30 Mart 1939 Tarihli Yeni Sabah Gazetesi Sayfa 2

| f B Tefrika No 45 ORSAN KAPA MEHMEDİN HATIRA ve ITIRAFLARI Yazı Emanoel Yere Kapaklandı. Ko- piller Açık Kapı “Yan gözle bakarak ve bayağı sürtü- nerek yanımda geçti. Ben yürüyü-| gümü bızlandırdım. Çünkü, ba ha-| bisin beni yalnız görüp cesaretlen-| mesinden bulunduğum noktaya pek| yakın olan Ahanoz sokağındaki Mak| Sivel karargâhına haber verip tuttu masından çekinmiştim doğrusu, K yoncu karakolunun önünden geçer ken köşede durdum göz attım. Ne görsem beğ Herif arkam sıra geliyordu. Meğer © gelmiyor, ecel onu bana doğru iti- 'yor, sürüyormuş. Ben önde, © arkada, ahallesini buldük. Arka birleşmek lüzumunu hissetmedim ve| aramadım. Daha doğrusu işi kendi| başıma görüvermek istedim. Çünkü | — hem yer hem de vaziyet çok müsa- itti. Dere sokağının karanlığına dal Gim. Tabancamı da ele aldım. Soka- n tam orta yerine geldiğim zaman, ci acı üç defa düdük çalındı. Ara- dan iki dakika bile geçmemişti ki, karanlık sokağın içinde iki baştan sarıldığımı anladım. Düdük sesini işiten İstavri ile Yanko, evden fır- — damışlar, yolü kesip beni ortada bi Takmışlardı. Vaziyet aleyhime ve çok “*tehlikeli idi. Çevik bir hareketle ken Gümi yana attım, arkarsı dıvara yas- k ladım. Bir elimde tabanca, diğer e- Timde bomba olduğu halde, salgın- Cıların hücumunu bekliyordum. Uçü de üç yanımdan bana doğru ilerli 'yor ve Rumca pis pis küfürler edi.. yorlardı. “Tam bu esnada sokağın #ağ başından - Potili Kerimin hirçın esi gürledi. — Hay köpegün enükleri!.. dav-| TANESİdan da birbiri Üzerine üç el #ilâh gümledi. Sokağın içi allak bul- Jak olmuştu. (Emanoel) yere kapan aış, kopiller de, açık bıraktıkları e. vin kapısından içeri dalmışlardı. 1b- Tahim ile Kerim beni kurtarmışlardı. “Tabil biz de hemen kaçmış, o gece Anadolu hisarına geçip İlyasın kah- vesine yanlamıştık. Ertesi günkü gazeteler hüdiseyi kısaca yazmışlar. Gi İkinci günü Rumca gareteler isi Gallandırmışlardı. Neler yazdıkları. - ve müttefikleri kızdırmak için no yalanlar uydurduklarını yalnız “miş ve fakat o günün Ikdam gazeto- #inde gu satırları aynen okumuştuk. ve ardıma bir| rabaş şlarla| : Payitahtımız sokaklarda Yunan : Cinayetleri "Bir Yunanlı zabitin vurularak| Cesedinin bulunduğunu — yazmıştık.| Galatada Romanya otelinde mukim 'olan Yunan zabiti milâzimi sani o- fuz yaşlarında Giritli Emanoel ev- velki gece saat on buçuk raddelerin. 'e Bostan başında, Karabaş mahal Jesinde Birinci dere sokağından geç- mekte İken atılan meçhul bir rövel. Tunmalarına gayet tuhaf bir temmdt? ebep olmuştu. Geceyi iki köprü, Tasında, Keresteciler önünde demni Bulunan bir gemide birlikte geçinen. ş | Torahim ile Kerim o gün akşama | akın, Tophanede - Alekoyu rastla, #aışlar, hep birlikte Beyoğluna çık di lan İçeri Daldılar | Tuşlar, Balıkpazarında bir meyha-| neye damlamışlar ve içmeğe başla. mışlar. Kurnaz Aleko, masrafın ken disinden çıkacağını