3 Temmuz 1941 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 1

T 41STA: PERŞEMBE 3 TEMMUZ e Millet Meclisinde TELGRAF: TAN TELEFON: 24310, 24318, 24319 ALTINCI YIL — No. 2770 AN EVİ EA Ankara Caddesi 102 ISTANBUL s KURUŞ GÜNLÜK SİYASI HALK GAZETESİ Çiftçi Mallarının Korunmasına Dair Lâyiha Kabul £ dildi DAHİLİYE VEKİLİ Asker . Ailelerine Yardım Meselesi Hakkındaki Sual Verdi Alman - Sovyet Harbinin İlk Neticeleri Alman - Sovyet bal nın vücüde g rupu birliği doğru kuvvetli bir na sebep olmuştur, Almanya Sov- yetlere kargı açtığı harpte muvaf- a, Avrupa kolaylaşmış nup kat bu barbi bın nasıl bir te » Bini buzündeği tahmin etmek müra kün değildir. M. Zekeriya SERTEL ün Berlin radyosunda Şark cephesindeki askeri vazi - yeti tetkik eden Alman asker mütehassısı, bu cephede sür bir netice beklememek lâzımgel- diğini bildirerek Alman efkân umumiyesini teskine çalıştı. Evvelki gün Italyan hüküme - tinin fikirlerine tercüman olan Sinyor Gayda Giornale d'ltalia gazetesinde, Alman - Sovyet har- Binin bir yıldırım barbi olmadı Ğı üzerine dikkati çekerek bu harbin çabuk biteceğine ve kat'i neticenin süratle alınacağına İnan mamak icap ettiğini söylemiştir. On iki gündenberi Şark cep - Kesinde cereyan eden muharebe- ler de Almanların burada yıldırım barbi sistemini tatbik edemedik- lerini göstermektedir. Filbakika burada çarpışan kuv vetler dünyanın en muazzam ve &n modern silâhlarla teçhiz edii- miş ordularıdır. Dünya ilk defa olarak bu derece büyük kuvvet « lerin çarpıştığına şahit olmakta - dır. Iki tarafın da arkada - daha hudutsuz derecede zengin insan ve madde kaynakları mevcuttur, Iki ordu da dünyanın en büyük Sanayiine dayanmaktadır. Bina - &naleyh bu cephede seri bir ne- tice alnamamasını tabii görmek Yizımdır. Harbin burada uzaması demok Yasilerin ekmeğine yağ sürecek - tir. Bu sayede demokrasiler en büyük müttefik addettikleri za - Sak, ve bilhassa garpte hava üs - tünlüğünü temine muvaffak ola- Saktır. Şark cephesinde iki taraf ta mühim miktarda tayyare za- Yi etmektedir. Almanya bu zayi- #tı telâfi için ihtiyat hava kuvvet lerini de bu cepheye sevke mec- wr olacak ve garpte zayıflıya - €aktır. Zaten bugünden İngilte - Te üzerine yapılan hava hücum - ah zayıflamış, bilâkis İngiliz ha Ya kuvvetleri bu fırsattan isti - İade ederek Almanyanın içlerine kadar taarruzlarım ilerletmişler- ir, Almanyanın plânı şarkta &ni Ye kat'i bir darbe ile Sovyetleri özami eylüle kadar mağlüp et - Mek, sonta bütün kuvvetleriyle garpte ve Akdenizde Ingilizlerin Üzerine yüklenmekti. Halbuki $ark, cephesinde harp, bugünkü ağır zayiata mal olan şartlar için- de, devam ederse, Almanya bu sene harbi bitirmiye muvaffak “Olamıyacaktır. Yere meş - Sovyet harbinin ilk neticelerinden biri de Al- Müânyanın bütün Avrupa devlet - lerini Bolşevizme karşı yeni bir Şhli salibe davet etmesi, ve bun- AN arkasına takmış olmasıdık, Simdiye kadar, mihvere sempati Güöstermekle beraber, harp harici (Devamı: Sa. 5, Sü. 4) | İ il Ankara, 2. (TAN: Muhabirin- den) — Büyük Millet Meclisi bu. gün, Dr. Mazhar Germen'in ri- yasetinde toplanmıştır. Dahiliye Vekili Faik “Öztrak, Manisa me- busu Refik İncenin asker ailele- rine yardım hakkındaki sual'tak- ririne cevap vermistir. Refik -İnce bu takririnde, İs- tanbul: belediyesinin asker ailele. rine yardım için nakil vasıtalariy le sinema ve tiyatro ücretlerine yapmak istediği zammın mahiyeti itibariyle feşkliâti esasiy& kanu- nu İle İlilinumaralı kanuna mü- gayir olduğunu işaret eylemekte ve Dahiliye" Vekâletinin bu hare- keti nasıl telâkki eylediğini sor- maktaydı. 