20 Ocak 1932 Tarihli Akşam Gazetesi Sayfa 2
Ticari müvzenemiz düzeliyor 1931 senesinde ihracatımız ithalâttan fazla 1931 senesi Ihracat ofisi 931 senesine ait istatistikleri ikmal etmiştir. Bu istatistiklere göre 931 senesinde ithalâtımız 126.282.085, ihraca- tımız ise 126.939.248 liradır. Aradaki farka bakılırsa 931 senesinde 557,163 Jiralık fazla ihracat yaptığımız anlaşılıyor. Ihra- catımızn ithâlattan fazla olmasının sebebi hükümetin teşrinisani ayın- dan itibaren ithalâtı tahdit etme- Olmeyen (Baş tarafı birinci sahifede ) milletin derin matemleri içinde makberine götürülen Derviş paşa bunlardan biridir. Derviş paşa kimdi? Her şeyden evvel faziletli bir insandı. Merhumu tanıyanlar, kendisinin bu hod- binlik ve maddi ihtiras asrında artık nadir yetişen dürüstlük, mertlik, çalışkanlık timsali oldu- ğunda müttefiktirler. Derviş pasa yüksek bir türk vatanperveri id Türk an başına tarihin en büyük musibeti çöktüğü kara günlerde Gazi, tek başına isyan ve istiklâl işaretini verdiği zaman, cephelerde ilk vazife alan bir aruç vatanperver arasında binbaşi Derviş bey vardı. Derviş paşa cessur bir türk askeri idi. Gazinin kurduğu milli halâs ordusu, adetâ tirnaklarile ve gövdesile odüşmanla didişirken, padişah ve halife ihanetlerinin alemdarı: olan Anzavur o bu milli cepheyi arkadan vurmağa çalışmıştı. Biga, Gönan, Kirmastı, Bandırma mıntakalarında Anza- vurla habaset arkadaşlarını tedip eden fedakârlar arasında Derviş beyi görüyoruz. Derviş paşa yılmaz bir kahra- mandı. Düşmanla birleşen hilâfet teş- kilâtı, memleketin her tarafında yer yer isyanlar çıkardığı tehlikeli günlerde bilhassa Konya isyanında Derviş beyi gene iş başında buluyoruz. Milli ordunun ilk şereflerinden ve Türk milletinin ilk ümit ve kuvvet menbai olan İnönü rinde, İsmet paşanın yüzünü ağar- tan kahramanların başında Derviş bey vardı. Çerkes Etemi tedip eden kuv- vetlerin başına geçerek bu haini inhizama uğratan ve yunan ordusuna ilticaya mecbuz eden Derviş beydi. Bu kahraman ve fedakâr askerin çok uzun ve şerefli dastanını burada hulâsa etmek bile müşküldür: Türk ordusu nerede büyük bir eser yarattı ise, orada Derviş paşa vârdı. Gazi, vatanı kurtamak için çalıştığı uzun seneler zarfında nerede nazik, mühblik O vazi- feler ogördürmek istedi ise, karşısında, vatan uğruna canıni fedaya amade olarak daima Derviş paşayı obuldu. Bütün alât ve ihracat arasındaki nisbe' gösterir temsili resim kahraman sidir. Üç senelik ithalât ve ihra- catımızın bilânçosu şudur: Sene İthalât İhracat 1929 256,296,379 155,214,071 1930 147,553,703 151,454,371 1931 o 126,382,085 , 126,939,248 Bu hesaba nazaran 1929 sene- sinde ithalâtımız, ihracatımızdan tam 101,082,308 lira fazla olmuş, yani ticareti hariciyemiz 101 mil- yonluk bir açıkla kapanmıştır. vazifelerde, bütün muharebelerde hep o vardı. Derviş paşanın (kudretine, kahramanlığına, cesaretine, vazi- feşinaslığına inzimam eden yüksek meziyeti, belki de