anlayınca, mey-| hanenin saatini iki saat ileri aldır| miş, Bizim babacanlar, bir aralık sa- ate bakmışlar. geciktiklerini sana- | rak sokağa fırlamışlar, Tam benim Dere sokağına saptığım sırada göşe başına varmışlar ve eceline kavuş- mak üzere koşan (Emanosi) ile ka laşmışlar. Gün görmüş, çok düs müş ve kalkmış bir babayiğit olan Torahim çalınan düdüklerin ifade et. tiği manayı pek çabuk / kavramış. Kerimi bulunduğu yerde bıraka bir kurşun hizı ile koşarak dolaşmış ve Dere sokağının mukabil köşesini | tutmuş. Bu kurtuluş, bende bu iki | vefakâr arkadaş kadar tesadüfe ze- min hazırlıyan Aleko hakkında da | bir muhabbet uyanmasına sebep ol- muştur. Biz bu gaile ile meşgülken, düş-| man . istihbaratçılarının, ak gözlü| hafiyelerinin - yüzlerini güldürecek, keyiflerini getirecek bir hâdise ol-| muştu. Mavnacılar cemiyetinin malı| bulunan. "Semere,, istimbotu, cep- hane yüklü olduğu halde tutulmus- u. İstimbotun kaptanı Vezir oğul-| Jarından Şükrü de Krokerin nemli| ve küf kokulu zındanına sokulr &. Hüdisede, ne cemiyetin ve ne do istimbotun kaptanı ile mürettebatı- hiç bir kusur ve tedbirsizliği yok. tu. Tesadüf, bu defa bir kahbelik göstermiş, düşmanlara — yardım et- mişti. İstimbotun cephane ile doldu-| rulduğunu düşmanlara, - Değirmer İaCa rarsikan ve, Te kolcusu Hay, dar adında iki soysuz haber vermiş: ti. Bu iki alçak, milletin bir sürü Cephanesini, yurdu için çalışan bir| çok evlâtlarını, ellişer liraya — sat- Mak denaetini göstermişlerdi. Mavnacılar cemiyeti - tabii çox Mmüşkül bir vaziyette, düşmanlara kargı da fena - bir zan altında kal. mıştı. Kendilerini kurtarmak, yinc| ve başka yollardan hizmete atılmak için didiniyorlardı. İşgalciler, tabii| işe fazla, bir gösteriş olsun diye, hem de lüzumundan fazla ehemmi yet vermişlerdi. Tahkikat dal budak anhvermişti. General Harington bile | ige el koymuştu. Mavnacılar cemi- yetinden Ateşzade Hasan efendi x- dında, kendi. halinde, ve işle filen alâkası olmiyan bir adamcağırı Ge neralin - karargâhına kadar götür. Müşler, âdetleri veçhile - sıkmışlar, sıkıştırmışlardı. Yerine göre, a tatlı bir çok tehditler, vaitler savur. muşlardı. Evet, cephane tutulmuş, kaptan yakalanmıştı amma, cepha- 'nenin sahibi ortada yoktu. Bu ma. #ele de mavnacılar cemiyeti mancı gahsiyetini, Mmavnacıların hakkı hakikaten iyi müdafan etmişti ve — Biz, demişti. Denizde nakli- yecilik ile geçinen adamlarız. Bize kim gelir, bir mavna isterse veririz. Mavnayı kiraladığımız - adamın ne| taşıyacağını, kimin nesi olduğunu | bilir miyiz biz. işte (Semere) istim- | botu hâdisesindeki vaziyetimiz bu. Gur. Tabil istimbotu kiralıyan ada-| man hüviyetini, - mahalli ikametini, Adet olmadığı için sormadık. Düşmanlar tabif buna iananma. mışlardı. Yalnız, o günden sonı cemiyetten mavna kiralıyanların #imlerinin, işlerinin, ikamet mahe lerinin sorulup öğrenilmesi ve bir. beyanname ile Baznaval kumandan. lığına bildirilmesi usul ittihaz kılın.