17 Aralık 1940 Tarihli Yeni Sabah Gazetesi Sayfa 3

BOŞA YAZAN:İNGİLİZ BÜY Pi TÜRKÇEYE ÇEVİREN Hüseyin Cahid YALÇIN ğ Z—es x— Berline dönmenin iki sebe- M Alman hükümetine bu| 'wükıayı haber vermekti. (Hit-| ler için hiç de bir muvaffakiyet | feşkil etmiyen bir vaka). Ayni | zamanda, avam kamarasında bu | mevzua dair beyanat vukua gel- meden evvel vaziyeti izah edecek tim. Maamafih, İngiltereden ayrılmadan evvel, hükümet ta - | rafından avam kamarasında mu | halefet partilerine vuku bula - cak tebligatın tam metnini Lon | fdradan almadan Alman hükü -| metine hiç bir beyanatta bulun- mıyacağımı söylemiştim. İptida, bu beyanatın 2 misan salı günü Daştması kararlaştırdnıştı. Pa t, hakikatte, salı akşamına kadar talimatım gelmedi. Bu da avam kamarasındaki beyanatın | çarşamba günü öğleden sonra yapılmasına karar verilmesin- den meşet etmişti. O tarihte, ma jestenin hükümetinin niyeti her- esçe malüm bulunuyordu. Ge- | rek ibundan gerek başka mülâ -| hazulardan Golayı, tebligatı biz- zat, Ribbentrop'a yapmaktansa Müsteşara yapmayı münasib | gördüm. Binaenaleyh, çarşam- | ba günü sabakleyin erkenden müsteşara bizzat teleken ederek öğleden sonraya kalmadan Al- man bükümetine bir şey tebliğ etmek östediğimi söyledim. Ba- Ton von Wieizsaeker ziyaretimin sehebinden haberdar - olduğunu temin ettikten sonra, öğ- in heni kabul - edebileceğimi | 'dirdi. Majestenin Hükümeti- | nin miyetleri nihayet resmi su - rette ona *tekliğ edildi. [ Bu yaklayı hikâye ederken, | matbuatin bunu — Ribbentrop | taraflından giddetli bir istiskal | gördüğümü kikâye için bir ve- | File dttihaz etmiş olduğunu da anlatımak isterim. Hattâ ahvale daha iyi vâkıf olması âcabeden eskibir İngiliz nazırı gazete - nin İbirinde majestenin hükü - metinin sefirimi, şapkası elinde, | Ribbentropun kapısında bekler bir ihalde tasvir ederek heye - can myandırmağa çalıştı. -Bu sulbolaz idi bile Ribbentroptan | Duşka kimseyi memnun etmi- | yecek — böyle bir şeyi ecnebi menileketlere yaymanın İngli- | terenin menfaatlerine hizmet e- | deceği yahud şercf ve haysiye- | ti ile telifi kabil olacağı zannın- | da değilim. Fakat, «f bir va- kıâ itibariyle düşünülürse bu sözler doğru 'bile değildir. Baş veltilin mecburi askerlik hak - kındaki beyanatının Alman hü- kümetine tebliği sırf İngiltereye taallük eden bir şeydir. Bu şib- hesiz ki hariciye nazarının şah- sına yapılması zaruri — değildi. Bundan başka, sından sonra Berlinden min nazi hükümetinin pek ziya- » canmı siktiği, bu infialini | izhar vesilesi btulmaktan mem- | nun #lacağını, Ribbentroptan bir mülâkat istersem bunu ge- | ciktirmek hususunda bazı ma-| zeretler bulmaktan pek sevinç | duyacağım tamamiyle biliyor- | düm . | Bu kadar açık bir tuzağa düş | mekten ietinab ediyordum. İki gün sonra, 28 nisanda, | Hitler Reichstagda — nutkunu verdi. Bunda, Danzingin — Al- man Reich'ına avdeti, Lehista- na Danzing limanında iktısadi garantiler verilmesi temeli üze- rine yapmış olduğu teklifi ilân etti. Koridardan harici ez memle- ket imtiyazını haiz bir Alman koridoru açilacaktı ve bir te- selli mükâfatı hizmetini görmek üzere, Slovakyanın garantisine Lehistan a iştirak