2 Nisan 1939 Tarihli Yeni Sabah Gazetesi Sayfa 2

Tefril ORSAN KARA MEHMEDİ HATIRA v.ITIRAFLARI Yazanı M. SİFİR Beniz iyice Atmıştı “Dertlenmeyin Be Çocuklar. Sizi| yurda hıyanet etmekten kurtardık,, — O akşam, diyordu. Bani sca) Kurtardın. bu ağn kara herilterin | Şerrinden Kara Mehmet, Ne istersen | YA yeln o akşam, kararımız veç: bile, Sirkeciye inmiş, Deli Nucl ve Kalfa Mebmetle birleşmişti. Ertesi abah etelde kahvelerimizi karsııktı içerken, gece oyaadığı rolünü birer birer anlattı. Sonra 7 Yarın akşam, dedi. ikisi d Gülninde, Kabataş rihimında bi Şecekler beni. Kabataştan ufak bir törle Kilyosa gideceğimizi ve cep Hanelerin yüklü ulunduğu metörs aradan bineceğimizi söyledim. ken. lerine. Her hakde sörlerime inan- Giklarını sanıyorum. İnin düşünümemiş, kararlaştur! aamış bir noktası kalmamıştı. Ka- Zarmiz çu di Ertesi akşam ben, Göçhane yüklü oktuğu halde, Kirec- Bumü ile Büyükdere arasındaki (Kefeliküy) koyunda bulunan “Say- Şadı Bahri, motöründe bulunacak- Güm " Y üi ile bizim Rizeli Bekir Ge Kabalaş iskelesinden Kalfa Meh. At ve Deli Nuriyi ahıp Kefeliköye Belecekler ve derhal hareket edeck Bik. Biz (Sayyadıbari) yi boğazdan Eçirdikten ve yolcuları selâmetledik. O akşam, Beyoğluna çıkıp yüz başı Kâmil beyi gördüm, Hafiyelerin başına öreceğimiz çorabı bütün taf- silâtile anlattım. Ertesi sabah ta bir| vapura atlıyarak / Kavağa çıktım. Bizim Müsyü Leon ile anlaştım. 1 *kindi vakti Kefeli köyünde, (Sayys Aıbahri) motörünün başında vzan- miş, gözlerimi Kireçburnu istikame- tine dikmiş, bizim ağaları bekliyor. düm. Deli Nuri ile Kalfa Mehmet, son | gece "Y, reisten ayrıldıktan sonra, sevinçe kırmızı haneye koşmuslar, verdikleri müjde ile Değirmendereli Kâzımı da coşturmuşlardı. Raporlar yazılmış, telefonlarla konuşulmustu. Düşmanlar, daha bir gün evvelden Kilyosa iki hücum botu ile bir sürü Polis ve hafiye göndermişlerdi. Akıl larınca "Y,, reisi şüphelendirmemek için, iki serseriyi yolcu kıyafetinde, ellerinde içleri gazete kâğıdı dolu birer bavul olduğu halde tam vak- 'tinde Kabataş iskelesine yollamız. dardı. "Y, reisle Rizeli Bekirin bu. Tundukdarı motör Kabataş iskelesin-| Geki büyük havuzun ağız tarafında durüyordu. Değirmendereli Kâzım İle, casts başılardan meşhur Çerkes, Ragıp ta iskelenin bekleme odasır. a oturüyor, Deli Nuri ile- Kalfa Mehmedin motöre binişlerini seyre- diyorlardı. -Yüzbaşı Kâmil bey de iatvil kıyafetle iskelenin karşısmdaki Ayüksek kahvede oturmuş, oynanan. komediyi seyre dalmıştı. Nihayet bi imkilerin motörü Kabataştarı ayrıl. muştı. Kâzım ile Çerkes Ragıp tu iskele yakınında / beklettikleri bir düşman otomobiline sevinçle atla-, ış, Kilyos yolunu tutmuşlardı. Yatsı vaktinden biraz sonra: idi. Kiyı sulardan / geleceğini. bildiğim Totörl karşılamak tüzere bir sandal ile, Kireçburnuna doğru çıktım. Mo- törü de koyun ağzına çıkarttırdım. Çok bekletmediler beni. Yarım aat #onra bordasına yanaştığım küçük| motöre ben de girmiş, bir düdük (-| areti ile (Sayyadıbahıri) ye hare, Kat hazırlığı” işaretini vermiştim.