| mışti. Akıllarınca, bunu bir tedbir. #aymışlar ve böylece cephane ve si- | Vâh nakliyatına — mani olacaklarını| sanmışlardı. Bu gibi tedbirler, hic| Karadenizin çile çekmiş kahraman: irının gözlerini yıldırır, yurt hizme, tinden alikoyabilir miydi. O günden va tehlikeyi atlattıktar , yin | hesaplarında husule gelen zarara lü-| YENİSAB Denizbank Kooperatifi A a <2 3 * Zazar Fdi Soldan Birbiri Uzerıneğ ea — Üç Silâh Sesi Duyuldu Dün ekseriyet o'madığından talik edilen heyetiumumiya - içtimanda düzumsuz sarfıyatın hesabi sozulacak Dün toplanması / mukarrer olan| Denizbank kooperatif heyeti umu- miyesi ekseriyet olmadığından top- lanamamıştır. Söylendiğine nazaran kooperatif son sene zarfında 11,000| küsur lira zarar ettiği anlaşılmak- tadır. Yakında — yapılacak olan bu toplantının hayli münakaşalı geçe- ceği zannedilmektedir. - Kooperatif| zumsuz yere - yapılan birçok sarf yatların sebeb olduğu söylenmekte- dir. Denizbank U. müdörü geliy Denizbank umum müdürü Yusut| Ziya Erzinin bugün veyahut yarın şehrimize gelmesi - beklenmektedir Denizbankın teşkilâtında yapılacak| değişiklikler umum müdürün avde tinde belli olacaktır. Bu itibarla ha. zirandan itibaren — tatbik edilecek 'yeni teşkilât projelerinin tatbiki ha-| fırlıklarına derhal başlanacaktır. Hasan llepg Yangını Maznunlarcan Mustafa dün tahilye olundu (Hasan deposu) yanğını tahki. katına el'an devam olunmaktadır. Yangını kasden çıkaran bekçil Hasanı kimin bu işe teşvik ettiği he-| 'nüz katiyetle anlaşılamamıştır. Di- ğer taraftan mumaileyh ile birlikte| tevkif olunan ve Hasanın; kendisini teşvik ettiğini iddin ettiği Mustafa-| 'nin bu işte alâkası bulunamamaktar| dir. Mustafa; dün - tahliye olunmuş. tur. MAARİFTE : Maaçları yüksclen muallimler 908 terfi listesinde isimleri olup da Vekâletçe — münhal yer olmadı. ğindan geri / birakılan müallimlerin| bu noksanları tamamlanmıştır. Bu süretle terfi — eden öğretmenlerin Tistesini aşağıya yazıyoruz: 16 liradan 17 buçuk liraya terfi edenler İstanbul 55 den Melâhat, Üskü- dar Alemdar — köy baş öğretmeni Talât, Beyoğlu 17 den Nimet Sezer 17 buçuktanı 20 liraya çıkanlar: | İstanbul birinci oküldan Bedia, İst, 86 nci okuldan / Müstafa Nuri| İst, 45 inci okuldan Abide Yücel, İst. & inci okuldan Mebrure, Ist. 16 ci okuldan Ayşe, ist, 47 nci okul- /dan Hacer Muallâ, ist. 4 üncü okul dan Nazif, ist. 9 uncu okuldan Se, miha, Beyoğlu — Kâğıthane okulu başöğretmeni Halil, Üsküdar 22 den Süreyya Beykoz 50 inciden Münev. ver, Kartal merkez okulundan Fat. ma Anel Çatalea Karaköy okulun. dan İhsan. 