9 Haziran 1949 Tarihli Yeni Sabah Gazetesi Sayfa 1

Sahil İdarer PERŞEMBE 9 Tei adı HAZİRAN 1949 Safa Kılıçlıoğlu Nuruosmaniyo Not 17 ireslı «YENİ SABAHa STANBUL Telefonı 20705 12 inci Yıl, No. 3668 Yemi Sabah HÜRRİYET VE HAKKIN YILMAZ MÜDAFİİYIZ Türkiye - İtalya ticaret anlaşması Roma: 8 (A.A.) — Halen yürürlükte bulanan ve 30 haziran 1949 da sona erecek Türkiye « İtal- fan ticaret anlaşması, iki taraftan biri feshini ih- Sayısı : 10 Kuruş jar etmediğinden bir sene daha uzatılmıştır. J Kabinede değişikliğe dqir yorumlar Tayin u sabah vazifeye baş Kabinede neden değişiklik yapıldı, Ankara çevrelerinde ne diyorlar, Nurullah Sumer neden istifa et Yeni kurulan İşletmeler Bakanlığının vazifesi, Mecliste, yeni Bakanlara aid tezkereler okunduktan sonra, Manisa Milletvekili Yunus Muammer Alakand'ın konuşmak isteği.. Kabinede Buhran emseddin Günaltay ka- inesi, ilk buhranını sadı. Devlet Bakanı Sü- mer heyetten tamamile çekildi, Ticaret ve Ekonomi Bakanı Bar- las da Sümerin yerine Devlet Ba- kanı oldu. Ekonoml Bakanının - sandalye- sinden uzaklaşması — sebepleri, Meclisteki münakaşalarla ve bil- hassa Başbakanla alenen tezad haline düşmesile izah edilebilir. Hattâ biz bu sütunlarda, iki haf- ta evvel, İktisad Bakanı ile, Baş- bakan, Meclis huzurunda alenen hayat pahalılığı sebepleri husu- sunda, tezad halinde olduklarını anlattıklarıdan müşterek mesu- liyet telâkkisinin bu durum İle te- lifi zor kabil olacağı mütaleasını serdetmiştik. Ticâaret ve Ekono- mi işlerimizin, - esasen, İyi İşliye- Mmemesi ve bir çok gikâyetlerin mevcudiyeti Cemil Barlasın isti- fasını ve Devlet Bakanlığı gibi nisbeten az faal bir sahaya nak- ledilmesini Icabetmiştir. Amma yurasını kaydetmek insaflı olur. ki Cemil Sait Barlas Kendisine tevdi edilen vazifeyi, Iyi yapmak için elinden gelen gayreti esirge- miş değildir. İktidar sandalyesini bir istirahat koltuğu veya men- faat kaynağı saymamıştır. Büti faaliyetini, gündüz ve gecesini fmme hizmetine hasretmiş ve şah Bi kâr ve menfaat peşinde koşar lara, amansız, bir mücadele aç- mıştar. Nisbeten genç olan bu Baka- nın, bu yoldaki faaliyetini lehinde saymak lâzımdır. Amma İktisadi düzeni bir Bakanın, ne kadar gay retli olursa olsun, lade etmesi zordur. Çünkü hele harbden beri binbir çeşit emir ,yasak ve for- müllerle bütün ticari ve ekonomi faaliyet girazesinden çıkarılmış- ftır. Hattâ bizzat Barlas, Ba- kanlık mevkiünde İken, birbirini nakzeden ve daha ziyade partisi- nin programı ile tearuz — halinde | bulunan demeçlerde bulunmuştı. Sümerin istifası sebebi, bütün | bütün, karanlıktır. Resmi tebliğ- e İleri sürülen vesile, behane le, sayılamaz. Çünkü bu zata rişte mühim bir temsil vazifesi verilecekse © vazife kendisine tevcih olununcaya kadar müsta- velen işten İstifa etmesi için ne edilen yeni