10 Ocak 1939 Tarihli Yeni Sabah Gazetesi Sayfa 3

İki Mühim Karar (Baştarafı 1 inci sayfamızda) SON HABERLER İi Amerika Muazzam | ::7 emima iki Dretnot Yapıyor (:0 t5mmrz 45 Bin Ton Hacmi İstiabisinde | “5X:'neden dolayı b kadar taz- İa bir mükâfata — istihkak kesbe-| Olacak Olan Bu Gemilerin Sür”- | öümiş öövöunu merak'etmemek atleri de Çok Yüksek Olacak —| Hu ea Ya li Teeğielit b L K3 — İlr geei şükülmcek beretin inça edilecek e) yinee Güsetesinln aşlagtondan 15 -| botün sari. tekeramllüt ile müceh- tihbarına göre kongrenin tasvibine| hez olacaktır. örmedienek Olan bebrl. pragram| —— Netyork Tüne gazetesine güre Şimliye kadar inşaat tezgühlarını | iyi malâmat almakta olan mahadil Yenalmasmış derecede büyük ve sü-| ba devaza gemilerin inis keytiyer ati iki zurhlının işamını ihliva e.| tinin Japonya'nın 40 ilâ 46 bin ton Gecektir. — “Bu yoni zemilerin baş. | hacminde sırhlılar inşa edeceğine Ka berin evuafi şunlardı İ zir'olan haberlere Dir mukabele 45 hin ten hecmi 'i | oli Bakllesünimlr. Beliha: 16 pusluk 9 top, ee SA O at Londra: 9 (A. A.) — Hava ne- Gemilerin teslihatı şimdi inga| aareti bürosundan ” bidirildiğine Şinimak Garca babatan 35008 do Şne laşü İK EaaaeklaşIa bathatınm aai | çastan dilmeğe değer bir mesele arzetti. #i inkâr kabul etmez. Çünkü mesele şu tasvir — etti-| #imiz maküil ve meşru şekil dahi- de kalmıyor. Benebi müessese.| ler namina hükümete bir teklifte| bulunan mutavasutlar acaba ifa ettikleri hizmetleri büyük bir m vaffakiyet şeklinde tasvır etmek Suretile kendilerini çok / yüksek mükâfatlara istikak — kesbetmiş Kibİ göstermiyorlar mı? Bu ba, fa bir şey denilemezse de komis- e hükümeti tayyare in-| öratleştirmek imkânlarım| olacaktır. Tonaj fazlalığından ge- | araştırmak ve ona göre plânlar ha- milerin zirhinı arttırmak suretiyle | zırlamak üzere yakında Avustural- muhafazalarımıislüh sahasında is- | yaya bir heyet gönderecektir. tifade edecektir. Heyet, geçende Kanadaya gi- İlk neşrolunan haberlere göre,| den heyete riyaset etmiş olan Hard bu gemilerin her birinin inşası 90| man Lever, daimi hava müsteşarı “lâ 110 milyon dolara malolacak -| Miralay Donald Banks, hava mera- tır. gah sir Arthur ve birkaç eksperden Gemiler, Panama kanalını ge-| mürekkeb olacaktır. rağbet ve Büyük Millet | Yeni Fransız İReiL ipmelieli v delir ğ e : T Meclisinde Elçisi Geldi Aatak l — aealiledei eee BEİRER Veit Köln garyanek derelel at ea ölür üK DoK aait o ması ve vakıflar umum müdürlüğü Düşünmeli ki - burada bahse- Salüna DB vt Büze Bea yan <| dilen kâr hükümet için bir ziyan| S Gi0 Gaklmia lakkırık Genekie u kar Haa ÜRb G T AA St önay el a dürlüğünün 1988 yılı bütçesinde| mıdır. Belki çürük bir malı S K lela SASALİN yağllran ikkain / Boralddir.” eç Talağ Rle Örage eee ralmera bütün yük hükümetin sırbna yük Haze ge çBt İammaskia, büleekia ŞAİ Ve “Türkiye - Hollanda Ticaret an- ni kabartmaktadır. Taşmasına ait protokol ile Türkiye Bu neden böyle © Bi MAD b a hleai S BZ yöşü n Glaral vale TüCoa Maceli vülkasiyie' Galiğile, İi bi aa lirte TER Ha n SAA b küzaa 'a ö merlsniz. ŞÜRAYI DEVLET TAYİNLERİ Ankara: 9 (A, A.) — Şürayı| devlet selliği e daire/ Tellikleri ve Szalıklarına gösterilecek nam - Gekleri babl