14 Ocak 1941 Tarihli Vatan Gazetesi Sayfa 1

| saLı VATAN EVİ i CAĞALOĞLU Na 32 14 TELEFON: 24136 2.(_1- Kânun TELOGRAF: VATAN İst. S AHMET EMİN YALMAN | VATA BUGÜNKÜ SAYIMIZDA: 2 inci Sayfada Şehir ve Memleket haberleri Bir Facianın hikâyesi, İçtimat Muavenet mun bir Öörneği, Yunanistanın Moda, Ermentileri kim kandırdı kabahat Habeşlilerde mi? 8 » mefhumu! beyaz kitabı L » Kadın ve B » Bu sefer vFğ_v;ıtı:_S Kuruş Yı I: 1 — Sayı: 144 FRANSANIN Felâket'nden Alınacak Dersler Ayni fena istidatlar her bünyede vardır, daima fır- sat beklerler. Bütün iş, sahte demokrasi yerine hakiki demokrasiyi kura- bilmektedir. Yazan: Ahmet Emin YALMAN | Bugün bünyesi nasılsa sağ- lam olan bir adam: «Oh, benim hastalıkla hiç alâkam yok.» diye yangelip — oturamaz. Hasta düşenlerin haline bakmak, onlardan ders almak, bu derse göre hastalıktan korunmak, vü- cudünde hastalığa karşı mukave- met kurmak ihtiyacındadır. Milletler de tıpkı öyledir. Şu fı_arkln ki bir milletin hastalık yü- zünden apaçık yere serildiği her- gün görülmez, Bunun için böyle bir hâdise olunca başka milletle- rin gözünü açması, sebepleri iyi- ce araştırması, çıkan dersleri iyi- ce bellemesi mutlaka lâzımdır. Fransanın uluorta geçirdiği fe. lâket, bu bakımdan eşsiz bir fır- sattır. Bu felâketin içyüzünü gö- renlerin bize anlattıkları hikâye- d_'“ şu netice çıkıyor ki koca bir Fransız milletinin ilk dokunuşta yere serilmesinin hikmetini, Al- manların daha çok tank, tayyare sahibi olmasında aramak pek yanlış olur. 1918 senesinde Al- manya silâhtan tecrit edilmişti. 1933 senesinde bile gizli bir surette bir araya getirdi- Bi silâhlar büyük bir yekün tut- muyordu. 1933 ten sonra arada yarış başladı. Bu yarışta para, ham madde, imkân, nüfus ve va- sıta bolluğu hep Fransanın temsil ettiği tarafta idi. Karşı taraf, ina- nılmaz mâniaları aşarak yürümek mecburiyetindeydi. Buna rağmen o çetin ve muh- kem Fransız askeri — kudretinin fersah fersah geri kalmasına ve nihayet parmak bile oynatmadan bozguna uğramasına başlıca şu sebepler gösterilebilir: | — Siyasi hayatta bulunan- | lar arasında şahsi rekabet, ihtiras ve nefret duygularının vatani alâ- kaları unutturması ve sandalya avgasının milli davaları solda sıfır haline indirmesi. 2 — İktidar mevkiinde bulu- nanların etrafında, ne vasıta 'ıleW olursa olsun, külâh kapmak, mu- kabilinde bende olmak şeklinde | Üütün bir imtiyazlılar sistemi ku- Tüulması, yalnız midesinden siyasi hayata bağlı olan bu adamlar a- rasında ancak menfaat, kadın ve siyasi nüfuzun geçer akçe halini alması, (Beşinci kolların böyle bir bataklık içinde at oynatması işten bile değildi. Muhalif siyasi g_mplar güya vatani gayelerle bu sisteme karşı çarpışıyorlardı. Â- Sıl gayeleri bal çanaklarına kendi çetelerinin konması idi. Hakiki Vatanperverler için bir köşedi kendi kendilerini yemekten baş- a çare yoktu.) 3 — Halkın eline bir parça kemik diye küfretmek hürriyeti verilmişti. Bol bol bağırıp çağır- mak imkânına malik olduğu için içini boşaltıp rahat ediyor, san- dalya ve menfaat sahipleri de bu emniyet süpapile halkın infialleri- ni dağıtarak keyiflerine bakıyor- lardı. 