Ba anmAmmAnmAAAAADA Ankara: 8 (A.A.) — Büyük Millet Meclisi bugün saat 10 da Trabzon milletvekili Raif Karadenizin başkanlığında toplanmıştır. Oturum açıldığı zaman Devlet Bakanı istifası ve Devlet Bakanlığına Gaziantep milletvekili Cemil Sait Bar- lasın, Ekonomi ve Ticaret Bakanlığına Diyarbakır milletvekili Vedat Diclelinin, İşletmele: Bakanlığına İzmir milletvekili tâyinlerini bildiren Cumhurbaşkanlığı teskeresi okunmuştur. Ankara: 8 (A.A.) — Büyük Millet Meclisinin bu sabah saa€ 10 (Devamı Sa, 5 Sü. 3 de) Nurullah Esat Sumerin Münir- Birselin k anlar İ1yor Devlet Bakanlığından istifa edee Yeni kabinede Devlet Bakanlığır Tek kabineden ayrılan İzmir Mit- na tâyin edilen Gaziantep Mil- Nurullah Esat Sümer Tetvekili l Dörtler konferansı Nurullah Esad 15 Haziranda Sumerle konuştuk Ekonomi ve Ticaret Bakanlığı- Yeni ihdas edilen İşletmeler Ba- na tâyin edilen Diyarbakir Mi- kanlığına tâyin edilen İzmir letvekili Vedad Dicleli Milletvekili Münir Bilsel Genel Kurmay letvekili Cemil Sait Barlas Devlet Bakanlığından ayrılan ve Kanada Büyük Elçiliğine tayin e. dileceği anlaşılan İzmir Milletvekili Nurullah Esat Sumer dün sabâh Ankaradan gehrimize gelmiştir. Kendisini evinde ziyaret eden bir (Devamı Sa, 5 Sü. 3 de) B. Millet Meclisinde şiddetli bir tartışma Başbakan, aşırı cereyanlar kanunu görüşülürken kendisini Damad Ferid'e benzeten O. N. Köni'yi Derviş Vahdeti zihniyetini taşımakla itham etti Ankara, 8 (Hususi) — Bu sa- bahki Meclis oturumunda emek- li sandığı kanun tasarısının ge- ri kalan geçici maddelerinin mü.- zakeresi yüpildi. 29 uncu *n: deden 64 üncü maddeye kadar olan maddelerin bir kısmı aynen bir kısmı da ufak tâdillerle ka- bul edildi. Ve czara öğle tatili yapıldı. İkinci oturum açıldığı zaman geçici 65 inci madde hakkında verilen önerge açık oya sunul- muş ve reddedildikten sonra (Devamı Sa. 5 Sü. 6 da) Komünist devlet elçileri- nin seyahatleri Anktaradan verilen malümata gö re hükümetimiz Sovyetlerle Peyk devletleri elçilik mensuplarının - se- hayatlerini bazı kayitler altında tahdid etmiştir. Basın ve Yayın Genel Müdürü Ahmet Şükrü Esmer B. ve Yayın genel Md. nün beyanatı -.”>:5:55>55 de pey« devletlerin diplomatlarını zinsiz beğidiye hudutları dışına çık ve 1 hükümetimiz ovyetlerin Istanbul radyosu nasıl çalışacak?.. Bibi bir sebep vardır? Mühim va- tifeye Devlet Bakanlığından nak- ledilemez mi Idi? Binaenaleyh en illet, istifa Toptancılık | le bir istifa sebep m ve ahvali sıhh yeden nâşi çekilmiş olunurdu ve Bakanlar ekseriya nasıl ve niçi vekâletten ayrıldıklarını bilme lerdi bile... Şeflerin emir ve İş; reti, Bakanı habersizce, sandal, sinden ederdi. Hattâ Başbakan rın bile kabinesindeki tebeddülün İlletinden haberdar — olmadıkları vâki idi.s İşin garibi bu itiyad, Halk Partili Bakanlarda o