12 Kasım 1931 Tarihli Akşam Gazetesi Sayfa 3

12 Teşrinisani 1931 —— AKŞAMDAN AKŞAMA Sa'yın bıktırıcılığı ve yıprandırıcılığı ile mücadele Bazı başmakalelerde şu fikir okadar çok yazıldı ki, elbette sizin de dikkatinizi celbemiştir: Hali hazır cemiyetinin iki kutbu var; obiri Amerika (o Cemabhiri Müttehidesi, öbürü Rus Şuraları Cumhuriyeti... Bu iki memlekette, o taban tabana zıt rejimler hüküm sür- düğü halde,- ne garip! - bazan aynı neticelere varılmaktadır. Meselâ, Rusya'da, bir şehirin valiliği derecesinde yüksek bir mevki işgal eden bir insan, bir müddet sorra, valilikten alınır; gençliğinde ameleyken çalıştığı bir fabrika'ya müdürlük yapmak üzere, yahut Kırgızistan çölünün çöllerinde kımız sanatoriumunda teşkilâtçı sıfatile hem çalışmak, hem de dinlenmek üzere gönde- rilir; veya, köylere seyyar propa- gandacı olarak yollanılır. Bilhassa, kendisine, gene idari daha büyük vazifeler verilir. Küçük işlerde de bu böyledir. Hiç bir insanın istihsal ile alâkası ebediyen (kesilmez. Memurlar, bir kaç senede bir kere, fabri- kalarda, imalâthanelerde, Sowhoz, Kolhoz denen çifliklerde çalışır. Böylelikle, insanların mesaile- rinde hem tenevvü temin edilir; insan aynı işt: çürümez; — hem de, bir memurun istihsal başına yollanması o sıhhatine iyi tesir eder; hayatı yakından görmesine sebebiyet verir. (Bizde de, memleketle sıkı surette alâkaları devam edebilsin diye, hariciye memurlarını, üç beş senede dışarda çalıştırdıktan sorra bir müddet de, merkezde çalıştırmaktadırlar. Onun gibi... Dünkü gazetemizde okudum : “Amerika sanayii'nin müşahhas bir mümessili olan M. Ford, fabrikalarının etrafında, büyük çiflikler hazırlamış. Fabrikalarda çalışan amele, her sene dört ay, bu çıfliklerd: çalışacakmış. Bu sayede ilb...,, Demek ki, bugünkü dünyanın iki kutbu denilen iki memleket de, aym neticeye varıyor: İnsanları, saylarında yeknesaklıktan kurtar- mak; tenevvüe mazhar etmekl... Bir ferdi, kendini bildiği gün- den gözünü yumacağı güne kadar, aynı makine düğmesine basmak, aynı masa başında aynı kalemle yazı yazmak, aynı tramvayda hatâ aynı bat üzerinde vatman- lık etmek, aynı maden ocağında kazma sallamak betbautlığından kurtarmağa uğraşıyorlar... Ah, bilseniz, üç beş ay müd- detle, bir marangozhanede, yahut bir balıkçı gemisinde, yahut trenlerde çalışmağı öyle listerdim ki.. Böyle değişik bir mesai, beni öyle dinlendirebilir ve dimağıma öyle tazelik verebilir ki... Hiç şüphe et- mem: Siz de, hangi meslekte bulu- nursanız bulunun, fasılalarla, başka vazifelerde ( çalışmağı, mesainin yeknasaklığına tercih edersiniz. Iki zıt rejimin mesai tenevvüünü kabulünden anlaşılıyor ki, müs- takbel beşeriyet, bir ferde, göz- Ebniye kanunu Binaların irtifa: arasında nisbet M. Yansen geçenlerde Anka- raya gitmek üzere Istanbuldan geçerken şehrimizde yapılan yeni binalardan bahsederek beş altı katlı apartımanların yanında iki katlı binalar da yapıldığını ve bunun göze çok çirkin göründü- ğunü söylemişti. M. Yansenin fikrine bir çok kimseler, hattâ belediye mahafili de iştirak ediyor. Fakat belediye kendisinde buna mani olmak içi salahiyet bulunmadığını ileri sürü- yor. Filhakika mevcut ebniye kanunu pek eskidir. Bu kanunda binaların yükseklikleri arasında münasebet olacağına dair hiç bir madde yoktur. Belediye birkaç sene evvel ebniye kanununa esas olacak bazı mütalâalar hazırlamış ve Ankaraya göndermişti. Ebniye kanununun omecliste (müzakere edilmesi muhtemeldir. Alâkadar mahafile gelen ha- berlere göre yeni ebniye kanunu lâyihası Avrupadan getirilen son