edecekti. Ayni zamanda, Hitler Lehis- tan - kendi tabiriy veçhile - âlicenabane teklifi - reddetti takdirde bir daha tekrar edil- miyeceğini beyan etti, bütün meselelerin harbe baş vurul- madan halledilmesi hakkında- | Ki on senelik Alman - Leh uz- laşmasını fesheyledi. Bu anlaş- mayı 1934 de mareşal Pilsudeki ile imzalamıştı, daha beş sene- lik müddeti vardı. Ayni zaman- da, İngiltere ile Almany Bında 1935 - tarihindeki muahedenamesini de tek taraf li olarak bozdu. Reis Rooseveltin | ©on senelik mütareke ve taarruza karşı e mesi lâzım otuz m mleket hak- kındaki Tistesini gülünç gekil- de tasvir için bunu fırsat bildi Tam bir hafta sonra, miralay | £ Bock cevab vererek Leh dava- sıni izah etti. Onun beyanatına göre, Lehistan bu meselelerin hallini temine hazır idi. Fakat müsavat esasına göre, hür su - rette müzakere edilecek ve Le- histanın hayati nfaatlerini | masun tutacak bir muahede te- | | nihe gidemezdi. Şimdi Reich'a meli tizerine bu meseleler halle- dilebilirdi. İşte böylece çıkmaz vazi- yet kat'i hal almıştı. 1939 ma-| yısı iptidasında Alman - Leh Mmünasebetlerinin hali 1938 de Almanya ile Çekoslovakya a- rasında hüküm sürmüş olan ha- le hayret edilecek derecede mü- gşabih bulunuyordu. Vekayiin bundan sonraki cereyam da böyle oldu. Fakat arada İbü-. yük faklarda vardı. Daha tâ başlangıcındanberi aşikâr idi ki Lehliler hiç bir zaman, Çek- lerin yaptıldarı gibi, İkuvvete boyun iğmeyeceklerdi. — İngil- terenin de 31 marttanberi Leh- lilerle olduğu gibi, Çeklere kar- g1 muahedenameye — müstenid vecibeleri yoktu. Mr. Chamberlain tekrar Mü- muttasil bir arazide yaşayan sağlam Alman blokları mesele-| Si mevzuubahis değildi. Vâkıa, koridordan yahud 400 bin A man nüfusunu ihtiva eden Dan- zingden sadece bir geçiş mese- lesi mevzuu bahsolsaydı, Alman- yanın davasında büylik misbette bir hak meveud olabilirdi. Ma- amafih, böyle olsa hile Alman- yanın Münihi takib eden hane- ketleri âşi tamamiyle berbad etmişti. Pragdan sonra, bütün | dünya için olduğu gibi, Lehis- tan için de açıkça malüm idi ki | Hitlerin bütün vâdları bir tak- ik garelerinden haşka bir şey değildir. Danzing de, Südetler arazisi gibi, kirazın ilk lokması mı ola- cak, bütün koaridor, Pasen ve Silezya ikinci lokmayı Vve miha- yet Lehistan istiklâli üçüncü lokmayı mı teşkil edecekti? Mü- nihde yapıldığı, fakat ihiç bir zaman tutulmadığı gâbi, sırf düfei garamtilerden daha fazla bir şey lâzımdı ki Lehlilerin pek muhik olan endişeleri izale edi- lebilsin. Lehliler cesur idiler İhtimalki kendi cesaretlerinden | bahsetmeyi biraz fazla seviyor- tardı. Pakat H. A. L. Hiseher'in © teshirkâr Histery ef Burape- unda kendilerinden bahsederken | dediği gibi, “Avrupanın çabuk parlayan adamları,, endişeye düşmek için her türlü sebeb | vardı, we bu defa da cesaretleri- ' ni göstermek ihtiyacını duya -| ceklardı. ! Mayısın ilk günlerinde ve perde mühayet arb sahmesi üzerine kapammadan gegecek 0 müz'iç düri ay zarfında umumi vaziyet * hakkındaki tahminim şu idi. (Gayri melhuz bir hâdise hu- | sule gelmezse, yahud - ahval ve)| şeraitin yeni bir. kombinezonu | c müdahale etmezse, taktikle- ri hiç değişmiyen