Sahife? Akşam © 20 Kânunuevvel 1931 Sabık Hidiv Toros ekspresile dün Ammana hareket etti Sabık Hidiv Abbas Hilmi pş. dün Toros ekspresile Ammana hareket etmiştir. Abbas Hilmi Pş. trenle Halebe kadar gidecek oradan da otomo- bille Beyruta gicdecek 'orada bir gün kaldıktan sonra Kudüse gi- decek, Kudüste de bir hafta ka- dar kalacaktır. Sabık Hidiv Kudüsten Ammana geçecek, sonra Şam yoluyla tek- rar şehrimize dönecektir. Abbas Hilmi paşaya Mısırlı gazetecilerden Mahmut Azmi beyle Arif paşa, Abdullah Elbeşeri ve Hasan Nasır beylerle Ismail Hakkı B. isminde bir türk tacir refakat etmektedir. Abbas Hilmi paşanın bu seya- bati, Suriye krallığına namzetli- ğinin vaz'ı hakkında musırren deveran eden şayialar ile alâkadar addedilmektedir. Yunan milli operası geliyor Yunan milli opera heyeti, çar- şamba günü vapurla Atinadan şebrimize gelecek ve o akşam Fransız tiyatrosunda temsillerine başlıyacaktır. Bugünkü hava Hava bugün de kapali ve yağmurlu geçecek Yeşilköy rasat . merkezinden verilen malümata göre bugün hava kapalı ve yağmurlu olacak- tır. Rüzgâr şark ve şimal arasın- dan esecektir. Bu sabah hararet 4 dereceydi. Kastamonide havalar açık gidiyor Kastamoni 19 — (A.A.) Hava- lar üç dört gündür açık gitmek- tedir. Yirmi gündür kapalı olan Ankara yolunun açılması için çalışılmaktadır. Ankara da kar yağıyor Ankara 20 (Telefon) — Bu sabahtan beri şehrimizde devamlı bir surette kar yağmaktadır. Mübadele işleri M. Anderson, M. Rivasa cevap veriyor Muhtelif mübadele komisyonu bitaraf âzasından M. Rivas mezu- nen bulunduğu müddet zarfında kendisinin koyduğu mesai usulle- rine riayet etmediği için işlerin teehhüre (o uğradığından şikâyet etmişti. Dün komisyon reisi M. Anderson M. Rivasa cevap vermiş ve omumaileyhin yalnız kendi bürosundan bahsettiğini , fakat komisyonun umumi mesaisi etra- fında bir çok işler görüldüğünü söylemiştir. M. Andersona göre Garbi Trakyadaki Türklere 105 bin, Istanbuldaki rumlara 67 bin etabli vesikası verilmiştir. Yunan taba- sından 157 kişinin emlâki iade edilmiştir. Bundan başka 138 kişinin daba emlâki verilecektir. Yangın başlangıncı Beyoğlunda iki kuyulu soka- ğında oturan madam Mari dün odada gaz ocağını yakip bakkala gitmiş, bu sirada odada bulunan çocuk eline geçirdiği kâğıt par- çalarını yakarak yere atmış ve yangın çıkmıştır. Odanın bir kısmı yandıktan sonra ateş söndürül- müştür. Havyar çıkarmak için bir müracaat Bir italyan şirketi Bafrada mer- sin balığından havyar çıkarmak için ihracat ofisinden malümat — istemiştir. Dahiliy e vekilinin tasar- | Bu Sabahki 'Teleraflar rufa dir mühim nutku .u. Vatan ve milletin menfaatleri emrettiği zaman Türklerin neler yapacağına yakın tarih şahittir Ankara, 18 (A.A.) — Dahiliye Vekili Şükrü Kaya Beyefendi. yerli mal, tasarruf haftası müna- sebetile bu akşam şu konferansı vermiştir. Tasarruf haftası demek, tasarruf için yapılacak işler hakkında mil- letin gayret ve hassasiyetini mün- hasıran bu esaslı ve hayati nokta etrafında toplanarak kendimize yaşayiş yolları çizmek için el ve gönül birliği ile milli tasarruf hakkında müzakere ve karar haftası demektir. Türklerin, bütün dünyayı sars- tıktan sonra kendilerini de teh- dit eden buhrana karşı koyabil- meleri ve hattâ siyasi milli istiklâllerini koruyabilmeleri için senede yalnız bir hafta değil, bütün hayatlarında tasarruf ve iktisat kaidelerine riayet etme- leri zaruridir. Tasarruf ve iktisat kaidelerine riayet ederek tutumlu yaşamak yalnız buhranın ıztırap- larını ve izlerini kaldıracak mu- vakkat bir tedbir değil, bilhassa buhranın gelmesine de büyüme- sine de mani olacak daimi bir esastır. Bizi gene eskisi gibi gaflete sevkederek iktisaden esir yapmak, memleketi yarı müstemleke haline koyduktan sonra memleketin ve milletin hayat usarelerini emerek cansız ve kansız bir halde memle- keti müstemleke ve Türkleri de esirler haline koymak tahmin etmiyorum, fakaf içimizde hâlâ böyle propağandalara kapılanlar varsa onlara hakikaten acımak ve hem de çok acımak lâzımdır. Fazla ve fuzuli sarfiyat, yalnız gelire, kazanca dokunmakla kal- maz, sermayeyi, krediyi de mahv- eder ve insanı iflâsa ve sefalete götürür. Tasarrufun müsbet âmil- lerinden biri de herkesin işini artirmak, yani mümkün olduğu kadar fazla çalışarak fazla istih- salde bulunmasıdır. Bugün iktisadi tasarrufun yalnız dişten artırmakla kabil olabile- ceğine kani değildir, aynı zamanda işin de artırılmasını emreder. Bu saydıklarım, hasılâtı (cemiyetin servetini artıran ferdi tasarruflar- dır. Bu tasarruflar fertleri, millet- leri zengin eder ve refaha götü- rür.“Bunların başında da vatanın « öz malını kullanmak gelir. Yerli malı kullanmak demek, vatandaşa iş bulmak, vatandaşa para kazandırmak suretile kendi istihsalimizde onlara kolaylıkla satabilmeyi temin etmektir. Bunula mukayyet olmayarak herkes beğendiği 'malı, beğendiği yerden alırsa çifçinin mahsulâtı açıkta sanayicinin mamulâtı açıkta işçi açıkta, irat sahibinin geliri açıkta devletin memuruda zabi- ti de açıkta kalır. Onların yerle- rini başkaları tutar. Neticede bir keyif bir zevk uğuruna koskoca bir memleket mahvolur. Aziz vatandaş, dünyayı sarsan bu büyük buhranda bizden vatan için ve vatandaşlar için istenilen fedakârlık büyük değildir... Bize yalnız menfaatimizi. biliniz diyor- lar, Vatan ve milletin yüksek menfaatleri emrettiği zaman Türk- lerin fedakârlıklarını nerelere ka- dar götürdüklerine yakın tarih şahittir. Bunada büyük Türk milletinin vereceği cevap, emin olalım ve emin olsunlar müsbet olacaktır. Italyan kabinesi Tadilât yapılacağı rivayeti musırren deveranda Roma, 19 (A.A.) — Dün ortaya çıkan ve kabinede tadilât yapıla- cağına ve bu tadilâtın kabinenin heyeti umumiyesine şamil ola- cağına dair olan şayia, musırrane devam etmektedir. Mamafih bu şayia tahakkuk etse de M. Grandi'nin hariciye nazırlığıni ve M. Arpitinati'nin dahiliye müsteşarlığını muhafaza edeceği muhakkaktır. Diğer na- urlar hakkında kat'i bir şey yoktur. Ruslar ile aktedilen protokolun tetkiki Ankara, 20 ( Telefon) — Milli müdafaa encümeni dün Ruslarla son defa Ankarada imzalanan protokolu, hariciye vekilinin iza- hatını dinledikten sonra tasdik etmiştir. Türkiye - Isviçre uzlaşma komisyon riyaseti Viyana, 19 (A. A.) — Türkiye ve İsviçre sefirleri, hariciye na- zarı M. Schober'e müracaat ede- rek Türk -İsviçre uzlaşma ve ha- kem muahedesinde derpiş olunan daimi komisyonun riyasetini kabul etmesini hükümetleri namına rica etmişlerdir. M. Schober, hakkında