kadar kökleşmiş idi ki, demokrasi heve- Himiz kabardıktan ve oraya doğ- ru güya meyleder görünmek İste dikten sonra bile bir Bakan, hem de halen Millet Meclisi relslerin- den olan, bir Bakan Ralf Karade- niz kabine arkadaşlarından biri- nin İstifası üzerine bunun sebe- bini ke, bu işl istifa e- sbakan. bilirler.» | ana; übinenin müş- | humuna yaz | £ etmi bancı olduğunu iti; Amma bugün mumiye haberdar değil. ket versin Meclis henüz | Belki. bugün, yarın, bakan bu tebeddül hakkı Faz izahat verir ve halkı tır. Şimdiki halde söylenti de- | dikodular yol almıştır. Sümer, Amerika ile olan münasebatı ve Marshall plânı tatbikatını âyür- lamağa memur olduğundan isti- fanın Dıişişlerimizin tedvir tarzı İle ilgili olduğu yazılıyor. Hattâ Badak'ı hatâlı bulduğu ve bu İh- (Devamı &a. 5 Sü. » de) * İstanbul radyosunun muvakkat da Basın v ın Mıntaka Mü- Maktan menedecektir. Karar, Ba- tesellim muamı n ikmali için | dürlüğüne gelerek tetkikleri bu. Kanlar Kurulundan geçirilmiş ol. Basın ve Yayın Genel Müdürü Ah- | lunmuş, bu arada — k konu. | Yuğundan bu / günlerde — ilgililere met Şükrü smer, dün sabahki| şan bir arkadaşımıza - |tebliği beklenilmektedir, Ahmet Şükrü Esmer, savahleyin| vam ettiği günler içinde yapılar| Misırçarşısını 'oevini gezmiş, Ööğleden sonra| yayınlar neticesinde, İstanbl T —— — — | yosunun artık tamamlandığı a: D. P., Yalman'a Şzr mat men ea heyecana | duğünü bildirmesi - üzerine biz del a: cephe alıyor — (Sğyaram n van| vVeren hâdise Ankara, 8 (Husüsi) — D.P. | Müâmelesinin ikmali yolunda - te. Fon; olayısile Ahmet Emin | 9bbüse geçmiş bulunmaktayız, K a XŞ perdik GAERÜN A nak melei Kai Sçin gae (C) Dür e AMDllüe memurs, DeD yarmakta Oldağu a eti tanınmış uzmamlarından mu. | | Kendini Korumak için kaleler Demokrat Parti mahfil- | teşekkil bir heyet kuruldu. Bu he-| | fabanca kullanmak mec- Tinde infial ve hayret uyandır | y Bayındırlık — Bozanlığından, buriyetinde kaldı maktadır. Fuat Köprülü, yarınki | P. T. T. den, E. T, T. den, Teknik — Zafer gazetesi; ak olan | Üniversiteden profesörlerle - Basın| Dün akgam üÜzeri Sultanhamamı bir makalesinde Ahmet Emino | Ve Yayın umum / müdünügünden ve Minir Çarşımnı heyecana “düşü. yiddetik bir dille cevan yerenete | temilciler e katılmaktadır Ten bir hödlse olmuştur. ütehasma heyet, bugün ilk top-| / Saat 16 ya doğru Misır çarşımının tir, Demakrat Partinin teşekkü- | yantısını Radyceyinde yapmı ee | Çicekpazarna Selan — Kapım. Gaün- lündenberi ilk defa olarak Yal- | kabul muamelesinin ikmali için lâ|de kiraz satan Diyarbakırlı Hızır mana kargı alınan bu vaziyet |zım gelen programı tanzlm etmiş.