Hitler bekli- yecekti ve bu arada her ihtima- | İe kargı hazırlanacaktı. — Tipki geçen yazda yapmış olduğu gi- bi. Danzigi harbe Tüzum kal- madan elde etmeğe muvaffak 0- labilinse, bu -onu bir an icin | tatmin edecekti. | Harbszi Danzigi ee geçire- " miyeceğini anlarsa nihayet har- be katlanacaktı. Fakat ancak kendisine gayet müsaid görü - nen bir dakikada bumu yapa- caktı. Teşebbüs Gdaima andan gelecekti. Hattâ Danzig we koridordan muvakkaten elini çekse bile bu onun taleblerinden ve hırsıcahlarından vaz geçme- 28 nisanda Lehistana yaptığı teklif yahud ültimatomdan da- a hafif bir hal çaresine 'hiç 'bir man intizar edilmemek Jâ dı. Çünkü o tarihte ma hükümetine histan mmı gıkar- dığı bir mesele Bir A- vusturyalı olmak sıfatiyle, Le- histana — karşı herhangi : bir Prusyalıdan daha müsaid hissi- yat beşlemesi mümkündü. Ko- ridor ile Danzig hakiki bir Al- âyeti idi. lde Almanya histan arasındı iki bir sulh teessüs edec bu meseleler | hakkında münsifane bir hal ça- resi bulunmak icab ederdi. Bu- rasını hakikatte majestenin hü- kümeti tamamiyle takdir ediyor- du. Başvekil yahud Lord Hali- fax tarafından bu t hden son- ra irad edilen nutukların hep- nde ve benim Hitlerle, yahud herhangi bir nazi lideriyle vu- kua gelen konuşmalarımda adi- lâne bir hal caresi bulmak için ile Le- beslediğimiz arzu, kuvvete karşı kuvvet ile müdafaa azmimiz ka- dar açık surette izah olunuyor du. | ÇArkası var) - | | <ya kurmak prensipini ilân edince ai L;ık'ğ..' Avrupa (Baş taratı 1 inol sayfada) mânası kalmaz? 'Ya Almanya, 'ya İngiltere böyle âdil bir dün- eti kal STiK Dall harbin devam etmesi iltimali çok zayıflar. Milletler ve ferd- der, başlarındaki — devlet adam- | larımın hırsı cahlarma iştirak etmiyorlar. Fütuhat harbi an- cak devlet şeflerinin zariyle ya- pılıyor. Onların halkı sürükis- mek âçin ileri sürdükleri tbaha- ne milletin yaşamk imkânını bulamaması yahud karşı tara- fan bir harb hazırlaması gibi | #özlerdir. Âdil bir dünya kur- mak prensipinin ilânı bütün bu bahaneleri silip süpürmek kud- | retini haiz olacaktır. Şimdiye kadar bu prensipi müdafaa eden garb demokrasi- derinin sarih bir plânla bir sulh taarruzuna geçmesi €n - sikı bir sansüre tâbi olan, haric ile mü- nasebeti kesilen — diktetörlük memleketlerinde bile halkın ku- lağına gider ve ruhuna girer, Böyle bir teklifin yapacağı sire diktatörler bile boyun mek mecburiyetinde kalır. Fakat hakiketen âdil bir dünya kurmak prensipi bir hayal te- lâkki ediliyorsa, © zaman sulh gartlarının bütün bütün başka bir tarzda tesbit edilmesini| beklemek lâzım gelir. Bu sulh şartları 1914 - 18 harbinden son- | ra akdedilmiş muahedenamele- | ri çok hafif telâkki ettirecek ka- dar müdhiş olacaktır. Meselâ, mağlüb milletler bugün yiktik- ları memleketleri tamir için M- zun nesiller müddetince — galib ülkelerde amelelik ile ömürlerini geçireceklerdir. Müstakbel Av- rupa ya bütün bu kâbusları a- tarak nihayet hakka, hürriyete ve adalete kavuşmuş bir medeni dünya olataktır, ya ilkçağlarda bile görükmemiş derecede müd- hiş tahakikümler altında inliyen| mağlüb ve her türlü insanlık haklarından mahrum milletlerin esareti üzerine müesses ve