22 den 25 liraya çıkanlar: İstanbul 17 den Hatice Şaziye, ist. 57 inciden Ömer Tevfik, ist, 16 /dan Tahsin Özen. Maarif müdürü Kâğıthane ve Kemerburgazda Maarıf müdürü (Tevfik Kut yan- darında müfettiş - İzzetle - birlik te dün Kâğıthane köyünde ve Ke er burgaza giderek yeni inşa edile- cek olan okullar için tetkikat yap: mıştır. Kâğithane köyündeki arsa, Ban, tesviyeyi türabiyesine başları. mıştır. Önümüzdeki ay temel atma Merasimi yapılacaktır. ——— - 15 başına koşmuşlardı. Hem de cakr. | inden daha katmerli bir merak ve “imbotundaki cepha- ile elden gitmişti. Fakat 'ephaneler, mavnacılar ce- "Melencin, adında bir a. n kazandırmıştı. Bu para düşkü nü, cemiyetin çok ta işine Yaramış. tı. Yedikçe şişen, giştikçe büyüyen bu adam, Boğazdaki meşhur Müsyü (Leon) gibi mavnacıların kaza vi | Bortacısı olmuştu. | (Devamı var) AH Edirnekapı Cinayeti Muha- Diyor ki: | kemesi Bitti — | Valimizden bir dilek Yeni” Valimiz geldikten sonra güzel İstanbulun imarına hız veri- leceğini gazeteler müjdelediler. Böyle vakdlere Istanbullular a- fışkan oldukları için bu son habe- 'i de teenni ile karşıladıklarına şüp he yoktur. Fakat bu sefer işde cid- diyet olduğu tahakkuk ediyor: Va- limiz Belediyeler bankasından pa. ra temin etti, imar plânları yapık: di faaliyete — bile geçildiğini her yurddaş gibi ben de büyük bir se- vinçle karşıladım. İşte bu güzel imar faaliyetlerini düşünürken senelerdenberi bir tek kazma vurulmuyan zavallı mahalle u mahalle Kadırga ve Cinci mey: ır. Bu semtler Istan- bulun tâ göbeğindedir. Başta Ka- burga sokak olmak üzere maaleset sokaklarından kışın çamurdan, ya- zın tozdan geçilmez. Bundan başka: yazın, Cinci ve Kadırga — meydanları civarındaki evler pencerelerini açamazlar. Tabi- atın hayat kaynağı olangüneşten ve havadan istifade edemezler, çün- Kü bu iki meydandan kalkan tozlar hemen içerlere şitap ederler!.. Ta- gadıkları bin — bir mikropla kıyıya köşeye sokulurlar, Bu mikropların ne demek oldu- funu sayın Doktor Valimiz herkes- ten daha çok iyi takdir buyururlar. Onun için önümüzdeki yaza kadar hâlen birer viraneden ibaret olan mezkür iki meydanı park haline if. Tağ ettirmek suretile bu civar hu kını kurtarmalarını muhterem Va. Timizden istemeğe halkperver Yeni sabahın delâletini rica ederim. Cinci meydanı No, 40 8. Kösroj danları civarı Belediyenin Yeni Çöp Kutuları Avrupa şehirlerindeki kutulardan sokaki zada kondu Modera çöp kutularindan biri İstanbul Belediyesi temizlik iş- deri müdürlüğü tarafından mühim caddelerde ve tramvay durak ma- hallerinde kullanmak üzere yapı Jan Avrupa şehirlerindeki - modern 'çöp kutuları, ndan altmış tanesi| caddelere konulmuştur. Hicrl: 9 Sefer 1358 Reml:17 Mart 1355 1 16,32 — Yatsı : 20,04 İemsak 142 Cinayeti kimin yaptığı anlaşılamadığından suç- lularaan ikiside mahküm | edildiler | Edirne - kapı haricindeki surlar| arasında kalede mükerrem isminde | bir genci yaralıyarak - öldürmekten suçlu olarak ağır ceza mahkemesine | verilen Hasan ve Niyazi ismindeki iki arkadaşın muhakemeleri dün ni hayetlendirilmiştir. Muhakeme / heyeti Mükerremi; Niyazi ve Hasandan hangisinin öl- dürdüğünü katiyetle tesbit edeme- miştir. - Ve Niyazi 5 sene 3 gün v Hasan da 7 sene hapse mahküm o- Tunmuşlardır. Neşriyaı_l(unuresi