5 Eylül 1942 Tarihli Vatan Gazetesi Sayfa 1

BAŞMUHARRIRI Ahmet Emin YALMAN — Vatan Evi — Cağaloğlu, Molia Fenari sokağı: Telef. 2136 - Telg. VATAN Ist Cumarlesi T EYLÜL 1942 İYıl:3—Sayı:689 80 . “DOĞRUYA DOĞRU - EĞRİYE EĞRİ> Fiyatı MENFAATİNİZ... VATAN'in Küçük ilânlarını Salhı günleri 4 cü sayfamızda okumaktır. l 5 Kuruş A AÇA Y - n Vatan köşesinden: : Ziraat Vekiline ZSaçık mektup X Aç kavmi doyurdu. EŞ Çıplak kavmi giydirdi. Susuz kavme su verdi. Neşesiz kavme neşe getirdi rBaşvekil- Erzurumda t Saraçoğlu her yer de tezahürotla karşılanıyor Başvekil Erzurum dan Aşkaleye hareket etti Erzürum, 4 (A.A,) — Başvekilimiz Şükrü Saracoğlu ve Sayın eşleri, dün ü Orhon Kitabelerinden Fevzi Lütfi KARAOSMANOĞLU Yazan: ei Ş alız ı uühterem Veklil, h ı v ıSr:nınlc Vekil olduğun gün-| denberi j konuşmağı, baıı& şeyleri söylemeği düşünü)'urdıım'; ve bu düşünce bana oldukça he-| 'yecan veriycrdu. Sen hükümet | ve millet idaresine karişmiş, bü-| yük mes'uliyetlere orlak — olmuş| bir meslekdaş, ben de basit bir| vatandaş, basit bir çiftçi ve mes- ] lekdaş olarak bu konuşmağı yapa- | cakltık. Fakat tedense şimdiye ka- dar bu arzuma eremedim Şlmdl' Türk milletinin zafer ve kurtuluş| günlerine rastlayan bu haftalarda, senin ve benim köylerimizin kur- sana tulduğu, bülün vatanın — istiklâle kavuştuğu 0 müheyyiç ve u'vi günlerin yıldönümürde seninle yukarıki _kllabcnin serin Vmar.evi Kral Farult Vandel Vilki hayası içinde aklımın erdiği ka- dar köyden ve zirsatten bahset- mek bâana ayrıca şevk ve heyecan veriyor. Fakat öyle bir dekor için- de konuşalım ki hakikatler, resmi tihaz ve şekillere bürünerek ken- dilerini saklamak zorunda kalma- sınlar. İstersen sen köyünden kaik, Menemen ovasından Gedizin yanı- sıra boğaza doğru ilerle, ben de Manisadan o boğaza doğru gele- yim, orada, boğazin ortasırda de- miryolu ile Ged'z arasındaki bü- yük çınarın altında sade ve eski iki arkadaş olarak buluşalım, otu- rup koııuşallm Öyle — konuşuyo- rüzZ... ile görüştü vaî:;e'ıaı Şu:ul Hs'oyı'!yeğ'ı_m:k Tı:ık Londra, 4 (Radyo) — Bir İ’Ca—:vc uçak imall tasarlanan plânları alinü [ıırîdaı L::ı d:yu' S0 | hire telgrafına göre Ruzveltin şah:| geçti. Amerikan uçakları yakında ni çiftçiden beklediğimiz — ve| £ ümessili (B. W. Wilkie Misir (Doyamı: Sa. 3; Sü, 4. de) e bu hakikatj tamamile yerinde ola- VilkiKra'Faruk Vilki, gazetecilere harbin çabuk b;tmiyeceğini Sö—ylediı taları doğu istikmetinde bir daire çiz saat 10 da, refakatlerinde Örgeneral komutanlar olduğu halde Karsdan hareket — etmişlerdir. “Yolda — ba. köylü'erle konuşan Başvekilimiz sa- at 13 de Sarikamışa gelmişlerdir. Or- ra öğle yemeğini orta okulda yemiş. | ler ve 14,80 da Vali, Komutanlar ve | | rına devam etmişlerdir. | saat 18 de Hasanka'eye gelmişler ve| ye reisi ve halk tarafından kar.