SALI 15 MART 1949 Sahibi: Safa Kılıçloğlu İdarer Nuruosmaniye Not 1T Tel adreslı «YENİ SABAH> DOTANBUL Telefonu BoTOB. 11 inci Yıl, No. 3581 - Muztarip milletiz azar günü şehrimizde ç- elir vergisinin - aldığı son şekil B.Millet Meclisinde on beş güne kadar tasarının müzakeresine başlanıyor Gelir vergisi kanunu ile alâkalı diğer üç tasarının da komisyonlardaki incelemeleri bugünlerde bitiyor Tasarının ihtiva ettiği mühim esasları bildiriyoruz çitli parti faaliyetleri ol- muş ve Millet Partisi Başkanı Hikmet Bayur ve arkadaşları, halkla temas etmişlerdir. Aynı zamanda Demokratlar da arala- rında toplantılar tertip etmişler ve memleketin durumunu — ko- nuşmuşlardır. Bütün bu görüş- melerde yurdun çeşitli ıztırapla- m üzerinde durulmuştur. Memleketimiz - ikinci dünya harbi yangınma sürünmeden kur- talduğu halde neden bugünkü acı vaziyete düşmüştür. — Fillen harbe iştirük ederek yıllarca ya- bancı Istilâsına ve kardeş boğaz- laşmasına sahne olan İtalya ve Fransa gibl memleketler harb yaralarını sararak yenl bir hızla yükselmeğe başlamışlarken har- be hiç girmiyen, bir kenarda kalmağa muvaffak olan memle- ketimiz neden bugün böyle ağır şartlar altındadır. Bu sualin ce- vabını bulmak - sanıldığı kadar zor değildir. Türkiye, çeyrek asırdır, muay- yen bir zümrenin, bir takım gi- rift bağlarla yekdiğerine kenet- leşmiş bir grapun emir ve İrade- sine tâbidir. Bu Idare tamami- le toptancı ve şef sistemine bağ- h idi, Dört yıl evvel bir demok- rasi havası esince ve bu havaya uymak lüzim geldiği anlaşılınca bütün eski sistem, usul ve — âlet hattâ şahısları muhafaza ederek yeni âleme katılmak İstedik. Hal buki çeyrek asırlık — alışkanlığın yarattığı gelenekler, dayanışma- lar, uzlaşmalar, uyuşmalar var- dı. Bunlardan - birdenbire kur- talmak kabil olabilir mi? Bina- enaleyh şekle ait bazı değişik- likler yaparak eski tarzı yürüt- mek, fakat bu defa güya demok- ratik zihniyetle yürütmek — Iste- dik. Cumhurreisi hâlâ Halk Par- tisinin genel başkanı — olmakta devam edecekti. Halk — Partisi behemehal her seçimi kazanma- ğa mecburdu. İktidarda, ne o- lursa olsun, Halk Partisi kala- caktı. Hattâ yalnız umumi ola- k Halk Partisi değil, şahsen bazı ferdler Işbaşında oturacak- lardı. Eski idarenin bozukluk rı Mecliste konuşuldukça hükü- met erkânı en koyu — muhalifin parmağını hayretten ağzında bı- rakacak kadar şümullü tenkid ler yapacaklardı. Fakat bu tei kidlerin tabii neticesi olmak lâ- zamgelen iktidardan çekilmeği bir türlü akıllarından geçirmiyecek- lerdi. Bu kadarla da iktifa edil. miyecek, muhalifler İstiklâl mah- kemeleriyle tehdid olunacak, Iti Tazlara ki a karşı psikopat diyere Külrenecek ve belki yıldırma yo- (a tütülacaktı Yürürlükte — San kantınlarından biç Hira aelık nulmiyacaktı. Ne secim, ne mat buat, ne ceza viyetlerinden seklerdi. Bu gekiller ve şartlar altında işlediği lddia edilen bir demok. rasi, memleketin hiç bir derdine deva bulmaz, bunda hayret edi- lecek ne vardır? Bayur'un dediği gibi, Iâik bir hükümet olmak İd- dlası mevcut İken — yurddaşların arapça veya türkçe ezan okuma- ları günün €n mühim bir dâyası gİbi konuşuluyor. Büyük Millet Meclisi bir aralık Kur'anın arap- ça veya türkçe okunması bahsi- Di deş kanunları eski hü- ZErTe — kaybetmiye. rek bir din üleması mec- Tisl manzı Memleketin —ztırabi. geniştir, ncısı derindir. Bugünkü vaziyeti İhdas edenlerin bugünkü- sıkıntı- Jara behemehal bir deva bulaca- &z diye