| Yan gönle, bu vaziyeti hiç te hoşi görmediklerini - sezinlediğim, — Dell Nüri ile Kalfa Mehmedi. sürüyor, (X) reise dönmüş gibi, ağrımda top Janan yalanları, birbiri ardınon dö-, Küyordum. Ve: Giyordum. Kliyortan kaştık. Kof köy koyuna ııı'ııııaııııh'l Bisim söysülar. somurmuşlr, birbirlerine “baka kalatşlardı B | dakika sonra hepimiz (Sayyadıbah- TÜ nin baş altında ve tam süratie Boğaz yolunda idik. Tabil, tehlikeli yerleri geçinceye kadar, bizim gö. Billsiz yolcuları bağlamayı, ağızları.| Di sarmayı da unutmamıştık. Üç sa-. at sonra (Elmas tabya) açıklarında İdik. Gerimizden gelen Rizeli Bel çin motörüne geçerken, cepliane san dıkları üzerinde, elleri çenelerinde | düşünen serserilere döndüm ve: —| — Dertlenmeyin bu kadar be| çocuklar. (Y) reis sizin düşmanlara Yardakçılık ettiğinizi ağasına söyle- ez. Pena mi oldu işte, hafiyelik et- mekten, Değirmenderelinin dirilti. ve zınltısını dinlemekten kurtardık #izi. Dü edin bize. Sözleri ile yanan yüreklerini se- rinlendirdim. - Bizim bu hizmetimiz. 've himmetimizle yollarını şaşıran, #erseriliğe, hafiyeliğe sapan bu deli- kanlıları, kötü bir âkibetten kurtar- ikisine de millet ve memleket | uğruna çalışmak yolunu göstermiş tik. fstanbula döndüğümüz zaman bu hiküyeyi bir mektupla Değirmen dereliye yazmağı, onu büsbütün ku. durtmağı da unutmamıştık. Ders sırası Değirmenderliye gel- | mişti. Yüzbaşı Kâmil bey bu habisin | es ve soluğunun kesilmesini, mır- dar vücudunun dünya yüzünden ek- | Silmesini istemişti. Yapacaktık bunu| da. Fakat, o sırada hamallar kâhya- # Salih relsin düşmanlar tarafından tevkifi, ve hâdise geçtikten sonra da yüzbaşı Yozgatlı Ahmet efendinin 4 Birişeceğimiz bu te-| gebbüse mani olmuştu. Salih reisin tevkifi hâdisesi hak. kanda biraz malümat vermeyi, rah.| metliyi anmağa ve o sıralarda reis, ile beraber çalışan ve şimdi de Istan bulda - Hasırcilar enddesinde Yeni | Handa odabaşılık eden (Ömer S0- nal) 1 dinleyicilerime tanıtmağa ve- sile olacağı için, muvafık buldum. Salih reisi, İstanbul — mücadele) Sahnesinin bu yılmaz ve yorulmaz! elemanını, o kara günleri yaşamak bahtsızlığına uğrayanların bile pek goğu bilmez. Bu sebeple, bu yürtee-| ver ve çalışkan adamı tanıtmak, hu- susiyetlerini anlatmak için söylye-| ceğim bir kaç sözün çok görülmiye| ceğini sanıyorum. Salih, yurda hiz- met ve kulluk etmekten nihayetsiz bir zevk duyardı. Bu uğurda yeme den, içmeden ve uyumadan çalışmak tan kaçınmaz, hele hiç yorulmazdı. Büyük, küçük her hangi bir işe ça- fırılmamasından / çok acı düyardı, | hattl ağlardı. Kendisinden, hizme- tinden bahsetmeyi hiç sevmez, edil. mesini de istemezdi. Entrikalı işler. den haz duymaz, öldürüleceğini de bilse yalan söylemezdi. Bühassa bu #on meziyetini düşmanlara bile tas. dik ettirmişti. Düşmanlar bir ara Salih reisin pek fazla üzerine düşmüşlerdi. Bu| fedakârı suç Üstünde - tutmak için Muhitine bir sürü hafiye üşüştür müşlerdi. Fakat bir türlü tutmağa | Mmuvaffak - olamamışlardı. “ Hemi hemen her yapıldığı duyulan işe is- minin karıştırıldığını gören "Kapi. 