—;ılan.! mışlardır. Şehir bahçesinde bir müd- gezdikten ve halkın dileklerini dinle- dikten sonra saat 19 da alkış'ar ara. dir. Sayın misafirlerimiz saat 20 de Erzuruma gelmişler ve doğruca mü-| ğini orada yedikten sonra gece ya rısı Aşkaleye hareket etmişlerdir. vaziyet .ye . İngilizler hü- Orbay, Umümi Müfettiş, Kars valisi, zı köylerde tetkiklerde bulunan ve duevinde bir müddet istirahattan son | Belediye Reisine veda ederek 3*nlla-' Başvekilimiz | burada Erzurum Vali vekili, Beledi- | det istirahat ettikten ve keplıcaları sında Erzuruma hareket — etmişler- fettişlik evine giderek akşam yeme. | Libyad il cuma geçtiler Rommel'in ümitleri eskisi kadar porlak değil Kahire, 4 (A.A.) — Reuter ajan- sınm Sekizinci ordu nezdindeki hu- susi muhabirinden: Romrmnel soluk almıya çalışıyor. Çar şamba — Perşembe gecesi hücum kı, dikten sonra cenuba ve batıya gel- mişlerdir. Rommel Elâlemeyni müda-a faa eden orduya karşı yaptığı ikinci (Devamı; Sa, 3, Sü. 7; de) 094 Kralı Majeste Faruk'a Bay Ruz- veltin şahsi bir mesajını takdim etmiştir. Londra, 4 (A.A.) — Staline Ruz veltin mesajını götürecek ve ora- rak anladığımız günlerde iş başı- na geçtin ve kendinden çok şey- ler ümit ettirerek işe — başladın. Şeflerin, meslekdaşların ve bütün çiftçiler: eİşte bilen, yapacak olan Türk aazetecileri dan da Çine gidip Çan-Kay-Şek'i görecek olan Vilki'ye — gazeteciler Kahirede sualler sormuşlar ve o gayretli, canlı bir adam!» dediler. Bu, senin muvaffakiyetin için bi- rinci şarttı. Bu zartı buldun, ina- hati AM nildin ve İnanılıyorsun. Ne yap-wda SYT .velrırek SCSMER A mak? istediğini bilmiyorum, ne «— Harbin çabuk. , biteceğini yapılmak lâzım geldiğini de etra-| Zannelmiyorum, çürkü Alman ge- file bilelek mevkide ve bilgide de-) rileme hareketi belki — uzayabilir. ğilim. Yalnız toprağı, ziraati ken- | Amerikan halkı İkinci — cephenin dine jş edinmiş, onunla haşır ve açılmasını alrzu etmektedir, fakat neşir olan, ömrünü köyde geçiren | bu teknik bir meseledir. ve onunla Ve fırsat buldukça da bu işleri dü- | ancak askeri makamlar - uğraşabi- yerlerini Londra, 4 (A.A.) — Britanova: Londranın harap Şünmeğe çalışan bir âdamım. Sür- düğüm bu ömür içinde edindiğim bazı tecrübelerim — ve intıbalarım var, Ancak bunları müteferrik ©- larak söyliyebilirim. Şunu — itiraf (Devamı: Sa. 3, Sü, 2; de) .?. lir.» geziyorlar | kontrolörüne ve kendilerine refakat etmekte olan Türk İnönü K törenle açıldı gezisi, 'Bu eser, Şef'e mi Istanbulun Milli nnet nişanesidir Resimler Valimizi nutkunu söylerken, Maarif Vekilimizi de kurdeleyi keserken göstermektedir Vali, Başta bu eserj yaratan Valimiz| solduğu halde İstanbul halkı dün| en mes'ut günlerinden biriri yaşı dı, Müli Şef İnönü'ye clan bağlı-| Irklarını ifade eden, minnet nişane- | si İnönü gezisi büyük merasimle açıldı. Saat 17,30 da davotliler ge: doldurmuştu. Maarif Vekili Hasan Âli Yücel, Gümrük ve İnhisarlar Vekili Raif Karadeniz, İstanbulda bulunan mebuslar, Örfi İdare Ko-| mutanı