28 Ocak 1941 Tarihli Vatan Gazetesi Sayfa 1

SALI 28 2.nciKânun | F İstibdat Demokrasi İle Boy Ölçüşü Yazan; Ahmet Emin YALMAN sıııeler:( dünyanın her memı— leketinde çöyle sözler İft di: | | ! — Diktatörlükler ne yamen sadı gözleri Bir maksadı gö lar, Köh- r mi, hayd aya doğru gidiyor! ne üsüller engel © &z münakaşalarla V müyor. Böyle bir gidişe mokrasi nekadar yavan ı.ııynv_; Dar mesuliyet telâkkileri, — s0n! canlı gelmiyen — münakaşaları maksadarı ökü bir takım akide ve vehimlere feda etmeler... Gözlerin” gördüğü manzarı böyle düşüncelere hak verecek bir yolda jdi. Totaliter memleketler r gayeyi ele aldılar mı. haydi| bütün kuvvetler onun üzerine Yükleniyor, iş az zamanda, bata: nliyor, seyircilerin gözleri kama: şiyordü, Bir çok saf adi de şu şüphe yer Aceba asırlı riyet, bilgi. şık, halk menfaati için emek veren, amların zihnin- | ardanberi hür- idaresi, halk can gafil zavallılar miy z milletin işlerini çebuk ve iyi € tmek için en'iyi usul, bir kişinin ve> ya bir grupun di midir Bir tek omuzda toplanan yük da- ha kolay mı taşınır? Bu işte bir kaç püf noktası vu- dı ki ilk bakışta gözü aldatıyor du. İşte şunlar: — 1 — Milletlerii in hayatında ha- buhranlar — yü- zünden öyle dönüm noktaları o- labilir ki milli 'ıuıheıinmıpıl mın- vakkat bir zaman için güvene İâ- ,İ]İı'.. milli rebberin elinde top- İanması faydalı olabilir. - Fakat hürriyet ve münakaşadan bu şe- külde muvakkat bir zaman için vazgeçmek, hastalık zamanında acı bir ilâç içmeğe benzer. hastalığa karşı iyidir, fakat vü- cudün daimi gidatı yerifu konul- mak istenilirse zehir halini alır ve bünyenin - zindeliğini, neşesini az amanda yok eder. aa 'Bir yarşta bir atı zorla- yarak ilk bir kaç yüz metre me- )ı.ıh-dc.!nı;kılınnı geçmek müm- Limdür. Fakat sermayenin böyle- | ce ilk hamlede tüketilmesi, yarını kazanmak manasına gelmez. Me-| safe uzayıp iş mukavemet davası | i alırsa zorlayan taraf mul-| a sıfırı tüketir. 3 — Demokrasi adı totalite: :z;ımıeılî mur:.Ik ZUĞA len sistemlerin çoğu, ni arayan hakiki demekrasiler değildir, gizli hususi rnıııfııılluın bu kıyafete bürünen sahte şeki- leridir. Yoksa halka; kendi mu- kadderatına hâkim olmak, men- faatini bilmek ve aramak, bğnv hürriyetle münakaşa etmek im- Kânlarını veren hakiki demokta- vinin herhangi bir nokvlıdı getib- dattan fena olmasına tar Savvur edilernez. 4 — Totaliter idarelerin lehine kaydedilen başlıca menfaat, bas- Makalıp usüllerin haricine çıkı]; tak asıl gayeye doğru yol almal ünkânıdır. Böyle bir gidiş elbetle verimlidir. fakat istibdada hât bir şey değildir. tta bir kişinin veya bir kaç kişinin keyfi | neticede ihtsası mutlaka boğdu: Zu için rasyonel usüllerle ancak Muvakkat surette verim temin o* lunur, Bir damakraside hakiki ihtısasa Söz hakkı vererek, verimli usul- lerle devamlı sürette iş başanıl- Ması imkânı vardır. 