| Abdulkadir adında bir seyyar satı. çok dikkati çekmektedir. (Devamı Sa, 5 Sü. & de) | CYa, Eminönü Bi BN , yan arkadaşları ci olduğu haldı tablasını — kal n müdahalesine — sinirle, | nen satıcı, evvelâ. bağırıp çağırma | Ra başlamış, zabıta memurları ken | i tutup götüm n Server Bedi'in büyük Aşk ve Macera romanı tr, Bu t cınım elindi ini görünce e geldi (Devamı Sa, 6 Sü. 5 de) Ofisin döviz tasarrufu 'Ticaret Oflal 949 yılı Hin. tandan ithal edeceği 10 bin ton Tuk eğya ile ihraç edeceği 4 bin lük Türk mamülâtının naccille. döviz tasarrufunu — sağlamak | di Takibe başlayınız! Sona - eriyor MT TERNYEİ. Dünkü toplantı da hiç bir netice vermedi Londra 8, (A. A.) (Afp) — Star gazetesinin bildirdiğine göre, 3 ba. tılı dişişleri bakanı Paris konferan sına 15 haziranda nihayet vermeyi kararlaştırmışlardı: Filhazika Bakanlar, Alman mesa keleri hakkında Batı ve Sovyet tez. leri arasında herhangi bir uzlaşma zemini mevcutsa bunun gelecek haf ta zarfında bulunacağı — kanaatini taşımaktadırlar. DÜNKÜ OTURUM Parls 8 (A.A.) (Afp) — Dörtle. rin bugünkü 15 inci toplantısı, her (Devamı Sa, 5 Sü. 4 de) ; “Rusyada tedavi,, - hastalığı Ft Romanya Dışbakanı Anna Pauker'ı » de buna tutulduğu bildiriliyor Bükreş, 8 ÇA.A.) — (afp): Tedavi olmak üzere Rusyaya giz mek niyetinde olduğu söylenen Rumanya Dışişleri Bakanı Anna Pauker'in sağlık durumu — hak- kında yabancı memleketlerde do laşan söylentilerin asılsız oldu- ğu zannedilmektedir. Filhakika Anna Pauker resini faaliyetlerine ara vermiş değil- di Rumanya Dışişleri Bakanının sağlık durumunun şimdiy ka- dar hiçbir zaman teyid edilmiyen söylentilere birçok defalar konu | teşkil ettiği hatırlatılmaktadır. Gerçekten olan İsrail idaresi üzere Denizyolları vamtasile yapa- caktır. [ Başkanı değişti Örgeneral Abdurrahman Gürman G. Kurmay Başkanlığına tâyin edildi Ankara, 8 (A.A.) — Orgenes ral Abdurrahman Nafiz Gürman Genelkurmay Başkanlığına — tâ- yin edilmiştir. Ankara, 8 (Telefonla) — Bu gece geç vakit öğrendiğimize gö Te Genelkurmay Başkanı değişe miştir. Keyfiyet, bu gece Baş” (Devamı Sa. 5 Sü. « de) Vali Lütfi Kırdar talebe ve Rektörle bir arada Vali Üniversite talebesile görüştü e nni ân)ı(vcııncsı Rektörü törlük makamından ayrılacak olan rü Prof. Sıddık Sami Onar dün| Sıddik Sanı eei #aat 17.36 da Talebe Birliğini ziya- 'ler tarafından bir veda gayı veri. i İ Kuryemizin cenazesi teslim alındı Fuad Güzaltan'ın tabutu Karsta merasimle alındı ve Erzuruma mütevecci- hen yola çikarıldı Kara 8, (ALA,) — Küryemiz Fu. at Güzaltanın cenazesi bugün saat 18,25 de trenle Karsa getirilmiştir. İstasyonda Vali Esat Onatla komu. tan, Emniyet müdürü, Belediye Baş kanı, Belediye Heyeti, Vilâyet mes murları ve Partiler temsilcileri ha« mır bulunmüş, bir. askeri kita ihe tiram resmini ifa etmiştir. ret ederek talebe — mümessillerile | miştir, € de) Börüşmüştür. Müteakiben — Vali ve — Belediye Başkanı Dr. Lütfi Kırdar da gele- re< görüşmelere katılmıştır. -Top- Acaib