5 Nisan 1939 Tarihli Yeni Sabah Gazetesi Sayfa 5

Yazan ! General ErzincanaDairNotlar ERTİNCAN.ER KURTULUZU URUM. Kâzım Karabekir J İKTİBAS VE TERCÜME HAKKIİ MAHFUZDUR 1339 Senesindenberi Erzincanın Fahri Hemşehrisi Bulunuyorum Erzincan Havalisinin Baş Belâsı Olan Dersim Sergerdelerinin Asılları Nedir ? 'Tam geceleyin yapılan bu yürüryüş, kalın bir kar tabakasile örtülü bulunan bir yol üzerinde, pek Ççok sıkıntılı oldu ve kürt süvarilerinin taarruzlarını tardetmek lüzumile de büsbütün güçleşti. Sarp ya- maçlar boyunca yük arabaları ya Firat irmağına yıl- arlanıyor veya kara gömülerek kalıyordu. İnsan- ir donüyordu. Bu ricat, yollarda mahvolan (100) mültecinin hayatına değdi. Bir kaç saatlik istirahatten sonra, yürüyüş tek- rar başladı. Fakat bu defa, iztirap verici bir tarzda ilerliyen Türk süvarisinin tehdidi altında idi., (Bundan sonra Sansa boğazında önden kürtle. rin yelları kesmesi, arkadan da Türk süvarisinin ta- kibi arasında boğazın nasıl geçilebildiği hakkında tafailât veriliyor. Bu kürtlerin vaktile Türkler Erzu- rumdan Erzincana çekilirken de onlara ayni fenalık, darı yaptığı yazılıyor.) Yine ayni esere göre: "Çars'a girerken Ermenileri zaylatı: 25 ölü, 80 “yaralı asker ve 40 yaralı halktır. Burâda bir gün i- “irahat veriyorlar. 16 gubat gece yarısı dar boğazı geçerek Bicana çıkmak için harekete geçiyorlar. Fa- kat Fırat üzerindeki ikinci köprünün yanmakta ol. Guğunu ve bir kısmının da yıkılmış bir halde oldu. Bunu gece (2,30) da haber alıyorlar. Yaralı ve hastalar kollar üzerinde sudan geçi- Filiyor. fTekerlekli vasıtalar ” (toplardan bahsetme. iş) kalıyor. Yaya kıt'alar gündüz geçitten geçerek 've müsademe ede ede 5:10 arasında Bicana varıyor- hır: 16 şubatta Ermenileri zayiatı şudur: (28) ölü 've (61) yaralı. Fakat uzuvları donanların sayısı as- kerlerde 96 40, mültecilerde Ş6 50 ye çıkıyor. Burada yaralı ve hazt 'tan sonra Bicana. dümdi talara ilk yardım yapıldık. ar (ar dmuhafızı) olarak 3 piyade bölüğü ile 5 top bırakılarak ricate devam olu- Buyor. 17 gubatta - Mamahatuna (2000) yeni Ermeni mültecisi ediyor. variliyor. - Yollarda daha kıt'alara iltihak 18 gubatta mülteciler, 19 da da kıt'ala Mamaha. *tundan yeni köye gidiyorlar, Bu grupun yeni bir mukavemetine imkân olma: Geği gibi Erzurumdan - takviye kıt'ası getirmek te doğru görülmediğinden kat'aların - Erzuruma çekil, Mesine - ve bu süretle Türklerin Brzurum tahkimatına dayanarak rar veriliyor. 24 şubatta Brzuruma varıy ve Bayburd istikametlerini - kapamak icin Erzurum Zarbında iki tabur bırakıyorlar, ARASÖZ ERZURUMUN FAHRİ HEMŞE, . SİYİM Cihan harbinde (Erzin miş - Kars - mesine karşı mükavemete ka. yorlar. - Mamahatun ” Ve havilisinde Ermeslaii ayli muharebeler verdikten ve onları sulbu kabur ecbur ettikten sonra İran Azerbaycanına gııH»A Oraları istilâ eden fagiliz kuvvetlerini tard ile ka; Targihimla Tebrizde yerleştim. Bunun (li zz canla uzun müddet temasta kalamadım. Fakat istik. İâl harbinde şark cephe Gümrü) kumandanlığım sırasında mıntakamın içinde olduğu için Erzincanla daha ge imkân hasıl oldu. Fi çi TRe 1885 (1919) da h heyeti temsiliye ile/ görüşmek Üzere Sivasa gidip gelirken oe #onra da ziyaret ettim. Şehit yavrularındar v aa kep yiğitlerimizin bir kısmını buraya n il ile rıkı canın şenlenmesine yardım ettim. Her tarafta gördüğüm yüksek füksek samimiyet — ve hürmete ilâve olarak halk beni fahri hemşehri yap, ma karzusunu