7 Mayıs 1929 Tarihli Akşam Gazetesi Sayfa 3

kırmızı yumurtalar gördüm de, Aklıma, Rusyanın paskalyası geldi. £Kim bilir, - diye düşündüm. - Bolşevikler, bu ortodoks bayramı için ne derece hazırlıktadırlar Bolşeviklerin, din aleyi duklarını / elbette - işit Binaenaleyh, paskalyaya hazırlan- #lıklarını duymak, belki, garibinize gider. Filhakika, Moskovanın en Meşhur, en kalabalık mabedi olan| Vasili-Blajenski kilisesi karşısında, 1917 ihtilâlinden itibaren * Din, halk için afyondur!. Vavhası asılı dürür; ve, zahit, abit Rusların” fena halde hiddetlenmesine sebe- biyet verir. Keza, Bolşevikler, kiliseleri, - meyhane — gibi, lüks eşya deposu gibi, kokainci dük- kânı gibi, - muzir. ve fantazi mtia satan bir ticaretgâh addet- mişler; diger ticarethanelerden 100 rüble vergi alıyorlarsa, kili- selerden 500 ruble müşeddet vergi almakta bulunmuşlardır. Din aleyhinde bu derece şid- detli bir siyaset takip eden bir fırkanın, — yukarıda - söylediğimiz gibi, dini bir bayram olan paskab Yaya hazırlanması, şimdi, kari lerce büsbütün anlaşılmaz bir ma- biyet almıştır. İzah edelim: Bolşevikler, ilk önce, din aley- binde pek cezri davranmak iste- diler: kiliseleri tamamen ezdiler; yortuları yasak ettiler; lâkin, 10 da 9 u köylü ve dindar olan bu radikal — siyaset Faraza, paskalyada kimse dükkânmı açmadı; işine gitmedi. Bunun üzerine, Bolşevil ler, “ yortuları, din aleyhinde Mücadele bayramı ilân etmeye . mecbur kaldılar. Aynı hafta zarfında, dindarlar, iladet ve taatle meğulken, “Genç İkommünistler Birliği,, azası, ellerin-| de bayraklar, ve haça çakılmış İsayı musavvir kuklalar, kiliselerin önüne toplanır; din aleyhinde Şarkılar söylerler; ve İsayı temsil eyliyen kuklayı ateşleyip yakarlar. Bir paskalya idi. Darülfünunumu- Zun civarındaki kiliseye giderek merasimi seyretmek istedim. Bi- liyordum ki, papaslar , İsanın ler gibi, temsil edeceklerdi. Kilise, hancahınç kalabalıktı. Ötede be- ride, tanıdıklarıma tesadüf ediyor- * gum. Dini temsil esnasında, mera- sim icabı, başpapas: İsa dirildi! ,, diye haykırdı. Buna, ahali, gene merasim icabi — “Hakikaten dirildi! , diye cevap vereekti. Fakat: Ağzını açan olmadı. — Söyleseniz e, ey ahali.. İsa dirilmedi mi?.. Hep bir ağızdan ca — Yoool Ölen adam dirilir mi hiç? Başpapas da, öteki papaslar da donakaldılar . İçlerinde - bir İhtiyar: —Ne günlere kaldık! Tek eli iman yok mu? - diye ağla- | Darülfünuna , © gün, tesa- Bu hadise, büyük bir skandala sebebiyet vermişti. dindarlar arasında Va -Nü) ziraat mevsimi mür | ücretlerine “nispetle tram Gümrük tarifesi Yeni tarife ne zaman tatbik edilecek ? Yeni gümrük tarifeleri müna- sebatile ithalâtın arttığını yazmış- tık Bir çok tacirler yeni tarifelerin hangi — tarihten itibaren tatbik edileceğinde tereddüt etmekte- dirler. Bazıları da yeni tarifenin Ağustostan itibaren tatbik edile- ceğini zanetmektedirler. Rüsumat baş müdürü İsmail Hakkı B. vaziyeti şu suretle izah etmektedir — Lozan muahedesindeki tica- ret mükaveleleri ağustosun altı- sında nihayet bulacaktır. Türkiye bu tarihten itibaren yeni tarifeyi