3 Temmuz 1941 Tarihli Yeni Sabah Gazetesi Sayfa 1

3 Temmuz İ Perşembe 4 üncü Yıl - No. 1136 îugünkü vaziyet Yeni harp bizim için şimdıki halde müphem || bir mahiget arzediyor: Birkaç gün içinde Ode- sanın zaptı beklenirken ERumen kuvvetleri daha || Prut nehrini geçemediler || e Cahid YALÇIN Hü Y lman - Sovyet har- başlamasiyle dünyanın Dü- başka hâdiseleri or- silindi ve ikinci, Ü- çüncü plâna düştü. Her- kes, sair meseleleri tama- men unutmuş ve gözlerini tâ Şimal Buz denizinden Karadenize varıncıya kadar geniş yerlerde cereyan e- binin sanki tün tadan den muazzam muharebeye dikmiş gibidir. — Alman - Sovyet harbi başlamadan evvel, ortada çok mühim meseleler vardı. Şimdi bun- lar unutuldu. Meselâ A- merikanın harbe müdahale- Si meselesi her ağızda gezi- yordu. Amerikanın müca- deleye atılması bir gün me- selesi gibi değilse bile her halde bir hafta meselesi ad- edilecek kadar yaklaşmış diye kabul olunuyordu. Ro- bin Moor vapuru hâdisesi vardı ki Almanya ile Ame- rika arasında patlayacak harp için gayet münasip | bir vesile gibi telâkki edili- | yordu. — Halbuki bundan Sonra başka bir Amerikan vapurunun daha Alman de- nizaltıları tarafından batırıl- dığını duyduk, Fakat - bu tecavüze dair hiç bir taraf- tan bir tefsir ve mütalea işidilmedi. Hâdise sanki A- merikada bile bir aksülâmel yapmamış gili göründü. A- Merika hükümetinin icabın- da harice asker gönderebil- mek salâhiyetini elde etmek istemesine kimse aldırış et- medi. Gene Amerikanın as- keri talim görmek üzcre-900 bin kişiyi silâh altına çağır- ması dünyanın en tabii bir hâdisesi gibi hiç bir tesir yapmadı. Bir aralık bütün gözler Ortaşarka çevrilmişti. Va- kıâ Türk - Alman dostluk Muahedenamesinin imzalan- ması Ortaşarkta tehlikenin uzaklaştığı hissini — tevlid hususunda çok hizmet et- mişse de Alman - Sovyet harbi bunu da aktüalite ol- maktan çıkardı. Suriyede cereyan etmekte olan harp ise başka bir dünyada vu- kua geliyormuş gibi dünya- yı alâkadar etmez oldu. İn- gilizler, Fransız milleti üze- Tinde çok acı bir intıba tev- Ht etmemek ve iki millet a- rasında unutulmaz - bir kin yaratmamak için ellerine kadifeden eldiven takarak bir sporcu nezaketiyle ra- hat rahat Suriye fethine çalışmak imkânını buluyor- lar. Habeşistan ise bütün bü- tün unutuldu gitti. Orada koca bir İtalyan imparator- | « Tuğu yıkıldı. Yağmur mev- siminin zorlukları içinde Ha- beşli vatanperverler ve Bri- tanya — — imparatorluğuna mensup askerler pek zah- metli bir temizleme ameli- yesi yapıyorlar. Fakat res- Mi tebliğler Habeşistandan bahsetmeğe başlayınca - sa tırları atlayıp başka bahis. lere geçiyoruz. Libya hare- kâtı ise hüküm süren şid-| detli sıcakların verdiği re-| havet içinde bir lâkaydi sesi ile kaplanmışa benziyor. De- nilebilir — ki — Almanların hazırladıkları meşhur — Mı- Bır seferi şu sırada uykuya dalmıştır. Bir iki hafta ev- vel dünyanın beş kıtasını heyecana getiren Akdeniz meselesi şimdi bütün ehem- miyetini kaybetti. Uzakşarktan ise hemen hiç haber gelmiyor. Orada Japonya ile Felemenk müs- temlekesi Cava arasında mühim bir müzakere vardı | ki inkıtaa