'ten Benet,, Salih reiei görmek, gö Tüşmek ister. Bir gün hammallar | cemiyetinin bulunduğu binaya bir memur gönderir, Salih relsle k&tibi Ömer Sonalı dairesime davet eder Reis, bu haberi getiren adama, da veti kabul ettiğini söyler ve tayin| olunan saatte Kapiten Benetin de iresinde bulunmağı de vadeder, Bu adam gittikten sonra, reisi (Benet) tarafından çağırılmasını hayıra yormuyan ve hele gitmesini! hiç te uygun bulmiyan bir arkadaşı| merak ve telişla sorar: — Sahi gidecek müsin reis?, — Elbette gideceğim. Ne var ki?| (Devamı var) YERİSAB Bizim Soysuzlarda Bet e Bu hususta dün vilâyete| mühim bir emir gönderildi Sihbat ve İçtimai Muavenet Ve-| kâleti, köylerde — helk vessire için #ızdırma çukur ve hendekler yapıl- mması için basit bir plân hazırlanmış. tır. Buna dair Dahiliye Vekâletin-| den vilâyete bir tamim gelmiştir. | — Tamimde deniliyor ki: Köy sağlığı üzerindeki büyük te- Biri itibariyle her evin bu projeye| n bir helâya sahip olması işinin köy işleri arasında programda en başta tutulması ve israrla takipler| yapılarak bu işin az zamanda arka- Sının alınması bir emiri mecburi ve| zarurldir. Gezici sıhhat memurlarile| köy sağlık korucularının da bu işi günü gününe takip etmelerinin te. mini icap eder, Nüfusu 500 den faz-| Ja köyler için de umum! belâlar için plânlar hazırlanmaktadır. Bu hususta köylünün bizzat ça- Tışarak bulabileceği ve hazırlıyacağı| malzemenin tercimine mutlak suret- te imkân araştırılması, sihhat mü- dürlerinin mütalcaları alınarak bul göre mahalli malzemeye göre vilâyetlerce hazırlanacak helâ plân- larının köylere dağıtılması de emir. de bildirilmektedir. BELEDİYEDE : Bakırköy şubesindeki | tahkikat Bakırköy belediye şubesinde be- lediye hesap işleri müdürlüğü tara- fandan çıkarılan sui istimalin tahki-| kına memür olan belediye mürakip-| lerinin tahkikat neticesinde hazırla-| dıkları fezlekeyi belediye riyasetin: “vermişlerdir. Riyaset fezlekede yazı. Jan suçların ”/ müsebbiplerinin ceza-| landırılması için evrakı müddelumu. miliğe verecektir. Ekmek 10 para pahalılanacak mi?| İstanbul / belediyesi ekmek narh| komisyonu yarın toplanarak ekmekİ #iatlarını tesbit edecektir. Son güc-| lerde yapılan — tetkiklere nazaran ekmek fiatlerinde bir zam yapılma- #i zanıri görülmekte ve yarın top- Janacak komisyonun fiatlerde 10 pa- ralık bir zam — yapacağı zannolun.| maktadır. Belediyede yeni vazite taksimi Astanbul belediyesi, belediye mü-| dürüyetleri arasındaki vazifeleri iyı| bir şekilde tanzim ve işlerin munta. zam bir surette - yürümesini temin maksadile yeni bir teşkilât kanunu yapmak için tetkiklere başlamak ü-| zeredir. Bu yeni teşkilât kanunu, be lediye daire müdürleri arasında ye- ni bir vazife taksimi gayesini istih- daf edecektir. Bir kısım daire mü-| dürlerinin ve bilhassa belediye reis| Mmuavinlerinin olduğu halde vazifeleri çok fazla bir kısım dairelerde Kayet az iş olduğu ve bu daire mü- dür ve memurlarının birçok vakit- lerinin oturmakla maktadır. Yapılacak — yeni teşkilât kanıı- nunda işleri nisbeten az olan daire Müdürlerine yeni iş ve çalışma im- Kânları / hazırlanacak ve çok çalış. mağa mecbur olan daire müdürleri. ni ve memurlarının - vazifelerinin