15 Ekim 1931 Tarihli Akşam Gazetesi Sayfa 1

Ege vapuru bu akşam Venedikten hareketle istan- pazartesi sabahı bula geliyor. AKŞAM Cemiyeti Akvam mec- lisi dün Çin - Japon ihtilâfını tetkik etmeğe başladı. Sene 14 — No: 4675 Tahrir telefonu : 21686 PERŞEMBE — 15 Teşrinievvel 1931 idare telefonu: 21434 Fiatı 5 kuruş Başvekilimiz geliyor İsmet paşa Hz. dün akşam Peşteden hareket etti Eğe vapuru bu akşam hareketle pazartesi sabahı İstanbula geliyor Peştede Tuna sahillerinden bir manzara , Peşte 14 (Hususi) — Başvekil İsmet Paşa Hazretleri ve hariciye vekili Tevfik Rüştü bey bu akşam Peşteden Venediğe müteveccihen hareket etmişler ve pek büyük merasimle teşyi edilmişlerdir. İs- tasyon civarı (oçok kalabalıktı. Binlerce halk İsmet Paşa Hazret- lerini selâmlıyordu. İstasyonda Naibi bükümet namına kalemi mahsus müdürü, Macar başvekili ve hariciye nazırı ve bir çok zavat tarafından teşyi edilmiştir. Ismet paşa Hz. ve Tevfik Rüştü bey bugün umumi harp esnasında -Macaristanda “şehit düşen asker- lerimizin OPeştedeki ( kabirlerini ziyaret etmişler ve öğle vakti macar mebusan meclisi reisi tara- fından verilen ziyafette hazır bulunmuşlardır. o Ziyafette oçok samimi nutuklar irat edilmiş, meclis reisi Türkiyeyi yeniden tesis eden Gazi Hz.nin yüksek mezayasından büyük bir takdir hissile bahseylemiştir. Öğleden sonra Macar ve ecnebi gazetecileri kabul edilmiştir. İsmet Paşa Hz. Macaristanda pek iyi intibalar hasıl ettiğini, iki kardeş milletin iktisadi ve siyasi müna- sebetlerinin büyük ( inkişaflara namzet olduğunu, Macaristanın Türkiyeye ziraat makineleri, men- sucat, Türkiyenin (o Macaristana kömür, pamuk ihraç edebileceğini söylemiştir. Harici siyasetten bahseden İsmet paşa, Türkiyenin sulhü sükünun temin ve muhafazası yolunda göstermiş olduğu kuvvetli arzuyu bilhassa kaydetmiştir. Hariciye vekili Tevfik Rüştü B. Türkiyenin imzalamış olduğu mu- ahedelerden mütevellit (o taah- £bütlerine ait fikirlerini hiç bir vakit (o değiştirmemiş olduğunu ve bu taahhütlerini her za- man ifa edeceğini, fakat Tür- kiye ile istişare edilmeksizin (Devamı ikinci sahifede ) Çimento trüstü var mıdır? Tonu 14 liraya mal olan çimento neden 26 liraya satılıyor! Son seneler zarfında memleke- timizin her tarafında inşaatın faz- lalaşması o dolayısile (çimentoya olan ihtiyaç artmıştır. Bilhassa beton arme olarak yapılan büyük binalar, apartımanlar için mühim miktarda çimento sarfediliyor. Fazla talep karşısında yeni yeni fabrikalar yapılmış, çimento istih- sali mühim bir sanat halini ak mıştır. Fakat maatteessüf fiatler bir türlü inmemiştir. Hatta gümrük tarife- lerine orağmen hariçten gelen çimentolar yerli çimentolara reka- bet edebiliyor. Bir çok inşaatta yerli çimento kullanmak mecburi olduğu için, fiatinin yükselmesine rağmen bu çimentolar sarfedi- liyor.Çimento fiatlerinin yüksek ol- masına sebep, fabrikaların ara- larında O anlaşmalarıdır. £ Epice zamandan beri bir çimento trüstü olduğu ve fiatleri bu triistün tanzim ettiği iddia edilmektedir. Fabrikalar bunu tekzip ediyorlar. Fakat muhtelif fabrikaların ara- a ee e e larında anlaştıkları ve Galatada bir handa satış muamelâtını tan- zim eden bir daireleri olduğu kati surette beyan olunmaktadır. Burada her sabah içtima edilerek kararlar veriliyor. Fabrikaların anlaşması yüzün- den tonu 14 liraye mal olan çi- mentonun tonu 26 liraya satıl makta, mühim istifade temin edil- mektedir. Fakat bu kârdan mem- leket hemen hiç istifade etmiyor, hattâ fabrikaların hisseleri bile kazanmıyor. Çünkü fabrikalarda çok yüksek maaşlar verilmekte, bir çok büyük masraflar edilmek- dir. Hattâ bazı fabrikaların aksi- yonları bile bu yüzden üçte bire düşmüştür. Bu itibarla çimento işinin esaslı bir surette tetkik edilmesi lâzım geliyor. Ticaret müdüriyeti bu işe müdahale ederek çimentonun maliyet fiatini, kaça satıldığını trüst ve ihtikâr mevcut olup ol- madığını, hissedarların hukukunun ihlâl edilip edilmediğini tetkik etmelidir. İpotek Mübadiller mallarını ipotek ettirmek istiyorlar İzmir 14 — Mübadil ve muha- cirlerden bir çoğu bazı işlerini düzetlmek için paraya | ihtiyaçları bulunduğunu ileri sürerek !kendi- lerine verilmiş olan emlâki; Em- lâk ve Eytam bankasına ipotek ettirmek istiyorlar. Banka müdürlüğü; merkezinden