4 Mayıs 1950 Tarihli Yeni İstanbul Gazetesi Sayfa 1

| Bi #ati MA A, o 1757 Santral Beyoğlu - Müellif Caddesi 6 - 8 Abonel Türkiye İçin enel MÜSTAKİL GÜNLÜK GAZETE Telefon: 44756 -4 Posta Kutusu 2100 Beyoğlu Hara' oslanader ” K, mühdir Tesit edeni HABİB EDİB TÖREHAN Telgraf Aâresi: Hetlo. Istanbul İÇ ve DIŞ POLiTiKA 3/V/1950 Propaganda ve “seçmenlerden beklenen Medeni cesaret SEÇİM propagandası toplantı- larında söylenen nutukların bambaşka bir özelliği vardır. Kürsüye çıkanların bilgi ve kül- tür seviyeleri, mizaçların birbi rinden ayrı oluşu nutuklara, muhteva bakımından, bol çeşit- lenişler verirse de çerçeve de- ğişmez, ana renk silinmez. Nu- tukların hedefi bellidir. ve sö: lerin arasından aldatmayan bir açıklıkla görünür: Seçmen yı- ğınlarını ilkönce okşayarak ha- zırlamak ve ondan sonra da coş- turmak, heyecanlandırmak, her- kesin bildiği bir deyişle, kazan- mak Jâzımdır. Dikkat edilirse görülür ki: Bütün seçim nutuk- larının böyle bir örgüsü vardır. Seçim propagandasının yazılı tarafı da başka türlü değildir. Nutuklar, umumiyetle, gönülle- re nasıl doğarsa öyle söylendik- leri için, çok defa, dumanı doğru tütsün dediğimiz bir üslüptadır. Çünkü: güzel söz söyleyenlerin, çetin fikirleri herkesin anlaya- bileceği bir sadeliğe büründü- rebilenlerin sayısı her partide bol değildir. Halbuki: milyon- larca insanı içine alan geniş pro- paganda faaliyetlerinde hatip İhtiyacı çok büyüktür. Yazılı propaganda, sözlü propaganda gibi çabuk gelip geçici bir ma- hiyette olmadığı için daha iyi düşünülmüş; daha iyi işlenmiş bir renk taşımak zorundadır. İster sözlü, ister yazılı olsun, seçim propagandaları; dinleyen. lerde veya okuyanlarda fikir ve heyecan sürprizleri uyandıran geniş hudutlu mefhumlardan, vecizemsi anlatış tarzlarından hoşlanır. Çünkü: propaganda- cılığın en büyük tesiri, mefhum- ların olduğu gibi vecizelerin de tefsirini dinleyenlere veya oku- yanlara bırakmaktadır. Sözge- milli irade, halk efkârı, hürriyet, ilh., gibi mefhumların tefsiri bilgi seviyesine göre de- ğişir. Propagandanın aradığı şey de heyecan birliği“olduğu için bu birliği dağıtması muhte- mel olan tefsirlerden çekinmesi pek tabiidir. Bizim seçim pro- pagandamız da bu yığın ruhi- yatı çerçevesinde gelişmektedir. Seçim hazırlıkları zamanların- da her parti, aydınlara olduğu gibj gençliğe de ehemmiyetli bir propaganda payı ayırmak z0- Tundadır. Bu maksatla yazılan yazıların kendine göre değerleri ve özellikleri vardır, ve parti tezlerini tefsirlendirmek vazife- si, daha ziyade, tanınmış imza- lara, yetkili bilginlere düşer. Son zamanlarda bu konu üzerine ya- zlan yazılarda, — propaganda edebiyatımıza yepyeni bir mef- hum daha katılmaktadır: Mede- ni cesaret. Öyle anlaşılıyor ki: Milli ira- denin, medeni cesaretle destek- lenmesini lüzumlu gören parti- lerimiz de vardır. Türk demok- rasisi edebiyatında çok — tuhaf bir yenilik yaratan bu medeni cesaret mefhumu, hiç şüphesiz, sandık başına giden seçmenin