da gösterdi. Ben de hürmetle kabul etimin de mazbatalarının ettim. Hürmet ve memnuniyı amına bir ni gane olmak Üzere verdiğim cevabın « e üretini buraya. koyuyorum. Şarkın Halâskürı Kâzım Karabekir Pa Paşa hazretleri ber oldunuz; sahi aşa hazretlerine memleketimizin halâsına reh- iz kaldığ uZ bedbaht günler Bizleri saadete eriştirecek yolu gösterd halkı namı devletinizi ebediyen ü Erzincan kalbinde takdis ve tazim decektir. Minnet ve şükranlarımızın bir. bat, Tai mübecceleti olmak üzere Erzincan,, fahrf hem. Gebriliğini kabal buyurmanızı ve dairei aakeriye &. Ründe camli kebie kadar imtidad eden y — caddenin ue düz Eizincanlıların - hemşerilik “—mazbatası Şanlı namınıza izafeten tesmiyesine müsaadei devlet- lerini arz ve istirham ile işbu memleket mazbatasını huzuru fahimanelerine takdım eyleriz. Erzincan Belediye Reisi- Abdülhak Yedi azanın mühürleri Harih 20 teşrinievvel 339 11 Rebiulevvel 342 Yevm Cumartesi Cevabim; Brzincan Belediye Heyeti muhteremesine Pek mühterem beni fahri hemşehriliğe kabul ederek şehrin en güzel caddesini' namıma izafe etmek hususunda gösterdikleri arzudan fevkalâde mütehassis oldum. Çok sevdiğim ve en sa- mimi alâkalarla merbut olduğum — Erzincanın hem #ehrisi olmakla şerefyabım. Vatanımızın - diğer kı sımlarile beraber güzel Erzincanımızın da refah ve #aadeti için bütün kuvvetimle çalışmaklığıma müsa- 'ade etmesini cenabı haktan diler ve teşekkürlerimin kabulünü rica ederim muhterem hemşehrilerim, Erzincan halkının Erzincan: 21 Tşrinlevvel 1330 Şark cephesi kumandanı Ferik Kâzım Karabekir u son ziyaretimde evde 9 bin kadar nüfusl evvel 6000 evde 2: u da (65.000) tah: binden ö Etzincan kasabasını 1600 buldufa. Cihan harbinden Vilâyetin nüfu: in olunuyor. Halbuki cihan har- (35.000) imiş, Erzincan hakkında halktan şunları dinledim: 'Sekukiler zamanında - E: imiş. Tavaifi mülüktan Melik S incanın adı Belkis lih buranın hüküm- darı imiş. Şiilik buralarını istilâ ediyor diye Belh de Harzem şahının şeyhülislamı bülunan — Mevlünanın babasını davet eti riş. Halk Van gölü sahilindeki Ah. İata kadar istikbale gitmişler. İstikbalde halkı dahi bulunmu Mevlâna, Belkis şehrini görünce şöyle demiy: 'Erzen cani men amed, Bur: Türkçesi mıma İlyik geldi!,, Halk ta teb Belkis şe rine Erzincan demişler. Melik Salih te Mevlânanın babasını Ersincanda reisilülema nasbetmiş. Burada ilk mevlevi tekkesini de bu zat yapmış Mevlâna babasile Erzincana - geldiği zaman bir yaşında imiş. Altı yaşına girdiği zaman dev leti Padişahi onu Konyaya yanına aldırmış. Artık ler de mevlevi olmuşlar Ulu cami tavaifi mülüktan Akkoyunlular za nında yapılmı Erzincan kasabası deniz sathindan 1200 metr Birzurum iso 1950 metre yüksektir. İ (Dövama var) Berlin (Hususi) — Doğrasunu söylemek lâzım gelirse, ben, Alman- 'yada, denilebilir ki, her gün başka başka şekillerde tecelli eden ve her gün tevali eyliyen muhtelif sergiler hakkında yazı yazmaktan usandı ğim halde, Almanlar, bilâkis, hergün bir yenisini meydana çıkarmaktan 'vaz geçmiyorlar ve bunu yapmakla da haklı olarak bir zevk duyuyor. lar, Bu sergileri - görmek fırsatına Bail oldukça, ne yalan söyliyeyim amdma, icra eyledikleri hoş tesirler altında bir kaç satır karalamaktan ben de kendimi alamıyorum. Bu se. fer deniz sporları sergisini ziyaret ettim. Berlin, deniz sporları hususnda. 