bütün muvaf- fakıyetlerinin amili, büyük Baş kumandana karşı duyduğu mer- butiyet ve itimat hissi idi. Derviş paşa, yanında yaşadığı ve emir- lerini telakki ettiği bu muazzam kudret ve ilham kaynağından, feyiz almayı bilmiş babtiyarlar- dandı. Gaziye emniyet ve itaatı mutlaktı. Muvaffakıyetlerinin bü- yük sırrı da budur. Baş kumaddan meydan muha- rebesinin, (OAnadolu tepelerini ateşten ve ölümden bir cehennem haline koyduğu günlerde idi. Gazi, daha evelce vaadettiği gibi Odüşmanı vatanın bharimi ismntinde Oboğmak için bütün tertibatı almıştı. Başkumandan, Derviş paşanın idare ettiği 1linci fırkanın ileri hatlarında bu tarihi meydan muharebesini idare edi- yordu. Düşman orduları, mezbu- hane bir mukavemet arzusu içinde etrafa ateş yağdırıyordu. Artık düşman hatlarma hücum zamanı gelmişti. o Başkumandan, Derviş Paşayi çağırdı, emrini verdi. Bu emir, vatanın son kurtulş günle- rinde ateşe yürümek emri idi. Derviş paşa, askerce selâm verdi, emri tatbik için atına bindi. O sırada yanında bulunanlardan bir arkadaş: — Aman dikkat et, sen ileri gitme, bak ateş yağıyor! dedi. Derviş paşa Gaziyi elile göste- rerek: — “Bak kim emrettil..,, ceva- bını verdi, ve atını ateş hattına sürerek, (o askerlerinin © önünde arslan gibi düşmana savlet etti. Derviş paşa, hiç şüphesiz yük- sek faziletli bir insan, kahraman ve fedakâr bir türk askeri idi. Türk vatanının istiklâl mücahede- sinde, Türk milletinin inkilâip mücadelesinde (o hizmetleri (çok büyüktür. Ölüm, insanları bu muvakkat | hayattan ebediyete intikal ettirir | itikadı, herkes için değil,işte bu insan- | lar hakkında caridir. Çünkü Derviş paşa Türk tarihinin şeref menkı- beleri ortasında, etrafı zaferden dönen kanlı sancaklar ve taflandan yapılmış yeşil eklillerle sarılmış bir şan heykeli hâlinde gelecek türk nesillerinin gözü önünde daima yaşayacaktır. Bu ölmüş ebedi insanlar, yaşayan miyonlarca faniden daha sağdırlar. Necmeddin Sadık Bu Sahahki Telgraflar Fransa tamirat meselesinde 20 Kânunuseni 1932 — şiddetle ısrar edecek Fransız başvekili M. Laval mebusan meclisinde bunu açıkça söyledi Paris 19 (Hususi) — Fransız başvekili M. Laval Fransanın tamirat omeselesindeki (düşüncelerini bugün mebusan meclisinde anlatmıştır. Iptida meclisi mebusan reisi M. Buisson bir nutük irat et- miş ve vaziyetin fevkalâde ehemmiyeti hasebile, birkaç söz söylemesi lâzım geldiğini beyan etmiştir. Meclis reisi demiştir ki; “ Fransa, harp borçlarının indirileceğine dair teminat almadıkça tamirat bedelinden vazgeçemez. Fransa, merasimi mahsusa ile müzakere ve kabul edilen muahedenamelerin bir tarafın bir kaç sözile feshedilemiyeceği fikrindedir. Fransa, umumi vaziyet icap ettirdikçe müştereken ahvali tetkik etmekten çekinmemiştir . Fransanın, mukaddes bir borç demek olan tamirat üzerindeki haklarının ilânihaye istifa edilmemesine razı olamaz.,, Bundan sonra başvekil söz almış, ikinci kabine- sini teşkil etmezden evvelcereyan