olan bir miktar toz şekerlerini 40'dan satmak istemişlerdir . Toz şekeri en çok sarfeden helvacı ve şekerciler bu vaziyet karşısmda tüccarı bırakarak doğ- rudan doğruya fabrikaya müraca- at etmişlerdir. Alpullu cevaben kendisinde yalnız ıslak bir miktar toz şeker olduğundan bahisle bir ay zarfinda şirkete aynen iade edilmek şartile bunu 38 liradan verebileceğini söylemiştir . Alpullu fabrikasının hatası İşte bizim kanaatimizce Alpullu fabrikasının muamelâtındaki çürük ve zaif nokta budur: Bazı muta- vassıtlar toz şeker için 49 lira fiat istedikleri zaman bu avariye ıslak şeker ancak iki kuruş noksanına, yani 38 liraya satılabilirdi. Demek Alpulluda bu 40 lira esası kabul etmiş oluyor. Yalnız diyor ki: Ben helvacılara 38 liradan şeker sat- madım, bir ay zarfında şeker ola- rak iade etmek şartile ödünç olarak verdim. Ve bedelini depozito olarak aldım. Işin zahiri tarafı bu. Fakat bir de içyüzünü tetkik edelim: Kon- tenjan şeker ithalini tahdit etti- ğine göre hariçten iktiyaca kâfi şeker gelmesi mevzuubahis değil- dir. Bu takdirde matbuat feryadı koparmamış, olsaydı bu bir ay zarfında helvacılar nereden şeker tedarik edip Alpulluya aldıklarını aynen nasıl iade edebileceklerdi? Bunu yapamayınca Alpullu şir- keti de 38 liradan aldığı depozito- ları irat kaydedecek ve hakikatte 38 lira üzerinden avariye ıslak, yani 40 liradan sağlam toz şekeri satmış olacaktı. Alpulluda daha nekadar şeker var? Alpullu fabrikasının bu mevsim zarfındaki istihsalâtının yekünu takriben bin beşyüz vagon kadar- dır. Şimdiye kadar 843 vagon satış yapıldığmna göre elinde daha bu miktara yakın mal olmak icap eder. Adi toz şeker olmadığı ka- bul edilse bile herhalde dubl rafine ve küp cinslerinden kâfi miktarda mevcudu olması lözım- dır. Bunları niçin eski fiatlerine satmıyor? Buna karşı denebilir ki adi toz şeker 40 dan satılırken iyi cinsler 35,70 ve 36,80 liraya nasıl satıla- bilir? Fakat 40 piyasasını ve hava- sını yapan Alpullu olduğuna göre bu cevabın bir kıymeti yoktur. Uşak fabrikasına müracat Matbuatın ilk günlerdeki neş- riyatı karşısında mevki ve vaziye- tini tahkim ihtiyacın duyan Ak pullu şirketi “Uşak fabrikasına müracaat ederek 40 dan kendisine 13 vagon toz şeker satmasını teklif etmiştir. Dün de yazdığımız gibi bu satış muamelesi yapılmış olsaydı 40 piyasasını resmen Uşak fabrikası yapmış olacaktı. Bu mesuliyeti üzerine almak istemiyen Uşak fabrikası bu tek- lifi reddetmiştir. Uşaktan Istanbula şeker gelebilir Uşak fabrikasının şeker mevcu- du kendi mmtakasının ve İzmirin bir senelik ibtiyacına kifayet ede- cek miktardadır. Uşaktan İstan- bula külliyetli miktarda şeker sevkedilmesi mevzuu bahis olamaz zira bu takdirde İzmir ihtiyaca kâfi şeker bulamaz. Fakat Istanbul piyasasının bu gayrı tabüliği karşısında halkın ızrar edilmesine meydan bırak- mamak için hükümet Uşaktan bir miktar şekerin İstanbula sevkine müsaade etmelidir. Bu takdirde şehrimizde toz şeker 36,50 dan satılabilir ve