gene ordulara, donanmalara, gizli ittifaklara, diplomasi ma- nevralarma bağlı bir galihlar ve, hâkimiler saltanatı manzarasını arzedecektir. Hüseyin Cahid YALÇIN ÇEMBERLİTAŞ SİNEMASI'nın yarın matindlerden itibaren emsa- H görülmemiş — müstesmma programını —kaçırmayınır. ŞEHVET KURBANI - BA- BALARIN GÜNAHI - TAÇLI CANAVAR we bun- kara mümesli unubulmaz e- serler yaratan — beynelmilel şöhrete malik büyük san'atkâr EMİL JANİNGS tarafından - yaratilmış ERT KOCH' HAYATI -Ölüme karşı Savaş 2-Parisdelilikle Baş rolde: Ray Ventura Ca Ayrıca: Paramunt Jumnal en son harb ve dünya haberleri MA MEMAKTRE EMEMEĞ Hayatınızda — gülmediğiniz kadar gülmeğe hazırlanınız. Çünkü dünya komikler kralı ARŞAK Palabıyıkyan'ın Bugüne kadar çevirdiği en mükemmel filmi olan 3 Ahbap Çavuşlâr Sirkte Türkçe sözlü nüshası SARAY ve İPEK Oxiğinal dildeki — nüshası Yalnız MELEK sinemasında YEN Nİ SABAH ASAT (Baş tarafı 1 Incl sayfada) *Hazar we seferde inden ziya- de müddetle askerde — bulunanların yiyecek vesair ihtiyaçları ötedenberi kendileri tarafından tedarik olunan ve başkaca muavenet edecek kim - seleri ve rayici mal ve iltiyağlarını temin edebilecek ser-| vet ve gelirleri bulunmadığı mukim | bulundukları mahalle ve köy ihtiyar heyetlerince tebeyyün edenlerin ha nelerindeki usul ve fürüğ ve zevce ve erkek ve kız kardeşlerine askere gittikleri günden — terbisleri tarihine | kadar mahalle ve köylerinde bulu- nup askere alınmamış olanlar yardım etmeğe mecburdurlar. İşbu yardı-- mim ne süretle yapılacağı mahalle ve köy İltiyar meclis ve heyetlerince tesbit ve onlar vasıtasiyle ifa olu - nur. Hükümet rüesası ve mahalli belediyeler bu hususu takib ve temin ve Adilâne bir suneti tatbikini mü. zakabe ile mükelleftinler, İşbu heyetlerce tesbit olunan yar- dunı yapmaktan imtina sedenler hak nda mezkür heyetlerin mabzatası üzerine tahsili emval kanunu tatbik olunur.> 72 önti maddesi de şudur: «Yandım edeceklerde ahvali mali- ye veya vücud — sağlamlığı - şarttır. Firarda ve izinsiz bulunanların aile- lerine gardım yapılmaz 78 üncü madâe: <Vaki seferde yapılacak işbu yı dıma idarei hususiye ve belediyeler de iştirake mecburdur, Köy kanununun 13 üncü maddesi- nin 19 uncu fıkrası da şöyledir: «Köy halkından askerde bulunan- darın ve bakacağı olmuyan üksüzlerin | Yarlalarını, bağ we bahçelerini -ime- | ce- yolu ile sürüp ekmek, harman- larını kaldırmak.> Bu da köyün mecburl arasındadır. Bu okuduğum kanun maddelerin- “den anlaşilıyor ki, 'bu vazife esas iti- barile köy ve mahajlelerin “ihtiyar heyetlerine tevdi edilmiş — ölmakla beraber mükellefiyetin matrahi, nis- beti, cibayet usulü tayin edilmemiş- | tir. IKöy we mahalle ihtiyar heyetle- | rinin takdirine terkedilmiğtir. Mü -| kelletiyetin tatbikişicin aypıca bir teş klât da yapılmıyarak dağrudan (doğ- ruya ihtiyar iheyetleri tarafından gö- | rülmesi kabul edilmiştir. — Bunların vazilelerini yi ila etmeleri için de| belediyelerle, mahalli hükümet m | Terine takib we müraksbe — vazilesi “verilmiştir. — Dahiliye — Vekâleti de | bundan dolayı, bu işle alâkadar «0-. larak onun tkakibi, tanzimi ve âdilâne surette cereğanının temini ile kendini mükellef görmüştür. Demin arzettiğim gibi bu mükelle- fiyetin matrabı, —nisbet ve cihayat üsülleri tayin edilmeyip açık birakıl- ması, bizim anladığımıza göre Şöy- le bir sebebe müsteniti > odlacaktır. Bu yardımı #fa de mükellef olan köy | lerin üdedi 40 bin ratidesinde ve | halleler ise keza 'biilerledir. Burların | her *birisinin hususiyetleri, kudretleri kabiliyetleri, —yapacakları işler| ütehaliftir. 