Murahhaslarının seçil- mesi için emir verildi Ankarada — toplanacağını dün yazdığımız / (Neşriyat — kongresi) 'ne şehrimizden gidecek murahhas-| ların seçilmesi için Ankaradan emir| gelmiştir. Gelen emre nazaran İstanbul ki tap tabileri 5, kitap basan matbaa| Sahiplerinden 12, çocuk mecmuası sa| Hiplerinden 2, diğer mecmua sahip- Bu mümessiller yukarıda zikrolunan /meslek erbabı arasında yapılacak içtimalarda intihap otunacaktır. Bu içtimalarda bir vilâyet mü-, nessili, bir kültür ve derleme heyeti hazır bulunacaktır. içtimalarda bulunacak — vilâyet| mümessili vilâyet“—mektupçusu Os- man Ergindir. - Kültür ve derleme!| heyeti henüz seçilmemiştir. İntiha- bat neticesinde tesbit olunacak aza-| Jarın intihap fezlekeleri derhal An-| karaya bildirilecektir. Kongre mü- zakerelerinde bulunacak zevatın ma Sarifatı Maarif Vekâleti tarafından derühde edilmiştir. BELEDİYEDE Kooperatif hesaplarının. tetkikine başlandı İstanbul Belediyesi kooperatifi heyetj umumiye içtimaında hesaba- t esaslı gekilde teftişi kararlaştı.. ılmış ve bu iş için üç kişilik bir he et teşkil edilmişti. Heyet bugün. Gen itibaren teftişlerine başlıyacak, DENİZLERDE : Bir vapur daha karaya oturdu Dünkü lodostan köprü açılamadı Evvelki “gece çıkan şiddetli lo- dos fırtınası — yüzünden Servi bur- 'nundan gaz yükliyerek hareket eden Hacı Eşref vapuru bu civarda kartr, Ya oturmuştur. Fakat geminin otur duğu yer tamamen kumluk olduğu için ehemmiyetli hiçbir hasar olmar ğ ve Şark vapurunun yardımile| kazaya uğrayan gemi yüzdürülmüş. tür. Hacı Eşref vapuru dün yoluna devam etmiştir. Diğer taraftan istanbul lmanız da d giddetli bir surette çıkan 1o dos fırtınası — yüzünden Karaköy köprüsü açılamamıştır. Bu sebeple. Haliçten çıkacak - ve içeri gireceek Oolan birçok - gemiler yerlerinde de. Milano panayırına broşür gönderildi Enternasyonal Milâno panayı- | 4 Türk pavyonu için Belediye Tu-| rİzm müdürlüğü tarafından mik- darı kâfi İstanbul Turist broşürle- rinden gönderilmiştir. Gönderilen broşürler muhtelif diller - üzerine yazılmıştır. Tramvayda yankesicilik Beşiktağ tramvayın is- minde birinin saatını Çakır Mehmet ismindeki sabıkalı yankesici çalarken| | dün suç Üstü yakalanmış ve Asliye # üncü cezaya sevkolunmuştur. Mu- hakeme; Çakır Mehmedin sabıkası- n sorulması için talik olunmuştur. derinden 3 mümessil bulunacaktır, | 30 MART 1938 Almanyanın son yap- tığı iki siyasi muahede Hakuk sahasındaki hakiksilerden terdlerde olduğu gibi devletler de ken mihteri devletleri kendi mentastl: Tinden aykırı gördükleri vaziyetleri harita zerinden silmek için, mevcut Bunu yaparken de hayatın ve beynci Tei Zamlanan ea Kaİdİ gll devletlerle beğenmedikleri muahıed hez ületeminc yanaşmaktadı Arada zon hödiselerla maheslü bah Ban İKi muabedey Almdnye ve Blevak. yani Litvanya- Alman muah ini gözden geçirmek, Bertinin mmerkezi Avrupada vç daha şimalde takibini arzu ettiği