17 Kânunusani 1932 AKŞAMDAN AKŞAMA Maltüs nazariyesinin tam aksi Maltüs isminde bir âlim, vak- tile bir nazariye kurmuştu: Mah- suller “nisbeti adediye,, ile çoğa- lıyorl Insanlar ise “nisbeti hen- desiye,, ile çoğalıyormuş. Yani, yaahsuller, 2 -4 -6-8 -10 ilb, diye ürerlerse, ihsanlar, o 2- 4- 8- 1- 6- 32 diye ilerliyorlarmış... Binaenaleyh, mahsulât, insanları beslemeğe nafi o gelmiyecekmişl .halk biribirini yiyecekmiş... Gerçi, Maltüs nazariyesi, diğer ülema tarafından çürütüldü. Hayat da, “nisbeti adediye,, ve “nisbeti hendesiye ,, ile üremelerin safsata olduğunu ısbat etti; o Bugünkü buhran, “ darlık buhranı ,, değil, bolluk buhranı! Buğday, tütün, ve saire, ihtiyaçtan fazla istihsal olu- nuyor... — Fakat, hayat, netice, gene Mlatüs'ün tahmin ettiği gibi çıktı: Insanlar, biribirlerini yemek üzereler.. Niçin bu böyle oldu? Maitüs, galiba, meseleye, dürbünün tersile bakmış. O, “mahsuller nisbeti adediye ile ürüyorl,, Derken, ne- batatın kendi o kendiliklerinden üremelerini nazarı itibara almış. Halbuki, mabsuller, kendi kendi- liklerinden mi ürüyorlar? İstih- salât, zatülbareke olarak mı meydana geliyor? Hayır, bunlarin üremesine, türemesine sebebiyet veren o insandır. o lasan ise, kendi kendi istihlâk edebilece- ğinden fazlasını istihsal ediyor. Demek ki. Maltüs nazariyesini tamamile . tersine (çevirmeliyiz: Mahsuler, insanlara nişbetle daha cabuk ürüyor!l Ve, binaenaleyh, bu hal, insanların gene de felâ- ketini mucip olacaktır. Maltüs, tehlikenin insanlardaki “müstehlik,, lik evsafından gele- ceğini sanmıştı; beşeriyetin sürük- lendiği felâkete o cihetten mani olmak üzere tedbirler aramıştır. Halbuki,: tehlike, O insanlardaki “müstahsıl,, lık vasfından doğuyor; beşeriyetin felâketine o cihetten mani olmak gerektir. Artık, bil- mem: Kadim Ispartalı'ların yaptık- larısışgibi, o sıhhatsız ve çürük doğan çocukları öldürmek ve böy- lelikle “mustahsıllari,, azaltmak mı lâzım? İktisat doktorlarının tavsiye edipte, bir türlü beceremedikleri gibi, iktisadiyatı planlaştırmak mı? yoksa, istihsalii tahdit etmek mi? Herhalde, mahsullerin (o üremesi insanların üremesinden daha seri oluyor. Maltüs'un iddiası hilafına, bu böylel Önüne geçmeli..| (Va-Na) nuar ananı Ticaret odası kongresi toplanıyor Bu ay icinde Ticaret odasının senelik kongresi toplanacakcaktır. Bu kongrede ihracat mallarımızın vaziyeti görüşülecektir. Bundan başka sanayiin inkişa- fına ait maddeler ruznameye konacaktır. — Gel de bu hesabın içinden çık bakalım Amca Bey: V ŞEHİR HABERLERİ Otomobiller Kaza ihtimaline karşı yeni tedbirler Otomobil ve otobüs kazalarının önüne geçmek üzere tetkikatına devam ediliyor. Bu işle vali ve belediye reisi (oMuhiddin Obey bizzat meşgul olmaktadır. Muhiddin bey, kaza yapan ş0- förlerin vesikasını derhal istirdat etmek için yaptığı kanuni teşeb- büs neticeleninciye kadar şimdiki halde ruhsatiyesi belediyece veri- len otobüslerin seyrüsefer müsa- adelerini istirdat etmeğe başla- mıştır, Muhiddin bey, bir insanın hafif bir surette yaralanmasını bile intaç eden kazalar vukuunda bu ruhsatnamelerin derhal istirdat edileceğini otobüs müsaadesi alan- lara tebliğ etmiştir. Geçenlerde Büyükdere yolunda bir otobüs kazası neticesinde dört kişi yara- landığırdan belediye bu otobüsün ruhsatnamesini istirdat etmiştir. Otobüsün sahibi, Muhiddin beye müracaat etmiş, belediyenin ruh- satnamesini istirdat etmesinden şikâyetle ortada şikâyetçi olmadığı için ruhsatnamenin istirdat edil- mesi doğru olmadığını iddia eyle- miştir. — Ortada mecruhlar varken şikâyetçi olmasa bile ben şikâyet- çiyim. Binaenaley