'Yardım görecek ailele- | dhval ve vaziyetleri de — elbette| biribirine müşabih değildir. 'Bu se- beble bunları ibir kaide ve zaübila altına âlmayı yüksek heyetiniz mu- | vafık görmiyerek mahallelerine der. | ketmiş bulunuyor, Bu darz ve tatbik bizim gördüğümi güre — köylerde daha âyi netise vexmiş bulunm dır. Çünkü köyderde yapılan yardım | daha aiyade ayni we bedeni alarak | 'Ocatla bulunan daha iyi komguluk ve dkrabalık | gibi birtakam münasebetler — vandar Thtiyağlarımı daha dyü takdir ederler, Bu tarz, mükellefler için de dah yade huzur werecek mahiyettedi yardım aln waziteleri 'an etmektedir sanlar biribirlerini a cer inda çıktam Ybir iyidir. Yalnız şehür ve kasabalarda i bazı müşküller arsetmiştir. Bilhassa büyük gehirlende —muhtelif semtler | bir def tehalüf gö: ler daha zengin, bazı 1 Buna mukabil lerin nisbeti bizine naz: dah; d de 4 mali kudret itibariyle bü: Bazı ük | rmektedirle dak giden- | n diğerin- | deki ildir larük Yakir semtleri taç alan mileler daha £ enitlerde bu kabil a dır. Bunun tabii netices kirlere dah mükellefiyo şüyor, zenginlere daha hafif. Tathi- kat bize bu man çarelerini a ve kasabalarda v heyeti ihtiyariyeleri tarafından gör- kapı AZAK *'van Yunan-italyan harbi YARIN AKŞAM dürülmesine imkân bulamadık. Çün. BAŞLIYOR kü zaten hi bir AECAE YAK AYT DY şey kalmadı. Mühterli Hlga edi- Yarın matinelerden itibaren programlara &a Çarşı FERAH sinema larında ilk tlm TÜRKÇE TT AT G AT . Meclisinde İ cba oe —SOÖN HABERLE | de bulunan multacı muavenet asker ailelerine topyekün olarak — yardım edeceklerdir dedik, Evwelâ böyle bir tebligat yaptık. Bunu tatbike baş - ladılar, Biraz Biraz Bonra usul nok- tasından a 'bunum biraz daha tan- zimine lüzum gördük, Bunu da bir talimatname ile tanzim etmek yolu- na girdik. Bu talimatname İcra Ve- killeri heyetince dasdik edildi, ve B eylül 0840 tarihli wesmi — gözetede ilân edildi. Buna göre toplanan yar- dımın tevzünde taküb edilen wsul şudur: Kendilerini yardıma muhtaç telâkki eden aileler bölediyelere ve-) ya şubelerine, köylerde de muhtar- lara ve ihtiyar heyetlerine müracaat ederler, tahkikat neticesinde bunla- rın yardıma muhtaç oldukları tehey- yün ederse kendilerine her ay yar- dım yapılar ve bordroya ginerler. Şimdiye kadar bütün memlekette kendilerine yardım yapılmadığından veya yapılan yardımın — azlığından | dolayı doğrudan doğruya veya waarta | ile bize yapılan — şikâyetlerin adedi 31 dir, Bunların hepsi takib edilmiş ve içlerinden yardıma muhtaç olan ajlelere yardımlar yapılmıştır. Arkadaşımızın sualinde bir aoktaj daha wardır. Bugünkü — vaziyetten Memnun olup olmadığımızı ve düha iyisini arayıp aramadığımızı soru - yorlar. Yüksek heyetin de malümu- düur ti Cümhuriyet hükümetinin şin-, ri bulunduğu