'en ehemmiyetli ülkelerden birisinin tabil merkezidir. Irmaklarla göller arasında vaki olup nehirler vasıta. sile denize methali olan bu memle- ket ayarında bir memleket bulmak müşküldür. Bundan maada deniz, sporlarına ait her şey Berlin hali ni fevkalâde alâkadar eden bir mev- zudur. Yalnız pazarları değil, hafta- ın her gün ve saatinde Berlin civa- rında deniz sporları ile uğraşan, ve- yahut istirahat ve eğlenceyi kürel sallamasında, yelken - ve motörbot istimalinde arıyan heveslilere rast- lamak alelâde hallerdendir. Her sene, ilkbaharda kapılarını | açan deniz spor sergisi, deniz spor- Jarının başladığını ilân eden bir ana- 'ne hükmüne girmiştir. Spor mürit- leri, heveslileri, yenilikler hakkında malümat edinmek ve berveçhipeşin| bir zevk duymak için oraya gelmekte| istical derler. Pazar günü kapılarını| açan buseneki sergi bir dizi yenilikler 'irzediyor. Ziyaretçiler, alelâde bi. sandaldan başlıyarak, yüksek deniz- lere mukavemet edebilecek bir ka- biliyette olan yatları inşa edenlerin elde ettikleri neticelerin umumi ma. Tümatına vukuf peyda ediyorlar. De, niz sporları levazimatı sanatı da ay- rıca temsil edilmiştir. En şik bir ka- binenin enstalasyonuna ne kadar İüzum olan her türlü tali kısımlar da bulunuyor./ Velhasıl "Weekend, 've deniz sporlarını zevkli bir hale Betirebilecek her şey bu sergide mev cuttur. Ayni zamanda cazibeyi artı- ran hususi daireler de vardır. "Ne- şeden kuvvet,, cemiyeti, deniz spor. Jarı lehine olarak bu sahadaki faa- liyetinin neticelerini - gösteren pro- pagandalarda bulunmaktan geri kal- mamıştır. Kano otomobiller, motör Jü kayıklar, en ziyade nazarı dik- kati celbedenlerdendir. Hütesehler'e dünya şampiyonluğunu - kazandıran Motörlü kayık ta orada bulunuyor. En nihayet "Alman ittihadı, yeti hususi bir dairede dört grupla temsil edilmiştir. Telefunken şirketi tarafını teye beriye yerleştirilen "Oparlör, lerden inikâs eden hoş nağmeleri sergi dahilinde dolaşmak - ayni za. da hem bir zevk teşkil ediyor, hem de insan yeni yeni şeyler göre- Tek malümatını genişletiyor ve müz. tefit oluyor, B. Urfada Milli Şefimizin îıiuzı Reisicum- Berlin “Su Sporları,, Sergisi Her Yıl Açılan Bu Sergi Deniz Mevsiminin Geldiğine İşarettir hurluğa intihapı büyük tezahürat- | bepierle iz'aç edildiği, #lay etmek — nn a ğ tarama | dir. Tirenin tam durduğu karlık bir la kutlulandı. | istiyenlerden - başlarını kurtarama- Şerd bür el aK Urfa 4 (Hususi) — Dün, Büyük | maktadırlar. Meselâ / komşusunua| / YöNÜ bit e a * Mit Mecilsinin W toplantısı ve| damında - bir gölgenin dolaştığımı| SAÇ relicümbur seçiminin - yenilenmesi | zanneden mühayyelesi küvvetli bir| . YinE Böcünlerüe biz ckapres yel münasebetile binlerce halk, beledi.| adam, gece yarısı sokak kapısının| eai rekeee gunaruka DİĞE ye ve Halkevlerindeki hoparlörlerin | anahtar deliğinde bir anahtarın oy- | ediyordu. başlarında toplanmışlar ve Partinin| nadığını işittim sanarak hırsızların |— " Bu yolcular lavaboya iri ve y değişmez gencl başkanı famet İnö- |/ evinegirdiği zehabına düşen bir kim- | zü kırmızı bir adamın girip kırk bcş Rünün tekrar Cümhur riya AAA 2 İ dakika - olduğu halde/ çıkmadığını tihabını heyecanla v v l GĞ L D D fntihaptan sonra kasabanın res- | Müştür le öldüğü zehabına düşmüşlerdi. l ve hususi bütün rmitesce Başlarında Halkevi bandos olsa| S Küçük yerin kapimi aetlinen tekmil mağazalar, Parii ve öevlet |/ balkımız, Bi SĞ ŞĞL b ta| Ğ LN bayraklarile — süslenmi Jehir bir| rafına yayılmış, binlerce