3 Mayıs 1950 Tarihli Yeni İstanbul Gazetesi Sayfa 1

3 Mayıs 1950 — Çarşamba S uu a vYw N İ N | Ds! | ' | | ' Ö | | « (i AA V K . AM d & d 5 Beyoğlu - Müellif Caddesi 6 - 8 Aboneı, “Türkiye İçin eeneliği 2 MÜSTAKİL GÜNLÜK GAZETE İlânları Snci sahifede santimet Telefon: 44756-44757 Santral —— © Posta Kutusu 2100 Beyoğlu ber gy Tp ağl Tesis eden: HABİB EDİB TÖREHAN İler: meytellma: NRN Tn Telgraf Adresi: Hetlo. İstanbul İÇ ve DIŞ POLiTiKA 2/V/1950 Secim beyannamelerini bekliyoruz D ÖNE kadar, v yahat memlekette yapılmakta o- lan seçimleri, alâka ile biz takip ediyorduk. Bugün, dünya, bizim seçimlerimizi takip etmektedir Bu noktayı, bilhassa partilerimi- zin gözönünde tutmaları lâzım- âır. Bundan bir müddet önce, par- tilerimizin birbirleri hakkında besledikleri kanaatler, tereüme edilip yabancıların bilgisine arz- edilecek neviden değildi. Yeni Se- çim Kanunu, bu çirkin havayı külliyetli ölçüde tâdil etmişti. Fa- kat “Bu kanunun acaba tatbika- t nasıl olacaktır?” diyenler var- dı. Bugün memnuniyetle müşa- hede edebiliriz ki, bu merhaleyi de arkalarda bırakmış bulunuyo- ruz. Zira, partilerin kendi nam- zetlerini tesbit etme işinden nam- zetliği ilân edilmiş olan vatanda- #ın soluğu doğru kendi seçim böl- gesinde almasına kadar, her ha- zeketten, her gözden, her değişik- likten, işin ciddi olduğu anlaşıl- maktadır. Gerçi, seçime ait olan vazifele- rini yerine getirmek hususunda, partilerimiz henüz aynı hizaya gelmiş değillerdir. Meselâ, Cum- huriyet Halk Partisi, milletin hu- zuruna, Avrupai mânâsında bir seçim beyannamesi ile çıktığı halde, Demokrat Parti, aynı işi henüz yapmış değildir. Yapacak mıdır, yapmıyacak midir, bu da belli değildir. Demokratik rejimin memleke- timizde yerleşmesi, buna dair o- lan usüllerin evvelâ bilgimize ar- kasından terbiyemize ve bunu ta- kiben de, sadece âdetlerimize gir- mesi ile kabildir. Nasıl ordu mef- humu, her memleket için bir as- keri talim ve terbiyeyi şart ko- şarsa, siyasi parti mefhumu da, her parti için: Teşkilâtında, si- yasi toplantılarında, parlâmento faaliyetlerinde ve bir de kendi se- çim formaüitelerini tamamlama- sında, bütün medeni memleketler- ce kabul olunmuş kaideleri tatbik etmesini emreder. bu Seçim formaliteleri derken, lis- telerin seçim kurullarına zama- nında tevdi edilmesini kasdetmi- yoruz. Bir partinin, milletin hu- Zuruna, icap eden — merasim ile çıkmasını kasdediyoruz. Kendine siyasi parti muamelesi yapılmasını isteyen, memleketin her tarafında milletvekili namzet leri gösterebilen, ayrıca da, ikti- dara talip olan bir teşekkül, ge- lip kendine rey vermelerini iste- diği segmenlere, hem, yeni teşi devrede devlet idaresi gibi son derece geniş ve mesuliyetli bir işi hangi hesap ve tekliflere istinat ettirdiğini resmen ve bir taahhüt şeklinde arzetmeli, hem de onlara bunu münakaşa ve mütalâa ede- cek kadar zaman bırakmalıdır Vatandaş partilerin - birbirin den ne itibarla ayrıldıklarını, bunların - programlarından