vaziyotte kelmak de-, Bü, daha iyisini aramaktır. Mecribe-, lerin bize öğrettiği vaziyetlere Böne, daha iyisini aramaktan hali İkalma- dik, Bunüun korasu yardımı geklinden, çıkarıp doğrudan doğruya bir bü - kümet vazifesi olarak €le almması Başvekâlete teklif edildi. Başvekâilet| işi tetkik ettirmektedir. Daha iyi usul bulduğumuz zaman onun memnuni- yetle tatbikine geçeceğiz. — Bilmiyo- rum, arkadaşımı tatmin eettim mi Dahiliye Vekilinin ibu izahatını ta- kiben kürsüye gelen sual sahibi Re-, fik İnce Dabiliye Vekili tarafından. venilen İzahâtlağ dolayı teşekkür ey- İTALYAN müdafaa hat tı yarıldı (Baştarafı 1 inci sayfada) Taanın henüz müstalikem mev- kiler işgal ettiği ilâve edilmek- tedir. Havamın fenalığı ve hava şartları Tüyete mânidir. Sudan hududunda İngiliz ke-| şif kolları dün “yeni muvaffa- kıyetler elde etmişlerdir. İtalyan gezetelerinde bedbinlik Roma, 16 (a.a.) — Stefani a- jansı bildiriyı Popdlo di Rimo gazetesi di- yor ki: Yedi gıündenbtri Marmarik çölünde İtalyanlarla — İngilizler | arasında devam etmekte olan muharebe, — Şimali Afrikada şimdiye kadar vukua gelmiş o- an en büyük meydan muhare - sidir. Bu, hatırası tarihte daima | kalacak olan muazzam bir mey- dan muharebesidir. İtalyanlar, | orada, İngiliz imparatorluğumun müazzam kuvvetlerine — karşı| çarpışmaktla — geref ve iftihar| duymaktadır. Diğer taraftan, İtalyan ve İngiliz kıtaları ara-| sında şafaktan güneş batıncıya kadar devam eden çok kanlı mu harebeler vukua geldiğini ve İ- | talyanların İngilizlere muazzam | kayıplar kaydettirdiklerini te-| üz etliren dünkü tebliğ gi-| bi tebliğler, İtalyan kahraman- | lığını ve muharibliğini ve ayni zamanda İngiliz imparatorlu -| ğuna karşı mücadelenin güç - lüklerini bir kere daha göster - mektedir. Raomanın kanaati Roma, 16 (aa.) — ajansından: Siyasi Roma mahfillerinde hasıl olan kanaate göre Mar- marige gölünde cereyan et - mekte alan muharebe bir hafta bellsi de daha ziyade devam e- decektir. Bu hususda bir hüküm ve mek için muharebenin neticesi- ni beklemek Jlâzımdır. Şimali Afrikadaki İtalyan kuvvetleri | Stefani | Libya kıtalarının yardım ile kah ramanca muharebe etmekte ve nraziyi karış karış — düşmana terkeylemektedir. -Muharebeye iştirak eden kuvwetlerle ihtiyat- ta bulunan kuvvetlerin vaziye- | şarktaki İngiliz hava kuvvetleri LAVAL MEVKUF | (Baş tarafı 1 inci sayfadla) Nevyork, 16 (asa,.) — Tass: Ünited Presse ve Associated Press Amerikan ajanslarının İs- viçre muhabirlerinin bildirı ne göre, Laval, 1 kânunuevvel nazırlar heyeti içtimamı mütea- kib, Fransız polisi tarafından tevkif edilmiştir. Salâhiyettar mahfillerden alı- nan malümata istinaden Ame- rikan &jansları muhabirleri, da- hiliye nazırı Peyrouton ve « ğerlerinin Lavali Pariste müs- takil bir hükümet kurmak ve Fransayı İngi kazşı har- be sokmak teşebbüsü ile ifham ettiklerini yazmaktadırlar. İngilterede alüsler Londra,, 16 (a.a.) — Müsta- kil Fransız ajansı bildiriyor Times gazetesi Lavâlin düş; mesini Vichy ile Almanya ara- sında iki taraflı oyun oynanma- Bına atfetmektedir. !Bu gazete, Lavalin Almanya ile olan işbir- liğinde Vichy hükümetinin her- | hangi bir âzasından