10 Nisan 1950 Tarihli Yeni İstanbul Gazetesi Sayfa 3

20 Nisan 1050 YENİ İSTA Sayfa 8 Economist der; n Atlantik Paktı hakkında bir yazısı “Nazariyattan kurtulup, verimli Sahaya girmiş bulunuyoruz” * 1930 - 1940 seneleri arasındaki nazari fikirlere ve hayallere artık yer vermiyeceğiz” Londra, 9 ALA. (Lps) — Atlantik Paktını yorumlayan haftalık Econo. Mist mecmuası ezcümle şunları yaz- maktadır: Atlantik Paktı imza edileli bir se- ne, ve Genelkurmay Komitesi çalış- malarnın başlıyalı altı ay olmuştur. Fakat kuzey — Atlantik — bölgesinin müşterek müdafaası için genel stra- teli son haftada tanzim edilebilmiş- tir. Plânların hazırlık devresi bitmiş. tir. Savunma Bakanları, sistemleri. nin ilk tecrübeyi geçirmiş olduğu ka- maatiyle ayrılmışlardır. Şimdi hâdiseler nazariyat sahasın- dan çıkıp verim safhasına girmekte dir. Silâhların ve teçhizatın tek tipe tâbi tutulması ve müşterek müdafan İtalyada zelzele sıklaştı Roma, 9 (YİRS, A-A.) — İtalyayı marsan zelzeleler fasılalı olarak de- Vâta etmektedir. Kalabre (Regio)da Vükubulan bir yer sarsıntısı, sinema ve tiyatrodaki halkın panik içerisin- de binalardan fırlamalarına sebep ol- muştun, Livorno şehrini terkedenlerin sa- vış kırk binden fazladır. Roma radyosu dün akşam Sicilya- mın Catania bölgesinde yer sarsıntı- İaşi Vukubulduğunu — ve düvarlarla evlerin yıkılıp birçok ailelenin açıkta Maldığını bildimşitir. Harpten sonra Fransada ilk ticaret fuarı açıldı Havre, 9 (YİRS) — Ticaret ve Sa> 'zayi Bakanı M, Loubel, harpten be- Fi dlk defa olarak hazırlanan Havre fuarını açmıştır. Serginin açılma me- reşiminde Havre Belediye Reisi bir zütük söylemiş ve kalkınma işlerin. den bahsetmiştin. Sforzanın Milano — nutku Trieste de iyi karşılandı Roma, 9 AA. (Afp) — Ansa n Jansı, Trieste mareciyle verdiği bir haberde Kont Sforza'nın dün Milâ- hoda Trieste meselesi hakkında ver- diği beyanatın Trisete'de büyük bir memnunulukla karşılandığını bildir- mektedir. yapılacak iktisadiyatını temin için bütün ciddi / teşebbüsler paktın Üyelerini sandıklarından çok daha sıkı bir sürette birleştirecektir. Bununla — b yeraber, harp sanayil bir taraftan eski milli teçhizatı istihsal edip diğer taraftan yeni tek tip teç: hizatı stok ettiği zaman müdafan ha- Zırlıkları cektir. min mevcudiyeti ve Amerika, bir intikal devresi geçire Fakat Kuzey Atlantik Paktı. Ka 've ön Avrupa memleketinin.tam bir itimatla işbirliği yapmak istemeleri Batı Avrupanın sinirlerini kuvvetlen dirmiştir. 1930 ile 1940 arasını terek güvenlik Rurduğu hayallerin yeniden canlan: de etmemek Jâzımdır İran Kabinesi Tahran, 9 kuruldu AA (Afp) — Ali Man- ur bu sabah kabinesini TTemsilciler Meclisine takdim etmiştir programını Hükümet yıllık plânın bilhassa T tahakkukukuna hiz verilmesi ve iş. #izlikle mücadele Üzerinde durmak. dır. Her iki meclisin de güven oyu ver mesi beklenmektedir. Cumhuriyetçiler, bütçesinde ü dolar tasarruf Washington, 9 A A huriyetçi Ayan Üş yaptığı bir bütçesinin bilhassa askeri Jarla yabancı memleketlere faslından kısmak süretiyle iki Amerika buçuk milyon istiyorlar (Afp) — Cum- « Robert Taft dün konuşmada — Amerikan masraf- yardım içinde üç buçuk milyar dolar indi- rilebileceğini söylemiştir. 