5 Nisan 1929 Tarihli Akşam Gazetesi Sayfa 1

Günün Mübadele işlerinin halli için son ve kat'i teklifimizi pazar- tesi günü bildiriyoruz. 25 senelik nafıa programı Türk vatanının imarı 25 senede 10,000 kilometro demiryolu, 6 liman yapılacak, 15 milyon dönüm toprak sulanacaktır! Bir çeyrek asır, bir milletin hayatında çok mühim değildir. Fakat o zaman Türk vatanı, nekııdar mamur, zengi 1 ve mesut olacaktır! timizde işleyen cenebi demiryol- larından 8 kilometro fazladır. Bu fazlalık, kemiyet itibarile belki hiç bir şey ifade etmiyebilir . Fakat, keyfiyet noktai nazarından ifade ettiği şey pek mühimdir. Devlet, bugün 2264 kilometro demiryolu inşasını derpiş etmiş ve bunların inşasına başlamıştır.. İnşa edilmekte olan bu şümendi- ferler şunlardır: 1 - Filyos - Ereğli (75 kilometro) 2 - Afyon - Antalya (300 3 - Sıvas » Erzrum (525 , 4 - Adapazar-Bayındır(265 , 5 - Malatya - Sıvas (240 ,, | 6 - Ergani - Diyarbekir Natia vekili Recep Bey Yeni devlet, eski hükümetler- den yalnız kötü bir idare, bozuk bir cikaz, fakir bir bütçe almadı, Cumhuriyet idaresine çok harap ve bakımsız bir vatan miras kaldı. Her tarafı yapılmaya, her köşi mamür — olmaya — muhtaç fakir vatana düzen vermek, noktasından öbür noktasına gi Temeyen memlekette, hiç yoktan yol ve liman yapmak - vazifesi Cumhuriyetin Nafia idaresine dü- şen vazife idi. Saltanat hükümet- lerinin Nafia nezaretleri bu işlerle meşgül olmamışlardır. Onların va- zifeleri yalnız «tescil» den ibaretti. Eğer, memlekete bin türlü oyun oynıyarak bir yol, veya bir demir- yolu yapmak ecnebilerin aklına ve işine gelirse, Nafha üezareti onü tescil ederdi. İsmet paşa — hazretleri, 924 söyledikleri bir nutukta hükümetin Nafia idaresin- den ne umduğunu anlattı, ve ilk iş olarak Devlet demir yollarının temelini koydu. Bugün, hükümet, bütçeden ayırdığı paranın mühi kısmını barap - ve yolsuz vatanın imarına — sarfediyor. Bu para nereye sarfediliyor, elde edilecek netice ne olacaktır? Nafia — Vekâletinin en fazla meşgül olduğu işleri üçe ayıra- biliriz: bu 1 — Demiryollar ve limanlar, 2 — Su meselesi, 3 — Yollar. Cümhuriyet idaresi, Osmanlı imperatorluğundan 2370 kilometro yol tevarüs etmiştir. Bunun 1370 kilometrosu — Anadolu - Bağdat hattıdır. Hükümet, Anadolu Yini satın aldıktan sonrgk bugün Devlet şümendiferleri, memleke- Bu demir yollar, bir taraftan Akdenizle Karadenizi (birleşdire- ceği gibi, diğer taraftan ana vatanın Şarkını yakınlaştıracaktır. ihatlar, 1930, 33, 34, 35 sene- leri bitmiş olacaktır. Yekünu 1500 kilometro tutan bu hatlardan başka, 1934, 1940 ve 1948 seneleri inşası bitecek olan ikinci bir kısım demiryollar var ki onların da yekünu 1500 kilometro- tutuyor: Amasya, Kars, Van şümendi- ferleri. Malümdur. ki Kayseri - Sıvas, Ankara - Filyos, Kayseri-Ulukışla, Fevzi paşa * Malatya, Karesi tahya hatları inşa edilmektedir ve bunlar 1933, 34 seneleri bite- cektir. İnşası en sonra derpiş edilen bazı hatalar da yapılırsa, 1950 senesi, yani bir çeyrek asır sonre memleketimiz on bin kilo metro- dan fazla demiryoluna malik ola- caktır, Yirmi beş sene, bir mille- hayatında çok bir şey sayıl- maz, Muhterem — Nafia vekili Recep beyfendi, imar programına liman- ları da koymuştur. Bu demir yol- larıyle beraber 6 da liman yapı- lacak, Bunlardan üçü, her türlü sri teehizata malik büyük liman- dir: Mersin, Ereğli, Samsun.. ğer üçü de, yalnız dalgakıran yapılacak olan