sosyal bir kahraman gibi düşü- nülmesinden ileri gelmektedir Oyların gizli verildiği — hatırla: nirsa, Türk seçmen y pu: sulasını sandığa atmasını neden homerik bir hareket gibi de- ğerlendirdiğimizi anlamak güç- tür. Aynı yazılara göre, yeni Seçim Kanunumuz, üstelik dün- yanın en iyi kanunlarından biri olursa... Bizim yeni seçim edebi- yatımız, bu medeni cesaretin gösterileceğine — inanmaktadır. Demi rde seçimlerin bel- libaşlı bir hedefi vardır | temayülleri anlamak ve etmek. Bu ise tam pratik bir şeydir. Çağımızın hiçbir ilim-adamı seçmeni cemi- yetine meydan okuyan bir kah- Taman gibi düşünmemiştir. Bil- gi adına yapılan bu çeşit pro- pagandalar, gerçekten tuhaftır. Demokrasi, seçmeni vazifesini yapan bir vatandaş olarak dü- şünür. Seçmenden n ret bekleyen bir demi yalnız bu çeşit fikirleri ileri sü- renlerin hayallerinden - doğmu: uydurma bir demokrasi'dir. Biz buna dağbaşı demokrasisi diye- bil'iz, Bizim demokrasimiz böy le değildir elbette... tesbit mânasiyle * *kk Parla $ SAA (AFP)— Tryeve İde 10 mayısta Moskovaya gider cektir. TLake Succoas, 3 AA (AFP) T yake succese Geki iyi haber a. Ja — çevrelerden ima “eaidigine göreTeyeve Lle Bin Maşkoraya seyahati haberl, Genel — Sekrete Tn İagiliz ve | Franmız Bakan ları ile yapacağı müzakereler ner Ücesi kararlaştırlması gerektiği halde, bu çevrelerde belirtildlgine göre, Genel Sekreter Landra- ve Pariste yaptığı müzakerelerin ter meli üzerinde Moskova devlet «- damlariyle faydalı görüş tentileri Yapacağına kanaat getirdiği zar | man Moskovaya gitmeğe karar verecektir. Tryeve Lle'nin yanında Birleş miş Milletlerdeki - Sovyet murah: ras heyeti Genel Sekreter. Yar dımcım Zinchenko'nun bulunması da, zaten Genel Sekreterin Avru: Pa başkentlerinde yaptığı türneyi Moskovaya kadar uzatmak. İti | —zaslini hesaba kattığına bir işaret teşkil edilmekte Jâ. Lake Success 8 - AA ter) — Genel (Rev- hareket H ndistan, Pakistana Amerikan yardımı Washington 3 AA. (Unlted Press) — 'Yetkili kaynaklardan. bildirildiğine göre, bugün Birleşik Amorikaya ge len Pakiatan Başbakanı Liyakat Âi Han'a, İleri gelen Amerikalı şahsiyet- ler, Güney-doku — Asyaya — yapılacak Yardım. programından bahsedecekler- dir. Pakimtanla Hindistanın bu. pre Tama dahli olacakları ümit edilmekte. Liyakat Ali Han'ın da — müşahede edeceki veçhile, Birleşik ”— Amerikada Mevcut kansat, Hindistanla Paklatan u Azyanın istikrara — Kavuşacağı halledilmesiyle, gerek / Pakis: Beklenmiyen bir hâdise Rusya, Avusturya Tryrve Lle sulhu için müzakerelerin başlamasını istedi Londra 3 (AP) — Sovyet Büyük Disisleri Bakan. yardımcıları a Yağakerülerde Basyiyı takali den Zarubin, perşembe günü toplan eee r p Barerİreyenldiree reketinin sebeplerini izan etmiştir. SULH YOLUNDA GAYRETLER Trygve Lie 10 Mayısta / Moskovaya gidecek Soylendıgıııe göre, Genel Sekreter, bılhassa, Stalin'le görüşmeyi arzu etmektedir etmeden önce başkomutan Sta- | din ile görüşece- ini ümit ettiğini söylemiştir. ler