'Taft sözlerine devala Marshall Plânı 1950-51 yılı tahsisatı olan üç milyar 100,000,000 dolardan 500 mil 'yon dolarlık bir indirme yapılmasını tavsiye etmiştir. Yugoslav - Bulgar vaziyeti gergin Londra, 8 dün Bulgar Hükümetine nota — tevdi (Nafen) — Yugoslavya, siddetli bir etmiş — ve Bulgaristanı Yugoslavyaya karşı tecavüzkâr emel. ler beslemekle itham etmiştir. Goering'in definesi askeri nezareti altında Alman işçileri ge- çenlerde - bulündü- funu haber verdi- Zimiz 1 milyon dolar kiymetindeki 'Göerine definesi. ni meydana çı: karıyorlar. 'a Aiplerde. (Solda), kocası Prens Bernhard. (ort Kuvvet yoliyle Arap Filistinini ilhak etmek istemektedir Kahire, 9 A.A. (United Pres) — Dün Kahireye gelen haber- lere göre Kıral Abdullah'ın A- Tap Filistinin — ilhakına karşı nümayiş yapan Filistinli Arap- larla Hâşimi Ürdün ordusu a- rasında bir çarpışma olmuştur. Bahsi geçen çarpışmanın ta- rihi ve ne şekilde cereyan et- tiği bildirilmemiştir. Arap - Birliğinin, bu mesele halledilene kadar Arap Filis- tindeki seçimlerin tehir edilme- Sini Kıral - Abdul'ah'tan talep etmeyi düşündüğ.. bildirilmiş- Hâlen devam — etmekte olan Birlik toplantılarında Ürdün'ün sadece bir delegesi vardır. ve seçimlerin geri bırakılması ta: dlep edildiği takdirde onun da Birliği terketmesinden çekinil. mektedir Arap Filis üne dlha: kıni Kiral A düllch seçimlerle kat'ileştirmek niyetindedir. Amerikada yeni hava savunma sistemi K, 9 AA (Afp) — Dally sinde intişar eden bir Makalesinde Drew Pearson, 1 hazi- randan itibaren Birleşik Amerikada yeni bir hava savunma sistemi kuru: Jacağını bildirmektedir. — Bu sistem ayesinde avcı uçakları — Amerikan deniz ve kara hudutlarının herhangi bir yerinde her an müdahalede bulu: nabileceklerdir çeteler arttırdılar Washington, © (YİRS) Kong'dan bildirildiğine - göre, komü:- nistler tarafından işgal edilen ” Kan- ton'un küzeyle olan irtibatı, Milliyetci çetelerin faaliyeti yüzünden, kesilmiş. tr. — İki haftalık tatilini Alplerde geçirmeye karar veren Kıraliçe Jüllana da), kızları Prenses Beatrix (solda) ve Premses — Irene, hep / beraber 'Amsterdam hava alanında Bağdad civarında Sümerlere ait kitabeler bulundu Araştırma Heyetinin Amerikalı başkanı diyor ki “Bulduklarımız, Sümerlilerin daha o zaman kanun idaresi ve ferdi mesuliyet mefhumuna doğru ilerlediklerini göstermektedir" Philadelphia, 9 - ALA. (Reüter) —| dir. Burada yazar, mesleğinin iyi ta- Dün burada açıklandığına göre Bağ- | raflarını, kendisine olduğu. — kadar dad'ın 160 kilemetre güneyindeki ta- | başkalarına da açıklamaktadır. ihi Nippur şehrinde — Üzerlerindeki | — Daha bulacak çok gey olmakla be- yazıların mütehassıslar — tarafından | raber Sümerlilerin zamanına göre