daha çok ileri gideceğini iddia etmektedir. Maamafih Times gazetesi Al- manya ile olan işbirliği mesele- sinde Laval ile Flandin arasın- da fazla bir fark mevcuâ :olma- dığını yazmaktadır . — rr YENİ Yunanileri harekâtı (Baş tarafı 1 inci sayfada) , fikdanı mevcud olduğunu söylüyor- lar. Burilar İtalyada barış propagan- dasından bahsedildiğini ve Alman, ordusunun dtalyaya dağru iierlemek- te alduğunu duymuşlardır. Yine bu İtalyanlar İngiliz tayyarelerinin İtal. yan şehirlerine daha şiddetli hücum- lar yapmamasından — dölayı hayret ettiklerini, zira halkın maneviyatının bozük olduğunu ve bu yüzden mü- him 'bir “darbenin çok <ciddi neticeler verebileceğini bildirmektedirler. Yüuman resmi tebliği Atina, 16 (aa.) — 50 numaralı Yunan tebliği: Cephede — muvaffakiyelli — mevzil muharebeler vuku 'buldu. Yeni tepe- ler ele geçirdik. Bir mikdar esir al- dık, Büyük miktarda mitralyöz ve havan topu iğtinam eltik. Berline şiddetli bir hava hücumu Londra, 16 (aa.) — “İngiliz 'havn' nezaretinin tebliği: Dün gece İngiliz hava — kuvvetleri Berlin mıntakasında mühim'tetleflere ve'bu meyanda demir yöllarına, fab- rikalara ve umuml hizmetler şebeke- sine karşı hücumlar yapmıştır Bombardıman tayyar&lerimiztlen mürekkeb daha küçük —teşekküller Frankfort iç Timamını ve şehir 'tiva- yında sair hedefleri, Kiel tersanesini Bremen Timanını bonibartlıman et - miştir. Bu harekâtı yapmakta olan bom- bardıman tayyarelerimiz Fran: hilleri açıklarında — düşma n gemileri görmüşler ve burilardan iki- sine hücum ederek her ikisine de tam isabetler kaydetmişlerdir. Tayyarelerimizden üçü üssüne dön, te kargı koymağa fazlasi geleceği söylenmektedir. © yapilan büyük hücum Kahire, 16 (a.a.) Orta | umumi karargüâhının tebliği Fena havaya rağmen, İngiliz kuvvetleri, dün, garb gö- lünde düşman tayyare meydan- ları ile tayyare inme meydan- larma hücumlarma devam et- miştir. âvcı tayyarelerimiz, ileri kat mız için himaye — uçuşlarını ida: ettirmişlerdir. 14/15 ve 15/16 kânunucvvel geco leri, Bardia, Gmimi, Gazulla, Mob — ruk, Gübbi ve Elalem üzerinde ta- arruzlar yapılmıştır. - Bardiada — 100 kilometre mesafeden görülen şiddet- li yangınlar çıkarılmıştır. — Dalgakı- rana isabet vaki olmuş ve mühim, hasar yapılmıştır. M/15 kânünüevvel — gecesi, u mesafe bombardıman *tayyareler Napoli üzerinde çok şiddetli ve mu- vaffakiyetli bir hücum yapmışlar - dır, Bombalar, üç zıhlının bağlı bu- lunduğu dalgakıran üzerinde -patlas mış, uzün zaman yanan — yangınlar çikarmıştır. Bir kruvazörle, yerler kümesi tüzerine beş 'tam isa- bet vaki olmuş we bunu dört irifilâk; takib etmiştir. - Tayyarelerimizden ik niz, de: bir tanesi bütün bambalarını bir Sayfa : £ #i #i ŞİMDİLİK BU KALDAR İhtikârla mücadele için ©ezri bir usul Hükümetin ihtikârla müce- dele etmek üçin yeni yerli *tede birler dttibaz ettiğini, bulur susüaki cezai müeyyideleri gid- lendirdiğini, fiyat müvakabe ko- misyonunun — fadliyetini daha “müsmir 'bir hale koyacak yemi bir teşkilât vücuda getirdiğimi menmuniyetle ,görüyoruz. Düne ya harbinin daha uzun müddet devam redeceği anlaşıldığına gö- rebu zaman zarfında ühtükür a« fetinin de her fırsattan istifade ye