5 — Totaliter idaredeki birlik Manzarası satha aittir. Perdenin arkamında entrikalar, ihtiraslarla bin baş oynar. Zâhiri birlik te ilk| ©iddi tazyik karşısında çöker. | Uzun söze pek te hacet yok. İkinci cihan harbi dediğimiz boka Maçı, her şey totaliter tarafın l6 hinde olarak başlamış ve © taraf 'İk devreyi zahmetsizce kâ: bi Fakat karşı taraf, ancal demokrasi için mümkün olan tam Mükavemeti gösterir göstermez bundan sonraki devreler kaybe- Silmeğe başlanmıştır. İtalya gim- diden mücadele harici, yani Bokavt vaziyete gelmiş — bulunu: Yör, verilerek zanmiş- k bir İşin yalnız bu kadarla kalmadı- | N, demokrasi ile istibdadın çar- Pijmasından çıkacak tabil ve za> VATAN EVİ CAĞALOĞLU NWe N TELEFON: 24136 TELORAF: VETAN İst. i&âh: 5 Kuruş l askerlerin kaçtıklarını, İtalyanlı mını gösteriyor. ee Kışa ri Son gelen ajans haberleri Habeşistandaki İtalyanların çok müşkül vaziyı Resmimiz İtalyanların Habeşistana yerleşirken kurmak istedikleri 'ağmen Arnavutluktaki askeri harekât Yunanlıların lehine dat ve Barektu civarını inkizaf etmektedir. Yunanlılar zaman zaman külliyetli miktarda zileri tutan düşmanın esir ve harp ganaimi elde etmektedirler. Resmimiz Yunanlıların tazyiki arttırmaktadır. Bu canada | SİYASİ SABAH te olduklarını ve yerli | baba'dan 50 kilometre uzağa gidemediklerini bildiriyordu. yerli Habeş ordusundan bir kı- n A ee | Eritrede "İta'yanlar e Bin Esir /| Elli Sekiz Tank | Kaybettiler Kahire, 27 (A.A.) — İngiliz umumi karargâbının tebliğiz — | Libyada, Derne mıntakasında bir " | | İ 4 | | |harekât şayanı memnuniyet tarzda inkişaf etmektedir. | Tobrükta alınan esirlerin mik- İtarı 25 bini tecavüz etmektedir. yyrica, 22 orta ve 28 halif tank am eyledik. Alınan topların yısına devam olunmaktadır Eritrede Eritrede kuvvetlerimiz, Agor- İtalyanların kaçarken buraktıkları eşyayı karlar altından çıkarma- düşman dün Hagarı tahliye etmiş- larını gösteriyor. Tayyarelerin Elbasan Civarına Hücumu Asketi Karargâhta Yangın Çıkarıldı CEPHEDE HAREKÂT MAHDUT Kahira 27 (AA.) — Dün akşam İngiliz bava küvvetleri - umuml ka> rargâhı tarafından neşredilen tebliğe göre, Tagiliz tayyareleri evvelki gün Kibasan civarında — Bulan'ya müvaf- fakiyetle hücum — etmişlerdir. Bütün bombalar hedef tutulan mimtakaya düşmüştür. Bir askeri karargüha ve bir ersak deposuna tam isabetler ol müştür. - Büyük bir yangın çıktığı örülmüştür. Şiddetli — infilâklar ol- ğ batarya- muştur. Düşman hava defi ç darı şiddetli bir ateş açmıştır. DÜt man avcıları ta arelerimizin önüne çıkmışlarsa da tayyarelerimizin hep- üslerine Gönmüştür. Wilkie Mesajı Çörçile Verdi — B. Wendell Londra, 27 CA-A-) Wwilkie, bugün başvekâlet konağında Vinston — Churokili ile öde bulunmuş ve Öğ- :.m:ı:ıı::ıı:“:nekmn misafiri ola- r.ıx yemiştir. B. Wükia B. Chur- ölille B. Roosevettin humusl MeSaj- 1 vermiştir. ni ÜN MN eee pi n M YAKAYI ELE VERME! GE ÇALIŞARAK SESİİK VE SİNSİ BİR GÖLGE Gİ t ORTALIKTA DOLAŞIYOİ ELLİ LİRAYA KUNDURA, İHTİKAR CÜRMÜ MEŞHU- DU, YOK DENEN KERES- TELER, ADLİYEDE İHTİ- KÂR DOSYALARI, YÜK- SEK FİYATLA PASLI ÇİVİ SATANLAR Dördüncü Sayfamızda Adliye Sütünlarımızda Tri neticenin şimdiden her tatafta lirdiğini iddia etmek haksız ol TMaz, y Ö uk « ür. Bu İtalyan kolu da ricatinde | yakından takip olunmaktadır. Bu |harekât neticesinde elimize geç- müş bulunan — esirlerin miktarı, yimdi bin yüzden bazladır. _Ro;nanyada Kabine Kuruldu Habeşistanda Dohilden Habeş vatanperver. lerinin muvaffakıyetleri bildiril- mektedir. Kabinede Demir | AmerikaHariciye Muhafız Yok Encümeninin HORİA SİMA | Hafi Celsesi YAKALANMAMIŞ B , | — Vaşington, 27 (AA.) — Reu- Bükreş. 