küçük İimandır: Trabzon, İnebolu, Amasra. Nafia Vekâleti, devlet hazi için daha kârlı olan peşin para üsvlünü tatbik etmeye, bono usı lünden vazgeçmeye karar vermiştir. Tüyük Devlet Reisimiz Gazi 4 “başvekil İsmet pa- nutuklarında beyan gibi, Cumhuriyet $U — meselesine de bir ehmiyet vermektedir. Orta Anadolunun geçen seneki kuraklığı, memlekette geniş sulama işine ihtiyaç “olduğunu gösterdi. İstihsalimizi çoğaltmak, ( Devamı sahife 2 sütun 1 de ) Kadriye Hanım Tahkikatın bu güne kadar olan safhası nedir? Kadriye Hanım meselesi hak- kında tahkikata devam edilmekte- dir. Bazı refiklerimiz. geçende Kadriye Hanımın bir takım itira- a bulunduğunu yazmış ra bu haber tekzip edilmiştir. Aldığımız malümata göre bu mesele (hakkında şimdiye kadar yapılan tahkikat ilk tahkikattan fazla netice vermemiştir. Mamafih henüz tahkiki icap eden noktalar mevcut bulunmaktadır. Bu nokta- lar da tamik edildikten sopra bu hususta kâfi bir fikir edinmek kabil olacaktır. Baro meclisi Hakkı Şinasi Paşa pazar günü Ankaraya gidiyor fırka ta- österilecek namzetler ırka müfettişliğinde bir. içtima aktedilmişt Her avukat 30 arkadaşının ismi yazarak - reyini - isti Fırka bu alanları ayırarak namzetlerini ilân edecekti. İçtimaa iştirak eden avukatların verdikle vey puslaları — tası edilmiştir. Halk fırkası müfettişi V Hakka ” Şinasi " paşa " pazar üt nü Ankaraya gidecek ve fırka merkezile — reylerin — temerküz ettiği zevat hakkında görüşecek- İK ANRİL mpalie Tn edilecek ve Hakla Şinasi Paşa Salı sabahı şehrimize gelecektir. Çarşamba günü baro heyeti umu- Biyesinin toplanarak. yeni intihar Bu gün Haydarpaşada aktedilecek Içtima Bu gün Haydarpaşada demir yolları idaresinde bir şimendüfer konferansı toplanacaktır.Bukonfrans-| » ta yataklı vağonlar şirketile İrak şimendüferleri mürahbasları bulu- aktır. Konferansa Anadolu de-| mir yolları da iştirak edecektir. Bu günkü içtimada Bagdat yolunda yataklı vagon işletilmesi | müzakere edilecektir. Bu günkü metmg Bu gün talebe birliği fından yerli malları - için meting yapılacaktır. Dar 'nun konfrans salonunda | den sonra talebe muallimler ve halk toplanacak yerli mal- (| ların — sürümü — için nutuklar ( irat edilecekti Türk - Yunan müzakeratı Hükümetimiz tarafından hazırlanan nota pazartesi günü muhtelit mübadele komisyonuna veriliyor Notada emlâk meselesi, garbi Trakyada Türk tebaasına ait çiflilkler ve etabli hakkın- da kat'i leklıtlerlm Mübadele mesele- leri hakkında Yuna- nistanla aramızda se- nelerden beri devam eden ve bir türlü neticelenemiyen ihti - Jâfların halli için hü- kümetimizin muhtelit mübadele kamisyo- nuna bir nota vere- teğini dün yazmıştık. Haber aldığımıza gö- re bu nota pazartesi günü komisyona ve- rilecektir. Muhtelit mübadele komisyonundan M. Rivas Atinada bulun- makta ve mübadele işleri hakkında yunan hükümeti ile temas etmektedir. M. Rivas pazar günü Atinadan şehrimize — gelecek, mühtelit — mübadele komisyonu - pazartesi e günü içtima edecek- — Muhtelit mübadele komlsyonu merkezi tir. Notamız bu içtimada komis- | — 2 — Yunanistanda iadeye tabi yona verilecektir. : musakkafatın temaamen - Yunan Hükümetimiz notada başlıca şu | Pükümetine, buna mukabil İstan ıeklifler:: buıı;lıııııııuıîlıdı AŞICA ŞU | buldaki Yunan tabasına âit em- valın hükümetimize devri ve ara- daki farkın nakten tazmini. (Devamı ikinci sahifada ) 1 — Bütün mübadele mesailin toptan hal