rük tarifeleri henüz tanzim eidi yor. Ağustosun hangi gününden itibaren tatbik edileceği tespit edilmemiştir. Bu vaziyet karşısında >hangi zamana kadar mevcut tarife tat- bik edilecektir diye bir şey söy- lemek mümkün değildir. Esasen buna salâhiyetim de yoktur. Benzin sarfiyatı artıyor Yaz münasebetile benzin sar yatı yüzde kırk derecesinde art- mıştır. Buna sebep traktörlerin sebetile faaliye- te geçmesidir Diğer bir sebepte Anadoluda otomobil nakliyatının çoğalmasıdır. Kış münasebetile ekseri yolların kapalı olması ben- zin sarfiyatını azaltınıştı. Marsilyadan 800 ton un geliyor Bir kaç gün sonra şehrimize 800 ton un gelecektir. Gelecek unlar Marsilya malıdır. Bundan evel Marsilyadan gelen malların içinde suni beyaz unlar bulunmuş- tu. Ticaret borsası bu unların satışına dikkat edecektir. Tramvay ücretleri İndirilip, indirilmiye- ceği bu hafta karar- laştırılacak Elektrik fiatleri ayda bir tan- zım ediliyor. Tramvay ücretleri de elektrik ücretlerine tabi oldu- ğu için tramvay ücretlerinin düş- mesi lâzım yapılan tetkikata göre elektrik retlerinin 20 para düşme: geliyor. Hlabuki mukavelede bir kayt vardır ki ücretlerin kolalıkla tenziline imkân bırakmıyor. Mu- kaveleye göre tramvay ücretlerinin tesbiti için 3 ay evelki ücretlerin nazari dıkkata alınması lâzımdır. Halbu ki geçen 3 ay içindeki tramvay fiatlari ancak yüzde 10 nisbetinde düşmesi icap eder. Yüzde 10 nispetipdeki fark, tramvay ücretlerinin tenziline kâfi olamaz. Mamafih tramvay ücretleri için bu hafta kat'i bir karar verile- cektir. Bekayada kalan tenviriye Ve tanzifiyeler Emvali metrukenin sabık sahip- leri zamanına ait tanzifat ve ten- virat rüsumunu Emanetçe tahsil | edilmek isteniyor. Emvali metruke idaresi müstecirler uhtesinde kalan bu rüsumun talep edilmemesini emânetten rica etmiş ve bu talep muvafık görülerek alâkadarlara tamim edilmiştir. Tramvayların vaktü zamanında tanzim için şir- ket Beyanıtta bir. hareket saati koydu. Bu saate nazaren seferler tanzim olunuyor ve bu - süretle muhtelif saatlerin ayar farkı ber- taraf edilmiş bulunuyor. seyrüseferlerini Muayene Bir kaç günden beri Taksimde otomobil saat ve plakaları muayene edilimektedir. Bazı otomobiller he- nüz yeni plakalar takmamışlardır, bazılarının da kıştan beri taksileri bozuktur. Olur iş değil Başkasının hesabı- na 40 gün haps yatmış! İzmirin Mısırlı caddesi mahalle- sinden Konyanın Beyşehrinden Mu&tafa oğlu yapıcı Mehmet ar- kadaşı Veliden aldığı paradan dolayı borçlu bulunmaktadır. Veli bir kaç defa kendisinden parayı istemiş isede vermemiştir. Bunun üzerine Veli icraya müracaat et- miş ve hapsını talep etmiştir. İcraca kirk gün hapsına karar verilen Mustafa oğlu Mehmet meseleyi haber alınca hemşerisi ve meslek arkadaşı olan Ahmet oğlu Halile giderek meseleyi baş- tan aşağı anlatmış ve kendisine kırk gün yattığı takdirde 250 kuruş yevmiye vereceğini söyle- miştir. Halilde buna razı olmuş ve karakola giderek ; — Aradığınız adam benim ha- pishaneye göndercekmişiniz gön- derin demiştir. Karakolda daha fazla tetkikata lüzum görmiyerek derhal - sevk etmiştir. İşin en tuhaf noktası da şurasıdır. Halil kırk gün hapisha- nede yatıyor. Tahliye olunacağı | gün hapishane müdüriyeti bir ihbar üzerine meseleyi anlıyor. Şimdi asıl borelu olan Mehmet te Halil de müddei umumiliğe sevk edilmişlerdir. ANKARA PALAS ( ANKARA ) Bütün odalarda telefon, sı- Ü cak suyu, kaloriferi vardır. Hususi banyolu apartımanlar. Odalrın fiatı: 6-86-10 ve 12 liradır. Amerikan barı, Orkes- tra, erkek ve kadınlara mah- sus perukâr salonu, çamaşır- hane, garaj, tenis, kütüphane, yataklı vagonlar - şirketinin acentalığı. | duğu için Çocuk bahçeleri İstanbul cihetinde bir çok bahçeler açılacak Maarif idaresi İstanbulun muh- telif semtlerinde çocuk bahçeli açmağa karar vermiştir. Bu te- şebbüse — şehremanetinin iştiraki de temin edilmiştir. Dün bu mü- nasebetle maarif emini Behçet, emanet muavini Hamit/ maarif müdürü Haydar beyler içtima et- mişler ve çocuk bahçelerinin esas- larını tespit etmişlerdir. İlk bahçe Hazirana kadar açıla- caktır. Bahçenin çimli, ağaçlı ve kumlu bir yer olmasına çalışıla- caktır. İlk bahçenin gülhanede açılması düşünülüyor. Fakat, Gül- hane parkı mahallelere uzak ol- ocuk bahçesine pek muvafık gürülmiyor. Çocuk bahçeleri, küçük çocuk- ların - semtlerine yakın — olduğu takdirde çocuklarımız yaz günleri sık sık tenezzüh edecek- bir mahal| bulabileceklerdir. Beyoğlu semtinde — Tepel Taksim gibi — bahçelere muayyen saatlerinde mürbbiyeleri ve ya valideleri rafakatından giden çocuklar açık havadan istifade etmek tedirler. Halbuki İstanbul tarafında| çocuklarımızın istifade edecekleri bir bahçe yoktur. Ba bahçeler, Fatih, Aksaray, Eyip, Kumkapı, Rami ve Tapkapı semtlerinde olacaktır. Bahçelerin masrafı emanet tarafından tesviye edilecek, — bahçelerin — tanzimile emanet mühendisleri meşgul olacak- lardır. Bahçelerde sırf çocukların rağbet edebileceği yiyecek ve içeceklerden ibaret bir büfe bulu- ktır. “Açılacak bahçeler bu yaz ta - mamile açılmış olacaktır. Bahçe - lerde haftanın müayyen - günle- rinde şehir bandosu çalacak ve çocukların rühen istifadeline de çalışılacaktır. Plâk fa fabrikası Ecnebi bir şir şırkuî tarafından imizde açılıyor ir “gramofon — şirketi şehrimizde bir plâk fabrikası aça- caktır. Şirketin müdürü bundan birkaç gün evel Nevyorktan şeh- rimize gelmiştir. Müdür plâk fabrikası hakkında" tetkikata — başlamıştır. -Açılacak fabrika yalnız Türkiyenin il değil fakat Mısır ve Balkanların ihtiyacını da temin edecektir. Yeni gümrük tarifeleri beher plak için 45 kuruş resim vazetmiştir. Açıla- cak olan fabrika daha ucuz plâk satabilebektir. Bu şirketin sermayesi 18 milyon İngiliz sıdır. izmirde maskeli haydutlar İzmirde 3 — maskeli haydut asansör üzerinde 9 Eylül Soka- ğında bir eve baskın yapmıştır. Vak'a gece yarısından sonra saat 2 raddelerinde olmuştur. 