29 Aralık 1940 Tarihli Yeni Sabah Gazetesi Sayfa 1

Beklediğiniz ları serisinden yarın çıkıyor Lamartine'in 'yüzellincisenesi münasebetile Osmanir — saltanatı - Avru- pada payidar olduğu müd- detçe, silâklı bir mukavemet veya taarruza tesadüf etme- diği — zamanlar iftiralardan mürekkeb bir düşmanlık hü- cumuna maruz kaldı. Bu sahada kendimizi hiç müdafaa etmiş değiliz. aa j Yazan; Ili'ısog Cahid Yğg ransız edibi ve siyasiyet- F çisi Lamartine'in doğu- maunun yüz ellincisi senesi müna- sebetile kıymetli mütefekkir ve mütebahhirimiz Reşid Saffet A- tabinen bir konferans verdi ve eski bir Türk dostumun hatırası- nı tebcil vesilesini tazeledi. Türkler, cümhuriyet inkılâbı- na gelinciye kadar garb dün - yasında kendilerine pek az dost bulmuşlardır. Bunu bizleri garb den ayıran türlü türlü mâniala- rin aşılmaları çok zor olmasın- da aramak icab eder. Türkler Avrupaya başka bir din ve me- deniyete mensub - bir fatih sı- fatile girdiler ve bütün Avrupa- yı titrettiler. Irk, din, lisan, âdet ve bilhassa kültür bütün bütün başka idi. Din hislerinin ve taas- subun pek küvvetle vicdanlara hâkim olduğu o eski devirlerde istiklâlleri için de titriyen bir -| çok Avrupa devletlerinin Türk - ler aleyhinde şifahi ve tahriri türlü türlü neşriyatta bulunma- larından tabii bir şey tasavvur | edilemez. 'Türk bir düşman ola-| rak telükki olundu ve kendisi-| ne daima — Öüşman muamc tatbik edildi. Osmanlı saltanatı Avrupada payidar olduğu müddetçe, silâh- h bir mukavemet veya taarru- za tesadüf - etmediğ iftiralardan mürekkeb bir düş: manlık hücumuna maruz kaldı. | g Bu sahada kendimizi hiç mü-| aiiden gi — Gelim Sfahet ve | dafaa etmiş değiliz. Onun için €n gülünç isnadlardan başlıya -| Fak en menfur iftiralara varın- gıya kadar türlü türlü telâkki - ler bizim hakkımızda bir haki- kat şeklinde Avrupa efkârıumu- | Mmiyesine yerleşti. Aleyhimizdeki cereyanı mün - hasıran kasdi bih düşmanlık su - retinde tasavvur etmek yanlış | olur. Düşmanlarımızdan çoğu samimi idiler, yani söyledikle - rine kendileri de inanıyorlardı. *Avrupanın bizi bilmesi, oldu ğumuz gibi görmesi çok zordu. Bir milleti anlamak için behe - mehal dilini bilmeğe, arasında yaşamağa ve memleketinde se- yahat etmeğe — ihtiyaç vardır Türkiyeye gelen seyyahlardan bir kısmı memleketlerindeki a- wirdide kanaatlerin yanlışlığını anlamışlar ve Türkler hakkında sBempati duymuşlardır. Bunlar - dan bazıları yazdıkları eserlerde 'Türkler hakkındaki iyi şahadet- lerile Avrupadaki yanlış telâk - kilerden bir kısmını tashihe mu- vaffak olmuşlardır. Lamartine bu hususta Türklüğe çok hi met etmiş bir Fransız mütet kiri ve sanatkârıdır. O yaradılış itibarile garkı an- kabiliyette idi, bir yazısında şöyle diyor: “Ta- hyabilecek bir biat beni Paris âlemi için yarat- mamıştır. Burada canım sıkılı - yor. Ben şarklı doğdum, şarklı öleceğim. İnziva, çöl, deniz, dağ lar, atlar tabiatla samimi Bıhal, sevilecek bir kadın, konu- gulacak bir dost hlarınki ve Arablarınki gibi £ did ve maceralı icraat ve ha rekât safhası,.,, İşte şark hakkında böyle bir daussıla ile dünyaya gelen genç Fransız edibi 1832 de şarkta Hüseyin Cahid YALÇIN (Bonu sayfa 5 sü, 1 de) Polis hafiyesi roman- ELLER YUKARI Müvezzilerden araymın, zamanlar | sonra Osman- | .