4 — Fransada ölü ve köhne usullere putlara tapar gibi tapılı- yordu. Bunlar ancak bir vasıta olacak yerde asıl canlı gayeleri unutturuyordu. Mesuliyetler — izi belirsiz hale geliyor, bütün bir| aevlet mekanizması, kâğıt yığın- bunalıp sonsuz bir gidiyor- ları arasında Baflet uykusuna dalıyor, du. Bütün bu fena 15 ransaya mahsus olduğunu san- mak hatadır. İnsanların kuşlşıg_u er cemiyet içinde aynı kötü isti- datlar vardır. Bunlar daima fır- Sat kollarlar, hele meydanı — S€7- *t bulsunlar, derhal üst pefdej Ye çıkarlar ve bütün bir milleti Meçhul akıbetlere - sürüklerler. Zağa gitmiyelim, Balkan Harbi, ismen Umumi Harp bizde de Una en açık misallerdir. leri î—işi" yegâne devası, tehlike- anrak']"ek gözü açık durmak, hakiki umumi menfaate dayanan Si demokrasiyi adım adım Urmaya aeti Yetin Çalğgmak. yıkıcı hürri rnün_k;' d'_[_'gîvni t]kamık: yapıcı anlar îa hürriyetine geniş mey- Açmaktır, istidatların açık veya ı Alınan haberler Arnavutlukta ÇOER A kışın şiddetle hüküm sördüğünü ve ğ bildirmektedir. Resim karlı ARNAVUTLUKTA YUNAN İleri Hareketi Devam Ediyor İtalyanlar 1O Top Bırakarak Yeni Mevzilere Çekildiler Atina, 13 (A.A.) — Yunan Propaganda Nezaretinin resmi sözcüsü, müşkül arazi şartlarına rağmen Yunan ileri hareketinin devam etmekte olduğunu söyle- miş ve demiştir ki: | —&«Düşman, on havan topu, ve |bir miktar mitralyöz bırakarak çekilmiş ve yeni mevziler tutmuş- tur. Diğer bir mıntakada İtalyan- lardan 7 subay ve 114 asker esit aldık. Yunanlılar keza yiyecek ele geçirmişlerdir.» RESMİ TEBLİG Atina, 13 (A.A.) — 12 son- kânun akşamı neşrolunan 78 nu- maralı Yunan tebliği: Mahdut keşif faaliyeti olmuş- tur. Bir kaç esir aldık, Atinada Hava Tehlikesi İşareti Atina, 13 (A.A.) — Dün saat 20,10 da verilen hava tehlikesi işareti 21,5 te sona ermiştir. BULGAR Başvekilinin Nutku: Hükümetin Siyaseti Sulha ve Anlaşmıya Doğrudur Bulgaristan Ne Rusyadır, Ne de Almanya ve İtalyadır Sofya, 13 (A.A.) — Bulgar ajansı bildiriyor: KA Başvekil B. Filof, 'Tuna üzerin- de en büyük Bulgar şehri olan Ruscukta binlerce kişi huzu_rulnd'n Bulgaristanın dahili ve harıîı si- yaseti hakkında bir nutuk söyle- miştir. ! «— Bugün tamamile yeni bir dünyanın yaradılışı nrifesinde_bu- lunuyoruz. Bütün milletler, iste- yerek veya istemiyerek, bu de_gı-_ şikliğin tesiratından kendilerini da Avrupa içtimat ailesine men- suptur. Bu sebeple, emellerimiz ve hislerimiz her ne olursa olsun Bulgaristanın da tarihinin en buh- ranlı zamanlarından birini yaşa- makta olduğunu Bu hal, karar vermek zamanı gel- diği zaman Bulgaristana ihtiyatla hareket etmek, sükünunu ve s0- ğgukkanlılığını kaybetmemek gibi na tamamile vâkıf olarak yalnız ristanın menfaatleri için çalışıyo- ruz ve bu gayeye doğru yürürken kendi arzularımızı — değil manda kabiliyetlerimizi de den uzak tutmamak mec- L İ uyoruz.» buBr:ğ'lîlrmı;iee ıılî—:;la“l'ıı ğleniaatlerimlzi, (Devamı