27 (AA.) — D. N. | eç Ayan meclisinin Hariciye en- B.: Generallerden ve mütehastıs. Creni bugün hafi bir toplantı İlardan mürekkep intikal kabine- y D gemmokrasilere “yardım sinde, General Antonesce, aynı kanunu projesini tetkik etmiştir. zamanda Hariciye Nezaretini de “Söylendiğine göre, bu toplan ühdesine almıştır. Buna mukabil ,4 izahat veren Hariciye Nazın | Harbiye Nezaretini bırakmış ve B Hull, Amerika Birleşik devlet- Harbiye nazırlığına General Ja- | J.ri ile Japonya arasında karşılıklı cobici tayin edilmiştir. Harbiye bir anlaşmaya ve işbirliğine var- |Nezaretinin — Teslihat —müsteşarı mak için yapılan uzun — gayret- General Pantazi ve Havacıık j in Filen neticesiz kaldığını bi müsteşarı albay Jienezco yerlerin. dirmiş ve lmiîl-ıeye fazlalaştırı- de kalmışlardır. a.. |larak yapılan yardunın Amerika General Paopesco da Dahiliye Bisleşik devletlerini Avrupa hac- !;'emm'n:ır anııur. Nücr-ml bine karıştırmıyacağı — hakkında 'otogan Milli Ekonomi Nezareti- | «ncik e abüre Tabedenili MA Blim | e LErer nomi Nezareti Muhacir ve İskân | p: . Todmteçarlığına, General Staeneece | Bir Cemile Daha Maliye Nezaretine, albay Drago-| — vaşingtan, 27 (AA) — B. Roc- |mir Ekonamik Plânlar Nezareline, | sevelt'in — hususl kâtibi B. Bariy | General Rosett Maarif Nezareti- | Lond Haltfala'ın itirmatnamesini tak- ne, General Sichitlu Ziraat Neza- | dim merasiminin kora edbimiyeceğini retine, General Georgesco Nafıa/ bildirmiş ve ilâveten demiştir. kı: ve Münakalât Nezaretine, Profe- | — Beyaz saray ve Amerika Birleşik sör Tomesco Sıhhiye ve İş Neza- | devletleri hertotyesi, itimatnamenin, retine, Temyiz mahkemesi müşa- | B. Roosevelt'in Lord Halifakırı kar- viri Docan Adliye Nezaretine, / şıladığı zaman takdim edilmiş okdu- (Devamı Sa, 5, Sü.4 de) 4xf gu fikrindedir. | YENİ GÜMRÜK KANUN PROJESİ Uzun Tetkikler Sonunda Hazırlandı Ankara, 27 (Husust Muhabiri. | salâhiyetleri, gümrük ithal ve is- İmizden) — Uzun tetkikler — s0-| tisnaları tedvin — edi .i ları tedvim ilmiş — bulun. munda bhazırlanan yeni gümrük mektadır. Eski taride kanunumuz kantn projesi beş kısma — ayrıl-| bugünün ihtiyaçlarına cevap ver- İmaktadır. Umumi hükümleri ih-| mekten çok uzak olduğu için tat. tiva eden birinci kısımda gümrük | bikçilerini şaşırlmakta ve mülli ih- kontrolunun hudut ve — şümulü, | tiyaçları müşköl Vaziyetlere sok. gümrük mevzuatında hükümetin (Devamı SA. 5, SÜ, $ de) dak Aka Gündüzün Nefis “GAZETESİ |'Almanya Memle Ankara, 27 (Hususi Muhabi- rimizden) — Ankara; berlere göre İskendoruna ilk par ti olarak 5100 ton petrol ve benzin gelmiştir. Memlekete it- li nan bu benzin ve pet- rollar cenup vilâyetlerimizin ihti- yacını karşılayacak bir miktarda- dır. Bundan sonra cenup vilâyet- lerinin benzin ve petrol — ihtiyacı lstanbul ve Mersin yolile değil ğrudan — doğruya — İskenderun elen ha, BUGÜNKO SAYIMIZDA: ? inci Bayfada Şehir ve Memleket haberleri Bize 'Türk derler! - Almaslar sarkar mı? Beyoğlu uyürken - Adilye haberleri 914 dünya harbinde Lihya Balkanlara _Yıri: Ü Savı:]SB kete Bin Ton | Kahve, 80Ton Kauçuk, 5100 Ton Petrol ve Benzin ithal Edildi yolile temin edilecektir. | iflakara 27 (Hususi Mubabirl K e mizden) — Ticaret Vekâleti Üa kara, 27 (E Aahabiri- memlekette herhangi bir. kahve mizden) — Ticaret Vekâleti İn- buhranı vuku bulmaması - için giliz. korpoyasyonu — tarafından Mersin gümrüğünde beş yüz ve ı:ılr rkemj W,; fıw $ ve güm İstanbul gümrüğünde de 500 ton Lİ.,'LTL"İŞ....'