eden vakayiden bahseylemiş, sonra mali vaziyet ve işsizlik hak- kında beyanatta bulunmuştur : Başvekil sözüne devamla demiştir ki: — Fransanın iktisadi vaziyeti, ecnebi memle- ketlerde zannedildiği kadar parlak değildir. Bütün dünya iktisadi bir buhran geçiriyor. Almanyada buna karşı bir çare aranmış ve tamirat taahhü- lar, muahedelere tamamile riayet edilmesi şartile tamirat konferansının muvaffakıyetle neticelene- ceğine kanidirler.Frasnsanın hukukunu ihlâl edecek hiç bir tarz kabul edilmiyecektir. Terki teslihata gelince, Fransa bu husustaki noktai nazarını geçen temmuzdaki muhtırasında izah etmiştir. 1924 ten beri dünyada sükünun temini için çalışıyoruz. Mamafih zayıf ve yorgun bir Fransa karşısında bulunulduğunn zannedenler yanılırlar. ,, Başvekilin beyanatı hemen bütün aza tarafından alkış- lanmıştır. Bilhassa sabık hariciye nazırı M. Briand' ın faaliyetinden bahseden kısımlar bir alkış tufanı kopartmıştır. Başvekilden sonra sosyalist fırkası reisi M. Blum söz almıştır. M. Blum Almanyanın, harpte harap ettiği yerlerin tamiri için kâfi gelecak derecede tediyatta bulunup bulunmadığının tetkikini hakeme havale edilmesini teklif eylemiştir. M. Blum Fransanın tamirat talebinde haklı olduğunu tekrar beyan etmiştir. Milliyetperverlerin reisi M. Marin bundan sonra söz almış, fakat nutku sol cenah tarafından sık sık kesilmiştir. Hükümetin teklifi üzerine müzake- renin devamı perşenbe gününe talik edilmiştir. dünden vaz geçilmesi ileriye sürülmüştür. Fransız- Suriyede vaziyet Bütün mektepler bilâ müddet tatil edildi Sam, 19 (A.A.) — Kız Muak lim mektebi talebesinden iki ha- nımın tardedilmesi üzerine halk dükkânların kapamış ve büyük nümayişlerde bulunmuştur. Hükü- metin bir emrile Şam'daki bütün mektepler bilâmüddet kapatılmış ve Fransız askerleri tarafından işgal edilmiştir. Talebe grevi çok vahim bir şekil | almıştır. Matbuata sansör vazedileceği, (o vatanilerin naşiri efkârı olan bazı gazetelerin kapa- tılacağı kuvvetle söyleniyor. Halep, 19(A.A.) — Burada vuku bulan bir arbede esnasında üç kişi ölmüş ve otuz kişi yara- lanmıştır. Askeri tedbirler arttı- rılmıştır. İhtisas mahkeme- leri nerelede olacak ? Ankara 20 (Hususi) — Adliye vekâleti intihap encümeni ihtisas mahkemeleri hâkimlerini tefrik etmiştir. Hâkimler için tanzim olunan liste Retsicumhur Hz.nin tastiklerine arzedilmiştir. İhtisas mahkemelerinin merkezleri şunlar- dır: İstanbul, Izmir, Trabzon, Sinop, Kars, Van, Diyarbekir, Siirt, Malatya, Muğla, Balıkesir, Lüleburgaz, Adana, Sıvas, An- talya. Bundan başka üç askeri ihtisas | mahkemelerinin mıntakaları da ayrıca tespit edilmiştir, Ankara mebusu Talât Bey Halk fırkasına girdi Ankara 20 (Hususi ) — Eski Ankara mebusu Talât bey yeni- den Halk fırkasına kabulü için mürâcaatta bulunmuştur. Talât beyin müracaatı kabul olunmuş- tur. fırka divanının bu husustaki kararı kendisine bildirilmiştir. Gazi Hz. Gazi Hz. dün akşam Dolma- bahçe