Lle'nin Sov- | yet Dişişleri. Ba- | kanı Andrel — Vi gineki'yi görmek- le iktifa etmek mecburiyetin d e Kalacağına inan- maktadırlar. Genel Sekrete- rin bir zamanlar Birleşmiş Milletler nezdinde, Sov- yet Heyetinin başkanlığını yapmış Başbakan Yardımcısı Molotofu da görmesi muhtemeldir. Paris, 3 - ALA, (Reuter) — Bir- leşmiş Mületler Genel Sekreteri Trygve Lle gelecek çarşamba gü- Nü Moskovaya harket edeceğini 've soğuk harbe son vermek için yeni ve büyük gayretler sarfedil- mesi hususunda Stalinle görüşmek Ümldinde olduğunu bügün bildir. miştir. Lle, Güvenlik Konseyinin mu- ayyen zamanlarda dört — büyük devlet merkezinde devlet adam- Jarına — mahrem ve samimi gö- rüşmelerde bulunmak imkânını ve- recek toplantılar yapması hak- kandaki bir- plân üzerinde görüş geh isliranindir | Evvelki gün Washington'da karşılanan Liyakat Ali Han Nehru ile sant 1045 te il ve ilçeleriyle 'kısa bir konusma yapmıştır. Zelzele İzmir ve civan korku geçirdi Menemen Hükümet binasının duvarı yarıldı. Bir genç yaralandı yer Bir duvar yarılmı te olan Mehmet Talkamıştı Zelzeleden sonra giddetle başlıyan akmur bir saat kadar devam etmiş Üre Vali 'muavini ve Jandarma Ko- mutanı Menemene giderek “Hükümet konağındaki durumu tetkik etmişler- KANDİLLİ RASATHANESİNİN VERDİĞİ MALOMAT Kandilli Rasathanesinden dünkü yer armıntısı hakkında gu malümatı al dik: “Biri bu sabah saat 10 u 14 dakika 28 ganiye, diğeri 11 1 27 dakika, 80 yaniye geçe orta giddette Iki yer sar- intim kaydedilmiştir. Her iki depre- ala merkez Üssünün — rasathaneden 00 kilometre mesafede olduğu hesap- anmıştır. Cihet tâyini için elde KAf imkân ve. vesait / bulunmadığından — bunun takriben Gerede ile Çerkeş arasında olması küvvetle mühtemeldir., Londra Konferansına hazırlık Batılılar, Asyada teşebbüsü Ruslardan almaya çalışacak Soğuk harbi kaybettiklerini kabul eden Batılılar, Avrupa müdafaasına Almanyayı dahil etmek istiyorlar âra 8 AA (Ünlted Prosa) Gelecek “hafta Londrada - toplanacak Üç batılı Dişişleri Bakanı, sokuk. har: ederek. Konferandsı açacaklardır. — Konferansın asil gayesi, Asyada Sovyet Rusyaya geçmiş olan teşebbir Sü ekrar ele alabilmektir. Bu husüsta tam malüâmat - sahib Si geçmiş olduğunu Ve Güneydoğt (AFP) — v iterek Avrupa memleketlerinde 'Gakeri ga) Tetlerin “arttrılması “zarurldir. *B artlar dahilinde sarfedilecek bu ga lir. Frar BZ ve İagilizlerin yaptıkları ciddi it Tazlardan baska Almanlara bu silâi luraa olsun; Dean Achesoi Başlıca enAlşenin, Avrupa m: 'nin gayretlerini fazlalaştırm ide etmek olduğu sanılm Bi Acheson 6 mayısta Avrupaya harek: de yaplığı beyanata ne diyeceği soruk düğu / zaman Bakan, açikça cevap Yermek İstememle, fakat bir çok me Seleler için vaziyetin o zamandan da Ha Parlak olmadığını söylemiştir. 