7 Dahiliye Vekili Faik Öztrsi buna karsı verdiği cevapta Veki letin bu meselenin esası hakkin- hibinin noktai nazarina tevafiik. etinediğini ve teşkilâtı esasiy&. kanunu ile 1111 numaralı kanün la tezat teşkil eylemediğini kay” dederek demiştir ki: (Devamı: Sa. 5, Sü. G. Wavell, Hindistan Kumandanı Yerine &. Auchin Leck Tayin - Edildi Orta. Şarkta Harp —— Kabinesini Bir Nazır Temsil: Edecek General Wavell Londra,:2-(A.-A.) —-Resmen' bildirildiğine göre General Wa- vell General Auchin Leck'in ye- rine Hindistandak| kuvvetler u- mumi kumandanlığına, General Auchin Leck'de örta şârktaki İn- giliz kuvvetleri umumi kuman- darlığına tayin edilmiştir. Diğer taraftan harp kabinesi a. zalığınâ tayin edilen Oliver Lvt- İğelton'un orta şarkta' İngiltereyi “kmsil edeceği -resmen bild Jem "Devamı: Sa, 5, Sü, 5) Takririne Dün Cevap daki noktai nağarınin takrir; gü“ Dahiliye Vekili"FaikOztrak Berline Göre "Refah Vapurunun Kaybı İle Mihverin Alâkası Yoktur, Berlin, 2 (A. A.) — “DN.B.”: Türk “Refah” vapurunun şarki Akdenizde batmış olduğu bildi- rilmiştir. Bu haberin neşrinden biraz sonra, İngilizler, hiç bir İn- #iliz denizaltısının bu torpilleme ile alâkadar bulunmadığını beyan etmişlerdir. Alman askeri makam ları şu cihet üzerine nazarı dik- kati eelbetmektedirler ki deni. İzaltı harekâtının tanzimini bilen herkes için, bu derece kısa bir zamânda harekâta bulunan deni: zaltılardan haber almanın imkân sız olduğu malümdur, İngilizlerin; bu garip ve fevkalâde seri beya- nalı, kendilerinin vicdan rahatsız lıklarını isbat etmektedir. Alman ve İtalyan makamları- mn inceden İnceye yaptıkları bir tetkikten sonra Alın İtalyan harp filosundan cüzütamın *İ'Türk Refah vapurünun kayıbı i- le herhangi bir alâkası olabilme- sinin imkânsız bulunduğu beyan olunur. Hükümet Mecliste İzahat Verecek Ankara, 2 (TAN Muhabitin den) —> Büyük Millet Meclisinin cuma günkü toplantısında hükü- Metin sarki, , Akdenizde Botan Rbfah-vâputü hakkında beyanat- Reh anacaği “bildirilmektedir Yeni Tefrikamız NAPOLEON . i Bialistok'un Şarkındaki Harekât Sovyet Kıtaatı Kısmen İmha Edildi —— | Ayrıca 100. Bin Esir AlındıŞiddetli Bir Tank| Muharebesi Oldu | Almanlar Riga'da 9 Gün Zarfında 160! Binden Fazla Esir | Alındığı Bildiriliyor Berlin, 2 (A.A.) — Alman ordu ları başkumandanlığının tebliği: Şarkta Sovyet'ordularına karşı harekâta süratle devam olunmak tadır. ) da tanklar arasında bir meydan muharebesi olmuştur. Bu mey - dan müharsbesinde 100 Sovyet tânkı tahrip edilmiştir. Dabno mıntakasında düşman tankları kı talarımızın /arkasından ihtiyat o- larak -ilerliyen fırkalarımıza çarp mış ve iki gün süren bir mubha - rebeden Sonra tehribedilmiştir. 