17 Aralık 1931 Tarihli Akşam Gazetesi Sayfa 3
17 Kânunuevvel 1931 Akşam Sahife 3 a AKŞAMDAN AKŞAMA Guma günleri , Yeni cami meydanı ne haldedir ? Anadolu'nun hemen bilâ istisna ber kasabasına, o kasabanın tam merkezini teşkil eden bir cami meydanı vardır ki, tekmil alış- veriş ve eğlence hayatı orada toplanmıştır. Nefer olsun, başr- bozuk olsun, Istanbul'a ilk gelen her Anadolu, itiyat sevkile, şeh- rimizde de böyle bir meydan arar.. Ve bulur: Yeni camii'nin Köprü'ye maküs cihetindeki mey- dan!.. Işte bu sebepledir ki, cumaları kışladan izinli çıkmış askerler, şadırvanların önünde, - yerinde rahat vaziyette - kümelenir; taş basamaklara ilişen reçper kılıklı bir takım garipler, soluk mavi yeldirmeli, yeşil başörtülü seksenlik şışman mamadadıdan tanesini elli paraya aldıkları iki susam helvacı- sının çiftini birden ekmeksiz katık ederek, bu koca İstanbul'un koca cami meydanının sanile mütenasip bir hovardalıktır eder; seyyar ahçıdan tabağı yüz paraya pilâv yedikten /sonra üstüne bar- dağı elli paradan bir ayran bir de demirhindi içenler, gezdirici es- naftan kâğıt para bir buçuk mecide hâki ve çapraz bir yelek alanlar nadir değildir. Çok kimse, etrafı parmaklıklı, yeni yapılmış çimli tarhların öte yanına geçmeğe cesaret edemez: Belki yan tarafa, şemsiyeler ve tenteler altında, yazı makineleri önünde mühim mühim oturan arzuhalci kâtipler akıl sır ermedik bir nizam koymuşlardır; belki örada dükkân dükkân sıralanan kuşçuların kuşlarına bakmak ya- saktır; ihtimal çarşı duvarına biti- şik meşherlerden bir şeyin pahası Sorulursa, sorduğun mal, müzaye- dede fiat arttırmışsın gibi üze- rinde kalır; belki önünden geçti- ğin kahvelerden, kahveci: Buyu- runl! deyince içeri girmek mec- buridir de bir fincan kahveye insanın parası yetişmez.. Ecece! Istanbul bu.. Anadolu çekinir... Görünmez kaza belâlardan korkar.. Bu tereddüt onda irsidir.. Os- manlı (o imperatorluğunun (altı asırlık hodbin devletçiliği, köy- lüde ve kasabalıda, yalnız hükü- mete karşı değil, hattâ şehirli kılığındaki herkese, hattâ şehir- lerin Sokaklarına ve binalarına karşı bile bir ürküntü yaratmış- tır. Efsanede ki meşhur Köroğ- lunun esen rüzgârlarından hile sezdiği gibi, köylü şehirliden hile sezer; ona, bir şeyini daha kaptırmaktan korkar.. Bu itimat- sızlık bir kâbus olmuş, bu kâbus seddiçinleşmiş; köyle şehrin bir biriyle kaynaşmaması için hudut baline gelmiştir. Lâkin, galiba bir mucize var. Galiba seddiçin yıkılıyor; kâbus dağılıyor; köylü, şehir müessese- lerine karşı itimada başlıyor. Size geçen gün bizzat şahit » olduğum bir vak'ayı anlatacağım. Bu vak'yı bu nushamızın hi- kâye sutununda okuyun. Vâ - Nü Anlaşamadılar Belediye ile evkaf arasında yeni bir ihtilâf Evkaf ile belediye arasında hemen her işte noktai nazar ibtilâfı eksik değildir. Son zamanlarda çıkan kanunlar evkafın elinde olan bir çok vazife ve hakları belediyeye vermiştir. Bunların başlıcası sularla mezar- lıklardır. Fakat evkaf, bazı bahanelerle hem suların varidatını, hem de mezarlıkları belediyeye devret- memek için bir çok vesilelerden istifade etmiştir. Bu yüzden her iki daire arasında uzun muhabe- reler eksik olmamaktadır. Bir ihtilâf da Beyoğlunda Kule- dibinde metruk Şahkulu mezar- lığı hakkında çıkmıştır. Metruk gayri metruk bütün mezarlıklar (o belediyeye (o geçe- ceği halde evkaf burasını üç sene müddetle Mecit efendi ismin- de bir Iranlıya kiralamıştır. Bu metruk mezarlık, Beyoğlu- nun en işlek ve kıymetli yerinde olduğu için iki daire bu yeri bir türlü paylâşamiyorlar. Ibtilâf mah- kemeye intikal etmek üzeredir. Moskova radyosunda Türk gecesi Yakında Moskova radyosu, bir Türk gecesi tertip edecektir. O gece radyoda Türk şarkıları söy- İenecektir. Moskova radyosu bu münasebetle (o konservatuvardan halk şarkıları istemiştir. Yılbaşı piyankosu Polis memurları