Sa. 5, Sü. 1 de)* yalnız aynı Zâ gözönün! vazifeler yükletmektedir. Biz bu-| Bulgaristan için ve yalnız Bulgn-W Yunan kıtasını göstermektedir. € aaf : e * Wnebe G üü buna rağmen Yunanlıların ileri arazide yoluna devam eden bir | kurtaramıyacaklardır, Bulgaristan * söyliyebiliriz. | WİLKİ İngiltereye Yardımı Tasvip Etti Cümhuriyetçilerin Cümhur Reisi Namzedi İngilterey2 Gidec k ea — N | İ İ | İ B. Willkie Vaşington, 13 (A.A.) — Son devlet reisi intihabatında — mağ- lâp olan cümhuriyetçi namzet B. Willkie yakında İngiltereye gi. deceğini ve bu memleketteki va- ziyeti bizzat tetkik edeceğini söy- lemiştir. B. Willkie, İngilterede iki veya üç hafta kalacaktır, B. Wilikie, bazi tadilât yap- LONDRA | | SİYASİ SABAH GAZETESİ Amerikadan Alınan Ziraat Makineleri Yola Çıkarı:makÜzere Ankara, 13 (Hususi muhabiri. mizden) — Ziraat Vekâletinin Meclisten aldığı yeni tahsisatla Amerikadan getirteceği ziraat a- letlerinin siparişi verilmiştir. Bun. |lar şubat nihayetinden evvel yo- a çıkarılacak ve haziran başında memleketimize gelmiş bulunacak- tır. Haber aldığımıza göre, bu a- letler memleketin ziraat mıntaka- larının büyük bir kısmının ihtiya- cın& kâfi gelecek bir miktarda- dır ve ekilen tarlaların pek çoğu- nun motörlü vasıtalazla ekilip bi- çilmesine ve hasat işlerinin gö- rü ine imkân hasıl olabilecek. Yeni Bir Hava Taarruzuna Uğradı İngiliz Tayyareleri de İtalya Limanla ına Hücum Ettiler Londra, 13 (A.A.) — Hava ve Dahili Emniyet Nezareti teb- Liği: Dün gece güneş battıktan biraz sonra başlayan ve üç buçuk saat Lipa tir. Vekâlet, ziraat makinelerini mıntakaların ihtiyacına göre tev- zi edecek ve bu işte bilhassa mü- nakale yollarına uzak olan ziraat bölgelerinin ihtiyacı daha evvel temin edilecektir. Bu suretle ö- nümüzdeki mevsimde mahsulün hava şartlarının iyi gitmemesin- ]dcıı dolayı zarar görmesinin Ö- nüne geçilecektir. - Alâkadarlar yeni ziraat mevsi- minde iyi mahsul almak kabil o- labileceğini ve aynı zamanda ge- lecek yıl için de daha iyi tohum ayrılacağını, ve toprak mahsulle- rimizin daha geniş bir mikyasta ihracının mümkün olacağını bil- dirmektedirler. Ziraat mevsiminde elde edile- cek mahsul hakkında da evvel- Ekim, Hasat İşleriyle Beraber Rekolte Tahminleri Ve Satış İşlerine de Düzen Veriliyor den bir fikir edinebilmek için Zi- raat müdürleri ve mütehassıslar zeriyat mıntakalarını dolaşarak Vekâlete rapor verecekler ve a- hnacak mahsulün takribi yekü- nunu bildireceklerdir. Bu suretle rekoltelerin hakikate en yakın bir tahminle miktarını da öğrenmek mümkün olabilecektir. Bundan başka Vekâletlerarası bir komisyon da elde edilecek mahsulün ne miktarının iç istih- lâk için ayrılacağı ve stoka ilâve edileceğini ve ne miktarının da yabancı memleketlere - satılabile- ceğini evvelden tesbit edecekler- dir. Bundan sonra da bu miktar- lara göre satış pazarlarile temasa geçilecek ve satış yapılacaktır. Ankaraya Avdet Etti Ankara, 13 (A.A.) Reisicümhur İsmet İnönü hu- susi trenlerile bu sabah An- karaya avdet