— Bardiada topçu | ateşi şiddetle devam ediyor —— SST Habeşistandaki isyan | hareketi mütemadi- yen genişliyor a ” ilizler Habeşlilere silâh veriyorlar Vei Londra, 28 (a.a.) — Burada | büyük bir alâka ile karşılanan | bir hâdise de Hartum ve Nairo- biden gazetesine gelen telgraflardır. Bu telgraflar Ha- | İaki vasi YAK TEMSYAN 7 imes lar için gittikçe hakikaten en « dişe verici bir mahiyet almak- ta olduğunu « göstermektödir| Mezkür telgrafların tedkikinden | açıkça anlaşıldığına göre Ha ; beşistandaki tahrikât gittikçe | müzmin bir mahiyet almakta ve muayyen bir şekil arzetmekte « dir. Bu vaziyet mezktir memle - kette daimi ve normal bir hal | teşkil etmek “istidadını taşımak | tadır. Yer yer görülen isyan ha- reketlerinin hakiki ve umum! bir ihtilâl genişliği almıya baş - | ladığı şübhesizdir. Timesin mu- habirleri bu harekcte sebeb ola- rak evevlâ Habeş halkının İtal- | yanlara karşı beslediği kini, sa- | | niyen İngiliz ablukasındanberi Petain Nazi tekliflerini reddetti Fransı—hi_iol;ı—ıetinin Afrikaya gitmesi için hazırlıklar yapılıyormuş Si Londra, 28 (a.a.) — Daily 'Telegraph gazetesinin Lizbon - daki hususi muhabiri, gazetesi- ne şunları yazmaktadır: “Lizbonda heyecanlı bir ha- ber dolaşmaktadır. Bu habere göre mareşal Petain, son nazi talebelerini reddettiği için 'Al- manlar Fransanın işga) edilme- miş olan kısmımı istilâya hazır- Balkanlardaki Al- man tahşidatının aslı varmı? Macaristandan geçen trenler petrol naklediyormuş Kai Londra, 28 (a.a.) — Afi: Macaristandan Alman kıta - larının geçtiğine dair verilen haberin zihinleri karıştırmağa bir Alman blöfü olduğu Daily Sketch gazetesi tarafından bu- gün teyid edilmektedir. | (Bonu sayfa 5 sü. $ te) (Sonu sayfa 5 sü. 8 te) İLAKIF’in mezarında Büyük milli şairimiz ve İetil med Akif'in ölümünün 4 ünci liği ve merhumun hayranları ar mıştır, Üniversite Edebiyat Fakült çent Nihad Tarlan olduğu halde zarlığına giderek ziyaret etmişle çent Ali Nihad Tarlan ve hitabelerde bulunmuşlardır Üniversite gençliği dün milli şairin ruhunu taziz etti Ünlversite gençleri Mehmed Akifin mezarı başında.. iklâl — Marşımızın - mübdii Meh yıldönümü dün Üniversite aamda huüsüsi sürette tlan esinden bir grup bağlarında Do merhumun Edirnekapıdaki me- rdir. Bu ziyaret esnasında Do ıçlerinden bazıları kısa ersite Töonü suyja 5 sü. 6 da)t Yunanlılar tarafından ele geçirilen Halyan motörlerinden biri tedkik ediliyor. - İtalyan ric'atı bütün cebhelerde devam ediyor SA Yunanlılar merkezde mühim mevkiler ele geçirdiler İtalyanlar Prevezeyi bombaladılar DEŞESE Yunan Resmi Tebliği Atina, 28 (a.a.) — Şiddetli