Korgeneral Sabit Noyan, | Parti idare heyeti relisi Suat Hay ri Ürgüplü, matbuat erkânı — ve daha birçok taninmiş zevat Vali- | nin davetlileri arasında idi. | Vali ve Belediye Reisi, Milli Şe-l i bir nutukla İstanbulun v bahtiyarlığını belirtti Açıştan sonra davetliler geziyi geziyorlar ı Biş İspanya kahinesi Dahiliye ve Harbiye nozırlarıda değişti Falanj partisi | siyasi konseyi reisliğini Franko üzerine aldı Madrit, 4 (A.A.y — Resmen ha- iğine tede şu r yapılmışt göre 'vl Suner'in Hariciye Nazırlığına General Jordana - tla- yerine fe bağlı! ıg.m ızi ifade eden şu nut- ku söyle yin edilmiştir. G al Jo: «— Aziz ve muhterem dinleyi- | sonkânun 1938 deki ilk hü eker; ;anko tarafından teşki Geçen asırların karanlığı içinde da bu mevkli işgal etmişti. müselsel bir şan ve şeret<şimşeği | — İspanyol Fası eski y halinde çakan Türk tarihi, zaman miseri olan ve 1941 zaâman eşsiz kahramanlıklar, bü-ibcr! ordu genel kurmay başkanlı- yüklükler, ulvi ve kulsi hamase ğinda bulunan Gereral — Asencio, levhaları stermekle beraber yer| General Varela'nın yerine Harbiye yer şükran ve minnetle karşılarn- Nazırlığına getirilmiştir. ması lâzim gelen talih hâdiseleri Yüksek şüra -azı darni de kaydeder; nitekim Cumhüur Re-| rez, albay Gallarzan' ı:ımıı Milij <cfımıv büyük — ve ye Nazırlığına tayin- edilmi: kahıaman İsmet İnönü, millet ve| Bunlardan başka General mayısır Blaspe: Dar yerine memleketimiz için talihin müstes-| bugüne kadar M. Suner'in İşga na lulullarından biridir. Tu kletmekte olduğu Falanj partisi si (Devamı: Söa. 8, Sü. ö; de) -!- (Devamı: Sa. 8, Sü. 7 de) — 'Türk gazetecileri Londranın bağ- | rında açılmış olan yaraları tamami. le görmüşler ve bu yaraların çarça- bahse- | “Amerikan istihsalinden söylemişlerdir. ıı!len Vilki demiştir ki: öylemişleri ataşemiliterine " Bay Bamcı arkadaşları namına söz «— Geçen ay, Alman denizaltı- larının batırdıkları gemi — sayısın- den fazla teknemiz vardı. “Tank buk sarılmış ve kurutulmüş o'duğu- bataryaların çevre nu uçak savar alarak demiştir ki? «Biz çekilmiş ıstırapları, uğranıl. mış felâket ve harabileri gördük, fa- Ticaret Odası ve Zahire Borsasında Yaptığımız tenkitlerin müsbet neticesi Salışları serbesi bırakılan mad- delerin kontrolu işini üzerine al- miş bulünan İstanbul Ticaret — O- datile, Ticaret ve Zahire Borsası- Nin bu işi başaramadığını yazmış Ve günden - güne yükselen — gida mMaddeleri fiyallarını — göstererek, bu teşekküllerin bu vazifeyi yapa- hılyacaklarını belirtmiştik. K Dün memnuniyetle haber aldı- Bunlza göreç Ticaret Vekâleti yap- 5 bu çök yerinde neşriyat'a kudür blmuş ve İstanbul Tica- Odasıma bir tamim göndererek, saret ve, Sanavi Odalarile Tica- miz vet ve Zahire Borsaları için bu-| Ticaret ve Sanayi O Zahire Borsalarırın daları i'e T.caret ve bügünkü ihtiyaçları karşılayocak bir şekil almaıları için bir kanuh lâyihası hazırlanıyor | günkü