gaşiçilan bu itimattan dolayı ükümetlerine minnetlerini arzet- melerini miştir . sefirlerden rica eyle- Paris'te cinayet Wall'in katline ait esrar tavazzuh etti Paris 19 (A.A.) — Amerikalı Wall'in katline ait esrar tevazzuh etmiştir. Sabahleyin İzouard ve Parvin isminde iki şahit, dinlen- miştir. Bu sonuncu şahit, çarşamba günü Wall'i Paris varoşlarından birine götürüp karnına bir rüvelver sıkmış olduğnnu söylemiştir. Merkum, bu itirafı bir çok sval- lerle sıkıştırıldıktan sonra yapmıştır. Katil, Wall'i öldürdükten sonra soymuş cesedini suya atmış, elbi- selerini yakmıştır. Wall, bir kaç zamandanberi otomobil çalıp sa- tiyordu. Katlin sebebi, hırsızlıktır. Ekalliyet mekteplerinin pazar tatili Ankara 19 (A. A.) — Ecnebi ve akalliyet mekteplerini pazar ve cumartesi günleri tatilden meneden bir karar ittihaz edildi- ğine dair Cümhuriyet gazetesinin neşriyatı (etrafında (o tahkikatta bulunduk. Salâhiyettar makamlar bu ha- berin asıl ve esası olmadığını ve gazete neşriyatı üzerine mesele- den haberda? olan vekâletin alâkadarlardan malümat ve izahat istediğini beyan ettiler. Gazi enstitüsü Ankara, 20 (Telefon) — Gazi terbiye enstitüsü müdür muavin- liklerine Nuri ve Cemal Arif beyler tayin edilmişlerdir. Yunan - Bulgar Muailâk meselele-| rin halli müzake- resi başlıyor Atina 17 (Hususi)— Bulgar se- firi M. Neikof Yunan hariciye nazırını ziyaret ederek Bulgar başvekilinden aldığı bir telgrafı tebliğ etmiştir . Bulgar başvekili bu telgrafında, Yunanistan ile Bulgaristan ara- sında mevcut bütün muallâk mes- elelerin doğrudan doğruya müza- kerat icrası suretile hall ve fasli arzusu izhar edilmektedir. Bulgar başvekili, bu telgrafına müzakeratın asgari bir müddet zarfında bir hüsnü neticeye vasıl olabileceği ümidini de ilâve ediyor. M. Neikof Yunanistanın kendi- sile ticaret mukavelesi akdetme- miş olan memleketler mahsulâtın- dan on misli gümrük resmi alınması hakkında, ahiren kabul edilen kanunun O Bulgaristanda fena tesirler uyandırdığını beyan ve bu fena tesirlerin izalesi için Bulgar ticaretine teshilât iraesi temennisinde bulunmuştur. Yunan hariciye nazırı, Bulgar Baş vekili tarafından izhar edilen bu temennileri Yunan Baş vekili- ne arz edeceği ve kabinenin de | Bulgaristanla mevcut bütün mu- allak meseleleri tetkik ederek bir karar vereceğini söylemiş ve mamafi iki memleket arasında- ki Ticaret mukavelelerinin iki- de birde fesedilmemesi (için iki tarafın (o hallinde (mutabık kalmıyacakları noktaları, hakeme havale etmeleri çok münasip olacağını dermeyan etmiştir. Yu- nan hükümeti, muğlak meselele- rin halli müzakeratının Atinada cereyan etmesi noktasında ısrar ediyor. Mançuri harbi Amerikanın Japonya hükümetine bir tebliği Washington 22 (A.A.) — Ame- rika, Japonya Chinchow'un işgal keyfiyetinin Washington hüküme- tince son derece teessüfe şayan telâkki edileceğini bildirmiştir. Ayni zamanda Amerika hariciye nazırı Cemiyeti Akvama sabık demiryolları müdürü M. Hinesin Mançuriye gidecek tahkikat ko- misyonuna iştirak etmesine karşı hiç bir itiraz dermeyan etmiye- ceğini bildirmiştir. Ateşemiliterler, jeneral Honjo'nun nezdinde Moukden, 20 (A.A.) — Bir ay- danberi Ghinchow mntakasında müşavir sıfatile hareket etmekte olan