kanuni salâhi- yetimi istimal ediyorum.,, demiş ve bu müracaatı reddetmiştir. Fuhuş mücadelesi Ecnebi fahişeler hakkında bir liste yapılıyor Istanbulda (o bulunan ecnebi tabiiyetindeki hafifmeşrep kadın- larla bunların oturdukları ecnebi tabiiyetinde bulunan otel sahip- lerinin budut haricine çıkarılma- larına karar verilmişti. Polis 2 nci şube müdiriyeti kısmı ahlâkisi bunları tespit için faaliyete devam etmektedir. Galata ve beyoğlu civarında bir çok ka- dın ve otel sahipleri hakkında icap eden tahkikat ikmal edil miştir. Bunlar hakkında bir liste tanzim olunmaktadır. Umumi tah- kikat yakında ikmal edilecek ve hepsi hakkında mufassal bir liste tanzim olunarak emniyeti umumi- ye müdüriyetine gönderilecektir. Polisi tahkir? Geçenlerde Fettah isminde birisi Beyoğlunda polis memurlarını tahkir ve üzerlerine hücum etti- ğinden 6ncı istintak dairesine verilmişti. Müstanliklik Fettah hakkındaki tahkikatını ikmal ederek evrakı mahkemeye vermiştir” Asılsız bir haber Köprüde hiç bir arıza yoktur Dün bir gazete, son günlerde Galata köprüsünün geç kapan- masının sebebi, kapakların ko- layca kapanmaması olduğunu ve bir çok kısımları eskidiğinden köprünün daha ancak 20 sene yaşıyabileceğini yazıyordu. Yaptığımız tahkikata göre bu haberin ikisi de esassızdır. Bele- diye reis muavini Hâmit beyle diğer alâkadarların verdiği ma- lâmata göre, köprünün son günlerde sabahları bazen geç ka- panması sırf idaresizliktendir. Köprüde hiç bir arıza yoktur. Galata köprüsü daha henüz 20 senelik bir hayata maliktir. Son zamanlarda hemen her dubası yeniden esaslı surette tamir edi- len Galata köprüsü, daimi surette tamir edilmek şartile, asırlarca yaşar. Belediyenin salahiyetdar bir mühendisi diyorki: — Köprü, esasından iyi yapıl- mıştır. Harbi umumide ve müta- rekede köprü uzun müddet tamir edilememişse de son senelerde mütemadi İtamiratına büyük bir ehemmiyet veriliyor. Çok eskimiş olan Unkapanı köprüsü sırf tamir- sizlik yüzünden mahvolmuş, dubaları baştan başa çürümüş, tamir kabul etmez bir hale gelmişlerdir. Eski- liğine rağmen bu köprü de bakım- Sız kalmasayıdı daha çok yaşardı. Bu asırda Ticaretin ruhu Reklâm! dır Malınızı çok satmak'için Akşam'a ilân vermeniz kâfidir. Zira: AKŞAM Bütün Türkiyede en fazla satışı olan gazetedir AKŞAM ABONE ücretleri mz Türkiye Ecnebi Semzuik 1400 kuruş (o 2700 kuruş SArur 750 > 460 > SAyLIK 400 » 80 > lâyık 150 > eli me Abono ücretleri doğrudan doğruya AKŞAM idaresi namına gönderilmelidir. Adres tebdili için yirmi beş ku- ruşluk pul göndermek lâzımdır. Ramazan 9 — Kasım: 71 S. İmsfk Güneş Öğle İkindi Akşam Yatsı E, 1232 217 78 946 12 o 1,36 Va. 5,39 7,28 12,23 14,52 176 1842 Elektrik Yakında Kartal ve yakacıkta da tenvirat başlıyor Kartalda elektrik tesisatı yapı- larak ceryan verilmesi hakkında Kartal belediyesinin o teşebbüsti muvsifakiyetle neticelenmiştir, Bu maksatla belediye ile şirket ara- Sında bir itilâf yapılmıştır. Kartala ceryan verilmek üzere köprü ba- şında bir muhavvele merkezi ya- pılmasına karar verilmiştir. Yakında inşaata başlanacak ve birkaç ay içinde Kartala ceryan verilecektir. Diğer taraftan Yakacıklılırda köylerine bir an evvel ceryan verilmesini istemişlerdir. Şirket, iddaa edildiği kadar abone bulursü vaktinden evvel yakacığada elek- trik verecektir. Umumi ihtiyaç ve gösterilen arzu karşısında elektrik şirketi, beş senede bitireceği tesisatı üç senede bitirmeğe çalışacaktır. Bu surette nihayet iki buçuk sene sonra İstanbulun uzak ve şehir civarından addedilmeyen köyleri müstesna olarak her tarafı elek- trik ışığına kavuşmuş olacaktır. Avrupadaki