9 Eylül sokağında musevi Ef- rayim oğlu İsak Arditinin evine giren 3 kişi ev halkını silâhla tehdit etmek suretil 150 lira para jahzü gasp etmişlerdir. Yalnız para ile iktifa etmiyen baydutlar - pantalon, iki elmas yüzük, gümüş çatal v. s. de alıp gitmişlerdir. Şehir içinde hırsızlığa cesaret eden maskeli haydutlar takip edilmektedir. Hiç de mi dönmedi müşkil Geçen gün elime yeni çıkan İ.u't roman geçti... Okudum... Romanda ne kadar kadın, erkek çoluk,çocuk. ahçı, bakkal, çakkal, memur, muharrir, hizmetçi, uşak varsa cemii cümlesi 15-20 sene evel tanıdığım ahbap çavuşlar, eski dostlar, kadim yaran... Eserdeki memur tipi Hüseyin Rahmi B.in memuru... Lâstik ya- kalı, - redingotlu, papyon kravatlı 20 sene evelki memur... Halbuki bugün Evkaf idaresinde bile geniş paçalı, dar ceketli modern gençler var.. — Romancı tipi halâ Mavi siyah kahramanı Ahmet Cemil... Sessiz, muztarip, romantik bir romancı... Gelsinler de Nizameddin Nazifi Şairin hâlâ saçları uzun, yakası ğ ve kepek içinde.. Adamcağız hala “bülbül itince hüngür üngür ağlıyor gül görünce he- 1 diye düşüp bayılıyor.. Şimdi Bir de siz bu şairle Nazım Hikmeti kıyas eye leyin.. Romandaki hizmetçiler, uşaklar Ahmet Mitkat efendinin hizmet- cileri, uşakları ... Her nedense bizde bü kahramanları en aşağı yirmi sene eveline ait.. Sanki bugünün insan- ları bugünün tipleri yakmuş gibi in roman Yahu şu dünya hiçte mi dönmedi” Hikmet Feridun Amerika üzümleri Tiryeste piyasasında da bize rekabet etmek istiyorlar Triyeste ticaret mümessilimiz üzüm incir ve fındıklarımız bak- kında İstanbul ve İzmir ticaret odalarına birer rapor. gönder miştir. bu rapora göre Kaliforniya kuru üzüm rekoltesi bu sene pek bere- ketli zuhur etmiş ve Amerikalılar bu sene müstesna bir fark ile mal arzetmeğe başlamış oldukla- rından şimal memleketleri şarkta- ki bayilerine taahhüdatı vakılarını tazminen bazı yüzdeler , tediye gderek mukavelelerini fesheylemiş- lerdir. Bu hal Hinterlanttaki alıcıları ve İzmir ihracatçılarımızı temsil eden komisyon tacirlerini de pek bir vaziyete " koymuştur. Triyeste hinterlandı. henüz Amerika üzümlerine pek alış miş — olduğundan — üzümlerimi Hiatları bu sukut hareketinde tes kif edilse bile yine epey satış yapabiliriz. ğmıd 'e kadar Amerika üzü- müne iltifat etmeyen Triyeste piyasası geçenlerde oraya uğra- î;an bir Amerika reprezantanına yerayı tecrübe az bir şey sipariş vermiştir. Netice musait çıktığı takdirde — Amerika — rakabetini doğrudan doğruya bu. piyasada hissedeceğiz demektir. Âmerika- 'nın bu seneki kuru üzüm mahsulü hakkında maalesef — buraca “bi imkân bulunmadığın- Nevyork mümes- tahkiki — muvafık yi len olur. Ancak Amerikadan mada bizim mahsulün de evvelki tah- minlerden hayli — fazla — olduğu söyleniyor. Kuru incirlere gelince: onlar binmisbe fiatlarını muhafaz: ı:dırlu Esasen bızıın lerimiz d; piyasasının kal tabi olup memaliki sairenin raka- betine çok maruz kalmazlar. Bu hususta umümi bir. kaide olarak denilebilir ki İzmir işlen- miş incirlerinin nevileri şabıslarına münhasır bir maldır, mümasilleri mevcut değildir. Piyasanın kabi- liyeti varsa satılır. Yoksa Yunan İtalyan ve sair incirleri bulunsun bulunmasın / satılmaz, bunun için ekseriya Triyestede lüks incirle- rimiz üzerine icrayi muamele edenler yunan incirlerile de işti- galde bir zarar tasavvur etmemek- tetirler.