120 tank”da iğrinam olunmuştur. Biâlisleküri sarkında çenbat icine alınmış olan Soyyet. ordularınm | büyük bir kısmı kat'i olarak im- ba edilmiş bulunmaktadır. Bun -/ dan başka pek çok miktarda &sir ve malzeme alınmıştır. Şimdiye kadar yüz bin esir, 400 tank ve 300 top sayılabilmiştir. Fevkalâde bir tebliğde de bil- dirilmiş olduğu üzere Riga şehri | elimizdedir. Wndau şehri de dün işgal edilmiştir. (Devamı: Sa, 5. Sü, 51 .MİHVER| Devletleri wep Nankinde Bulunan Çi Hükümetini Tanıdılar Japonyanın Mühim Kararlar Verdiği Haber Veriliyor Tokvo; 2 (A. A.) İtâlva, Romanya. Hırvatistan ve $lovskva. Nankin Cin hükümeti- ni tanımislardır. Domei aianşıpın bildirdiğine göre. Japon istihba- rat nezareti beyanatta bulunarak bu hadisenin sarki AsVada yeni bir nizam kurmak hususundaki ideali simdive kadar'bir türlü an- lamak :stemiyenler İcin ağır bir hezimet "teskil" ettiğini söylemis- tir, r ç Japon hükümeti neşrettiği bir tebliğde. Wan* - Sig - Vey milli hükümetinin “mihver devletleri tarafından tanınmış olmasından mütevellit , memnuniyetini izhar #tmiştir. - Almanva, (Devamr Sa, 5, Si & Pripet bataklıklarının cenubun || / lin. radyosunun neşrettiği hususi “muşlardır. Minsk cephesinde Bi- mm (ASKERİ VAZİYET , “Şark,, taki Harp Makine Harbidir Sovyet - Alman Harbi, Şimdiye Kadar Tarihin Kaydettiği Hattâ Bu Harpte Gördüğümüz Muharebielere Benzememektedir. Bu Harpte | Döğüşen İnsanlar Değil, Makinelerdir ASKERİ MÜTAHASSISIMIZ YAZIYOR Sovyet - Alman harekâtına sahne On iki gündenberi Sark cephe- 7 sinde dünyanın en muazzam ve| en modern orduları arasında ce- | reyan öden muharebenin bugü: | ne kadar takip ettiği safhalar-! dan elde edilen umumi kanaat şu dur: İki taraf da siddetle harbe" diyorlar. Alman taarruzu'ne ka- dar şiddetli ise Kızılordunun da mukavemeti © derece kuvvetli - dir. Silâhca iki taraf da birbirine müsavi görlinüyorlar. l On iki , günlük çarpışmadan sonra elde edilen ilk mühim neti: ce de sudur: Sark harbi, Garpte ve Balkanlarda olduğu gibi bir yıldırım harbi olamamıstı. Bu cephede harp uzun uzun sürecek - tir. Dün Berlindeki Alman as- keri. mütahassısının o radyoda söylediği, gibi, Sark cephesinde seri netice beklememek lâzim * ir, Alman umumi bazar ginü Alman milletine teb- ir etiği büyük zaferlerin hic bi» ri tahakkuk oetmemistir. Minsk cephesinde. vadedilen seri we büyük zafer elde edilmis, ne de Lemberg cephesinde cevril &i bildirilen Rus orduları ba edilebilmiştir. Yalnız karargâhımın Rer- bir tebliğde, Bialistek, Grodno ve Yaranöyic arasındaki orman lıklarda çevrilmiş olan Rus ordu sundan /100.000) kişinin esir a lındığı bildirilmisir. Pazar günündenberi Alman kuvvetleri simalde Riga'ya var” alistok zaferinden sonra Alman Yakında TAN Sütunlarında İar simdi daha süratle ilerlemek imkânını kazanmışlardır... Luck vephesinde.de harp kâh bir tara | fın, kâh, öbür tarafın lehine in (Devamı; Sa, 5, Sü. 3) ÂPSİTEN wWEİ gi © iç birr z leri >> a3. Spec» ite İ ra da saklamıyor. İçinde değil-bir-padi İ mak şöyle dursun, sünnet edilmemiş; değil bi NAMIK KEMAL'in ŞİİRLERİ Sadeddin Nüzhet Ergun bentler. rübailer, müzaddesler, mesneviler ve diğer şiirler... 