uğraşmaları veyahut uğ-, Ç(Devamı Sa. 5 Su, 6) Maliye Bakamı İsmail Rüştü konuşurker Ankara, 14 (Hususi) — Meclis saat on beşte Cevdet Kerim İnc Kral A Londra 14 (A.A) <afp> — Daily Mall gazetesine göre bir mülâkat ta İsrail başbakanı Ben Gurlon ezi cümle demiştir ki; <İngiltere Dışişleri Bakanlığı la- Taile karşı husumetkâr bir durum |takınnağa devam ettiği takdirde Arap memleketleriyle - barıy ak detmek zor olacaktır. Biz barış ve güven istiyoruz. Bu 'Da ihtiyacımız var ve bizi bir Daha beş di e mütareke yap mamız altı devletle barış andlaş. ması imzalamamız gerekiyor Akaba: 14 (AA) <afp Li mana gelen İngiliz gemilerinden Akaba'ya takviye birlikleri çıka rılmaktadır, Gemiler bilhassa ha arhlı arabalar boşalt (Devamı Sa, 5 Su. 6) (Foto: Yeni Sabah — Ankara) Millğtvekillerinin ve yollukları azaltılmı Dün Mecliste muhale fet sözcüleri ikti- dar -partisine-ağır hücumlarda bulundu bugün on beş gün tatilden sonva | Londraya gidiyor Israil Başbakanı Ben Gur İngiltereyi itham ediyor Aksal Meclis kürsüsünden |da; yının başkanlığında toplandı. Fahri Kurtuluş ile Mehmet Kâ- İmil B Adalet ranın sözlü sorular bdullah on, Dr. Weizman (Dr. Akıl Muhtar defnedildi HÜRRİYET VE HAKKIN YILMAZ MÜDAFİİYIZ Ankara, 14 (Hususi) — Gelir vergisi etrafında gazetelerde bir çok haberler görülmektedir, Ha- kiki vaziyete göre gelir vergi: esnaf vergisi ve kurumlar vergi- si tasarıları geçen sene geçici ko- misyondan çıkmış ve o zaman bu tasarıların komisyonda tâbi ol- duğu değişiklikler muntazaman takip edilmiş idi. Geriye kalan ve takriben üç yüz madde olup gelir vergisinin nasıl tatbik edi- leceğini, defter tutma usulü, ce- zalardan bahis usul kanunu ta- sarısı da halen geçici komisyon> dadır. Bu tasarıda daha on beğ kadar madde mevcut olup bugün lerde usul kanunu da bitecektir ve kül halinde dört tasarı nunu, gelir vergisl ile sıkı siki- / (Devamı Sar 5 Süz 5 de) ödenek yor Bakanlığında idi. Bakan, Meclis- te olmadığından görüşme - başka Büne bırakıldı. Recai Gürelinin Tarım Bakanlığından sorusu 21 Mart oturumuna kaldı. Bundan sonra Eskişehir Millet vekili Abidin Potuoğlu ile iki ar- kadaşının Mlletvekller ödenekle- iyle — yolluklarının indirilmesi hakkında yaptıkları kanun tek- lifinin reddedildiğine dair büdce komisyonu raporuokundu. Kürsü ye gelen Abidin Potuoğlu; mem- leketin mali ve iktigadi durumu- nun gözönünde tutulması Jâzım geldiğini açıkladıktan gonra ver- (Devamı Sat & Sur 3 de) Ara seçimler 11'i bulan münhaller için arâ seçimi yapılmasından vazgeçilmesi muhtemel Ankara, 14 (Hususi) — Dok- tor Akıl Muhtar ve Galip Peki lin ölümiyle açık millet vekillik- leri on bire baliğ olmuştur. Bu münhaller için ara seçimi yapı hp yapılmıyacağı henüz belli de- ğildir. Ara seçimi masraflı olma- S1 ve genel seçimlerin yaklaşma-| 81 dolayısiyle ara seçimlerden vaz | Beçilmesi ihtimal dahilindedir HARB SANAYÜİ Hükümet hususi sanayiin imal edeceği malzemeyi tesbit etti Ankara, 14 (A.A.) — Bakan- lar Kurulunca alınan karara gö- Te, Türkiyede harb silâh ve mü- himmati yapan husust Banayi Tllesseselerinin - kontrolü hak- kındaki 3763 sayılı kanımun gü- mulü İçine giren harb silâh ve mühimmatı sanayiinin 1949 yılı için nelerden ibaret olduğu göyle tenbit edilmiştir. Tayyare, her cins top ve yiv-. #iz allâhlar, aksamı ve teferrua- 'ta, her cins top mermisi, tapası; kovanı, kapsülü, bilümum sevk figekleri, her cins makineli — tü- fek, aksamı, malzemesi ve tefer- Tuatı