ikalkışacağı *tabüdir. Binaenaleyh bu üfetle mücar dele etmek üzere bugünden #l- nacak tedbirler ne kadar esaslı olursa kürmiz © kadar geniş olacaktır. Bir kaç gün evvel gene bat süturlarda bu mevru etrafında yazmış olduğum bir yazıda dile tikâr yılanının asıl bazı toptam- Cı *tüccarların koyunlarında w yuduğunu kaydetmiş ve bası Misaller göstermiştim. Bu top- tancı tüccarlardan #ahte fatte ralarla ve fahiş bedeller ödiye. rek mal satın almağa mecbur e« lan iküçük esnafın da bu mulları yüksek fiyatlarla sattığım, hab- buki ihtikârla —mücadele teşlik Tâtmm asil muhtekir dlan bük yük toptancı ttüccarları değil, bu küçük esnafı Mrpaladığım kaydetmiştim. Bu mühim noktayı göz ö tünde — bulundurduktan — sonra ihtikârı yenmek için yapacağır ilhassa bu Bü- yük toptancı tüccarlara tevcik &tmek icab ettiği neticesine va- yırız. İhtikâzla mücadele teşki- lâtı, piyasada'herhangi 'bir mağ- denin fikâanı “hissedilir edilmes derhal o malı satan büyük top- tancı tüccardan ellerinde bulu- nan stokların 'bir istesini taleb etmeli ve malların heyeti umu- miyesi normal fiyat üzerinden satın alınarak teşkilâtin muvaz- zaf memurları vasıtasiyle bu malların küçük esnafa gene normal fiyatlarla satışı yapil- malıdır. Ve ayni maddenin baş- ka toptancı tüccarlar tarafmdan satılması menedilmeli, ellerin - deki stokları 'tükümete- Revrele meyen toptancıilar meselâ bü- tün emvali müsadere edilip ta- büyetten iskat ve hattâ hudud harici edilmek gibi çok ağır ce- zalarla ttecziye edilmelidir. Bu takdirde ihtikâr yilanının | Türkiye hududları dahilinde ba- yınamıyarak — — yurdumuzdam bir daha :buraya ayak hasma- mak şartiyle uzaklaşıp gittiği görülecektir. MÜURAD SERTOĞLU Mecflise gelen lâyihalar Ankara, 16 ,((Hususi) — Tünkiye ve Fransa arasındaki ticaret anlaş. ması hakkındaki itilâfın tasdiki we Türkiye Alman miş olan ticaret mmuahedesinde ibarenin tashihi, jandar zının mektebi bitirdikten sanra (Gse- ne müddetle mecburi hizmet yapma- sı, İsveçe sipaziş sedilmiş olan şimen. difer levazımının — Türkiyeye ithall mühletinin temdidi, harici memleket- lerde mualli etmek Üzere giden subay ve “askeri memurl wverilen dört senelik iznin icahında altı sene- ye iblâğı haklandaki lâyih lisin çaşşamba «günkü — topila müzakı zarhlının. yanı manda bir *taş mıştir. syanları a iltisak noktaları «da hücumu uğra - miştir. “Üç bilyük infikik wukun Wel- miş We bunu xangırilar doküb eyle. miştir. Tayyardlerimizin harsi sali- men üslerine dönmüşlerdir İtalyada bir mahal, 16 (a. a.) — İtalyan orduları umumf karargâhmın 192 mumaralı tteb- liği Bingazide 'hudud ntakasın- da düşman kuvvetlerinin tazyi- ki “devam etmektedir. Payyare- lezimiz düşmanın zırlilı teşek - külerini bombardıman ederek bunları ağır zayiata uğratmış- lardır. Yunan cebhesinde düşmanın yeniden yaptığı taarruzlar tard edilmiştir. Cereyan eden çetin muharebeler esnasında her iki taraf da mahsüs zayiata uğra mıştır. Yeni bir lâyiha Ankara, 16 (Hususi) — Bina ve arazi vergisi kanunları hükümlerine tevfikan vergiden istisna edilen hükm mi şahıslara #id müukataalı gayrimen küllerin kıymetlendirilmesi hakkım daki lâyiha meclis ruznamesine alın- mıştir.