lagiliz, Fransız ve Ameri- kan ataşemiliterleri buraya vasıl olmuşlar ve jeneral Honje tara- fından kabul edilmişlerdir. Jeneral kendilerine Mançurideki askeri vaziyet hakkında izahat vermiştir. Chang - Kai - Chek artık reislik istemiyor Moukden 20 (A.A.) — Chang- Kai-Chek'in tekrar milli hükümet reisliğine intihap edilmeği reddet- miş olduğu istihbar olunmuştur. Jeneral Glaudel, henüz cevap vermedi Paris, 20 (A.A) — Hükümet jeneral (o Claudel'den OMançuri'y gidecek tahkikat komisyonunca Fransa'yı temsil edip etmiyeceğini istimzaç eylemiştir. Jeneral henüz cevap vermemiştir. Şüpheli öl e çavuşun ka morga gönderildi Çenberli taşta bir odada oturan seyyar satıcı kürt Mehmet çavuş isminde birisi dün gece yarısı odasında ölü olarak bulunmuştur. Mehmet çavuşun ağzı kan için- dedir. Yapılan tahkikata rağmen ölümün sebebi henüz anlaşılama- mıştır. Cesedin üzerinde bazı bere izine benzer lekeler görülmüştür. Ağzı gözü de kan içinde olduğun- dan ölüm şüpheli görülmektedir. Zabıta doktoru tarafından yapılan muayenede cesedin morga nakline lüzum görülmüştür. Morgta otopsi yapıldıktan sonra ölümün sebebi tespit edilecektir. Zabıta tahkikata devam etmek- tedir. Aynı mahallede oturan bazı kimseler merkeze celp ve isticvap edilmişlerdir. Kahvede cerh Kasımpaşada arabacı Acem Sadık ile aynı kahvede oturan arabacı Kümorka isminde birisi kavğa etmişler, Kümorka bıçakla Sadıkı kalçasından tehlikeli surette yaralamıştır!. Mecruh hastahaneye götürül- müş, Kümorka yakalanmıştır. Acaba neden? İçki ziyafetindenj sonra bıçakla vurdu Beyoğlunda oturan İlyas efendi isminde birisi dün gece Muzaffer isminde bir arkadaşını evine davet etmiştir. Evde rakılar içilip kafalar du- manladıktan sonra (o Muzaffar bıçağını çekerek İlyaz efendiyi sağ (kalçasından ağır surette yaralanmıştır. Muzaffer bıçağile beraber yakalanmıştır, Ingiliz vapuru kurtarıldı Çanakkale boğazında karaya oturan İngiliz bandralı Thenüs vapuru Gemi kurtarma şirketinin tahlisiye gemisile kurtarılmıştır. Geliboluda karaya oturan Albanya vapurunun tahlisine devam edi- rg ihracat ofisinin tebliğleri Istanbul 19 (A. A.) — Ibraçat ofisinden tebliğ edilmiştir : Yunanistan hükümeti, Yunanis- tanın bazı mıntakalarına gümrük resminden muaf olarak 500 ton arpa, 7,000 ton pamuk ve 1050 ton mısır ithal eyleyen bir kararname neşretmiştir. Kararname ahkâmı hakkında alâkadarlar ihracat ofi- sinden malümat alabilirler. Istanbul, 19 (A.A.) — Ihracat ofisinden tebliğ edilmiştir: Fındık ihracatının mürakabesi hakkındaki nizamname ahkâmı 16 kânunuevvel 931 tarihinden itibaren tatbik edilip yalnız nizam- namenin sekizinci (omaddesinde bahsedilen ofındık kutuları 1 şubat 932 tarihinden itibaren tatbik olunacaktır. Urfada tasarruf haftası Urfa 18 (Hususi) — Dün tasar- ruf haftası münasebetile mektep- lerin halkın iştirakile büyük bir toplanma yapılarak nutuklar söy- lenmiş propagandalar yapılmıştır. Birlik salonunda eczacı Kâzım Bey tarafından bir konferans ve- rilmiştir. Orta Asyada yazılmış Oğuz destanı Ankara, 20 (Telefon) — Uzun köprünün eski ailelerinden hafız Seyit Ali merhumun kütüphane- sinde orta Asyada yazılmış man- zum bir Oğuz destanı zuhur etmiş berayı tetkik merhumun torunu tarafından Maarife gönderilmiştir.