muharebelerden sonra Yunanlı- lar bir mikdar esir almışlar - dır. Bu esirler arasında zabit - ler de vardıt. Yunatliların eline motörize hayb majzemesi de gec Miştir. Atina, 28 (a.a.) — Yunan res- mi sözcüsü aşağıdaki beyanatta bulunmuştur: İtalyan ricati cebhenin her yerinde devam etmektedir. Mer kez cebhesinde de Yunanlılar İ- talyanları püskürterek —mühim mevkiler işgal etmişlerdir. sız köylere karşı hücumlarma devam etmişlerdir. Mezkür kuv- vetler Prevezeyi de bombardı - man etmişlerdir. |Almanlar Fran- sanın cenubun- da 15 fırka tahşid etmişler e z Londra, 28 (a.a.) — Afi: Lizbondan News Chroniçle gazetesine şunları bildirmiştir “İyi haber alan bir zat bana Almanların filhakika aylardan- beri Norveçte sağlam yollar in- şa etmekte olduklarını ve İskoç- yaya kütle halinde bir iniş ha- Feketinden şüphe edildiğini söy- leri. Ayni zat, Almanların ikin- cikânunun sisli havalarından ve bemen daimi olan karanlıktan istifade ederek İzlanda'yı veya Kanasa'yı istilâya teşebbüs e debileceklerini de ilâve - etmiş- tir Muhabir, netice demektedir Söylendiğine göre cenubu garbisinde, sahil boyun. da La Rochelle ile İspany Alman firk edilmiştir. Bu tahşidat ların İspany istil istediklerine dair baz yol açmışt h ki sebebi, | nın İr boml pek b şim ı ilâ ta lemlerine daha v dir olarak şöyle Fransanın etmek ayiala t bunun haki- kısmı di Radya ilân ücretleri W Ankara, 28 | rimizden) lân ücretleri tarifesi Heyeti Ve- | File tarafından tasdik edildi. (Haşusi Müunabi- Radyo dufayon & 29 JLKKANUN 1940 PAZAR İtalyan kuvvetleri müdafaa -| Buğday satışları serbest bırakıldı Tesbit edilen fiyatlar dahilin- de serbest satışlar başladı (Hükümet b ler yerde 5 kuruştur Mel İÇKİSİZ SAZ BORSA KIRAATHANESİNDE Nezih bir aile salonu olan kıraatha- nemizde her PAZAR saat 2 - 6 ya kadar memleketimizin tanınmış Bay ve Bayan sanatkârlarından müteşekkil mükem. SAZ heyetini dinlemek fırsatını kaçırmayınız. Tamburi MALATYALI FAHRİ'yi dinliyeceksiniz. lük ir kararname ile şeh- rimizdeki yapak stokuna elkoydu Buğday ve hububat işinin| halli için memleket dahilinde| 'Toprak Mahsulleri Ofisi vası- tasile stoklar temin etmiye ka- rar veren hükümet 5/12/1940) tarihinde neşrettiği bir karar - name ile elinde 500 kilodan faz- la buğday olan tacirlerden bi- rer beyanname almış ve bu hu-| bubata el koymuştu. Bu kararname hükümlerine| göre, Ofis yeni kararlaştırılan| fiyatlar üzerinden tacirlerden| bu buğdayların büyük bir kıs -| mını mübayaa etmiş ve mah sulün kıymetini arttırmıştır. Ofisin şehrimizdeki mübayaa-| 'ti ikmal edildiğinden Ankara dan gelen bir emirle evvelkil günden itibaren — şehrimizdeki| buğday satışları serbest bıra -| kılmıştır. Dünden itibaren buğ-| i day tacirleri buğday mıntaka - larından - getirecekleri malları alâkadar makamlara - malümat| vermeden istediği kırmacıya ve- yahud alıcıya satabileceklerdir.