ve fişekleri, her cins tüfek, teferruatı ve aksamı (av tüfek- leri hariç), tüfek ve makineli tü. fek fişekleri (av fişekleri hariç), her gin& tabanca ve fişekleri, her (Devamı Sa, 56 Su, 3) Yeni Sakah Sayısı : 10 Kuruş Günaltay kabinesi teşekkül ettiki içtimal İngiliz Kıralının hastalığı Londra, 14 A.A, (Afp) — Barâay doktorları bu #kçam yeniden Kıralı ziyaret etmişler, fakat mua- yeneleri neticesinde sağlık bülteni yayınlamağa lü- zum görmemişlerdir. - Kıralın iyileşmesinin normal Beyir takip ettiği bildiriliyor. ten sonra yapılan ilk Bakanlar — Kurulu toğlantısında (Foto; Yeni Sabah — Ankara) H.P. Grupunun bugürkü gizli yapılacak Necmettin Sadak' hat vereceği ve dış mizden) — Bakanlar Kurulu bu akşam Cumhurbaşkani İsmet İn- önü'nün başkanlığında mühim bir toplantı yapmıştır. Toplantıda ünkü toplantıda hazır bulunan Adalet Bakanı-P: Sirmen Adliye Sarayı Londra, 14 ALA. (Byum) — Avustralya milli savunma baka- ni Kanberra'da Atlantik paktına müşabih bir Pasifik paktının ku- rulması için müzakereler yapıldı- ğını ve pakta Britanya İmpara- Adalet ve Bayımdırlık | torluk topluluğuna — dahil - olm- yan memleketlerin de katılacak- Bakanlarının da larını söylemiştir. İngiltere bu görüşmelerde faal bir rol oyna- iştirakile dün vilâyette ( kidır. Pasifik paktına kabil olduğu kadar daha fazla milletin iştirâk edeceği ve hattâ Paslfik Okyanusunun ötetarafında bu- bir toplantı yapıldı B. M. Meclisinin çalışmalarına başlanması dolayısiyle ilgili Ba- |lunan bazı memleketlerin de kanlar yeniden Adliye Sarayı in- | pakta girecekleri umulmakta- şaatı üzerinde etüdlere başlamış- | dır. (Devamı 8a, 5 Sü. & da) lardır. Bu arada dün vilâyette Ba- yındırlık Bakanı Şevket Adalan, Adalet Bakanı Fuat Sirmen, Vali İve Belediye Başkanı Dr. Lütfi Kırdar, Tokat Milletvekili Nâzım Poroy ve şehircilik mütehassısı Mr, Prost'un iştirakile yapılan bir toplantıda, inşaatı düşünülen Adliye Sarayı mevzuu — görüşül. a ü Ord. Prof. Dr. Âkıl Muhtarın Toplantıyı müteakip, — ilgililer | — » — | ; İbrahirş Paşa sarayı ve yanan| — ölümü münasebetile Tıb Sultanahmet Adliye binası mın- MT SKM takalarında - tetkiklerde bulun. | Bayramı, bir ihtifal gibi muşlardır, D 'a İ Adliye sarayının henüz nerede cereyan etti inşa edileceği kat'i olarak tesbit | Modern Tıbbiyenin kuruluşu Jolunmamışsa da Sultanahmet'de | nun122'nci yıldönümü — münase- yanan Adliye bin: betiyle dün sabah saat 10'da Ü- 1 yerine ya pılması kuvvetle mühtemel gö-| niversite konferans salonunda rülmektedir. Tıp bayramı tesit — edilecekti. e —— | Ord. Prof. Dr. Akıl Muhtar'ın ölümü münasebetile bu Bayram, bir ihtifal mahiyetinde olmuştur. Vall ve Belediye Reisi Doktor Lâtfi Kırdar ile birçok profesör, doçent, doktor ve talebenin ha- zr bulunduğu — ihtifalde evvelâ Türkiye « Polonya — Yazısı 5'incl sayfada — mü Akıl Muhtar'fh hâtırasını tebel- unasebaf' len 5 dakika süküt edilmiş, mü- -— teakiben Tıp Fakültesi dekanı Pola i ive | Ziya Ökdem bir hitabe irad et- ilk ıurk')' miştir (Dovamı Sa: 5 Sü; 2 de) Elçisi Yeni Sabah'a TeT İ demeç - verdi | Stalinin lonyanın Türkiye elçisi ekselâns a y BCLaE Mümaa el | e OLMTESE aya e di endisiyle — görü-| İ şisii dün kenaae gö Pekleniyor! 