gayeyi ve b vaziyetleri gösterebilir. Almanlar Litvanya ile yaptıkları anlaşmadan oldukça mühim netice ler istimzaç etmek istiyorlar, Bu a: da, Litvanyanın Polonya ve bilhasan. usya elinde kendileri aleyhine bir yasıta olunyacağını ileri sürüyor ve | bu noktada da anlaşmanın dördün- ü maddesine istinad ediyorlar. Bu- rada mevzuuabihs olan hüküm, harp ikdirinde her iki âkid tarafın yel diğerine karşı bitaraf olacağını â- amirdir. Ve bunun da hiçbir umumi kaymeti / yoktür. . Zira âkidlerden Almanya, bu maddeden anlamak is- tediği her hangi bir manâyı, iki mil- yonluk bir nüfusa ve buna mütena- ziren de vasi — hududlara malik bir devlete kabul ettirebilecek mahiyet- tedir. Bu sebebden Litvanya devleti Ruslara karşı bir tampon devlet ola- rak ortada - bulunacak ve aynı za- manda, müstakbel bir harici taarruz halinde, Litvanya topraklarım ge- gecek düşman küvvetlerini bir müd. det oyalıyacaktır. — Netice itibarile Titvanya, Alman — siyasetini takip mecburiyetinde kalacaktır. İkinci siyasi muahede 23 martta Berlinde imzalanan Slovak- Alman muahedesindedir ki bu vesika ile her iki âid devlet, Alman - devletinia himayesinden talebinin ortaya koy- duğu vaziyeti tesbit etmektedir. Mesele bu şekilde vazedilince va- ziyetin ne olacağı da sarihtir. Evvelâ Almanya Slovak devletinin siyasl is- tikll ve tamamiyeti mülkiyesini hi- min zımnında da Alman ordusu her 'an ve zamanda Slovak toprakların- da ve tesbit edilen mahallerde temi: at ve tahkimat / vücude getirecek sahaları elde etmektedir. Bu sahalarda esas hükümler, as- kerf hâkimiyetin, Alman ordusu ta- rafından deruhde — edileceğine dair olanlardır. Diğer — taraftan Slovak hükümeti, kendi askeri kuvvetlerini Alman ordusile sıkı münasebette bu- Tunarak tanzim edecektir. Ve bunla- ı temin maksadile de, bu hükümet, harici siyasetini Berlin ile dalmi ve gıkı bir anlaşma tesiri altında idare edecektir. Müddeti yirmi beş sene olan bu anlaşma ile de Berlinin, yeni Slovak devletinin askeri himayesi sistemin. den ziyade, başlıca sevkülceyg nok- talarda ve ezcümle, Slovak toprak- Jarında tahkimat / vücude getirmek yoluna gittiği ve gayesinin de bu ol duğu görülmektedir. Bu suretle bar reketten maksat diğer hududları ec- nebi istilâsına açık bulunan Slovak- yanın içerisinde bizzat Almanya i- Çin bir müdafaa tertibatı ortaya çı: karmaktır. Diğer tabirle, ecnebi bir düşmanın Almanyayı - tehdid etmesi takdirinde, — vukua gelecek silâhiı çarpışma Slovak hükümeti toprakla- Tında cereyan edebilecektir. Bu süretle Almanya bu iki mı hede ile askerf faikiyetini arttırdığı Bibi, ayrıca da tedafl zihniyetini de tezyid ettirmiş ve çarpışması muhte. el devletlerle kendi asıl hududları Aarasında ilk #ndemeye maruz kala- k küçük barağlar vücude getirmiş, tir. Dr. Reşad SAGAY (28 Nisan Çocuk Bayramı) Esnaf, Tüccarlarımıza; Çocük — Bayramı yal Vitrinlerinizi Çocukları ai dandırracak sürelte aileter, — - de