piyasada az, çok normal bir şekil alır. Fiatler bir az düştü Şeker fiatleri evvelki akşamdan itibaren inmiştir. Aldığımız malümata göre, Ak pullu şeker şirketi idare meclisi reisi Şakir B. Ankara'dan şebri- mize gelmiş, şirket erkânile şeker vaziyeti etrafında (müzakeratta bulunmuştur. Müzakere neticesin- de toz şekerin fiatı 40 liradan 38 buçuk liraya inmiştir. Alpullu (o fabrikasının fiatlerini (o indirmesi şeker fiatlerinin inmesine amil olmuştur. Bir kaç gün evvel elinde şeker olmadığını iddia eden, Alpullu, dünden itibaren fabrikalara şeker satmaktadır. Şekercilerin verdiği malümata göre şeker gene pahalıdır. Alpullu fabrikası bir iki hafta evel tam 34 lira 60 kuruştan şeker sat yordu. Bu müddet zarfında dünya şeker fiatleri artmamıştır, şekerin eskisine nazaran daha pahalı sa- tılmasına sebep yoktur. Zarar gören kim? Netice itibarile şeker buhranın- dan müteessir olan halk ve fab- rikalarda çalışan işçiler olmuştur. Alpullu fiati arttırdığı için tüccar da fiati arttırmıştır. Halk bu yüzden 43 kuruşa kadar aldığı şekeri 52-55 kuruşa satın almıştır. Şeker bulamıyan fabrikalarda işçilerine çalışmadığı günler için yevmiye, vermemişler bundan yüz- lerce aile zarar görmüştür. şeker Piyasadaki Akşam —— — ö şubat perşembe akşamından) itibaren OPERA sivemasınna DOUGLAS |FAiRBANKS BEBE DANELS AYAAŞIK Birinci sözlü - şarkılı filimlerinde halki eğlendiriyorlar. Yarın akşam K ağ saat 21,30 da İstanbul Belediyesi , Eninde Sonunda ŞehirTiyafrosu komedi 4 perde Terehme eden: Bedia M. Vasfi Rza Tenzilâtl talebe gecesi nn 3 Mart Perşembeden itibaren TN Yalova türküsü Şehzadebaşı Raşit Rıza tiyatrosu Bugün akşam saat 21,30 da ilk defa, olârak SERSERİ Piyes 4 Perde Terceme eden: Muhtar B. Cumartesi akşam 21,30 da Aziz Hüdai beyin Aşkın manası irtihi Esbak İstanbul valisi Süleyman Kani beyin valdesi hanım evvelki gece irtihal etmiştir. Cenazesi dün işlideki hanesinden kaldırılarak isküdara 'nakil ve makberi mah- susuna defnedilmiştir. Kederdide ailesine samimi taziyelerimizi beyan eyleriz. EMMA YA Barcelone hapishasinde bir hadise Barcelone 22 (A.A.) — Numune hapishanesinde ufak bir isyan zuhur etmiştir. İsyanı çıkaran mevkuflardan bir grup avluda gezdikten sonra arkadaşlarından üçünün cezalandırılmasını protesto etmek için odalarına gitmekten imtina etmişler ve mukavemet göstermişlerdir. Hücum kıtaatı vak'a mahalline koşmuşlarsa da mevkuflar biraz omukavemetten sonra gardiyanların ihtarlarına itaat etmiş olduklarından müda- halelerine lüzum kalmamıştır. x* Ecnebi mekteplerinde türkçe — Ecnebi mekteplerindeki ecnebi talebe için türkçe okumanın ihti- yari olacağı yazılmıştı. Bu husus- taki emrin yanlış anlaşıldığı ve bu yanlışlığın düzeltileceği bildiriliyor. * Eskişehirde şeker fabrikası — Sakarya gazetesinde okunduğuna göre Eskişehirde bir şeker fabri- kası tesis edileceği hakkındaki haberler teeyyüt etmektedir. Iklim ve hususi şerait itibarile Eskişeh- rin şeker fabrikası tesisine