buyurmuşlardır. Milli Şef, istasyonda Büyük Millet Meclisi Reisi Abdülha- lik Renda, Başvekil Dr. Refik eai aB öle Tz kadar süren hava esna- sında Londra ile Times nehri mansabında bir çok noktalara bombalar atılmıştır. Atılan yangın bombalarının çıkardığı yangınlar hasara sebep olmuştur. Fakat it- faiye ile diğer pasif müdafaa ser- visleri yangınları süratle söndür- müşlerdir. Ölü ve yaralı vardır. Bu ane kadar alınan haberler ö- (Devamı Sa 5, Sü. 2 de) * Tass Ajansı Tekzip Ediyor Bulgaristanda Alman | Askeri Varsa Bu Bizim Malümatımız Haricindedir Moskova, 13 (A.A.) — Tass mak şartile, İngiltereye harp mal- ajansı aşağıdaki tebliği neşret- | zemesi kiralanmasına dair kanun lâyihasını tasvip ettiğini — söyle- miştir. lîngillerenin mağlübiyeti karşı- sında Birleşik Amerika devletle- rinin emniyetinin — sarsılmıyacağı hakkında bir söz sarfetmediğini söylemiştir. B. Willkie, bundan sonra, hu- susi işlerile meşgul olmak niye- tinde olduğunu da ilâve etmiştir. Vatan — Amerika Birleşik devletlerinin 5 teşrinisanide ya- pılan Reisicümhur intihabında B. Willkie cümhuriyet partisinin namzedi idi. Kendisi aynı za- manda Amerikan sanayicilerinin başında gelen bir milyonerdir. Son yapılan seçimde Roose- velt'in 21,255,155 rey almış ol- masına mukabil Wilkie 17 mil- yon 740,281 rey kazanmıştır. mektedir: | Ecnebi basmı, istihbar kaynağı! olarak Bulgaristanın bazı mah- fillerine atfen, bir kisım Alman kıtaatının daha şimdiden Bulga- ristana nakledilmiş olduğu, bu kıtaatın Bulgaristana — naklinin |Sovyetler Birliğinin malümatı da- hilinde ve muvafakatile devam ettiği ve nihayet Alman kıtaatının Bulgaristandan geçmesi hakkında Bulgar hükümetinin talebine Sov- yetler Birliğinin muvafakat ceva bı verdiği haberini işaa etmekte dir. Tass ajansı şunu beyana me zundur ki: 1 — Eğer Bulgaristariıda haki- katen Alman kıtaları varsa ve e- ğer bunların nakli vuku buluyor- sa, bütün bunlar Sovyetler Birli- l (Devamı Sa. 5, Sü. 1 de) xx | istanbula Kış başlıyalıdanberi $i yıgmu_ıtı 'e karla örtülü . Resim Dün Kor Yağdı | bi vrünüye suak Rea YU İİk defa olaıdk Şehrin parkları, bahçeleri ve binaların üzerleri uzun müddet ş riyor. parkınm kârlı halini göste- Vekiller, C. H. P. Genel Sek- reteri Dr. Fikri Tüzer, mebus- Emniyet müdürü ve diğer mülki ve as- keri tarafından karşı- lanmışlardır. (MİLLt ŞEF || s Arnavutluktaki PALYAN Başkumandanı İstifa Etti Yerine Ceneral Cavallero Geçti h Ürgeneral -Ubado Soddu Roma, 13 (A.A.) — Orgene. ral Ubado Soddu, kendisini te- davi ettirmek ve bir kaç ay isti- rahat etmek mecburiyetinde bı- rakan sıhhi sebepler dolayısile Arnavutluk orduları grupu — ku- mandanlığından affedilmesini ta- lep etmişti... Bu kumandanlık harpteki yararlığı dolayısile er- |kânıharbiye reisi Örgeneral Ugo | | | | « Cevallero tarafından deruhte edil. « |miştir. . « İNGİLİZ, Askeri Heyeti Ankara, 13 (A.A.) — İn- giliz Orta Şark kumandan- lığının — mümessili General Marshall Cornvall, hava Vis Mareşalı Elmhurst bu sabah 'Toros” ekspresile şehrimize