talilerini deniyecekler Polis teavün sandığı yılbaşı piyankosuna mahsus olmak üzere 300 tane bilet satın almıştır. Polis memurları arasında arzu edenler, hissesine düşen parayı vermek suretile bu 300 bilete iştirak edeceklerdir. Şayet bu biletlere ikramiye isabet ederse sandığın verdiği bilet bedelleri kesildikten sonra paranın mütebakisi biletlere işti- rak eden memurlara taksim edi- lecektir. Bundan başka tayyare piyanko müdüriyeti de bütün zabıta namına olmak üzer 44 tane piyanko bileti hediye etmiştir. Bu 44 bilet ara- sında ikramiye isabet eden olursa bu para bütün zabıta memurları arasında müsavaten teksim edi- lecektir. 3 manitacı yakalandı Şükrü, Ismail ve Ali isimlerinde üç kişi Mahmutpaşada manitacı- lık suretile adam soymak cürmün- den maznunen Beyazıt polis merkezi tarafından tevkif edile- rek adliyeye verilmişlerdir. Bunlar hakkındaki tahkikata 3 üncü müs- tantik vaziyet etmiş ve üçünü de müzekkere ile tevkifhaneye gön- dermiştir. ŞEHİR HABERLERİ Tatil günü Mektepler Cumadan başka gün tatil edilmiyecek Şimdiye kadar Istanbulda mev- cut akalliyet mekteplerinden rum ve ermeni mektepleri cumadan maada pazar günleri, musevi mektepleri de keza cumadan maada 'cumartesi günleri tatil etmekte idi. Bu suretle bu mek- tepler haftanın iki günü kapalı kalıyordu. Hususi mektepler işine memur maarif vekâleti müfettişliği bu hususta bilumum akalliyet mek- teplerine yeni bir tamim gönder- miştir. Bu tamimde, hükümet resmi tatil günü olarak cuma gününü kabul etmiş olduğu cihetle, akalliyet omekteplerinin bundan ayrı olarak bir de cumartesi veya pazar günü tatil yapmaları muvafık olmadığından badema bilumum akalliyet (o mekteplerinin, (resmi mektepler gibi yalnız cuma gün- leri tatil yaparak cumartesi ve pazar günleri eyyamı adiye gibi derslere devam etmelerini ve aksi şekilde hareket eden mektepler hakkında kanuni muamele yapıla- cağını bildirmiştir. Izmirde kaçakçılığa karşı tedbirler Izmirde kaçaçılığa karşı tedbir almak üzere posta ve telgraf, rüsumat, polis müdirlerile, jan- darma alay komandanı defterdar müskirat inhisar baş müdiri ve deniz ticaret müdiri (valinin riyaseti altında toplanarak uzun müzakerede bulunmuşlardır. Muallimler Resmi mektep hocaları hususi mekteplerde nasıl çalışabilecekler Bazı resmi mektep muallimleri- nin maariften müsaade almaksızın gizli olarak hususi ecnebi ve akalliyet mekteplerinde de ders verdikleri anlaşıldığından maarif müfettişliği bilumum ecnebi ve akalliyet mekteplerine gönderdiği bir tamimde buna meydan veril- memesini bildirmiştir. Bu tamime nazaran badema hususi mekteplerde bu şekilde hususi ders almak isteyenler hak- kında iyice tahkikat ypılarak netice maarif müfettişliğine bil- dirilecektir. Bu şekilde müracaat edenler meyanında evelce resmi mekteplerde muallim iken bilâ- hare çekilmiş olanlar bulunursa bunların ne sebeple vazifelerini terkettikleri tahkik edilerek bun- da bir mahzur olup olmadığı maariften sorulacak maarifin vere- ceği cevaba göre bunlar hakkında muamele yapılacaktır. Lunapark Taksimde bir eğlence yeri yapılmak isteniyor Haldun Vehbi bey isminde bir zat, şehrimizde bir lunapark ya- pılması için belediyeye müracaat etmiştir. Haldun beyin temsil ettiği müessese verdiği tahriri teklifte (belediyeden 25 sene müddetle Taksim bahçesini iste- mektedir. Bu müessese Taksim hahçesini kiralamakla (beraber : bahçenin arkasından itibaren Dolmabahçe gazhanesine kadar uzanan bos- tan ve arsaları da satın alarak bahçeden Dolmabahçeye kadar sahayı lunapark haline koyacaktır. Lunaparkta elektrikli otomobil, atlı karınca, motörbot, elli kişiyi alabilecek ve elektrikle mütehar- rik mahruti şekilde bir salıncak, mağara şimendiferleri, şeytan te- kerleği, dağlar ve dereler arasın- dan geçebilen tırtıl denilen araba, yabani eşek, perili köşk gibi tesisat bulunacaktır. Bundan