Benl ürüre teplanan | — — Fransa hükümetinin yeni Anka-| *idir. Bu münasebetle hükümetin B. M. Meclisi adliye ve teşkilâtı e- | Ya elçisi dün sabah Paristen şehri. | Mübayaa usüllerini az çok güz gasiye encümenleri relsliğe İsmail| mize gelmiştir. Yeni elçi gazeteci- iğin . vi aillere entyn Hakkı Görelkli, Mitat Kalabalık, | lere Türkiyeye geldiğ'iilen dolayı | biT tarza sokmak zarureti vardır Saffet Tuncayı ve daire relslikleri- Uckmemnunbldulımîlxkîmemlv- Bazı eşya vardır ki onları mutla- un? Eğer komisyonculuk vazifesi küçük bir kâtibin de ifa edebileceği bir tarz- 'da münakasaları haber vermek, kapalı zarfları götürüp testim et mek gibi hismetlere İnlibar etse | görüldüğü gibi on binlerce K-| Talık müküfatlara hak - temin et mezdi. Bu kadar yüksek bir nak.| di mükâfat ihtimali daima süri fimâle, yolsuz muamelelere teşvik için açılmış bir kapı demektir Bu kapıyı kati surette - kapa-| mak hükümetin en birinci vazif gada Şeneellin Tümlser “NHte | ket erasında esasen hi| dür ihtüat. | Ka filan ve falan mücsseseden al Do re Nuri Kayalırı amsed| İ nokta mevcut olmadığımı söyle - | MAĞA mecbursunuz. Artık bunun olarak seçmiştir. miştir. Yukarıda yeni elçiyi görü- | İSİR münakasanın, komisyoncula -| Azalıklar için de seçilen zevat | yorsunuz. Tan, kapalı zarfların ne / manası çei i| vardır? Bütün bu merasim ve teş- | 'Talât Balkır, Memduh Özoran, Eski İspınya kralı 1le kraliçes | Tİf#t ortada tufeylileri arttırmak-| Zihni İnceoğlu, İhsan Atturel, Hak barışacaklar mı ? tan ve devlete fazla masraf yük kı Haydar Berkaa, İsmali Hakx | — Londra, 9 (A. A) — Sabık te-| İtmeklen başka bir fayda temin Yücel, İsmet Berkil, Naili Tezgö-| Panya kraliçesi Ema, yarın Romaya yen, Ramazan Anat, İbrahim Ali| hareket edecektir. Kraliçe 15 son ç Balkar, Naci Akbay, Fazıl Özelçi,| kânunda Romada 1talyan prensesi | İönZİMi meselesi de süiüstimale mü| Fazlı Göleç, Talât Hıtay, A. Dur-| Maria ile prens Louis de Bourbon- | Mt Bazan şerttamelere. öyle T e oet | myüeee saalmnle benr b | bir fien Ketehlir hi e yar yak Faik Türel, Mühtar. Akman, Fa- | İunacaktır. ik Üstün, Mitat Saylam, Ali Rıza |— * Dolaşan bazı gayialara göre sa- Oskay, Abdülhak Savaş, Naci Kı- | bik kraliçe bu seyahatinden istifade | cıman Rükneddin Nasuhoğlu, Fev-| ederek bir kaç senedenberi ayrı ya- #i Toker, Halid Aksoy, Sedat Erini, | #adığı sabık kral Alphonse ile ba- | Ayni zamanda, şarthamelerin nız bir şirket ve —mücssese haiz bulunur. Binaenaleyh, zal mümi ve aleni bir münakasa şek dini haiz bulunan bir muamele ha-| kikatte bir tin menfaatine hiz Ali Server, Nedim Nazmi Görmen, | "tcaktır. —» V dşin a Sorik yarlekeeerli üke Büreyya Kip, Satim Gündoğdu. A ——— V minde komisyoncuların apnıyabi- dül - caki valilerden -, Celkl - harici.