azaltılması imkânları derpiş oluna- geçtiği anlaşıl. | caktır. Şehir meclisi toplanıyor İetanbul Şehir Meclisi yarın saat 15 den itibaren nisan devresi içtime:- Jarına başlıyacaktır. Meclis, bu dev. rede bütçe ile meşgul olacaktır. Toplantının / rüzmamesi hazırla- narak azalara bildirilmiştir. Sıhhi müze tamir olunuyor Sihhiye Vekkleti fatanbul sıhbi| müzesini tamire ve zenginleştirmeğe karar veriniştir. Yakında müzenin tamirine başlanacaktır. Müze dul birçok mulâjlar ilâvesiyle ayrıca zen| Binleştirilecektir. AH Okuyucularımız Diyor ki « “Millet,, vapuru faciası devam ediyor “Yeni Sabah,, 1n denizlerde ça- Juşan Türk işçilerinin de kara işçi- lerimiz gibi bir iş kanunile terfih edilmeleri hakkındaki temennileri bütün Türk denizcilerini sevindirdi. Deniz Ticaret Müdürlüğünün, De- nizcilerimizin yakın bir âtide bir iş kanununun nimetlerinden istifade edecekleri yolundaki tebşiri de pek kıymettardır. Elverir ki bu valt bir. An evvel tahakkuk etsin ve Türk deniz işçini bu günkü himayesiz va. ziyetten kurtulmuş olsun. Her gün bu himayesizliğin ha- zin tecellilerine şahit - oluyoruz. "Millet,, vapuru faciasında boğul. muş olan geminin aşçısı Hüznünün ihtiyar annesi, evlâdının gaybubeti acısına dayanamıyarak çıldırdı. Fa- tih karakolu vasıtasile tıbbi adliye sevkedilen bu talihsiz anne muaye- ne edildi ve aklını oynattığı tahak- kuk ederek komşularından topla- 'nan bir kaç kuruşla bir nakil vasıç tasi tutuldu ve tımarhaneye götü- rüldü. Hüsnünün boğulması ve ihtiyar annenin delirerek tumarhaneye git- miş olmasile bu hazin macera bit- miş olmadı. Zira Hüsnünün iki hem iresi vardır ve bu iki genç kız ağa- beylerinin boğulmasından ve anne- Jerinin akıl hastahanesine nakledil- mesinden sonra şimdi Fatihte Mal- ta çarşısında (46) numaralı yıkık ve ışıksız bir kulübede yalnız baş- larına kalmış oluyorlar. Yani evlât boğulmuş, anne delirerek tımarha. neye girmiş ve ortada himayesiz vı kimsesiz bir halde iki genç kız kal mıştır. Bir deniz faciasının doğurmuş olduğu bu katmerli facin karşısın. da yüreği sızlamıyacak bir fert ve Makamın mevcudiyeti tasavvur e- dilemez. Ancak kuru tecesür ve merhametle de her bakımdan ök- #üz kalmış bu iki Türk kızının ka- Tanlık ve ümitsiz istikbali aydınlan. miş olmaz. Müzminleşmek istidadını göste- ren bir derde bir an evvel çare bu. Tunması için büyüklerimizin dikkat nazarlarını çekmenizi rica ederim. Yeni Sabah — Üzerinden üç ay Keçmiş olmasına rağmen yeni yenil kurbanlar doğuran bir deniz facin- #sının verdiği bu ibret âmiz ders kar Şrında deniz işçilerine mahsus iş anununun bir an evvel meriy merkline girmeni İçin mekamı aldi. nin tekrar dikkat nazarını çekeriz, ÇNN a Dilekler Cevapler * Ersurumda Cumhuriyet ote| linde Bey Hülüsi Yüksel'e Yazınızı alâkadar makamal gönderdik. İhale işleri hakkında- ki tereddüdünüze cevap - vermekl icabederse makamı aidi. verir ken. Giminde a Tama SlAbek K Nassimir Si el kâtibi Bay Tunakan: MA Bu mesele bizim de nazarı dik- katimizi celbetti. Hattâ tahkikatl yaptırdık. Neticede ilâm - alanml bir hatası olduğu sabit oldu. l min