uğradı. Bundan vahim — neticeler — çıkacak | zannolunmuştu. — Hâlâ bir #ey olduğu yok . Avrupa vaziyeti kızıstıkça ve azdık- 941 iSabah : Her yerde 5 Kuruş İDARE YERİ Nuruosmaniye, No. 84 İstanbul Telgraf: YENİ SABAH İstanbul TELEFON: 20795 BÜKUVİ, Almanlar Rigayı da aldılar Minsk şehri civa- rında çok şiddetli muharebeler cereyan ediyor Bir çok Alman tayyaresi tahrip edildi Moskova, 2 (a.a.) — 1 Tem- (Sonu sayfa 5 sütun 2 de) Bugünkü orduya yı Emekli Genera Çok geniş bir cephede derin-l liğe doğru sıralanan muazzam ça Japonlara bir usluluk gel-| di. Yeni harp karşısında bile hakiki hattı hareketleri ne ©o- lacağı belli değil. En garibi, bu- nu kimsenin düşündüğü ve e hemmiyet verdiği de yok. Yeni harp ise bizim için şim- diki halde mübhem bir mahiyet arzediyor. Bir kaç gün içinde Ödesanın zaptı beklenirken Rumen kuvvetleri daha Prut nehrini geçemediler. Alman kuv- vetleri bir hafta içinde asıl Rus topraklarına pek az girdiler. Resmi tebliğlerden vazih bir mâna çıkarmağa — bizler için imkân yok, Yalnız kaybedilen tayyare ve tank sayıları hak- kındaki rakamlar pek müthiş. Fakat bu babta nasıl sağlam ve objektif bir fikir edinmeli? Top rak kazanç ve kayıplarını kon- | trol etmek kabil. Fakat düşü- Tülen tayyarelerin sayısını na-| | düştükleri muhakkak, * 0STRov VİTEBSK 1 . BRO SMOLENSK e GOMEL kKIVEF . POL ZİTOMİR NA Xo U İngiliz orta şark baş kumandanı değişti General Wavel Hindis- tana baş kumandan oldu Yerine General Auchin Leck tayin edildi Londra, 2 (a.a.) — Resmen (Sonu sayfa 5 sütun 6 da) anlı Boğuşmalar ldırım sürati veren petroldür. Rus ordusu bu bakımdan darlık çekmeyecektir YAZAN : l Kemal Koçer bir ordu ve bu ordu gerisinde (Sonu sayfa & Her iki taraf bir- birinin tamamen zıiddı teminat veriyor. Aradaki fark o kadar büyük ki bir tarafın yahut her isinin de istemiyerek hataya Sağlam ve hakiki malümat almak - iste- yenler tereddüt içinde. Bir şey varsa o da bu tered- düdün uzak süremiyeceğidir. Bir hafta daha geçerse harbin ne şekil alacağı az çok — anlaşılabi- lir. Mütehassıs olmıyanlar har- bin neticelerini düşürüldüğü ve tahrip edildiği iddia olunan tay- yare ve tankların sayıları ile değil, orduların eriştikleri mer- halelerin ehemmiyeti ile ölçer- ler ve buna göre tarafların mu- kavemeti ve mücadelenin dev mı hakkında bir fikir edinme; çalışırlar, Bekleyeceğ Hüseyin Cayid YALÇIN £ © A—L' e n 1 de) | YAROSLAL e _MOS KOVA DİNO c HARKOF MACAR-RUS —— HAREİ Macarlar da Rus hudu - dunu geçti Sovyet mukaveme- Almanlarla irtibat temin ettiler Sovyetler yeni mevzilerine Hini İaran öordülar d l Dahiliye Vekili yapılan bir itiraza cevap verdi Bazı tâli noktalar halledildikten sonra vesaiti nakliye ve sinema ücretlerine yapılan zam tatbik mevkiine konacak Ankara, 2 (aa.) — B. M. Meclisi bugün doktor Mazhar Germenin riyasetinde toplan - mıştır. Celsenin açılışını müteakip Refik İnce (Manisa) nın asker | ailelerine yardım hakkındaki sual takririne Dahiliye Vekili | cevap vermiş ve ruznameye ge- çilerek Türkiyenin Budapeşte Millt Şefin teşekkürü Ankara, 2 fa.a.) — Riyase- | ti Cümhur Umumi Kâtipli- ginden: Kabotaj hakkının Türk bayrağına geçtiği günün 16- ncı yıldönümü münasebetiyle | yurdun her tarafından aldık- ları tebriklerden mütehassis | olan Reisicümhur Milli Şefi- | miz İsmet İnönü teşekkür- leriyle karşılık tebriklerinin iblâğına Anadolu Ajansını | tavsit etmişlerdir. mBeyrut üşinek üzere | Vichy hükümeti memurları şehirde tevkifat yapıyor | Londra, 2 (a.a.) — Hür Fran | sız küvvetleri umumt karagâhı- nın Suriyede bulunan harp mu- kildil çekildiler Budap *te, 2 (a.a.) — Maca- ristanın şark mıntakasında da bu sabah harekât başlamıştır. Macar hududunda Sovyet ları kalmamıştır. Hava kuvvet- lerimiz ordunun hareketlerine te sirli müzaherette bulunmuşlar - (Sonu sayfa & sütun 5 Japonya kat'i kararını verdi i L Henüz gizli tutulan karar hakkında Japon | Hariciye Nazırının | | yaptığı ima 'Tokyo, 2 (a.a.) — Neşredilen resmi bir beyannamede bildiril diğine göre bu sabah impara- | tor nezdinde yapılan toplantıda halihazır vaziyeti ve milli siya- sete ait mühim bir karar alın- | mıştır. Japon hari 'e Nazırının ç Londra, 2 (a.a.) — Bugün| Tokyoda Alman - Rus harbi hakkında — beyanatta bulunan hariciye nazırı Matsuoka Japon- | | (Sonu sayfa 5 sütun RESMİ TEBLİĞLERİ| İngiliz Resmi Tebliği Kahire, 2 (a.a.) — Ortaşârk İngiliz kuvvetleri umumi — ka-| | rargâhı tarafından dün neşredi- ! | len tebliğ Libyada iş'ara değer bir hâdi- se olmamıştır. | | (Sonu sayfa 5 sütun 5 de) | | HARP—İ | gerek habirinin bildirdiğine göre Su- riye hükümeti general Catroux- nün Suriye başvekiline gönder- diği mektubu neşretmiştir. mektupta Suriyenin istil taallük eden mevzuların gecir- diği muhtelif safahattan elde edilen neticeler - bildirilmekte - dir. Beyrutta — Tevkifler Kudüs, 2 (a.a.) — Vichy ma kamlarının Beyrütta bazı mü- him şahsiyetleri tevkif ettikle- ri öğrenilmiştir. Bu şahsiş esnasında ler, son nümayişler Vichy kıtalarının şehirden çekil mesini istiyenlerdir. Mevkuflar arasında mühim gazetelerin hipleri, muharrirler, avukatlar ve eski Lübnan maarif nazırı da bulunmaktadır. Bazı haberlere göre, Vichy kuyvetleri Mercayun'u — tahliye etmeden evvel İngilizler hesabı na çalıştıklarını bahane ederek birçok kimseleri kurşuna diz - mişlerdir. Bunlar arasında iki de kadın vardır. Çiftçilere — bir yardım » |Hükümet zürraa yardım | maksadile ziraat maki- | neleri tahsis ediyor Ankara, 2 (Hususi) — Milli Korunma Kanunu — mucibince aat Vekâletinin rudan doğruya işleteceğ zi de kullanmak : ve ayni kanuna göre zürraa yardımda bulunmak üzere ziraat makine ve âletleri- nin işletilmesi için altı yüz bin liralık mütedavil sermaye tah sisine Neyeti Vekilecek ka verildi. ar 5 e B | panayırına iştirâki masrafları - ni karşılamak üzere Macaris - tana gönderilecek 15 bin li- ranın tarih sırası beklenmeden Türk - Macar kliringinden tes- viyesi hakkında Macaristan hükümetiyle yapılan — anlaş - manın tedkikine ait kanun lâyi- hasının ikinci müzakeresini ya- parak kabul eylemiştir. ; Berlin, vapurun Mihver tarafın- dan batırılmadı- gını bildiriyor Ankara, 2 (Hususi) — Mec- /lisin cuma günkü toplantı- sında hükümetin Refah va- puru hâdisesi hakkında