sarayından hareketle Şişli Ayasağa cihetlerinde bir tenezzüh yapmışlar “ve Boyacıköy, Bebek ve Arnavutköy tarikile saraya avdet buyurmuşlardır. Kral Faysalın Gâzi Hz. ne hediyeleri Irak gazetelerinin o verdikleri haberlere göre Kral Faysal Hz. Gazi Hz.ne ihda etmek üzere Musul'dan cins bir Arap atı satın almışlardır. Bundan maada Gazi Hz. ne dört at daha hediye edilecektir. Gazi Hz.nin muallimlere iltifatları Istanbul muallimler birliği sene- lik kongresinin akti münasebetile Reisicumhur Hz.ne muallimlerin tazimkâr hislerini iblâğ etmek maksadile kongre riyaseti tara- fından bir tazim telgrafı çekil- mişti. Reisicumhur Hz., bu telgrafa atideki cevabı göndermişlerdir: Köprülüzade Fuat Beyefendiye: Istanbul OMuallimler birliği kongre reisi C. Muallimlerimizin senelik kon- gresi münasebetile hakkımda izhar ettikleri samimi hisleri bildiren telgrafınızdan pek mütehassis oldum. Teşekkür ve muhabbet- lerimin muhterem muallimlerimize iblâğına delâlet buyurmanızı rica ederim efendim. Reisicumhur Gazi M. Kemal 1000 lira Urla yolunda 20 yolcu soydular Izmir, 20 (Hususi ) — Dün bir yolcu kamyonu Urla ile Çeşme arasında bazı eşhasın tecavüzüne | uğramıştır. Mütecavizlerden ikisi silâhlı, biri tabancalı idi. Haydut- lar 20 yolcudan 1000 liradan fazla para alıp kaçmışlardır. Haydutlar Urla cihetine giderken bir çoban tarafından görülmüş ve taharriyata başlanılmıştır. Beş yangın!. Inönü şehir yatı mekte- binin bir kısmı yandı Dün yece Ortaköyde eski bir sultan sarayında bulunan İnönü şehiryatı mektebinin üst katında resim ve el işi salonundan yangın çıkmış, binanın üst katının tavan ve çatısı yandıktan sonra söndü- rülmüştür. Polis tahkikatına göre ateş sobadan çıkmıştır. Fakat mektep yangının elektrik okontaktından çıktığını iddia ediyor. İtfaiyenin resmi kaydına göre yangın itfai- yeye saat yirmi bır kırkta haber verilmiştir. Halbuki mektep idaresi yangının saat 21,25 de çıktığını, itfaiyeye derhal haber verildiği halde itfaiyenin on beş dakika geç geldiğini söyliyor. Yangın çıkar çıkmaz ateşin, ayrı bir binada olan mektep ya- takhanesine sirayet etmemesi için talebede dahil olduğu halde uğra- şılmış ve itfaiye geldikten soura yangını bastırmak imkânı bulun- muştur. Bu hususta maarif idaresi ve polis te tahkikata devam ediyor. 2 —Dün gece saat on buçukta Kızıltoprakta Ihlamur caddesinde Naci efendinin fırınının bacası tutuşmuş ve itfaiye (tarefından derhal söndürülmüştür. 3 — Vefada Uzunçarşıda Sa- lamonun fırınının bacası tutuş- muşsa da ateş södürülmüştür. 4 — Cihangirde Kâmil bey apartımanının zemin katında ka- lorifer ocağı tutuşmuştur, vaka mahalline itfaiye gelmiş ateş sön- dürülmüştür. 5 — Taksimde Tona efendinin apartımanının o birinci katından yangın şıkmış bir oda yandıktan sonra söndürülmüştür. İzmir oktruva tarifesi Izmir, 20 (Hususi) — Oktruva tarifesini tetkik eden belediye işini bitirmiştir. Belediye meclisi ya. toplanıp tarifeyi görüşe- cektir.