çıka- ramaz. Programlar, ona değil de bu partiye intisap etmek içindir Zat&n, hiç bir parti, programını bir veya birkaç teşrii devrede ta hakkuk ettiremez. Ettirdiği gün çünküi, yeni bir program kaleme almak yahut yerini başka bir partiye — bırakmak — durumunda kalın. Bu sebeple, demokratik mem- leketlerin siyasi partilerin, her seçim devresine yeni bir. plat- form yani, o devrede başaracak- larını hesaplayıp bu hususta ta- ahhüde girebilecekleri işlerin bir zübdesi ile girerler. Bu suretle, f teşkil ederek milletin huzu- 3 çıkarlar. Seçim beyanname- un için kaleme alınır. hmal eden bir - partl, ahatsiz bir duruma dü. hem de her seçmenin seçmek ni bundan ve bunu on- tefrik etmek, ayırmak hak- kına tecavüz etmiş olur. Daha d bu hakkın lâyıkiyle is- timalini temin edecek bir hizme- ti ifa etmemiş sayılır. İşte bu bakımdan, vazifesini lâyıkiyle yapmış bir Cumhuriyet Halk Partisine mukabil muhale- et partilerinin bu işi bugüne ka- ar ihmal etmiş olması, hiç de müsamaha ile kargilmacak bir hareket değildim söğr ddi İngilterede işçilerin atlattığı en son tehlike Muvafakat: 278 Muhalefet: 278 Bir telefon muhaveresi, İngiliz Kabinesini kurtarmış oldu Sehrorder Londrayi — zt yapmıştır. ayan Lt Tülee lle Londra, 2 (Ap) — İşçi Hükümeti | bu sırada Kamara, Ulaştırma bütçe- dün gece, mühalefetin, — Ulaştırma | sinden tenzilât mevzuunda rey vere Bakanlığı — bütçesi mevzuunda hiç | rek lehte ve aleyhte 278 kişilik bir beklenmeyen bir anda yaptığı bir ta- | ekseriyet hâsıl etmiştir. Ancak böye arruz neticesinde, bir tek reylik bir | Je bir durumda rey verebilecek olan ekseriyet temin etmiştir. başkan, partisi lehinde verdiği rey ile dürümü kurtarmıştır. Granville: “Reyimi kullanmak için dönmeye vaktim var” — sanıyordum demiş, fakat ne tarafa rey vereceği- ni bildirmemiştir. Ancak bütün Libe- Hükümet aleyhine rey Reyler sayıldığı zaman, muhalefe- tin 278 rey verdiği ve Hükümetin de 219 rey aldığı görülmüştür. ki, bu, İşçi Partisinin bundan beş sene evel iktidarı aldığından beri elde etmiş olduğu en hafif ekseriyettir. Avam Kamarası, reye müracaat edildiği zaman, 278 reylik iki tarafa ayrılmıştı. Mesele Ulaştırma Bakan &ı bütçesinden 1.000 İngiliz lirası tenzilât yapılması idi. Bu durum kar yısında ancak pek fevkalâde hüllerde rey veren müzakere başkanı Ki düin, lerden James Milner idi, partisi lehinde rey vererek durumu kurtar- Bir telefon muhaveresi Londra, 2 (Ap) — İşçi Hükümeti. ni dün gece Avam Kamarasında mut- mişlerdir. İneiliz Liberalleri ikiye ayrıldılar Londra, 2 AA. (Reuter) — Lord Roading ile Lord Renneli'in geçenler- de Liberal - Partiden — Muhafazakâr Partiye geçmeleri ileride tatbik edi- lecek siyaset hakkında Liheraller a- asında ayrılık ”— olduğu — yolundaki söylentileri teyit etmiştir Şübât ayındaki genel 8: ticesinde Bazı Liberaller, aleyhtarı oy'un dağılmaması lüzü- munü teslim etmişlerdir. Jak bir. mağlübiyete — uğramaktan | — Diğer Liberaller, Liberal