1046 martindan beri burada| Sevyet şefi kanserden YaliniTürkiyeye' gelip'dyan terik | , NetyOSkt 14*(AVA) <üfp> —30 8 Su. 2) (Devamı Sa, 5 Su, 3) (Dovamı sı Tıbbiyenin 122 kuruluş yıldönümü Ankara, 14 (ALA.). — Bakan- (Devamı Sa: 8 Su: 3 de) Pasifik paktı Avustralya, müzakerelerin başladığını ifşa ççi : Atlantik paktı metni önütnüzdeki cuma günü yayınlanacak Truman nci. işlerinin görüşüleceği toplantıda bulunmak üzere Hilmi Uran, acele Ankaraya gitti İnönü'nün başkanlığında yapılan dünkü Bakanlar Kurulu toplantısında da N. Sadak izahat verdi Ankara, 14 (Hususi muhabiri: , muhtelif harici meselelerin — gö- Tüşülmüş olduğu tahmin edil- | geT mektedir. — Merhüm Kenan Öner'in cenaze töreninde bulunmak Üzere şehri- mize gelmiş olan Millet Partisi Genel Başkanı Hikmet Ba, — dün akşam ekspresle Ankarz avdet etimiğ bulunmaktadır. Hikmet Bayur Haydarpaşa ga« rında Millet Partisine mensup bir kalabalık tarafından uzurlan mıştır. Bayur, düun öğleden sonra Kas dıköyüne giderek, bir kaç ay un« ce geçirdiği reh.tsızlığın nekahat devresinde bulunan Mareşal Feve zi çakmağı evinde ziyaret etmiş ve parti işlerine müteallik mese. leleri görüşmüştür. Bayar ve arra- daşları bugün Ankaraya dönüyor JAnkara, 14 (Hususi) — Bit müddettenberi Antalya ve civas rında İncelemelerde bulunan Ce« JAl Bayar ve arkadasları yarım saat 15'de şehrimize avdet edes ceklerdir. Takvimden Bir Yaprak Dostlar alışverişde görsün U Asırda her memlekette olduğu gibi bizde de sözüm ona amele hukukunu muhafaza et« mek, çalışmayı tanzim — öylemekle mükellef teşkilât olarak — bir. bas kanlık var. Bu teşkilâta - rağmen bizde çallşmanın tanzimi, çalışanla çalıştıranın mütekabil. münasobeti, (âfzı murad) bir dâvadır. Bir kü- Çük misal; Tanıdıklarımdan biri bi Amorikalı çalıştıranla memlekette KI İş ve İşçi hayatı hakkında ko- nuşmuş. Amerikalı sormuş: — İşçileriniz zannedersem gün: de on beş lira kazanırlar değil mit — No münasebet?1 — © halde nasil geçinirler? Z- ra bir İşçi sabahleyin kahvaltı edi cek... Ekmok, poynir, tereyağı, Te Çel, sütlü kahve... — Bunlar ancak İKi Jlra İle temin edilebilir. Öğleyin mutlaka bir et, bir sebze, bir ma- karna, bir do yemiş yemesi lâzım- dır. Bu da Üç lira diyelim... Akşam da Üç Ilra sarfederse yalnız yemek için sekiz liraya İhtiyacı vardır. Bu 'adam ev kirası vermez mi? Karı- sına, çocuğuna, kendisine - üstbaş lmaz mi? Allesi ile tatit günü bir zmeğe gitmez mi? — Bir misatir davet etmez mi? Sigara İçmez mi? Bir tarafa boş ön kurüuş. koymaz mı?... Günde on beş lira büyük Bös rülecek bir para değildir... Anoak vou ucuna yetişir. Bu hesabi. dinleyen hayretler içinde kalmış ver — Bizde amele bu kadar para zat — tabil almaz. Zira bizim işçiler, sabahler yin bir çay İçerler, bir. de simld yerler. Bu, on beş kuruştur. Öğx leyin ekseriya peynir ekmek yerş bazan buna biraz helva ilâve cder... Bu da nihayet elli altmış kuruşun içindedir... Akşam da öyledir. But raya çalışmak için gelenler yorgan: darını beraber getirirler; çalıştıklat rı yapıda bir kenarda yorgana sae rilıp uyurlar, Ev kiraları da yok* tur. Bu sefer hayret etmek &ı merikalıya gelmiş. İnsan kıymeti takdir edilmedikt için refah diye bir şey olar Mi Müessoso buna evvelden hazırlanın ve pok tabil olarak müessesede but Junanlara no sorsalar müsbet cevapf alınır. Fakat Bazetelorin verdiği havai dise göre Çalışma Bakanı Şemse din Sirer, Feshano fabrikasına giti miş, ameloden birine sormuş: «Haf yatından, — yömeklerden, — işinder memnun müsün?> O da gu cevabi. vermişi «Evet ofendim. —O kadı memnunum ki buradakl yaşayış sek viyemiz. Darülücezedekinden — birak daha aşağıdır!» | Buna karşı Bakan demlei ) bunu merak ediyorum. ULUNAY