iyi dünyanın en eski yazısı olduğu bil- | gelişmiş bir ahlâk telâkkisi - bulun” dirilen 4000 senelik kil tabelâlar bu. | duğunu #imdiden söyliyebiliriz. Ki- Tunmuştur tabeler Sümerlilerin ” yavaş yavaş Bu keşif, aylarca hafriyattan son- İ ” yüksek bir cemiyet, kanun idaresi ve ra, ve 50.000 dolardan fazla bir pa | ferdi mesuliyet anlamına doğru iler: Te harcayan Pennayivania ve Chi- | lediklerini göstermektedir. cago Üniveritelerinin - #rkeologları | — Dr. MeCown'un bildirdiğine — göre, tarafından yapılmıştır. kitabelerden. biri mabude Nanshe'a İnsan tarafından — bilinen en eski | Aatfedilen bir duayı ihtiva etmekte ve ziral bülten addolunmakla — beraber | onu insanların sosyal ve ahlâkı ve. 750 tane kadar kitabe bulunmuştur. | fahla ililenen en eski mabude ola Nippür, Asürller. ve — Babilllerden | rak göstermektedir önce inkişaf etmiş olan Sümer'in dir | — MeCown, diğer bir kil kitabenin ni ve kültürel merkezi idi. de bir çiftçinin neyi ne zaman ve na- Araştırma heyetinin - Birleşik A-| sıl ekmek icap ettiği hakkında oğ- merikaya yeni dönmüş bulupan baş- | Juna verdiği nasihatları ihtiva et kanı Dr. Donald E. MeCown demiş- | mekte olduğunu — bildirmiştir. tir ki Bunü İnsan tarafından bilinen en Malik olduğumuz en eski tahsile | eski tarım bülteni olarak vasıflandı- davet yazısı bu kitabelerden birinde- | / rabiliriz. de, işinde pek çok resmi şahsiyetlerin u bir hususi tren İlk seferi yapmıştır. Laroche Saatte 104 kilemetre sür: $ dakikada Nis arasında da tamam vE lirse bu yolculukta Iki buçuk saatlik zaman kazanıllabilecektir. Resimde elektrikli tren, açılış töreni esnasında La inda. görülü Ahmet Mithat Efendi ve “Hasan Mellah,; fik Halid KARAY Yazan : R Ahmet Mithat EYKOZ Halkevi iyi bir iş yaptı: 'ndiyi anmamıza 'esile oldu. Beykoz, #on asırda iki popüler şöhreti - barındırmakla meşhurdür: Biri, o nefis fasulyenin kültürcüsü Ayşe Kadın, öbürü büyük dedelerimizle ninelerimize ilk ansiklopidik malümatı aşılıyan Ah- med Mithat Efendi. Şu var ki bu çok mühim adamın ismi, sonuna getiregeldiğimiz efendi. den mahrum kalınca mânasını ve mediülünü kaybediyor. Gazetelerde tören münasebetiyle bahsi geçen efendisiz bir Ahmet Mithat, bildiğimiz, sevdiğimiz, hayranı Ve minnettarı olduğumuz Ahmet Mithat Efendiye hi benzemiyor. Kanun veya emirleri makabline teşmil neden? - Nasıl ki Çelebiniz bir Evliya Çelebi olamazsa (Hasan Mellah) müellifi de efendi diye anılmadıkça gözlerimizin önünde iyice tecesalim edemiyer; bin bir Ahmet Mithatlardan birine benziyor. Eğer fasulye ıslahçısı Ayşe Kadın, bir Ayşe Hanım olsaydı hanım sözü resmensatıldı diyerek bi mübarek kadını ve fasulyesini sadece Ayşe mi yapacaktık Yukarda ((Hasan Mellah) 1 bilh redişimin — sebebi vardır Yalnız bizim değil, dünya sergüzeşt ve macera romanlarının en kuvvet- lilerinden biri o eserdir. Daha ehemmiyetli bir noktaya işaret edeceğim. (Hasan Mellah) bugün pek makbul olan macera romanlarının öncülerin- den