doğrusu Atakul'dur. 1 MAARİFTE | Bu sene çocuk kampları| nerelerde açılacak? Birkaç sene evvel tesis olunan ve çok iyi neticeler alınan çocuk Kamplarının - bu sene de açılmasını ve açılacak yerleri temin etmek üüze- Te Maarif müdürlüğünde bir toplan- ti yapılmıştır. Bu toplantıda cak çocuk - kamplarının mikdarı ve Mahalleri tesbit olunmuştur. Kamp. Jar Yeşilköy, Florya, Kızıltoprak, Pendik — ve Çamlıcada açılacaktır. Çamlıcadaki — istirahat kampı ola- || caktır. K mpta müdürleri de tayia | olunmuştur. Çocuk kampları 550 ki. #ilik olacaktır. İ Istanbul - Ankara Adana hava Nakliyatı Yarından itibaren başlıyor İstanbul - Ankara ve Adana a-| rasında yarından itibaren hava hat | ti ile posta nakliyatına başlana- caktır. İlk posta yarın Ankarada) şehrimize — doğru kalkacak — ve buradan da Ankara ve Adanaya ilk| posta gideceğinden bu münasebet-| le Yeşilköy h: Rüliye Eski Tebligat Müdürü Dün Tevkif Edildi Adliye dairesinin eski tebliğat| müdürü B. Mustafa dün sorgu hü- kimliği karariyle tevkif olunmuş- tu va istasyonunda Saçü; vazifeyi suiistimal et - mek ve zimmetine para geçirmek-. tir. Adliye müfettişleri; bu husus-| ta tahkikat yapmaktadırlar, Karısını Ölümle Tehdit Eden Zercesini “Yoni bir Fatih muha- kemesi cinayeti daha vukua ge- decakl,, diye korkutmuş! Çatalca köylerinden birinin genç kâtibi Tevfik oğlu Tahir Kabalan| isminde bir adam; eski karısı Ha- cere tehdid mektubu — göndermek suçiyle dün mahkemeye verilmiş. tir. tddiaya göre mumaileyh; teh -| dit mektuplarında bir danesinde; geçenlerde Fatih Sulh mahkeme - sinde eski karısını öldüren kâtib B. Şevketin tinayetine işaret ede-| rek lenimle barış; yoksa yeni bir| Fatih mahkemesi cinayeti daha olur; seni öldürürüm!,, Diye bir de cümle kullanmış Suçlu; dünkü muhakemesinde| cürmünü itiraf ve Bunları ben yazdım. Ama tehdid kasdiyle yazmadım. — Bir yuva kuralım diye yazdım!, Demiştir. Muhakeme şahid celbi için kal miş ve süçlü İkametgüha — rabtan gerbest bırakılmıştır. MAHKEMELERDE Sarhoşluk'a tabanca çeken bir genç mahküm oldu. Nail isminde 16 yaşında bir ço-| cukla kahveci Mehmet ve Ali isim- lerinde iki kişi; Silivrikapıda - bir kahvede rakı içerek sarhoş olmuş- lar ve aralarında sonra kavgaya başlamışlardır. Kavgacılardan Ali; bir aralaık| arkadaşlarına tabanca çekmiş vel yakalanarak mahkemaye verilmiş-| Mahkeme kendisini 6 gün hap-| se mahküm etmiş; ancak yaşının küçüklüğünden bu ceza 5 güne ten| zil olunmu Hlerl 112 Sefer 1358 Değa 541 TX18 — ikindi 1 15,53 Özle | imidir. 2 NISAN 1929 POLİTİKA Merkezi Avrupa siyasetinde Polonya Geçenlerde Çek mes'elesi dolar yiyle ingileler, Parin, Moekora ve Yartora Sasda, ukur sörükek bir tebiike kargamnda — müştereken Mütearmaa mükabele etmeği tasası: "mun ea bir anlaşıma peajesi tekti€ lerken, Vareoma Süldet veya nn Slir aç tamili iakarn Hüdinelerin cereyanına göre harekek Gömeği daha mevafik belgnı dile bir öevletle, kendinini . beynelmile ükdleliyellerin 6n'sen noktamma kadar. götürecek taahhütlere giriş- aK izalyerda. Tülelike Ve anan Vesiyali çok ei Bd Bir taraltas Purlı ve Laslll öe d eti te