Partinin kurtarmış olan Amilin bir telefon| elân Muhafazakârlarla Sosyalizm - mühaveresi olması küvvetle mühte- | — rasında bir tercih payı bıraktığı ka meldir. naatindedirler. Yapılacak / herhangi bir kozlisyonun partiyi ortadan kal- dırmasından çekinmektedirler. Liberal Parti mensuplarından Ed- gar Granville, telefona çağırılmış ve Suriyede 300 komünis nümayişçi tevkif edildi Truman'ın doktoru, Suriyede Amerika aleyhinde yapılan iftiraları tetkik için Şama geldi Demirsporluların yaptığı bir maçta hâdise çıkarmak isteyen 7 komünist, dün tevkif edildi am, 2 (Hususl muhabirimiz bildi-| kat yaptıktan sonra Beyruta gitm riyor) — Suriyedeki nazik dürümü| - tir. önlemek maksadiyle şimdilik bakan- | — Beri taraftan nümayişçi komlnist darın değiştirilmesi — bugün toplana-| lerden 300 kişi tevkif edilmiştir. A- 'ak olan Arap Birliği toplantısından | merikan Eiçiliğine atılan / bombanın sonraya birakılmıştır. Elçilik memurları tarafından konul. 'Truman'ın husust doktoru, dün Şa- | duğu haberini yayan gazeteleri Ame- ma geldi. Ziyaretindeki maksat Ame- protesto etmiştir. ika aleyhinde yapılan iftiraları ma-| — Halepte bülünan Demirspor. isim- hallen tetkiktir. Mumatleyh, Ameri- | İ Türk futbolcuları ile yapılan ma asında hâdise çıkarmak İsteyen kişi tevkif edilmiştir. * Suriye öğretmenleri grev yaptılar Şam, 2 (Hususl muhabirimiz bildi Suriye öğretmenleri dün kanın Şam Elçisi ile uzun bir mülâ. ÇK Yeni bir sel felâketi Suların hışmıma uğrayan n Polatta 13 can kaybı var, || * 100 kadar da ev yıkıldı S Liyakat Ali Han Washington'd getirmiştir. 100 den fazla evin Üİ vaahineton, 3 (YİRS) — Liyakat müştür. Hayvan vemas |Kaa ramaa'ız Bi ayfatı da olmakla beraber ka — İİ <Hyorlardr Yabancı dip Ktit aei telible Gön sonra Âli'Han 've Trinan ot Alnean vçe Ünü aa. || ğ ERP BN ümeeti | - precendiemir y c Bd Graziani, 19 seneye mahküm edildi Jat kasaba atandaşların Zardımanı | ve ; gefkatlerini bek- n — 7 lemektedir. | M yti B ee ee li Ankara Radyosunda umuml olduğumuzu söyliyen Başbakan, 'nunun demokratik yatandaşların, lâyık gördüklerini Ankara, 2 (Hususi) — Başbakan Günaltay bugün yemleket meseleleri üze- Tinde uzun bir konuşma yaparak seçimler arifesinde milletvekili yurdun iç ve dış durumunu anlatmış ve Bakanlıkların bir #enelik çalışmaları hakkında izahat vermiştir. Çok partili bir rejimin 'başlangıç buhranını geçir dikten sonra, emniyetli bir seçim' devresine girmekte Seçim Kanunu: mleketler için örnek olabilecek bir tekâmülde bütün millete mal edildiğini anlatarak çmek hususunda: tam bir ferahliğa ulaşmış. bulunduklarını ilâve etmiştir. Sözü dış siyasete getirdiği zaman, Baş- Başbakanın radyodaki konuşmasını 3 Üncü sayfa- mizda bulacaksınız. Başhkanın memleket meseleleri etrafında konuşmas] “Kmniyetli bir durumla seçime girmeyi sağlamış bulunuyoruz,, Türkiyenin Amerikan yardım plânına alınması sayesinde, memleketimiz için dış kredi bakımından çok faydalı kalkınma kanalı açılmış bulunmaktadır bakan, & senedir devam etmekte olan soğuk harbe kar- # Türkiyenin azimle mukabele ettiğine işaret etmiş ve Türkiyenin emniyet ve istiklâlinin Amerika için ha- yatl bir ehemmiyeti olduğunu trininin bu devrede dünyaya ilân edildiğini söylemiştir. Batı âlemiyle, tarihin hiç bir devrinde görülmemiş bir işbirllği sağlamış bundan sonra Bakanlıkların çalışmaları hakkında ra- kamlara istinat ederek izahat vermiş ve sözlerini bitir. 