sistem bina kanunları tetkik edi- lecek ve memleketin iktisadi, bedii, sıkhi ihtiyaçlarına göre tanzim edilecektir. Bu itibarla kanunun şimdi gö- rülen mahzurlara esaslı surette mani olacağı temin ediliyor. Fiat listeleri Listeleri asmıyanlardan ceza alınıyor Lokanta, birahane ve emsali müesseselere ait fiat listelerinin tasdiki için verilen mühlet geçen ay sonunda bittiğinden bu tarih- ten sonra getirilen fiat listeleri belediye tarafından tasdik etti- rilmemişti. Bütün belediye şubeleri, aldık- ları emir üzerine kendi mıtaka- ları dahilindeki müesseseleri sıkı bir teftişe Otabi tutarak fiat listesini tasdik ettirmiyen veya müşterinin gözü önüne asmıyan- lardan ceza almışlardır. Ancak fiatler her vakit değişe- bildiğine göre ihtiyaç görenlerin tekrar listesini tasdik ettirebilme- leri mümkündür. Belediye iktisat müdürlüğü lis- telerin yeniden tadikine başlan- mak için makamdan salâhiyet istemiştir. Bu muameleye ayın on beşinde başlanacaktır. Ardiye ücretleri indirilecektir Umum gümrükler müdüriyeti Çocuk düşürmek Etibba odasının müdahalesi isteniyor Adliye vekâleti çocuk düşürmek çürmünün takibi ve bunların mes- ullerinin cezalandırılması için şid- detli ahkâmı ibtiva eden yeni bir kanun lâyihası hazırlamıştır. Nufusumuzun çoğalmasına mani olan bu çirkin usule bazı hekim- lerin tevessül ettikleri ve bu yüzden bazı hekimlerin zengin oldukları söylenmektedir. o Son senelerde çoğalan bu dedikodu- lar, şehrimizdeki hekimler maha- filinde teessürü mucip olmaktadır. Haber aldığımıza göre çocuk düşürten (doktorların meydana çıkarılması için ettibba odasının müdahalesi istenecektir. Limon ucuzluyor Piyasada limon fiatleri gittikçe düşüyor. Bir sandık limon 380 kuruşa kadar inmiştir. Bu sandık- larda 504 limon vardır. Amca Bey'in Karikatür müsabakası yg / Aşağıdaki, karikatürü lüfen kesiniz ve şimdiye kadar neşrettiğimiz 12 fıkra arasından bu karikatüre ait olan fıkrayı bulup karikotüre raptederek saklayınız. 12 fıkrasız karikatür de neşredilip bittikten sonra hal varakalarının kabulü için müddet tayin ve ilân edile- ABONE ücretleri —. Türkiye Ecnebi BEMELİK 1400 kuruş (| 2700 kuruş SATLIK 750 > 1450 > SArLIK 400 > 80 > m Abone ücretleri doğrudan doğruya AKŞAM idaresi namına gönderilmelidir. Adres tebdili için yirmi beş ku- ruşluk pul göndermek lâzımdır. — Recep 1 — Kasım: 5 S, İmsâk Güneş Öğle İkindi Akşam Yatsı Bozuk yollar Mektep yolları daha evvel tamir edilecek Istanbul idareci hususiyesi bir kaç sene içinde vilâyette bir çok mektepler yapmağa (muvaffak olmuştur. Fakat bu mekteplerden büyük bir kısmının bulundukları sokaklar pek harap olduğu için talebe mekteplerine gidip gelmek husu- sunda büyük müşkülâta tesadüf ediyor. Bu cihet, alâkadar makamatın nazarı dikkatini celbetmiştir. Bu seneki belediye bütçesinde sokak ve caddelerin tamiri için mevcut tahsisat pek azdır. Bu para ile şehrin bütün sokaklarını tamir etmek kabil değildir. £ Fakat küçük yaştaki çocukların çamur- lara batıp çıkmamaları için bozuk mektep sokaklarının diğerlerine tercih edilerek tamir edilmesi düşünülüyor. Nakliye vesaitlerinin tarifeleri Eşya nakleden araba ve kam- yonların alacakları ücret muayyen olduğu halde arabacılarla kam- yon şöferleri tutturabildikleri fi- ati o istiyorlar. Belediye halkın aldanmaması için muayyen mesa- feler arasındaki ücret listelerini bu vesaitin durdukları yerlere asacaktır. Küçük hırsızlar Iki hırsız üçer seneye mahküm oldular Geçenlerde Mustafa ve Ibrahim isimlerinde (17 yaşlarında iki çocuk Sirkecide bir gramofoncu mağazasından