dcetluk, Tağları mev, Cutbu Tüalleşiya öbecen siyant 5i takip elmeli kündisine mentaai Semin Söbilirdi. Pakat diğer tara n ö aymı eei MNN yasetlerinden endişe duyduğu iki büyük komşusu ile, yani hem Rus- ya hem de Almanya ile de ihtilâfa veya fazla samimiyete gi bir hedef olarak seçmişti. İşte bu teklif üzerine Polonyanın endişeleri yeniden uyandı. Rusya ile sıki münasebata - girmeği kabul et- mediği gibi Almanlara da tamamile hasim bir siyaset ihtiyar etmeği ar- Zu etmedi. Bundan başka Paris ile Londra tekliflerinde fazla sarih de- ğillerdi. Bunun / içindir ki, Polonya kendisini her türlü bağlardan ayrı tutmak istedi. Şimdi, Varşovanın ergeç Alman- ya ile Danzig meselesini leh veya aleyhde halledeceği şüphe götür- mez bir keyfiyettir. Pakat bu mes'e. lenin halli ve diğer bazı Alman me- ibatı karşısında bulunacak Polon- yanın vaziyeti çok naziktir. Bugün Tesmi Alman taleblerinin karşısında henüz ayakta duran Polonyadır. Ve bu memleket, — Çekoslovakya, Lit- yanya tarzında da bir devlet man- zarası arzetmez. Mi hislerine da- 'yanan ve kuvvetli orduya sahip ayni zamanda Alman kuvvetlerini bir müddet oyalıyabilecek bir ma. hiyettedir. Diğer taraftan Berlin ile Vargova arasındaki samimiyeti ve ya açık mücadele neticesinde mer- a de kezi ve şarki Avrupa siyasetinin is- tikbali mevzuubahis olduğu da unu- tulmamalıdır. Bu sebepten Ingiltere ufuklarda teressüm eden yeni tehli ke — bulutlarına / karşı, — başvekil — Chamberlsinin ağzile, Polonyanın ! taarruza uğraması / halinde, İngiliz küvretlerile yardımda bulunacağın ve bu harekele de / Fransanın da iştirak edeceğini beyan etmiştir. Bu beyanat karakteristiktir. Garp demokrasileri, merkezi Ave rupada ve şark taraflarında Alman taleplerine, icabında silâhile karşı koyabilecek bir kuvvet unsurunu ye- niden ellerinden - kaçırmamak eme- Tindedir. Çekoslovakyanın ortadan kalkmasından sonra, Polonyayı Al- manlarle yalnız başına birakmamak siyasetini ihtiyar etmektedirler. Ta- biri döğerle, Almanların. Danzig me —» #elesi münasebetiyle ileri sürdükleri isteklerden istifade ile Polonyanın kati / olarak tasavvur edilen bloka ithâlini düşünmektedirler. Fakat Polonyanın, daha ziyade müstakil bir siyaset takibi fikri da- Ve bu değişmiyor. Şimdiyo kadar tereddüdü hep bunun netice. #idir. Varşova kuvvetle kamşularile Mmütekabil dostane münasebat me ettirmek istemekte ve her hangi bir devlete kurşı diğer devlet. veya devletlerin bir müdafan vasıtası oe darak değil, fakat milli toprakları, nin ve hukükühün — müdafansı zım. nında hareketi şiar edinmektedir. Şimdi — Avrupada hâdiselerin gösterdiği son vaziyotlerden istifa. de — ile, şimdiye kadar kendilerile dost kaldığı halde kaçamak bir si- yaset — takibeden Polonyayı, garp demokrasileri — arasına almak için şayanı dikkat bir diplomasi faaliyet sürüp duruyor. Dr, Reşad SAGAY —e Hataydan neler getiri- lebilecek? Hatay menşeli mamul ve mah- #ülleri göstren llateya, turunç hubu- bat, ağaç kavunu, / havuç ham ve bağlanmış dertler, Trabzon hurması mozalk döşeme plükları, gazoz. sü- Sam, alçı ve hünnap da ilâve edilmiş- n