| — Japon - Rus tembalari —— | İLcekieri yol bötün bütün ehemmi Ze birinci daire şefi , İsmanı Hakkı| —— Moskora, 9 (ALA.) — Bir Japon | ya u aei çaLün bütü Ülkümen, Kâzım Sargın, Rüştü Ku-| menbamdan bildirildiğine göre Ja- Binsenaleyh, Türkiyede bul Tay, Besim Kadırgan; Avni, Şefik| ponya sefiri Togo, Hariciye Komi: | aık, şüpheli yartalare Ka Örüm, Avni Türel, Rifat - caki D. tvinofu yeniden ziyaret &de- | nihayel verildiği * D. Y. Umum müdürü -, İbrahim Be- | rek balıkçılık meselesi hakkında gö-| dan alkkadarlarla Cemil Oyhan, Eais Behiç| rüşmüştür. Bununla beraber vazi: | kömet arasındı 4 Koryürek, Kemal Galip Balkar,| yette bir değişiklik yoktur anin kabul olunde de Dr. Ekrem Tok, A, Emat Albayt | Bat a N Bekir Şaka, Fahri Bük, Halta Ziya | Meclisin tatili | tel Türkân, Refet Kutubey, Thsan - ce-İ — * Ankara, 9 (Hasusi muhabirimiz- | ki Ankara mebusu rar, Fevi - Ispar Ali Kemal A-| den) — Büyük » bayramından evve * Meclisi kurban | teşkil ede bu ayın 28 inde | Mürae dğmlik yok — | Kü dapaki Üa se a Ankara, 9 (Hususi muhabirimiz. — — Şurayi devlet riyasetine tayin-| 'de Maliye Vekâletinin. realiteye | den) — Maarif Vekâleti memurları — leri mevzuu bahsolan Meclis Reis| uygun tarzları arıyacağını. göre-| hakkında — verilen malümat doğru | (le Bursa mebusu Refet Canıtez eski | arttığını hissediyoru ! Hağildir. “vasifelerinde kalacaklardır. Hüseyin Cahid IN Mehme Rejimimizin Lâik Olması Halkın Dinsiz Olmasını icap etmez Üstad Mehmed Akifin ölümünün ikinci yıldönümünü anmak için genç | lerin tertib ettiği ihtifal ve merasim) her nedense birçok — münakaşalara yol açtı. Gittikçe hız alarak leh ve| aleyhte mütalcalarla devam eden bu münakaşalara iştirak etmiyeceğim Yalnız bir hukükcü sifatile nazarı dikkatimi celbeden ve manası henüz| kavranmadığı anlaşılan bir mefhum üzerinde duracağım. Mehmed Akif| için verilen kıymeti fazla görenleriz umumiyetle birleştikleri bir nokta mevcuddur. Bunlar diyorlar ki: Ma- demki Iâik bir milletiz, eserlerinde| dinden ilham alan ve dini neşreden | bir adama fazla bir kıymet vermek | ve onun arkasından yürümek müm- kün değildir. Edebi mevküi ikinci de- recede kalır Bilen, bilmiyen son — zamanlarda| İüik kelimesini çok kullanıyor. Fa-| kat yerinde ve sırasında kullanıyor. mu? Hayır! Lâiklik siyasi münada bir rejim | meselesidir. Meselâ / İâik - Pran: cumhuriyeti dediğimiz zaman hükti met işlerinde din ve dünyayı ayıran ve fakat vicdan hürriyetlerine ri 'yet eden ve bir din ve akideyi öteki ne tercih etmiyen bir sistem anla-| nz. Lâikliği, diksyonerler de böyle | tarif eder. Fakat bu rejim ve si #et Fransızların ferden bir din tamı- | madıkları ve Pransız milletinin din- siz olduğunu ifade etmez. İngiltere- | de kilise işlerile devlet işlerini ayır- | mıştır. Bu itibarla âik bir devlettir. Fakat İngiliz milleti ve Ingiliz ferdi an'aneye düşkün Ve çok gayretli bir Hiristiyandır. Bu misalleri d rasi esaslarile idare milletlere teçmil edebiliriz. Türkiya Cumhuriyeti de din ve dünya işleri: Türk milleti ve Türk ferdi de bütih milletler gibi dinsiz değildir. Dün ol duğu gibi bugün de dindardır. Dini) viedanında bir saadet güneşi gibi ta- #ir. Ve onunla zevk duyar, - iftihar eder. fetimal mânada Miklik, vicdan ve din işlerinde müsamahakâr hareket 'etmek mânasına gelir. Herkesin bir vicdani kanaati vardır. Medeni lâik | cemiyetler bu kanaatlere hürmet e- der. Ferdi mânada lâiklik, kimsenin| itikad ve vicdanına karışmamak ve bunlardan dolayı kime muahaze etmemek demektir. İşte siyasi, içtimai ve ferdi ba kımdan bütün medeniyet âleminin anladığı ve tatbik ettiği Iâiklik bu dür. Hukük ilmi, siyasal ilimler ve, içtimağ med Akif