'ACheson, 6 mayısta uçakla. Parisı Hareket edecektir. doğru Demirkonağa giderek İzmir Belı Sayın İnönü, aynı salonda bulunan gaze. bll, güphesiz İzmir, 8 (Hususl muhabirimiz bildiriyor) — Seçimler arifesinde Exe böl- geşinde Sir tetkk mezisine çıkan 'Bayın Devlet B İnönü ve C. H. P. Genel Başkan Veklij Hilmi Uran bulunduğu halde saban imiz, refakatlerinde rdir. Ezenin mubtelit len heyetler ve pek kalabalık bir halk kütlesi, kargılamış ve hararetil a D. P. l Baskanı Cumhur Başkanı, halkı ve kar tezahürlerde bulun: Ekrem Hayri Üstündağın dayanları neşeli gör: Benimle konuşmak İstersiniz er yerde vatandaşları canlı, 'Gazetecllerle konu Jarına benzer. Car amizadesi, koşan hayvanını ya. fiş sonuna kadar takip etmis, birin. Ciliği ” kazandığını — görünce Sından ölmüz. Bu defa bizim geçir. dikimiz seçim yar Böyle bir vaka olmuş. üzüntü İ rendim. At yar budur. Bazan kaybeder, ma yüzü buruşur ve bahanelı Ter. Bir hafia sonra cereyan ede cek büyük seçi olsun, kadere boyur lecektir. Bunun milletçe hede ettim. - Şansımız olur da kaza- Birsak, yeni bir hamle yapacağız. Uyumak devri geçti artık”” İktidarda iken (muhalefeti kas- dederek) bütün tenkidlerinize taham. 'mül gösteriyordum. — Hele bir kargır ıiza geçeyim de görün. Ben, bu mev. iktan — gelmedim. mücadele ede ede geldim. Bu Cumhur Başkanımız, tekrar muha- deteti İma ederek. nerim. — Siz de bunu görür ve beğe nirsiniz. Seçimlerden büyük bir mik letin bütün olgun vasıflariyle çıkaca” B Bir arkadaşım, yarınki konuş mamın yerini” sordu. Cumhuriyet Meydanında — konuşacakım. — İzmir, 'benim en çok söz söylemiş olduğum yerdir. İzmir, gene bana en çok söz Söylenen yerdir. Ben, burada İzmir: de (gülerek) muhalefeti dostluğumla Yeneceğim, Cumhuriyet Meş Atatürk heykelini ben açmıştım. O meydanda bana çok iltifat edilmiştir. Gene © meydanda söylenilenlere ce- vap vereceğim.” 'Bundan sonra, bazı tecilerle iatifeler y Başkanımız, D. P: latesinde 'aday adedine — bakarak İistelerini dolduracak başka kimseler bulamadılar” 1âtifesinde bulunmuş ve gene D. P. listesinde kadın adaylar Tn azlıkına işaret ederek : “Demek ki, biz onlardan kadın aday bahsinde 6 misli fazlayız. İnkılâp bahsinde de gene 6 misli öndeyiz. Yoni Türkiye in Üc, beş vasfı arasında bayanlara tanıdığı haklar başta gelir. — Ben, gimdi “ muharebe meyda- nindaki — kumandan iibiyim. Vazife ieabini yerine getirmek ve vazifoler “Ben, bunları ye. Fini vatandaşlarıma - aniatmak İçin Canla “başla / Çalısıyorum. Bir gün Milletim bana : “Artık #enin zamar nin geçti” derse, minnettar — olmca. Bim. Ömrümüz muharebeyi kazan. Jak için vazife başında bulunmakin geçti. İhtiyarımla memleketimi türlü İhtimaller “karşısında birakıp gide- mem. Çekilirim ama, bu defa kar Şıya geçer, mücadele eder, uğraşırım. Gekilirim, demem budur, Cumhür Başkanımız, basın aflesine ütifatta bulunurlarken, tekrar. muhar defeti kasdederek, sözlerini - göyle bi. tirmişlerdir. Seçimi kaybedersem, gam ye nize geçmiyecek) derim seçim gününü beklediğini | d İnönü İzmirde gazetecilerle konuştu “UYUMAK DEVRİ GEÇTİ ARTIK..,, Bir hafta sonra cereyan edecek seçimlerin neticesi ne olursa olsun kadere boyun eğmek lâzımdır “Ben, İzmirde muhalefeti, dostluğumla yeneceğim” Karşılama merasiminde D.P. İl Başkanı da bulundu. Devlet Başkanı, İzmirde bugün mühim bir nutuk söyliyecek Profesör Kenan Gazetemizin sanat müşavi Müsabaka, birincisi Profesör Kenan Temizan Arap Memleketleri Müşterek Emniyet Paktı Kahire 3 A.A. (Afp) — Bugün öğ- leden sonra yapılan Bakanlar Kuru- ha toplantısından sonra demeçte bu- dunan Misir Dişişleri Bakanı Moha- med. Salâhaddin Bey, müşterek em- niyet paktının önümüzdeki 1000 ma- yısta, Arap Birliği Siyast Komite- Sinin yapacağı — toplantı / sırasında Arap memleketleri dişişleri - bakan- darı tarafından imzalanacağını söy. lemiştir. Geçen sefer müspet bir n üce alamıyan 4 Kü toplantıdat Sohuman, Bovin, Vişinaki ve Achoson vanibüila lli İENİ İSTANMUL'un Kupaı'lu' İÇ SAYFALARDA İKİNCİ Memurların seçim propagandası Doç. Dr. N. Kunter UÇUNCU Türk propagandası için temel prensip ğuz Türkkan BEŞİNCİ Dış sergilerden milli istifade Faruk A. Sünter ALTINCI Dünyadan sinema haberleri SEKİZİNCİ Resimlerle dünya aktüalitesi Dün saat 16 da Eyüp Merkez Okulunda Eyüp İlkokulları Yavrukurt İzel Teşkilâtının kuruluş töreni yapıl muştır. Yukardaki resimde yavrukurt- lar görülmektedir. Marshall Plânı afiş müsabakasını Temizan kazandı heyetinin misafiri olarak Paris'e gidecek Ankara, 3 (Hususl muhabirimizden) — Marahali Plâmı İktisadi. Yardım Heyetinin açmış olduğu aflş müsaba- kasını gazetemiz adına hazırladığı e- 'Profesör Kenan Temizan kazan. Ankara, 8 (A.A) — Marshali Plâm lemleketlerinde — yapılmakta olan ar isabakasının Türkiyedeki kumu #0Dü ermiş ve mükâfat kazanan eser- ler bugün Güzel Sanatlar Genel Mü- dürü Necli Kâmm Akses tarafından Tân edilmiştir. Mületlerarası mevzu üzerinde yapılan afişler Sında İatanbul Güzel Sanatlar Akade Talei profesörlerinden Kenan Temizan Birinciliği kazanmıştır. Profosör Te mizab'a göre Avrupa memleketlerinin miştir. Mükâfat / kazanan - eserler, — Güzel Sanatlar Akademisi Direktörü Zeki 'İzer, Ankara İkinci Sanat Oku: M öğretmenleri. Fo Yada ve Vatan gazeti met Emin Yalmandan Türi tarafından tâyin edilmiştir. Profesör Temizan bu eseri ile S00 İkincllii ve diki halde Lüle- Burgazda. askerliğini yapmakta/ olan yedek subay Namik Mayık kazanmış Ve Güzel Sanatlar Akademisi okurlu Tından Thami Atinc de 200 lira ve ü Güncülüğü kazanmıştır. 'Mükâfat kazanan üç eser, Pariste yapılmakta olan büyük müsabakaya İstirak edecektir. Bu müsabaka ma: Yis'ayı Ortalarında yapılacaktır. Şökret ve kudretii arkadaşlarının iniz üyetlerini görtermek fır Gitiklerinden ve takdir 'dan dolayı büyük mem” Büniyet — duymaktadır. — Arkadaşımız Kenan Te kanın Jüri REFİK HALİD ISPARTADA İsparta 8 (Husust muühabiri- miz bildiriyor) — Değerli Bdi 've muharrir Refik Hallâ Karay hâlen şehrimizdedir. 4 - ? ma- yısta Antalyada ve da İskenderunda b Jacaktır. Karay buradaki . tet- kiklerine devam etmekte ve 40 sene hasret çektiği yurd top- yaklarını adım adım - incele- mektedir. —T y 4 4 4