iza- hat vereceği unlaşılıyor. Ya- rın fırka grupu toplanacak, cuma günü meclis bir ay ta- til yapacaktır. Berlinin tekzibi Berlin, 2 (a.a.) — D.N.B. bildiriyor: Türk “Refah” vapurunun Şarki Akdenizde batmış oldu- ğu bildirilmiştir. Bu haberin neşrinden biraz sonra, İngi- lizler, hiç bir İngiliz denizal- tısının bu torpilleme ile alâka- dar bulunmadığını beyan et- mişlerdir. Alman askeri ma- kamları şu cihet üzerinde nazarı dikkati celbetmektedir- ler ki, denizaltı harekâtmın tanzimini bilen berkes için, bu derece. kısa bir zamanda harekâtta — bulunan 'denizaltı- lardan haber almanın imkân- sız olduğu malümdur, İngi- lizlerin bu garip ve fevkalâde beyanatı, — kendilerinin (FıkKra | On ressam, Dört mevsim Yazan: Alka Gündüz Partimiz bu yaz da on ressa- mmızi memleketin muhtelif böl gelerine gönderdi. Birkaç yıl - danberi' devam eden bu (Yurd galerisi) yalnız san'atkârları « mızı koruma bakımından değil, fakat birçok noktadan cok fay- dalı olmaktadır. Bu harp kırk yıl sürecek de- ğil ya, elbette bir gün bitecek. İztırap çeken, sinirleri bozulan insanlar sâkin ve şirin bucak- lar arıyacaklar. Bu (Yurd ga- lerisi) nin o zaman göreceği bü yük bir iş var: Memleketin bu manzaralarını renkli olarak bastırmak ve albüm - halinde . Arkalarında izahları öğretmenler - (talebe) için güzel bucaklarımızı tan; - mak bakım:ndan da faydalıdır. Tabloların seyri insana zevk, yahat arzusu, yer seçimi temin gındaki se Hükümet «Refah» faciası hakkında izahat verecek Meclis, Haliç vapurları işlet- me inhisarına ait kanun lâyiha- siyle hariçten satın alınan bu- harlı motörlü gemilerle mem- lekette — yapılan — mümasilleri için getirilecek eşyanın güm - rük resminden muafiyetine mü tedair kanun hükümlerinin mer'iyet müddetinin temdidine (Sonu sayfa 5 sütun 3 de) Alman Hariciye Nazırı Von Ribbentrop vicdan rahatsızlıklarını isbat etmektedir. Alman ve İtalyan makam- larının inceden inceye yaptık- ları bir tedkikten sonra, Al- man ve İtalyan harp filosun- dan bir cüzütamın Türk “Re- fah,, — vapurunun kayıbı. ile herhangi bir alâkası olabil- mesinin imkânsız bulunduğu beyan olunur. 000109000009000600060900 600 00000600000000069000000 eder. Yalnız benim, parti len bir vı- cam var. Dıkkat ediyorum, atkârlarımız yalnız yaz mı lerinde seyahate çıkarılıyor. Memleketimiz sadece yazın gü- zel değildir. Bursanın baharını bir düşü- nünüz. Pembe bir orman halini alan şeftali çiçeklerinin üzerine doğan sabahı tahayyül edii O ne bin bir şiirden birer man zaradır! /.nkara bağlarının, Ak ve Karadeniz kıyılarının sonba- harı nedir? Dünyada bulunuR mu? Hele Erci: n, Iİlgazın, Çi- çek dağının İşte bunu rica ediyorum. Res- samlarımızı her dört mevsimde vazifelendirelim. Yurd gale bu suretle üç defa daha zengin çoğu öğretmendir. Vazifeleri de © üç mevsimdedir. Ne yapalım ” Her mevsim için on san'atkârı on beşer gün izinli sayarız. Co- cuklar öğretmen vekillerile ida- re olunuversinler. On veş alacağı iki üç resim de mahrim kalmakla - hiç kaybetmezler. Bu kete olacak fayda 'bu ders kaybı yanında Ülçülemiye- cek kadar Düyüktür. İşte bunu rica ediyorum.