bir idare bir devlet var mı? Yeni Sabah İsrail toprakla göndermiştir. Bu muhabirin dillere destan yüzünü belirten yazıla sayfamızda okuyacaksınız. Muhabirimiz Mehmet Ataker, kendisini Kıbrıstan Hay- Taya götüren yelkenlinin önünde Ziraatte lantıdan sonra 26 Haziranda Rek. Hendekte, tütün daha Hendek, 8 (Hususi) — Hen- dekte, gençliğin çok yakın ve sa- mimi alâkasile karşılaştım. Y ni Sabahın memleket ik an'aneleri üzerindeki ha tini yakından kavrayan Hend>k- İsrail diye ve TAKVİMDEN BİR YAPRAK: _”Şehid,, üyük Millet Meclisinde bir milletveklii — «Şehid> kell- mesinin tefsiri hakkında bir talepte Ve yine bir milletvekili in tefsir edilmemesi yü- zünden ) faclasında Şehld) olanların âllelerine yapılacak le tereddüd hâsıl olduğu- 'nu söylemiş; Maliye Bakanı da «Şe- hid> kelimesinin — tefsir talebinin Meolisin tatilinden evvel görüşül- mesi teklifinde bulunmuş. Bu kelimenin tefsirine nodei zum — gördüğünü — anlayamadım... Zira bunun münası sarihtir. O kas dar sarihtir ki bu kelimeyi / başka bir mânada kullanmağa İmkân yok tur. Lisan buna büsbütün ayrı bir hususiyot daha — döğrüsü — taksime Birmeyen bir kudsiyet vermiştir. Karınca kararınca biz de bu ke- dime hakkında bildiklerimizi söylye lim «Şehid> vatan Uğruna — hayatını feda eden Müslümana derler. Ce- '1nabı Hak bu yüksok morteboye erl- şenleri Cennetle müjdelemiştir. Böyle olunca «Şehid> lik rütbesi- ni kazanmak İçin mutlaka — harbde ölmek şart değildir. Vatan ve milk na bir muhabir n ve insanlarının iç mı dördüncü ü ve yelkenlinin kapta- bu;day ve tütün rekabeti fazla para ettiği için, köylü yılda birbuçuk milyon kilo tütün ekiyor liler gazetemize olan sevgi ve ağlılıklarını candan alâkalarila gösterdiler. Danslı çay hâdise- sinde Yeni Sabaha İlk protesto mektubunu gönderen Her-saiü (Devamı Sa, & Sü. x ue) kaTaAAAAARAARAAAARATAMAMAAARARAA nedir? ULUNAY dot uğrunda bir kazaya kurban oe Janların da «Şehld> olduklarına şüp he yoktur. Bilhassa deniz harbinde — canını feda edenler hakkında ayrı bir ka- yıt olduğunu zannodiyorum. Şehld, şahadet, müşahada, şahite dik ayni kökten gelir. O halde şe- hidin mânası <gören» demektir. Nes yi gören?... Allahı gören. Zaten Müslüman olmak için söye denon teslimiyet ve kabul — cümlesi «Ben şahadet ederim ki...» diyo baş dar. «Ben iman ederim ki...> diya başlamaz ve tasavvufta bunun tofs siri olldler dolduracak hakikatlere dir. Büyük mertebeye yâni — <Allaht Börmek» gayesine varanlar için are tık Cennetin bile bir. mânası kal- maz; onlar Çilka-uk-lah) a müştak- tırlar. Movlânalar, — Şems-e- Tebrizi'ler, Muhiyiddin-- Arabiler, Yunus Eme reler, Nesimller, Mansürlar, Füzus Ilor, Niyaziler her şeyde, her yerda onu görürler; ona Aşıktırlar, Vatan ve millet gibi mukaddes bir İdeal uğrunda — göre göre, bile (Dovamı Sa. 5 Sü. 1 de)