çok müsait olduğu anlaşılmaktadır- Eskişehir ticaret odası bir kaç senedenberi tetkikat yapmış oldu- ğundan bu tetkikler orada bir fabrikanın tesis edilip edilemiye- ceğini ek kıymet ve ma- hiyettedir. , ders, “PRENSİN GECELERİ,, “LA DAME AUX CAMELIAS, da sizleri ağlatan NORMA T Mime filminde daha yüksektir. ARTI DUBARAERY ( ihtiraslar kadını ) Mühiç vw eser büyük muvaffakiyetle Sinemasında devam ediyor. ( AŞK HAZRETLERİ ) nin mübdei JOE MAY'ın bir filmidir, ALMADGE e müessir entirikah olan bu meşhur STiK AU CAFETERYA Radyo 23 Şubat salı akşamı Istansbul — 18 gramofon, 19.30 hafız Burhan B. heyeti, 20,30 gramofonla bir opera, (Belki Karmen), 291 hafiz Burhan B., 22 Radyo orkestrası, Belgrat ( 429,8 m.) 2,8 kilovat 19 Çek lisan dorsleri 19,90 konferans, 20,30 Zağreplen nakil, 22,30 havadis 20,50 radyo orkestrası, Bükreş (34,2 m.) 16 kilovat 18.10 muhtelif musiki, 19,40 müntehap musiki par , 20 radyo orkestrası, Peşte ,5 m.) — 19,40 konferans, 20,90 konferans, 20,445 teganni 21,05 radyo orkestrası, Budapeşte (500,5 nı) — 23 kilo- vat 13,30 operadan nakil, Londra (200,5 m.) — 70 kilovat, 21 Keman konseri, 21,30 komedi 22,15 askeri muzika, 23,35 dans havaları. Prag (488,6 m.) — 190 Kilovat 18,25 Radyo jurnal, 19 jimnastik, havadis, 19,05 konferans, 20,55 havadis ve saire. Roma (441,2 m.) — 75 kilovat, 20,15 Müzika, 21 komedi. Varşova (1411 m.) — 158 Kilovat 18,50 . muhtelif, 19,45 Radyo; jurnal, 20,15 halk konseri, 22,40 Radyo jurnal, dans, muzikası, Viyana (517.2 m.) 20 kilovat, 18,10 musahabe, 19 jimnastik 19,20 Havadis, 19,30 halk konseri 20,15 musikili komedi 22,15 havadis: 22,30 dans musikisi, 24 Şubat Çarşamba akşamı Belgrat (m. 429,5) — 19 Almanca 19,30 konferan 20 şarkı, 20,50 yano ile konser, 21,20 koro heyeti, 22,05 konser, 22,45 haberler, 23 cazbant. Bükreş (m. 394,2) — 1940 sarkı, 20 piyano konseri, 20,30 konferans, 20,45 flüt konseri, 21,15 keman. Peşte m. 500,5) - 18,45 Italyanca ders, 19,15 gramofon, 20 konferans, 20,30 komedi, 22,30 çingene muzikası. Roma (m. 441,2) — 20 gramofon, 21 tiyatro. Varşova (m. 1411) — 19,45 Radyo jvrnal, 20 Vila radyosunun nakli, 20,15 Lemberg radyosunu nakli, 21 edebi musahabe, 21,15 konser, radyo jurnal, 23 dans havaları. Viyana (w. 617,2) — 1840 kor ans, 1905 22,20 Fransızca ders, 20,05 İstanbul 20 Şubat 1932 (Akşam fiatları) İstikrazlar Tahvilât İst. dahili 96,—| Elektrik 425 Şark d. yollar o 365—| Tramvay ooo 4,65,— D. Muvahhide (© 54,—| Tünel 473 gümrükler 3,10) Rahtım u— Seydi mahi 4,50) Anadolu! 29,40 Bagdat. 4,50 ei 3 T. askeriye — sMümessit — ,— Esham İş Bankası 95,50 | Terkos 2,60 Anadolu 16,65 | Çimento Ar, © 9,— Reji 4,05| Ünyondey. —— 21,90 Şir. hayriye 16,50 | Şark dey. 27S Tramvay 57,50) Balya 2,— Umum sigorta (| 1090) Şark m. ecza (o 2,85 Bomonti 27,25 | Telefon 15,55 Çek fiatları (kap. sa, 16) Paris 12,06| Prağ 16,075 Londra 706,—| Viyana 4,2719 Nüyork 0,4760) Madrit 6,1584 Milano 9,145 | Berlin 2,003— Brüksel —| Varşova 4,2385 Atina 37,08—| Peşte 3,8594 Cinevre 243375) Bükreş 75,60 Sofya 65,47—| Belgrat 26,87 Amsterdam ,—İ Moskova NE Nukut (satış) Kuruş kuruş 20 4. Fransa © 105,50) Oi şili, Av. © 76, 1 sterlin 730—| 1 pezeta 11— 1 dolar 211,50) 1 Mark 20 Viret n0—| 1 ei 23,— 20 £. Belçika (| 218,— > İz ve 20 drahmi 47) 20 dinar 7050 20 f.