münakaşasından anlaşıl yor ki, bizde Mikliği dinsizlik olarak | anlıyanlar da vardır. Bunlara göre | bir insan dindar oldu mu, geri bir| insandır. Ağzile kuş tutsa, beynel milel bir âlim olsa, şair olsa, san'at- kâr olsa da kıymet ve itibardan düş-| Müştür. Onun bütün meziyetleri, de-| ğerleri unutülmalıdir. İşte asıl za- Farlı olan, medeniyet ruhuna, insa- niyet şiarına aykırı olan zihniyet bu- | kur. Eğer dünyadaki insanların bir | akide ve dine mensub olanlarile ol- | miyanlarını ayirdetmek lâzım gelse, | bir itikad beslemiyenlerin sayısı bü- | yük bir kalabalık içinde kaybolurdu. | Vahşi dediğimiz bugünkü yamyam- dar bile batıl da olaa bir itikad tası: maktadırlar. Tâ ilk insanlardanberi beşeriyet geldiği ve gideceği âlemi | izah edecek bir felsefe aramış ve bu yaz | « düyülar u ne kadar dar bir düşüncedir. ki; yüz mnilyonlarca her ırktan, her fikirden insanları hiçe sayıyor. Li yle bir tefsiri bi detia bütün kıymetlerini yıkacak b bozgunlük ulur. TNürk mülleti binler ce mütekid cihanşümul adamlar ye- tistirmiştir. Bunu — reddetmek — ve görmemek ancak kapkızil bir fikrin! kâridir. En büyük medeniyet eseri ÇatanlaraCevap İçiler de böyle söyler. Meh- / £ İnönü Zaferi (Baştarafı 1 inci sayfada) yetleri içinde düşmanlarımızca kuv- yetli bir unsur addolunan asi Etem küvvetlerinin - kendilerine ilicasın- dan ve bu asl kuvvetleri takip baha- nesile garp cephesinden mühim mik- 'tarda kuvvetlerin Gediz. istikame- tinde hareket ettiklerini haber alan düşman ordusu, / fırsattan istifade 'etmeyi düşünerek 6 kânunusani 921 de Bursa, Uşak cephelerinden Baki- gehir ve Afyon istikametinde yürü. meğe başlamıştı. Yürüyüş üzerine derhal üsiler üzerine gönderilen kuvvetlerden bir kısmı yani bir piyade fırkası ve bir. Süvari grupu bırakılarak diğer kuv- vetler sür'atle “ve cebrl yürüyüsle Hmönü cephesine sevkolunmuşlardır. 9 kânunusani 1921 akşamı iki ordu. kargılaştılar. Bu Anda / mütekabil orduların kuvvetleri şunlardır: Milli kuvvetler: 6000 Tüfek, 50 makineli tüfek, 28 top, 300 kalıç. Düşman kuvvetleri: 20000 tüfek, makineli tüfek, 50 top, 200 t Akife KERVAN Yürüyecektir Gene sokak yazıcılarına iş çıkt Para almak, hoğ görünmek, fiki atmak isteyenler buyursun; hücumj yar! Memlekete göz koyan düşma- ma, Milleti soymıya çalışan müraba, hacılara, cenebi / propagandacılara | Eizli emetlerle çalışanlara değil, ge- refe, fazilete, bir ahlâk mümessili- 'ne bir insanlık timsaline, bir vatan-| Yükselmek, boyunu göstermek teyen cüceler buyursun; gene hü- dine itina ettirmek için hast eden histerikler gibi alâka çekmekl için muhakkak başkasına / hücum u etmek lâzımdır? Buna sebeb ne?) Gençliğin Akif hakkında temi yecanı mı? Acaba neyi çekemiyor. lar. Kendilerinin ebediyen nail ol iyacakları bir mazhariyeti mi? Akifin, sağ olsa kendisi hakkiidı söylenenlere cevab vermeğe tenez zül edip etmiyeceğini bilmem. Fakat mademki bugün o, konuşmuyor na- mina gençlik konuşacaktır. Bilmem gençlik yüksek- kıymetini takdir ederek hissiyatını söyledi, ha. Urasını tâziz etti ise bunda Akifi 1t€ kabahati var? - Sözlerinizi bi söyleyiniz. kalıç. . Garp cephesi kumandani İsmet Bey 10 Kânunusünide cepheye geldi. Muharebeyi bilfill idareye başladı. Ve 9 kânunusani akşamı başlıyan. 