9 bildiren Truman dok- olduğumuzu ilâve eden Başbakan, Arap siyasetinin yeni istikameti Ürdünün Arap Filistini ilhakı, bir emri vâki telâkki edilecek Kahire, 2 (YİRS) — “Arap siyase tindeki yeni istikamet” başlığı altın. da bir makale yazan “EL Misri” ga. zetesi, Ürdün meselesi hakkında si. bir yazı neşretmiştir. lan “El Misri”, Arap Filiz dün tarafından ilhakını olacağını / yazmıştır. Gazete, ve etmektedir. Meselenin bu şekilde ortaya atıl- masının diğer bir sebebi, Arap çev relerinin Britanya ile anlaşmaya me- yilik olduklarını gösterir. Sundi Arabistan Milli Savunma Washington, 2 - AA İktisadi. İşbirliği İdare, Panl Hoffman'ın bügün bildir diğine göre Stalinin ölümü kom eh atiçlaşrnamenağran bemeani Af 'Ticaret Odamnın 38 inci yıllık-top madan - halefine 5 tir. Böyl peyk devletler de Kremlin ile ala: | ğem'en Kotkunç. diktatörlügün ı Avrupa kalkındırma programı ida- yasi Arap çevrelerinde şimdiye ka- dar yürütülen fikirlere tamamiyle zıt Vaft Partisinin resmi gazetesi o- inin Ür emri vaki olarak telâkki edilmesinin muvafık Arap memleketlerinin Arap Filistinini, Ür- düne emanet edilmiş bir bölge olarak telâkki etmeye hazır olduklarını ilâ- muştur. Bakanı bre Emir Mansur Parist Hi kazanmak Komünist tahrikâtından 6 kişi tevkif edildi Ele geçirilen vesikalar da, bu şahı: komünist proapgandacısı Ankara 2 (Hususl den) — Dün şehrimizde komünistlik propagandası yapan bir şahis tevkif edilmiştir. Bu şahsın evinde yapılan Aaraştırma sonunda elde edilen ipuç- Jarına dayanılarak İstanbulda ara malar yapılmış ve 6 kişi tevkif olun. muhabirimiz: Aramalar Erzurum ve Adanada da yapılmıştır. Tahkikata devam olun maktadır. Öğcendiğimize Ankarada Tica: tevkif edilmiş olan şahıs 1 mayıs do Jayisiyle şehrin bazı yerlerinde ko. Münizm . propagandasını yayan ba: Zı afişler yapmış ve yapıştırmıştır. “Stalin'in ölümü rejimi yıkar” raul Hoffman, diktatörlüklerde halef ile selef arasında daima karışıklık çıktığını söylüyor t Oda 6 hatip arasında bu- #i Üzerinde konuşmuştur. 'Harbin bitmesinden sonra Sovye Johannesburg'da 10 yerli öldürüldü /ların Ankarada tevkif edilen olâkaları olduğunu gösteriyor Verilen malümata nazaran bu hâ dise her yıl bir mayıs gününde tesa- düf edilen hâdiselerin bir benzerin- den ibarettir. Şehrimizde 6 komünist tevkif edildi Ankarada yakalanan — komünlet. de ilgili olarak şehrimizde de & kişi tevkif edilmiştir. Bu şebekenin mem- leketin bir çok şehirlerinde faaliyet- te bulunarak komünist tahriki tığı tesbit olunmuştur. Tstanbulda