başka lunaparkin bir yerinde otomatik ve ucuz bir lokanta açılacaktır. Taksim bahçesinin kira muka- velesi bir buçuk seneye kadar bitecektir. Bu talebi tetkik etmek üzere vali ve belediye reisi Mu- hiddin beyin riyasetinde belediye reis muavinlerinden Nuri ve Ha- mit beylerle fen heyeti müdürü Ziya beyden mürekkep bir ko- misyon teşkil edilmiştir. Hırsız şebekes zabıta 6 kişiyi tevkif etti Sirkeci ve Sultan Ahmet civa- rında uzun zamandan beri muh- telif | hırsızlıklar Oyapan Recep Mehmet, Ismail, Salih, Akif ve Nihat isimlerinde 6 kişiden mü- rekkep bir hırsız şebekesi yaka- lamıştı. Eminönü polis merkezi bu kumpanya hakkındaki tahki- katını ikmal ederek atlısını da adliyeye vermiştir. Tahkikata vaziyet eden 4 üncü istintak dairesi maznunları dün istievap (etmiştir. Bu isticvap neticesinde (bunlardan © yalnız Recep serbes bırakılmıştır. Diğer 5 maznun hakkında mevkufen tahkikat icrasına karar verilerek (bunlar (| tevkifhaneye sevkedilmişlerdir. Bir yankesici tutuldu Beyoğlu polis merkezi Münir isminde birisini tevkif etmiştir. | Münir muhtelif yankesicilik cür- münden maznundur. Maznun, evrakile birlikte adliyeye veril- miş, 3 üncü istintak dairesi tah- kikata viziyet etmiştir. Müstan- tiklik Münir hakkında mevkufen tahkikat icrasına karar vererek kendisini . tevkifhaneye ( sevket- miştir. İKTİSADİ HABERLER Halk Amerikadan kaçıyor! Iktisadi buhran dünyanın her tarafında şiddetle kendini hisset- tiriyor. Bunun garip bir neticesi, bir zemanlar her kesin can attığı Amerikadan şimdi halkın kaçma- sıdır. Geçen temmuzun birinden teşrinievvelin sonuna kadar olan müddet zarfında Amerikadan 40 bin ecnebi çıkmıştır. Teşrinisanide çıkanların bundan çok fazla olduğu zannediliyor. Bu rakkamlar deniz tarikile gidenlere aittir, Kanada ve Mek- sika hudutlarından kara tarikile çıkıp gidenler bu hesaba dahil değildir. Dört ay içinde dört bin logiliz ve iki bin alınan Amerikayı terketmiştir. Son zamanlarda Amerikadan çanlar, girenlerin üç misli faz- adır. Finlandiyada müşkülât Helsingford 14 — Siyasi müş- küller içinde çırpınmakta olan Finleniya hükümeti şimdi bir de iktisadi buhranla karşılaşmaktadır. Hükümete ait sinai müessese- lerin ıslahı lüzumuna dair kabine tarafından Diyet meclise verilen kanun lâyihası meclisçe reddedil- miştir. Kendisine karşı ademi itimadı mutazammın olan bir vaziyet kar- şısında hükümet her halde çekil- mek mecburiyetinde kalacaktır. Bu istifa ise yeni intihaplar yapılmasını istilzam edecektir. Hükümetin iktisadi buhranı bertaraf milli paranın istikrarını temin, harici ticareti tanzim ede- cek tedbirler alabilmesi için par- lementodan vasi salâhiyetler iste- diği şu sırada -böyle bir buhran zuhuru Finlândiya için iyi netice- ler vermiyecektir. Viyana sergisi Viyanada martta beynelmilel bir sergi açılacaktır. Sergi komi- seri, ihracat ofisine müracaat Ankara'da Dikmen bağlarında Ayşe Hf. ye, ve Beylerbeyi Küplüce cadde- sinde Fuat Beye: Hediyelerinizi matbaamızdan aldırma: nız rica olununr. Kadıköy Talimhanede Zati Beye: Gönderilecektir efendim. (A. B.) ABONE ücretleri Türkiye Ecnebi SENELİK 1400 kuruş (| 2700 kuruş GAYLIK 750 » 1480 > SAyıır 400 5» 80 » map Abono ücretleri odoğrudan doğruya AKŞAM idaresi namina gönderilmelidir. Adres tebdili için yirmi beş ku ruşluk pul göndermek lâzımdır. Saban 7 — Kasım: 40 S. İmsâk Güneş Öğle İkindi Akşam Yatsı E, 12,50 238 728 948 2 1,39 Va, 5,32 7,19 12,10 14,30 16,42 18,21 Amca Beye göre... Hf. — Artık hayatın, güzelli- ğin kıymetini anladım Amca Beyl.. Beni spor başladım: paklar dedim ve işe ... Kış, yaz her koşuyorum... gün bir saat ... Sarkık adeleleri sertleştir- mek için cambazlık ediyorum... ... Buruşukları gidermek her tanrının sabahı yapıyorum, Nasıl?.. için süt banyosu A. B. — Fevkalâde iyi tedbir- ler amma büyük hanım (Bâde harabül Basra!)