308 sayfa, 3 re: Fiyatı: 1 Minskte Rus Mukabil Hücumu Almanlara Çok Ağır Zayiat Verdirdi Divinsk ve Murmansk Mintakalarında Çetin Muharebeler Oluyor ei Finler Püskürtüldü iç Besarabya'ya Girmek | İçin Teşebbüsler iMütemadiyen Kırılıyor Moskova 2 (A.A) — 1 Tem» muz tarihli Sovyet tebliğinde söyle denilmektedir: Kuvvetleri» miz o Murmansk, & Koxholm, Dvinsk, minsk ve Luck istika - metlerinde muannidane muha- rebelere devam etmislerdir. Di- der istikamet ve cephelerde kı- İtaatımız devlet hudularmı mu- hafeza “ederek iceri girmeğe ca- lisan düşmana karsı mMüksve. metlerini devam ettirmişlerdir. (Mevamı: Sa. 5, Sd, 7) v5 eek ak ll ağ Ziraat Makinelerin İşletilmesi İçin Ayrılan Tahsisat Ankara, 2 (TAN Muhabirin - deni — Koordinasyon. heyetinih bugün çıkan karariyle ziraat ma kine ve âlâtınin işletilmesi için Ziraat Vekâleti emrine yeniden 600 bin lira tahsis edilmi, Bu iş için geçen şubatta 25 milyon lira ayrılmış, sonra 920 bin lira verilmiş, bilikâfa iyi neticeler alındığı görülünce bu işin tevsii maksadiyle 3 milyon lira daha tahsis olunmuştu. Bu 600 bin lira ile beraber bu işi- gin 6 milyon küsur lira ayni - muştur, 2ePca 6, o so0stü. “7 vOLOGM o | Biss 8010606 o ENİNGRMD ALİNİN o Gk Brava OSMAN Bilansa o OamEL Dansi eğ n Moneta? DAMİNLL oğlan 0 ai olan cepheleri gösterir harita İsimlerin Hoşluğuna Aldanmak Yazan: Refik Halid tün mıhlanmış bir halde geri döndüm: Ç ne mimari, ne tezyini hiçbir kıymeti haiz bulunmadığı ve değersiz bir enkaz yığınından ibaret olduğu için belediyenin de düşündüğü gibi muhakkak surette yıkılmalı, tamirine 300,000 fira harcamak gibi cidden miras yedice bir kaprise zinhar kapılmamabdır. Bu bina, evvelâ, şimdi pek üstüne düştüğümüz mânada “eski,, değil dir; o devirden kalma, elimizde daha iyi muhafaza edilmiş bir sürü köşk, yalı, konak, kasr, saray duruyor. Sani ihi bi bir şehzade bile, doğ- nuahede, bir idam fermanı bile imzalanmamıştır! Salisen, tezyinat bakımından da hiçtir: Muşamba Üzerine İstampa dediğimiz en kaba, en bayağı re- simlerle süslü tavanlar ve dıvarlar... Hattâ sütenlar mermer veya somaki olsa razıyım! Ne gezer? Boya ile bunlara benzetilmiş tah- ta direklerden ibaret! Aradım, taradım, belki birkaç değerli şadırvan, selsebil, müs» İuik taşı, kurna gibi bir şeyler bulurum diye... Yok! Ahşap merdi - venlerin etrafına çekilmiş trabzanları, ne olurdu, bari sebil ve me- zarlık parmaklıklarımızın : çoğu gibi demirden, frenk tabiriyle “fer förje,, den yapmak zahmetine katlansalardı. Hayır, tamamiyle xevksiz bir şekilde dökmeden! Bu ahşap kervansarayın pek hos ne bakıp da sakın, bahçesinde sular, bir havuzdan diğerine kayarak şakırdayor, bir takım mermer yalaklirdan — geçe dolaşı üst katlardan aşağılara dökülüyor, çağlı li ız. O sulak, şakrak adına rağmen, köşkün avlusuna avuç içi kadar bir tek ba: vuz yapmışlar ve bunu kâfi bulmuşlar! Orada kurtarılacak olan şey, mimarlıkta inhitat devrinin kötü yadigârı yıkık Çağlayan köşkü değil, hakikaten emsalsiz bir güzel likte olan Çağlayan korusudur. Bu koru, köşk enkazının satılma - sından gelen iratla müemmel bir park haline konabilir. Fikrimce ancak yıkılması lâzimgelenle korunması edeni ayırt edebildi imiz gün İstanbulda “Şehircilik,, başlamış olacaktır. Kulağa ho: gelen her isme, masallardaki gibi görmeden can ve gönülden âşık olmayalım ve yaramaz çocuklar gibi zararlı kaprisler için yerlere yatıp'ter ter tepinmiyelim!