İ..İİİİİ.-.,N." SWCL yolarak bulunan kahvelerin mem- ve icap eden tedbirleri almıştır, Bu kahveler derhal memtekete it. ektir. Şimize göre bu kauçuklar ihtiyaç nisbetinde bütün vili savi bir şekilde dağıtılacaktır lere mü- hal 6d Şimali Afrika FRANSIZ KUVVETLERİ NİN TERHİSİNİ İSTEDİ PETEN RET CEVABI VERDİ «Vichy'den gelen bir haberde Almanyanın Akdeniz daha çok yakından alâkadar ol- bildiriliyor “ mya, Abez vasıtasile yi- mali Afrikadaki Fransız kıtaları nın terhisini istemiş. Mareşal Pe- tain de red cevabı vermiş. <«Almanlar tarafından yapılan bu teşebbüsün sebebi, burada bu lunan 4 tümen kadar - İtalyan radan alınarak İngi- duğu dir. «Mareşal — Petain, imzalanan mütarekenin şartlarından ayrılma mak azminde olduğunu — göste: | miştir.> Mareşal Graçiani AZLEDİLDİ Almanlar ITALYAYA YERLEŞİYORLAR gden haberler, bu karışıklıklar hakkım- da verilen malümali teyit etmekte- dir, <Hidiseler Şimali İtalyada ve Mi- dânodü vükü bulmuştür. Almanların Milâno demiryolunu işgal altına ah dıkları bildiriliyor. ditalyaya Alman kıtaları gelmek- te devam ediyor. Buna, Musaolini ile Hitlerin son mülükatında karar verilmiştir. Şimali Afrikaya da, mâ- neviyatı takviye için Alman subay: Jarı gönderilmesi de takarrür etmiş tir. Almanya, İtalyan — ordusunun iaşe ve techizat işlerile de meşgul | olacaktır. «Gelen haberlere göre Mareşal Graçlani azledilmiş ve yerine Habe- şistandaki Generel Bardi tayiı olun- muştur..> — Radyo gazetesi — Ciano da Acaba Uzaklaştırıldı mı? Roma, 27 (AA) — D. N, B | Resmen bildiriktiğine göre, İtalyan | hava kuvvetlerinde yarbay rütbesini | hatz olan hariciye nazırı Kont Ciano | bir bombardıman tayyare filosu ku- | mandanlığını derihte etmiştir. | Kont — Ciano'nun — kumanda ottiği | file muharebo mintakasında faali. yettedir. Yazısı BİZE TÜRK DERLER Bu Yazıyı Üçüncü Sayfamızda Okuyunuz | İ vaziyetile | Gla —— — Süt İşi Neden Halledilemiyor ? Harbin PatlamasırBelediyenin Teşebbüslerine Engel Oldu Süt işi senelerdenberi üzerin-| te su kat yolur de durulan en mühim meselel, üzak yolüa P DUNGU : a €r- | bu işi hakikaten üzerinde durula- en birini teşkil etmektedir. Ço- cak bir dert haline sokmuş. b rın, hastaların başlıca gıdası tanbul Belediyesi bundan evvel süt, müstahsilden sonra elden bunun önüne geçmek için esaslı tedbirler almak teşebbüsüne gi- rişmişse de, maalesef müsbet bir netice alımamamıstır. Belediyenin bu teşebbüslerini yakından bilen bir zat bize bu süt işinin Belediye cephesini şu şekilde anlattı: (Devamı Sa, 5, Bü. 2 de) ge ele dolaşarak çocuğa ve hastaya faydadan ziyade zararı dokuna. cak bir hale sokulmaktadır. İneklerin kontrolsuz olması yü. zünden hasta inek sütlerinin sü rülmesi, sütçülerin hatta sokak köşelerindeki çeşmelerden bile sü. verdiği habere gö- re Halyanın ea görde - kamandan- larındas — Habeşim- tan fatihi ve Şi- mali Afrika ardır ları başkunamındanı Mareşal — Oraçlani de Mareşal Ba- değliyo, — General Maresal Graçlani İtalyada Afrika ve müstemleke harp- lerinde büyük bir ihtinas ve şöhret sahibi sayılmakta DT Bu resim Düçe- yi, Hiabeşistan za- ferinden sonru Ro- maya dönen Ma- roşali — muhabbet ve takdirle kocak- larken göstert, Şimali İtalyada mubhalefet çıktığı — tekzip — edildi: — İtalyada herkes faşist rejim ine bağlıdır!