İsviçre 825—| 1 Çernoveç ri 20 leva 21—| 1 Altın 926,— 1 #lorin B,—| 1 Mecidiye || 49,50 20'kuro Çek.) 123,—) 1Banknot © 237— | KISA HABERLER İİ Çay, kahve Dün bir gazete çay ve kahve- nin inhisara tabi tutulması düşü- nüldüğünü yazıyordu. Bu husus- taki neşriyat tekzip edilmektedir. Bu hususta hiç bir tasavvur yoktur. * Profesör M. Malche dişçi mektebinde — Darülfünun hak- kında tetkikatia bulunarak bir rapor verecek olan profesör M. Albert Malche dün dişçi mekte- bini gezmistir. Profesör bugün ticaret mektebini ve Pertevniyal lisesini ziyaret ederek lisan ders- lerinde hazır bulunacaktır. x Bir idam mahkümu yaka- landı — Alâiye'den verilen ma- lâmata göre Alâiye jandarma kuvvetleri bir köy muhtarı ile kardeşini öldürerek ortadan kay- bolan ve gıyaben idama mahküm edilen Jâz Ali çavuş oğlu Mehmed'i yakalamış, adliyeye yermişlerdir. * Tütüncülük tetkikatı Ticaret odası tütün encümeninin gösterdiği lüzum üzerine oda şark tütünü meselesini maballen tetkik etmeğe oda tetkikat şubesi müdürü Hakkı Nezihi beyi memur etmiştir. Nezihi bey Atinadan başlıyarak | Selânik, Kavâla, Serez, Drama, Daniça, Sofya, Filibe ve Hasköy mıntakalarında o tetkikat (o yapa- caktır. # Hâkimlik ve avukatlık — Hâkimlik ve avukatlık stajı hak- kında adliye vekâleti tarafından hazırlanan lâyihaya dair bühü- mete bazı maruzatta bulunmak | üzere hukuk fakültesi talebe cemiyeti cuma günü saat 14 de halkevinde fevkalâde bir içima yapacaktır. X» Kardan bheyelâin — Son yağan yağmur ve karlardan bazı yerlerde heyelân baş göstermiş- tir. Dün Vilâyete gelen malümata nazaran Paşabahçenin Tepekö- yünde bir kısım arazide heyelân başlamıştır. Bu mıntaka üzerinde bulunan altı ev tahliye edilmiş ve içindekiler civar hanelere yerieş- tirilmiştir. # Amerika sefaretinde mera- sim — Amerikanın ilk Reisicun- huru Vaşingtonun (200) üncü yıldönümü münasebetile dün ak- şam Amerikan sefaret konağında bir kabul resmi yapılmış, sefa- retbanede bu münasebetle davet- lilere bir çay ziyafeti verilmiştir. Merasim saat beşten yediye kadar sürmüş, sefir Mr. Gruw Amerikan kolonisini okabul et- miştir. x Londra ve Berline telefon— Sofya ile Belgrattan sonra Avru- panın diğer merkezlerile de tele- fon muhaberesini temin edebit mek için posta müfettişleri meş- gul olmaktadır. Berlin ve Londra telefon omerkezlerile Istanbulun konuşması kabil olmuştur. Yakın bir zamanda başlıca Avrupa merakizile telefon muha- veresinin açılabileceği muhakkak dedilmektedi MiLYONERİN SEYAHATi Zengin ve dilber du) Amerikalı Madam Tamarinde “Brook'un müteveffa kocası unutmak üzere pek yakında İstanbula geleceği hâber verilmektedir.