aldığı bir emir üzerine ipotek muamelesini yapmakta, bazılarını da yapmamaktadır. izmirde satılacak emlâk Gayri mübadillere bonu teziatı bitmek üzeredir. On beş güne kadar İzmirdeki emlâkin satıl masına başlanacaktır. Masonluk Mahmut Esat bey talip olmadığını söylüyor Ankarada bulunan sabık adliye vekili *Mahmut Esat beyden şu telgrafı aldık: Ankara, 15 — Masonluğa gir- meğe hiç bir yerde hiç bir gün talip olmadım. Cumhuriyet gaze- tesinin bu husustaki neşriyatı doğru değildir. Masonluğu öğren- diğim gündenberi, Türk milleti için çok tehlikeli ve zararlı bul- dum. Bundan dolayı mücadele ediyorom. Telgrafımın neşrini rica ederim, Dikkat etmeli Son zamanlarda kalp 25 likler çoğaldı Son günlerde İstanbulda kalp 25 kuruşlar gittikçe çoğalmağa başlamıştır. Sahte 25 likler ha- kikilerinden pek farklı olmadığın- dan fazla dikkat edilmezse kalp olduğunu farketmek müşkül- dür. Bu yüzden böyle bir çok kalp paralar farkına varılmadan elden ele devredilmektedir. Zabıta kalp para sürmek isteyen bir kaç kişiyi yakalamıştır. Dün de Yani isminde bir tütüncü Galata tütün inhisar şubesine tütün parası verirken kalp bir 25 lik görülerek tahkikata başlanmıştır. Matbuat cemiyeti Kabul resmi yapılacağı haberi doğru değil Şehrimize gelecek Yunan ve Bulgar gazetecileri için matbuat cemiyeti merkezinde bir resmi yapılacağını işitmiş, bu mü- nasebetle cemiyet merkezinin pe- rişan halinden bahsetmiştik. Dün öğrendik ki cemiyet merkezinde kabul resmi yapılması düşünülme- miştir. Yalnız meslektaşlarımızın burasını ziyaretleri ihtimaline karşı bazı tedbirler alınmakta, merkezin tanzimine çalışılmaktadır. Matbuat merkezinin bugün bu- lunduğu bina epice geniştir. An- cak burada muvakkat surette bulunduğu için esaslı yerleşileme- miştir. Bu günkü perişan hal kısmen de bundan ileri geliyor. Beyoğlu cihetinde bir apartıman kiralanması için teşebbüs edilmiş, fakat istenilen kira çok pahalı görülerek bundan vazgeçilmiştir. Bundan böyle beynelmilel temas- lar daha ziyade artacağı cihetle herhalde cemiyetin kendine ait bir binasi olması meselesini esaslı surette halletmek lâzımdır. kabul | | Mazhar Osman beyle bir saat.. Akliye doktoruyeniş — lirve | şairler hakkında ne diyor? “Mavi ve siyah,, daki Ahmet Cemil marazi ve gayri tabii bir tiptir Mazhar Osman beyin meşhur hacı efendisi yanıma yaklaştı, ince tatlı sesile: — Efendim.. Biraz evel kartını verdikim - sizmi idiniz?. Doktor bey çağırıyor.. Odadan girince doktor şüphe ile yüzüme baktı,. Derhal tasrih ettim: — Yovvv.. Bir şeyim yok henüz hamdolsun.. Bir anket için geldim di de.. Bir edebiyat anketi. Mazhar Osman bey hararetlendi: — Efendim?.Edebiyat anketi mi? Evvelâ bilmeyen bir adamdan.. — Aman bey efendi.. — Siz yazmadınız mı idi?.Benim yazımdaki imlâ hatalarını çıkaran siz değil mi idiniz? O zaman hatırıma geldi.. Bun- dan bir müddet evel Mazhar Osman beyin bir ilmi yazısında bazı imlâ hatacıkları gözüme ilişmişti de hani şöyle bir.. Ma- lüm ya gazetecilik.. — Hatırladınız mı?.. Şimdi ben böyle imlâ bilmezken size nasıl edebiyat hakkında beyanı müta- lâa ederim?. * “. — Hüseyin, Rahmiyi çok seve- rim,. Cenap Şahabeddinin zekâ- sına bayılırım.. Üstadıâzam Halit Ziya beyin büyük eserlerini kav- rayamadım fakat küçük hikâye- leri fevkalâde.. Yalnız Halit Ziya- dan bahsederken “Mavi Siyah,, daki Ahmet Cemil tipinde biraz Mazhar Osman bey durmak isterim.. Efendim bu Ahmet Cemil ne marazi tiptir öyle.. Elinde şiir kitapları oraya gider okur, buraya gider okur.. Ötede okur, beride okur.. Müşa- hede altına alınacak sapık bir adam.. Eskilerin (o yarattıkları bir çok tipler aşağı yukarı böyle marazi, anormaldır. Benim tedavi etmem lâzım gelen insanlar... Hal- buki bize normal, sıhhatli roman kahramanları ister.. Beğendiklerimi sayıyorum. Sonra “eylül ,, ü Türkçe romanların en ( Devamı ikinci sahifede) Atina olimpiyatlarına iştirak eden atletlerimiz dün avdet etmişlerdir. Kafileye riyaset eden atletizm federasyonu reisi Burhaneddin bey bazı öylemiştir. Resmimiz bayi Dedikodu atletlerimiz müsabakalara girmediklerinden fena neticeler alındığını — Allah selâmet versin, şu Emin bey acemi bir operatörmüş!.. — Neden anladın ?.. i — Baksana, İstanbul'da açtığı kanalisazyou yarası hâlâ iyi olmıdı!..