biridir, Ayrıca şimdi roman-/löv denilen ve cilt cilt uzayıp giden ro manları andıran tarzda da yazılmıştır. Zira (Zeyl-i-Hasan Mellah) 1 okur. ken birinci ciltte tanıştıımız tiplerin çocuklarını da maceraya karışmış buluruz; yeni bir neslin hikâyesini okuruz. Ahmet Mithat Efendi bizi gemici Hasan ile nerelerde gezdirmez? Bü- 'tün Akdenizi pupa yelken dönüp dolaşırız; İspanyol korsanları. Cezayir dayıları, Tunus beyleri, Mısır kölemenleri ile temasa geçeriz. Vakalar birbirini durmamacasına takip eder. Romanda kahramanlar, hünerbazlar zelimler, hainler, iyi yürekliler, komik tipler, Arap, Çerkes, Lâtin. Malta Büzeli kadınlar, neler yoktur ki! Hareket ve dinamizm bakımından - bu #eri-macera bir harikadır. TTek kafanın bulup meydana koyacağı eserler. den değildir. Onu, ancak (Binbir Gece) masalları nevinden müşterek bir milli mahsul sanacağınız gelir. Alexandre Dumas'ya meydan okurcasına lah) eğer iptidal malümatı az çok mevcut bir okuyucu kitlesi için yazı saydı, meselâ ayni devirde Fransızlar için bir Fransız müellifinin kalı minden çıksaydı ölmez eserler arasına girerdi; şimdi filme alınır, tıpkı (Üç Silâhşor) gibi resimli roman şekline sokulur, gravürlerle bezenir, (Monte Kristo) nevinden kısaltılmış nüshaları basılır, mütemadiyem oku. nur, belki de kendisine milletlerarası bir şöhret temin ederdi. Kabahati mülellife değil, o devirdeki okur yazar sınıfın irfan seviye- #ine yükletmemiz icap ediyor. Ahmet Mithat Efendi bir meddah idi ki hikâye anlatırken aynı zamanda hocalık da ediyor, halka Kur'an yazı- sından ayrı harfleri söktürüyor, dünyanın yuvarlak olduğunu, içinde de- Bil Üstünde yaşadığımızı, Arz'ın öküz boynuzu Üzerinde durmadığını öğ- retiyordu! Acaba bugünkü nesilden kaç edebiyatçı veya hikâye münek- kidi (Hasan Mellah) 1 dikkatle okumus, mukayeseler yapmış, eserdeki kariha kuvvetini ölçmüş, böyle bir külfete katlanmıştır? Fikrimce Ahmet Mithat Efendinin o eserinden her zaman, her nesil istifade edebilir. Şu şartla ki kıymetli dostum Hakkı Tarık'ın (Henüz 17 yaşında) için yaptığı gibi roman, modern şekle Ve şemaile sokulsun, Bu ftemin olunabilirse (Hasan Mellah) dan, gerek gazete tefrikası, gerek ki- tap halinde tekrar rağbet görecek bir eser meydana çıkar. Çıkmasa bile /Sırf yeni nesillere Ahmet Mithat Efendi gibi bir dimağın övünmeye lâyık Hasıl muazzam bir varlık olduğunu anlatır. Son yıllarda benim pek büyük bir alâka ile okuduğum yerli kitaplar arasında (Henüz 17 yaşında) baş ta gelmektedir. Yeter ki bugünü daha iyi anlamak için dünü iyice tanımaya muh- taç, hattâ mecbur olduğumuzu ve o işin zahmete, masrafa değdiğini idrâk etmiş olalım. Fakat emek vermek neye? Gelsin bedava tarafından Üs- tünkörü tercüme! yazılmış olan (Hasan Mel- Hitler yaşıyor mu? Bir gazeteci, Tirolde Hitlere şayanı hayret derecede benziyen şüpheli bir adamın bulunduğunu söylüyor Viyana, 9 (ALA. - Afp.) — “Noues Vesterrelch” gazetesinin Mareno'daki mühabiri, bu şehirde rastladığı bir