Urfalı tek | 4 lığı görülmüş. bayram manzarası alini almıştır. | bir kalp halinde saygı ve sevinç -| Onun İçin seyabatte, Şehirde ol çi nihayctni bilürince aakcri) Tanmagtar darile faala meşgulolmamak ea iyi rnizondan toplar atılmış, evlerde Naci Balak bir harekettin. * Bayfar — Sergide teşhir edilen camdan kürek çeken adam Tehlike işaretlerinin Faide ve Mahzurları Cereyan Eden Gülünç Haâdiseler Bir kaç gün evvel, Pariste bir| mücevherci — mağazasına giren bir müşterinin bir iki elmasa baktıktan #onra yüzüne tabanca tutarak: (El- ler yükarı-) demesile karşılaşmış. Bunun üzerine tacir, ellerini hava- ça kaklırarak yazıhanesinin arkanı- a kadar gerilemiştir. — Vay etendim! Kendini gülüng mü göstermek istiyorsun, öyle ise, |/ Yalız yazıhanenin altında Po.| Ç0 ÜzRUE n Hos v ÜLe lne lice - Secour şebekesine bağlanan bir | KA ÇA" Ç GDU L e işaret techizatı olluğundan ayağını | V İ DeE yara gee rn basmak, polis çağırmak — demekti. | y AA DA aa l dar da bir iki tabağı kırar ve gelen. lere; — Kocam elinde kocaman bi bıçakla öldürmeğe kalktı, der. Ve koca da pek beş dakika cek mevkie düşmez. Tirenlerde, — kompartimanlarda tehlike işaretleri vardır. Bunlar' buriyet tahtında kullanılabilir Far - kat zaten mesele buradadır. Hangi — karakteristik vaziyet, burada mebeu bir hareket tarzı gösterebilir'? Ko. ridoru olmıyan ve dolayısile bazi tar — bil ihtiyaçları def için mevkilerde — bulunmiyan trenlerde — bu zil fazla — suüstimale yol açıyordu. Yolcular işareti çekiyor - ve ge- Jenlere, yolun kenarına kadar inme- ğe mecbur olduklarını ve bunun da zaruri bir şey ölduğunu söylüyor. dardı. senin yapacağı ilk hareket zabıtaya koşmaktır. Bilhassa, aile kavgaları buruda, mühim rol oynar: Kadın yavaşça: — Eğer böyle avazın çıktığı kadar bağırmakta de, vam edersen polis çağırırım, der. Nitekimi işi anlıyan ve vukua gel gürültüden ürken haydut, soluğu cad| dede almış ve kaybolmuştur. Bu sebepten akıllı bir haydut. Kur. banına ellerini havaya kakdırmasik beraber ayaklarını da yerden kez- mesini rica etmek mecburiyetinde. dir. Bu da müthiş bir cambazlık küdrete, müvazene hususunda bü -) yük bir kabiliyete tekabül eder. İşte tehlike böyle bir misal gösterilebilir. Fakat retinin faydasına| başka Bir misal bu işin mahzurları| olduğunu da gösteren vak'a yine Pariste geçmektedir. Polise merbut bir işaret çıngırağı çalmıştar. Gidi- lecek yer muayyendir. Derhal yar-) dımcı polis memurları otobüslerine| atlıyarak, içerisinde gayri tabil bi: hâdisenin ceryan ettiğini gösterecek | — Bir kadın günün birinde İşaret halkasını çeker ve tiren durur. Me- mür koşup gelince, kadın - karşı. sındaki adamın srarla yüzüne bak- ğını iddia ederek: — Bu adam ba- 'na bu gekilde bakarken - korktum. Çünkü birazdan uzun bir tünelden geçeceğiz, der. Kadın ihtiyar ve müt hiş çirkindi. Memur fazla nezaket göstermeden, bu endişelerinin yer . siz olduğunu izah etti. Bir kadın çocuk doğurmak zaru- retinde kalacak - olursa yol arka. daşları tirenin tehlike işaretini çe- kebilirler mi? Niyet ve kasıt doğru şaret olmuyan büyük birtica- | Bununla| | | hiçbir ret evinin önüne gelirler. beraber işaretin geldiği büroya gi-| rektörlük dizlerinde daktilosu olduğu halde oturduğunu görürler. Vaziyetin nezaketi dolayı- koltuğunda, sile, bay direktör aya line basmış ve bilâhe veçhile bunun — nasil olduğunu bir Bu münasebetle, zabıtanın tehli- boyuna en ufak se- ke işaretleri