| Yalnız tesbit edilen fiyatlardan) fazlasına satışta bulunmak me-| nedilmiştir. Buğdayların - kali-| telerine göre husule geleceki fiyat tenezzülü müşteri ve sa- tocı arasında kararlaştırılacak -| tır. Diğer taraftan 20 günlük mü-| bayaa müddeti 15 gün daha u- zatılmış olmasına rağmen şeh- rimizde satışlar serbest bıra kılmıştır. Milli korunma kanununun 31. inin ikinci fıkrası- salâhiyete müs- teniden ticarethane veya ika- metgâhları İstanbulda bulunan. ve ikinci maddede sayılan haki- ki vehükmi şahıslar ellerinde bulunan, hesab başından maa- da, memleketimizde — yetişen bilümum yapağıları, işbu karar- namenin resmi gazetede neşri gününü takib eden beş gün için- de bir beyanname ile İstanbul valisine bildirmeğe mecbur tu- tulmuşlardır. Ticarethane veya ikametgâh- ları İstanbul vilâyet merkezinde, (Sonu sayfa 5 sü. 1 de) Küçük gazete, büyük gazete münakaşası devam ediyor. Elle- | rinde kâğıd stokları ve büyük tabı makineleri bulunan gaze- teler, sayfa adedinin çoğaltıl - masını, bunlardan mahrum olan lar da aksini iddia ediyorlar, Vaziyet bu noktadan en tefer- | ruatlı şekilde de tedkik edilse varılacak netice yine çok basit- tir Hükümet, ya fevkalâde vazi- yet dolayısile memlekette kâğıd istihlâkini artırmamak için sayfa | adedinin tahdidi kararında israr edecek, yahud gazetelerden ba- zılarının çok bazılarının az say- | fa ile çıkmalarının sebeb olaca - 4 sahife mi, 6 sahife mi? ITAHDİD İŞİNDE YEP_YE!ILBİR NOKTAİ NA Bir büyük ticaret ve bir büyük kazanç müessesesi haline gelen gazete gittikçe kazanç adamlarının yahud kazanç gruplarının meşru, gayri meşru te- sir vasıtaları ha- LAR — line gelmez mi? Neşet Halil Atay ği bir taraflı kâr veya zararları nazarı dikkate alarak bir telif yapacak, üçüncü bir ihtimal ola- rak da; gazeteleri normal zaman larda olduğu gibi mevcut vasıta ve stoklarından diledikleri gibi istifade için tamamen serbest bırakacaktır. Bu takdirde ki çük gazeteler fiyatlarımı düş rerek, büyükler s 'alarını co « ğaltarak ve iki grup da büyü maddi fedakârlıklara katlana « rak en emin muvaffakiyet âmi- dini elde etmeğe çalışacaklardır. Cuma günü akşamı parti ida« (Sonu sayfa 6 sütun 1 de) Amerika ayda |15,000 tayyare ! yapmağa hazırlanıyor İngiltereye yapılacak yardım mühim mik- yasta genişletilecek | Vaşington, 28 (a.a.) — Ame- | rikan otomobil endüstirisinin bü tün vasıtalarını bir araya getir- mek suretile günde 500 askeri ı ta re imali için endüstri te külleri kongresi tarafından ile ürülen teklifin hükümetçe ciddi bir tedkike tâbi tufulduğu- nu Roosevelt, dün matbuat mü- messillerine söylemiştir Bu teklif, birkaç gün. evvel, endüstri teşekkülleri kongre: (Sonu sayfa 5 sü. 6 da) SABAHTAN SABAHA: Şimali ve Şarki Afrikada mali ve Şarki Afrikada.. sır topraklarına n İta girmiş yan kuvvetleri- ne yapılan İngiliz baskını İtal- ? yanlara pek çok mühimmata ve 37 bin esire mal oldu ve İtalyan- lar Mısır. topraklarında büyük emekler ve ümitlerle işgal Sonu sayfa 4 sütun 4de) Taarruz ve müdafaa vaziyeti