gramofon çalmakla maznunen yakalanarak adliyeye teslim edilmişlerdi. Ceza mahkemesinde bu iki küçük © hırsızın Oo muhakemeleri yapılmıştır. Muhakeme neticesinde Mustafa ve Ibrahimin cürümleri sabit olmuştur. Mahkeme bunların yaşlarını da nazarı itibare alarak üçer sene müddetle hapsedilme- lerine karar vermiştir. Mahkümlar hapishaneye sevkedilmişlerdir. Kayışdağı suyu Belediye bir kaç sene evvel Kayışdağı suyunu borularla Kadı- köy ve Erenköy cihetlerine nakil etmişti. Bu suyun yolda karışma- ması için mevcut lağamların ka- patılmasına karar verilmiştir. Arşı kırılan tramvay Dün öğleden sonra Eminönün- de bir Aksaray - Ortaköy tram- vay arabasının elektrik cereyanı alan arşı bozulmuş, arşın bir amele tarafından tellere teması Yazınınık!. Anadoludan gelen bir kısım tüccar, emlâk sahibi, zengin, mirasyedi İstanbulda nasıl eğle- nir?.. Bunu anlamak için insan Istanbuldan kalkan yolcu vapur- larından birile uzunca bir seyahat yapmalı... Bozburunu geçtik... Vapurun bi- rinci mevki salonunda İstanbula, Beyoğluna, Sirkeciye, o eğlence yerlerine, birahanelere dair ba- hisler başladı. Bir az ileride orta yaşlı, babayani tavurlu iki zat hararetli hararetli konuşuyorlar. Ikisinin de parmaklarında ağır, kıymetli, pırlanta yüzükler var.. Garsona rakı ısmarlattılar... Gelen mezeyi ikisi de beğendi.. Biri başladı : — Yahu.. Hani Beyoğlunda yeni açılan birahaneye gittin mi? Aman efendim ne mezeler, ne mezeler !.. Öbürü dizlerini döğdü: — Tuuu... Hem bir arkadaşım götürecekti de gitmedim... — Pek âlâya “...., lokantasına gittin mi?... Aman efendim bir tarama veriyor... Parmaklarını da beraber yersin... Öteki gene dizlerini döğdü: — Tuuuuuul, Önünden çeçtim de içeriye girmedim... — Ya «“..., yin birasına ne buyrulur?. Efendimo ne lezzet, o ne letafettir o.. Bira mı? Şam- panya mı farkedemezsiniz... git- mişsinizdir tabii... Öteki bir kere daha dizlerini döğdü: — Maalesef azizim maalesef... Bir halt ettim.. Oraya gitmeğe karar vermiştim.. Fakat o gece münasebetsizin biri çıktı, bizi tiyatroya götürdü. Gece saat on ikiye kadar iki zaltan biri mütemadiyen: — Şuraya gitlin mi?.. Şuranın mezesinden yedin mi? Şuranın birasını içtin mi?.. Şu filânca yerdeki garson matmazelleri, yani garsone hanımları gördün mü?.. diye sordu... Öteki de durup din- lenmeden: — Tuvuu.. Tuuuu.. diye dizle- rini döğüyordu... Nihayet bir aralık dizlerini dö- ğen adam ayağa kalktı: — Şart olsun bir daha vapurda arkadaş bulursam..Istanbulun bütün eğlence yerlerini hep dönerken vapurda anlatırlar. Sanki beni çatır çatır çatlatmak için. Ne olur bütün Obunları giderken söylesenize.. Sanki beni çıldırtmak için.. Hani şeytan diyorki: “Va- puru durdut yüze yüze İstanbula dön..,, Ve böyle söyleyerek salondan dişarı fırladı. Feridi Beyoğlu cinayeti tahkikatı Beyoğlunda Osman ve Hüseyin isimlerinde iki kişi kavga etmiş- ler, ve Hüseyin, Osmanı ağir surette yaralamıştı. Polis merkezi Hüseyin hakkındaki tahkikatını ikmal ederek kendisini evrakile lerini yumuncaya kadar, ayni ardiye ücretlerinin indirilmesi için (Be, 12,6 149 73 943 12 o 16) temin edilmek üzere araba güç- | birlikte adliyeye vermiştir. Tah- çekici kullandırmıyacaktır. tetkikat yapmaktadır. Bu hususta İğ Va. 9,1 644 1158 1488 16,54 18291) iükle Aksaray deposuna götürül- | kikata 2 inci müstantiklik vazıyet (Vâ - Nü) ticaret odalarının fikri sorulmuştur. müştür. etmiştir. Amca Beye göre... — Istanbul'un suyundan midir, hu- yundan mıdır, bilmem Amca bey, ahalisi çok ince insanlardır! A.B. — Nasıl ki iki gözüm... inçelmesinler