10 kânunusanide devam eden muha- rebe bir çok buhranlı safhalar ge- çirdikten sonra 10/11 künunusani akşamı düşmanın ricatile netice- dendi. İstiklâl savaşımızın bu ilk büyük müjdesini kazanan Reisi Cümhuru- muz İsmet tnönü, bu zaferile bera- ber bütün bir milletin kalbinde en mümtaz yeri işgal etmiştir. Hi Za | ae e Te EER L ZaLLam yecek kadar züppeleşmiş olan bu Dizi el Sazez e B z | K eli T S RAE DER u a B GAi LAİ T e A Ka Teraz A Beee D Ha e | Kat Elzeei B akselmiş ve bir hayli dedi koduya SA angeae . | z - Sen LA ErEr e BN ae Se ee ea ea | DENEERL A | yiniz. alırsınız. Kendini sevdirmek ha ke .r büyük bir cürüm mü ki © vemizl insana mezarında bile çamur atıyor-| Yok, Fikret daha büyükmüş, bil- mem kim ne demiş, Akif nasıl yaz- ış. Bunlar boş şeyler. Biz AFi£ bür yüktür derken / Fikreti inkâr mi Bu elmasla gene elmas' mu- kayese gibi olur. İkisi de bir ve yük- #ek, İkisi de temiz. Birinin yükselmesi mubakkak di- nin alcalmasını iltizem eden bir mi ki Fikreti yükseltinek - için Akili di galışıyorsunuz. Za-| ölmüştür. Biz, Istibdad, Meşrutiyet, Cumhu-| riyet gibi üç devir görüp üç renk de işitren - bukalemunlardan değiliz. Harb icinde doğduk, sonra kurtul muş, mes'ud bir vatan içeri yüdük. Bir fikir, bir ideal tar Bız cahiliz. Biz riya, yalancılık, hak- Sızlık bilmiyoruz. Fakat buna mu-| kabil bize kadirşinaslığı, bugün düş. imemek, yarın ilerlemek için maziyel « başkalarının üstüne bas- mamayı ve şerefli tarihimizi #ğret- tiler, Biz Yunus Emre gibi bu vatan- dayanma ki gençlik heyecanımıza bağıştıyın. Eğer sizin fikrinizce dindac ol mak, yani Akif gibi, eğilmiyen, sa-| tılmıyan, insanlığın ve faziletin tim-| sali bir Müslüman olmak bir irtical ise, başkasının yüzüne bir lekedir| diye yapıştırmak istediğiniz bu pa- ye korkarım ki ebediyen size nasip) olmıyacaktır Kemal dedik, berbattır. dediler. Akif diyoruz, sus, dindardır o - de- diniz. Fikret, desek, eminim ki, bi rak şu Kollej bozmasını diyen seci- lunacak memezlik, bu - kaskançlık| izler Bu çekç niye? çösterdikleri ve mesullerin bir ân Hiç olmazsa bu buğıranlar, bağır-İ vvel meydana çıkarılmam için çar dıkları kadar olmiya çalışsalardı â İ Karklarıdır. İşte bu mebusların L ide onların da hatıralarını tâziz e-) ürmleri bu vesile ile hâdiseye karışı decek bir nesil gelirdi. GÜ maktadın Yarın memleketi ele alacaklarıni — Doğruluğu, fazileti ve yurt ge- kaymet / hükümlerinin — mes'uliyetiğ verliği kendisine her zaman en bü- kendilerine alddir. yük şiar edinmiş olan gazetemizin, Bütün söylenenlere rağmen “nefi ortada bir delil yokken hiç bir vax yaptığınızı biliyoruz. tandaşı itham etmiyeceği gayet ta- Kervan yürüyecektir Mtr Tb Fakülteii Bu cümlemizden kötlü bir mana Far çıkaran ve bunu kötü bir jurnaleş zihniyetile ortaya atan gazetelerla bu hareketi karşısında nekadar te. Tet ve Mi eni insan da başkasının İ essüf edilse azdır. Bu vesile ile hak- kada. hürm in sinac | kımızda sarfedilen kötü sıfatları dir. Bilmiyenler işitsin! aynen kendilerine iade etmeyi ble Salihi Güvenç — meslek vazifesi telâkki ederiz. L ae AD E İ D aei ö zi EERE CÜĞ DA v bi aei L ÖL G aa aç S a eee aS SAÇ d F Gd ç DeD SS b K l aa A l aa a eee G S r a D Kd gel