yakalananlar gu Pertev Varlı, Fuat İğdebelli, Ha- san Öztürk, Avni Öztürk, Neemed- din Ekesen. Salâhaddin Tarba. Bun- ların evlerinde yapılan araştırmada küvvetli delil ve vesikalar bulunma- Si neticesinde istinabe suretiyle ifa delerini alan Sulh Ceza Yargıcı ken- dilerini tevkif etmiştir. Öğrendiğimize göre Ankaraya gön- derilen sanıkların dördü talebe, biri memur, biri de işçidir. Asıl şebekenin Ankaradan idare e- dildiği anlaşılmıştır. Sanıkların ev lerinde ele geçen evrak ve broşürler. de bilhassa Amerikan yardımı aley vinde ve Sövyet Rusya lehinde yazı: dar bulundüğü. görülmüştür. sizi 5A ) Komünist diyarını neden terkettim ? Diş âlemle temas bir, Bövyet İktinaten ekonomlammin çürük Söyyet Rusyadaki İlmin İsci sınıfını biçbir. kapita Tlst memlekette imkân olamı cak bir nispet dahilinde çal Makta olduğunu öğrenmiştir. Bugün dördüncü sayfada okuyunuz ! YENİ İSTANBUL'un Kuponu İnönü ve refikası — 1Ç SAYFALARDA ; İKİNCİ Anadoluda Refik Halld Bursa DÖRDÜNCÜ Harplerin hesabını çocuklar öder BEŞİNCİ | 1949 sonunda Ziraat Bankası | Namık Zeki Aral lzmir_e ! gittiler Perşembe günü saat 18,30 da C. H.P. nin tertiplediği açık hava toplantısında mükim bir konuşma yapacaklar Ankara, T (KA) — Cumbür e- kanı İşmet İnönü, buzün aat 1130 da Heraberlerinde. Bayan İnönü, GHP. Genel Başkan Vekili Hilmi Uçan oi — düğü Ralde özel trenlesiyle — Temire Mülevecehen” sehrimizden / ayadlmı: lardır; Cumbur Başkanını, Millet Meclisi Başkanı Şürkü Saracok. İu, Başbakan - Şemseddin - Günaktay, Devlet Bakanı Cemli Sait'Barlar, Ba: kanlar, Danıçtay ve Sayıştay Başkan. Jarı, gehrimizde” bulunan, mülletyeki leri, Genelkurmay İkinci Başkanı, Ka ra, Hava ve Deniz Kuvvetleri Komu: Tanları, Dişişleri — Bakanlığı Umuml Hatibi, Ankara Valisi, Basın - Yayın Ve Türitm Genel Müdürl — Belediye Başkanı, Garaizon ve Merkez Komu: tanları, Emniyet Müdürü, askeri, mük ki erkân tarafından uğurlasmınlardır. Tadlki erkân tarafından uğurlanmaız Tardır, İzmir, 2 (Husust muhabirimiz bildi- riyor) — Sayın Devlet Reisimiz, yarın ökleden evvel İzmirin Alsancak itas yonunda İetikbal olunacak ve yarın aksama kadar istirahatle vakit geci. Teceklerdir. Vilâyet mahakmından aldığım mata Före Cumhur Bari sembe günü mat 1830 'da Cumhuri: Yet Meydanında CHP. nin hazırlar diği açık hava - toplantırında — İzmir Halkına hitaben 1880 seçimlerinin n önemli konuşmasını yapacaktır. 'DEP. mehafiline göre, Cumhur Bap kanınin bu seyahati Sx£ partizi sdmk atin prog- Tamını ve sayın Devlet Relsinin söye Tiyeceği nutkun en önemli pasalları: n CHLP. genel merkezi hazırlar 'tır. Her geye rakmen Cumhur Baş: kanının Ege seyahati gayet önemle Karaılanmıştır. garda, Büyük yapılmaktadır ve bu N B —BATILILAR ZİRMİ MARLEF Burbaskanlığına namzet gösterilmiştir. Sun! llkah ile maymun-insan nesli Üretilecekmiş (Gazeteler) İŞCİLERİN TERİNEE MAvATU NİN SANAKULLANACAKLARMSI Tzemeyanu ! BUNDANISONRA NASIL-EREVİÇIKARTACAĞIZ... -NEREYE BöyLE — HAYVANAT BAHÇESİ