ihtiyaçları karşılayacak şe- | kilde bir kanun lâyihası hazirlan- 1 dığını bildirmiştir. Hazırlanan yeni kanun lâyihası yakında Meclise sevkedilecek — ve Meclisin ilk içtimamda müstaceli- 'i_vct kararile görüşülecektir. Ticaret Vekâletirin — neşriyat mızla alâkadar olarak Ti'caret O- dasına ve Borsaya yeni vazifeler vereceği -tahmin — olunmakladı (Devamı; Sa. 8; Nül 5 He) XX kat ayni zamanda İngilizlerin yenil- mez cesaretlerinin ve sarsılmaz azim. lerinin delillerini de müşahade ettik. Uğranr'an hasarların ehemmiyet ve genişliği karşısındaki hayretimiz da- (Devamı: Sa. 8, Sü. 6; da) £ Perşambe günü güneş tutu acak Istanbul üniversitesi rasathanesin. den bildirildiğine göre, önümüzdeki perşembe günü memleketimizin batı bölgelerinde bir güneş tululmasının bulanî:ıcı görülecektir. Tutulma, gü- neş batmadan biraz önce başlıyacak ve güneş kısme” tutulmuş vaziyette iken batacaktır. Tutulma Ankarada yaz saati ile 18 i 59 dakika geçe, Istanbu'da sa- Jat 18 i 57 dakika geçe, Izmirde sa. at 19 u 4 dakika geçe başlıyacaktır. Güneş Ankarada saat 19 u 5 da- - | kika geçe, Istanbulda saat 19 u 23 dakika geçe ve İzmirde saat 19 u 28 akika geçe batacaktır. Tutulma, r. | Avrupanın diğer memleketlerinde de Berlin, 4 (ALA.) — Askeri bir kay-; naktan öğreni: dıgıne göre, Stalingra. da taarruz etmekte olan Alman kııı taları, şehrin batı varoşlarına ıarı mışlardır. Berlin, 4 (A.LA.)— Alman nrdu!aıl Başkumandanlığının tebliği: Bir eylülde harp filosu teşki' lnn ve hava kuvvetlerile iş birliği yapan Alman ve Rumen kıtaları Kirim is.. tikametinde ileri hareketlerine — de- vam ederek Kerç boğazını geçmiş-| lerdir. Bu kıtelar düşmanın inatlı bir | mukavemetine rağmen sahi'deki mü. dafaa hatlarını yararak seri bir iler- leyişle dün şarktan düşmana hücum | eden Rumen kıtalarile irtibatı tesis | etmişlerdir. Teman yarım adasında bulunan düşman kıtalarile ı,dıpışuı,ı. lara devam edilmektedir. Novrosisk'in şimali garbisinde baş, ka bir sıra tepe'er üzerindeki m tahkem mievkiler alınmıştır. görülecektir. |lerdir: Stalingrat düşüyor mu ? Alman kıt'aları, şehrin batı varoşlarına girdiler Stalingrada yapılan taarruz şeh:! Londra, 4 (A.A., — Sovyet gece rim garp mahallelerine kadar ;:oltl.ı yarısı tebliğine yapılan bir ek şu taf- rülmüştür. (Devain: 5, Sü. 4 de) *Ş* Bir Japon kruvazörü daha batırılı Vaşington, 4 (A.A.) — Bahriye Na-|petrol gemisi batırılmıştır. Orta b Zırlığı teb iği: !xülclükte bir yük gemisi hasara uğ- Uzakşark: Birleşik Amerika deniz- | ratılmış ve muhtemel olarak batırıl. altı gemileri Uzakşark sularında d *mışlır mana karşı yapılan hareketlerin ne-| — Yukarda zikredilen bu hareketle- ticelerini #şağıdaki şekilde bildirmiş- | rin Salomon adalarındaki son hare- |ketlerle alâkası yoktuz. Bir hafif Japon kruvazörü, iki kü. | Waşington, 4 (AA.) — — Bahriye çük yük gemisi, orta büyüklükte bir (Devamı Sa, 3 Sü, 7 de) W Du.