talebe Maarif vekâleti avrupada tah- silde bulunan talebeye gönderile- cek para! hakkında bazı talimat göndermiştir.) Fransada bulunan talebeye ayda 60 dolar, yani 126 lira gönderilecektir. Bakteriyolojihane Belediye yeni bir müessese açacak Istanbuldaki Baktriyoloji müdür- lüğü Ankaraya onakledildikten sonra şehrimizde bakteriyolojik tahliller için resmi hiç bir mües- sese kalmamıştır. Bu yüzden bilhassa fakir halk çok müşkül vaziyette kalıyor. Bunun için belediye bütçesine tahsisat kunulmuştur. Istanbulda o belediyenin idare ve murakabesinde bir baktriloji- hane açılacaktır. Belediye sihhiye müdürlüğü bu hususta hazırlıkla- rına başlamıştır. Bu müessese de halkın getireceği her nevi mevat az bir masrafla tahlil edilecek, fakirliğini mahalle heyeti ihtiyari- yesinin raporile ispat edenlerden tahlil ücreti alınmıyacaktır. Müessesede yalnız hekimlerin gösterdikleri tıbbi ve sıhhi ihtiyaç üzerine gönderilen, kan, idrar, balğam gibi maddeler tetkik olu- nacaktır. Yiyeceğe içeceğe ait maddeler eskisi gibi yine Fatihte- Edebiyat anketi Bir kariimden bir mektup aldım. diyor ki: “ Evvelce edebiyat anketleri yapardınız. Şimdi de yeni yetişen genç kızlarımız, genç beylerimiz arasında da böyle bir anket yapsanıza.. , Kariime cevap veriyorum: Fik- riniz çok doğru.. Böyle bir anket yapılsa fena olmaz.Fakat ben bu meselede öyle sukutu hayale * uğradım ki o sormayın... (o Bakın anlatayım: Cebinde Billidovun, Brigitte (OHelmin, Willy Friçin resimleri bulunan bir genç grupu idi.. Edebiyattan sorayım dedim.. — “Eylül, ü vasıl bulursunuz?. Biri cevap verdi: — Ben teşrinievveli severim.. Öteki başını salladı. .£ — Ben nisani.. Biri itiraz etti: — Mayıs hepsinden güzeldir.. Öteki bağırdı: — Mart eyidir mart., “j Sualimi değiştirdim: « — “Siyah incileri, severmisiniz? Bir kısmı atıldı; — Bayılırım. Geçen gün biz hanımın boynunda gürdük. Aman , ne güzeldi. i — Ben beyaz inciyi severim., . — Ben inci sevmem. Pırlantayı tercih ederim. Marı Belin nasıldı amma. boynundaki inci ğ Gene suali değiştirdim. Son bir i ümitle sordum, belki yeni nesli okumuşlardır: ne Ta zayi GRİ — “Baykuş, u severmisiniz?. 5 Ellerini nefretle salladılar: z — Aman buldunuz siz de sevj. lecek hayvanı. Ben kanaryayı Eşi severim.; — Ben bülbülü.. — Ben kuşlardan hiç birii sevmem., İşte aziz kariim, bu sukutu hay. bende iken bir daha anket yap- mağa cesaret ister.. Hikmet Feridun *“ an anana Iki sabık: sabıkalı EM ve li ğ Beşiktaş polis “poz mele Hüseyin * m / ve Ibrahim isimlerinde iki kişiyi tevkif etmiştir. İbrahim ve Hüs yin ötedenberi bir kumpanya ha linde çalışarak hırsızlık yapmakta” idiler. İkisinin de müteaddit sa-** bıkaları vardır. bra Son zamanlarda Beşiktaş civarını bazı dükkân ve evlerin kapı kilit” leri karıştırılmaya başlanmış ve hadise nazarı dikkati celbederek zabıtaya yaber verilmiştir. Polis merkezi bu hususta lâzımgelen tertibatı almış ve evvelki gece Hüseyinle Ibrahim Akaretlerde > gene evlerin kilitlerini karıştırır- a larken cürmü meşhut balin. yakalanmışlardır. pi Yapılan o tahkikatta (şimdiye kadar Beşiktaş civarında vuku- bulan muhtelif hırsızlıkların da” bu kumpanya tarafından yapıldığı tesbit edilmiştir. Polis merkezi bu iki sabıkalıyı evraklarile bir- ki kimyahanede tahlil edilecektir. likte adliyeye teslim etmiştir, .. Üdebadan bir zat bir kadına senede (2100) lira yeter, diyor... Amca Beye göre... .. Bir hamfendi ise bir kadın senede anha minha LE ) lira sarfetmeli, buyuruyor m — Bu iki rakkamın hangisi doğrudur bilmem? A. B. — Doğrusunu öğrenmek için hakiki bir kadına sormalı iki gözüml..