İtalyan gazetecisinin, sabık Führer'e gözden - kaybolduğunu hatırlatmaktadır. teyit ettiğini Muhabir, derin vâdiler lıklar, dağın gara ve sığınakları bol olan ve in- sanlarının hepsi aynı lisanı konuşmu yan bu bölgede saklanmanın elverişli olacağını bildirmektedir. sık orman- yüksek yerlerinde me şayanı hayret derecede benziyen şahsın siluetini aksettiren bir seri fo- to ibraz — edebileceğini — söylediğini yazmaktadır. Bu münasebetle muhabir Zao Bal- zono da, “Gambrenus” lokantasında | — Muhabir şunları ilâve etmektedir 'Dö külçesi olârak 15 S” lerin hazi- duğu söy- bulunan sarışın bir garsonun Hitler'i harbin son günlerinde - Oslo meydanında bir uçağa binerken ya: kından gördüğünü ve uçağın süratle hava | milyon tutarındaki nesinin de güney Tirol'da denmekte değil midir Hindistanın sanayi ve ticaret bakanları istifa etti Yeni Delhi, 9 A.A. (Reuter) — İyi haber alan kaynaklardan dün bildi- rildiğine göre Hindistanın sanayi ve Levazım Bakanı Dr. Shyama Prasad Mookerjes ile Ticaret Bakanı K, C. Neogy İstifalarını Başbakan Nehru- ya takdim etmişlerdir. Dr. Mookerjes'e yakın — çevreler, kendisinin Pakistan ile bugün imza- Janacak olan alaşmanın Bengale me- selesini halletmiyeceği ve azınlıkla- rın hicretini durdurmiyacağı kanaa- tinde olduğunu bildirmişlerdir Neogy'nin de aynı sebeplerden do- Jayı istifa ettiği bildirilmektedir. Sahnenin Dışındakiler A — — İhsancığım da esaretten — döneli pek az oldu. Daha mi 'n İhsanın ayağı ki hafif topallamayı farketmiştim. “Zaten na İhsan, gözlerinde meraklı bir - gülümseyii c İyi geyler ha Kapıyı açtı. Sabiha il 2 idiğimiz alışma odasına girdik. Odada, sokağa bakan hm? n tu. le? Ticarette ne işim var benim? kaşanın alevlenmesini — istemiy ha ziyade Avcapada, dlakdiğlani.. Hat n A | ÜSY SŞ D GLUR ĞD kıntıları içinde kaybolmuş, biraz heyecanlanınca Btie BUlEmAaü T MEL gP SÜMNN YÜT Sadrâzam paşa, behemehal bir iş alma- LA ae AAMAN. SAA ONUĞ ter içinde kalan İbrahim Küdret Beyin a “olunuyarfı; mızı istiyor. Bundan şüphe mi ediyorsunuz? Gazete- le düşen İbrahim Bey sanki bir - Hararım raalâm... Ne fırkamala, n bület- İhsan Bey hükümetinizin — meşrulyetine inanmı Junmama bakmayın!, Onlardanım. Hepimiz on- Bu değişiklik evvelâ çeh istediği za- uamrlık verseniz ben yoğum. şehre ait işlerden gayrisiyle uğraşan, Milli Mü- biliyor? Ben a hayret ederim! Orada mücade- melâike halini veren/sakalının yokluğundan ba; vebi olmalı? Mabeyn-i Hümayunda bir vazife n şbirliği yapmak İstemiyor. halledilecek! Asıl sahnı ası. Biz burada maal bü yüzü çırçıplak b t Adının Arif Bey olduğunu, — Hürriyet — ve 'nu beklemezdim... Aramızda hukuk olmasa, yani İbrahim Beye dikkatle — bakarak: — Asıl esef Onunla b h ahret Kaj İtilaf fırkasının en müfrit Azalarından biri bu- zi tanımasan edilecek sizsiniz İbrahim Bey! Nasıl olur da böy | D boli li rahim Tunduğunu dan “BEYNdRÜM sat, bek MUgük İhsan hiç cevap vermeden dik dik Arif Beyin do Güyüüme N LARS NaZ YANÜNFL GN