muvasalat etmişlerdir. # An karayaVardıL; yi Çölde harekât bir çok güçlüklerin y Resim çölde ilerleyen bir İngiliz motörlü — vasıtasının kumları yararak ilerlediğini gö İt di enilmesini icap ettirmektedir. İNGİLİZLER Venedik ve Torino Bombalandı İtalyada ve Afrikada Birçok Yerlere Hücum Edildi İtalyada bir mahal, 13 (A. A. — İtalyan orduları umumi ka. rargâhmın 220 numaralı tebliği: Düşman 12 - 13 kânunusani gecesi Torino üzerine hava akın- ları yapmıştır. Bazı hasarat kay- dedilmiş ve bir kaç kişi yaralan- mıştır. | Venedik üzerine yapılan akın neticesinde hasarat husule — gel- miştir. Bir ölü ve bir kaç yaralı vardır, Kahire, 13 (A.A.) — Orta Şark İngiliz hava kuvvetleri ka- rargâhının tebliği: 10 . 11 sonkânun gecesi, Be- nina ve Berka tayyare meydanları (Devamı Sa, 5, Sü 8 de) —— Tobruk'a Karşı HÜCUM Hazırlıkları Genişliyor Şehrin Dışındaki 5 Tayyare Meydanı Baskınla Alındı Londra, 13 (A.A.) — Müstakil Fransız ajansı bildiriyor: «Tobruk istihkâmları İngiliz top- çusu tarafından mütemadiyen dövül- mekte ve nihaft bir hücum için icap eden hazırlıklar gittikçe vüs'at kes- betmektedir. Diğer taraftan bu şeh- rin garbinde bulunan dört düşman hava meydanı, İngiliz hava kuvvet- lerinin âmansız bombardımanları yü- Zünden ltalyanlar tarafından tahliye edilmiştir. Şehre on beş kilometre mesafede kâin beş tayyare iniş meydanı bas- kınla,/ düşmandan alımmıştır. İngiliz hava kuvvetleri, tanklara ve piyade- ye yolu hazırlamak üzere bütün faa- liyetini sarfetmektedir. Son iki ay (Devamı Sa. 5, Sü 8 de) *—k Hukukcularımız Arasında Bir Anket ? Teşrii Masuniyet Meselesi | Avukat Ah- n met Sabri İn- |han diyor ki: | «Ânayasamız- da mebuslara geniş bir imti- yaz verilmiştir. ebus — olma- yan her vatan- daş işlemiş ol- duğu küçük ve büyük her suç- tan dolayı mut- laka takip edilir. Fakat mebus ta- kip edilemez. Çünkü —mebustur. Bu imtiyaz o kadar genişletilmiş- tir ki bugün tanıdığımız büyük şöhret sahibi mebuslardan bazı- ları, omuzlarında yüzlerce işlen- miş suç taşıdıkları halde takibe maruz kalmamışlardır. Bunların işledikleri suçlar âdi suçlardır; bu suçların hiç birisi de siyasi akidelerini mensup ol- duğu fırkanın prensiplerini mü- dafaa sadedinde işl is değil. dir. Bunlar şahsi, alelâde suçlar- dır. Temenni edilecek şey şudur | ki, mebuslar işledikleri bu şahsi | suçlardan dolayı takip edilebil- | melidirler. Eğer buna imkân yok. sa hiç olmazsa her devrenin 80- nunda suçlu mebusun teşrif masu- niyeti kaldırılmalı ve hakkında kanuni takibat yapılmalıdır. Te- mize çıkmadıkça yeniden mebus | olamamalıdır. |— Bu yapılmazsa ve bu mebus ta İtekrar seçilirse ve seçmeler de tevali ederse suç unsurları ve de- lilleri tamamen ortadan kalkar ki, bu da adaleti rencide eder. | Teşkilâtı Esasiye kanunumuz bü- |tün sınıf farklarını kaldırdığı hal- de suçlu mebuslara bu yüzden kendimiz bir nevi imtiyaz tanrmış oluruz. Bence mebuslardan bu imtiyaz kat'i surette kaldırılmalı ve kanun nazarında ve adalet ö- nünde her Türk vatandaşı bir ol« d e