25 Ağustos 1940 Tarihli Vatan Gazetesi Sayfa 1

Ticaret Vekili Tırhan Vapurile İzmirden İstanbula Hareket Etti Topçuoğlu Sayı: '7 Fiyatı: 5 Huruş Vatan Matbaası: İstanbul, Cağaloğlu VATAN SİYASİ SABAH GAZETESİ BAŞMUHARRİRİ: AHMET EMİN YALMAN Askeri Terfi Listesi Ankara, 24 ( Vatan Muhabirin- den ) — AÂskeri terfi listesinin hazırlıkları ikmal edilmiştir. Zafer Bayramı günü ilân edilecektir. Telgraf: Vatan, İst. - Telefon: 24136 Pazar 25 Ağustos 1940 Reisicümhurun İltifatı Yakın Ufuklarda Bulutlar — Komşumuz Yunanistan üze- rindeki fırtına bulutları gün Reçtikçe çoğalıyor. Vaziyeti, ge- rek komşumuz hakkındaki de- rin ve kardeşçe alâkamız ve ge, rekse kendi emniyet sahamıza allüku dolayısile, ciddiyetle takip etmemiz çok tabiidir. ! Yunanistan bir hâdiseve ve- | sile verecek hiçbir harekettej bulunmamıştır. Harbin başın- danberi öyle sıkı bir bitaraflık | takip ediyor ki titizliğin hudu- dunu aşıyor, âdeta taassup de- Tecesine varıyor. Yunan gazetelerinin sütunla- rında harp havadisleri ölçülü- dür. Bir bitaraflık kaynağından ne kadar havadis neşrediliyor- sa, diğer taraf kaynağından ba- hisle o kadar havadis yazılıyor. Başlıklar tamamen müsavidir. Fransızca çıkan Jurnal Daten apanmıştır. Bunun yerine neş- Tedilen ingilizce, fransizca, ital- Yanca, almanca yeni bir resmi RBazete çıkarılıyor. Bunun her sayfası bu dillerden biriledir. Bitaraflık tam yerini bulsun di- Ye bir yerin sırası bile her gün değiştiriliyor. Fakat Yunanistan ne kadar dikkat ederse etsin fena niyet Olduktan sonra vesile yaratmak Süç bir şey mi? ç Eski *Makedonya usullerile ilkönce siyasi cinayetlerden ve bir komitecilikten dem- vurul- duktan sonra nihayet arazi me- seleleri üzerinde karar — kılın. Mıstır. Bu arazi Arnavutluğun müli bir davası diye güya Ar- Davütlar”tarafından” yor” İtalya, Tiranada çıkan bir Arna. Vut gazetesine buna dair yazılar Yazdırryor. Sonra bunları ken- C gazete ve ajanslarile harfi harfine âleme ilân ediyor. İnsanın anlamadığı bir Şey varsa o da bu sahne tertibatına imin için ihtiyaç görüldüğü- ğur?)yo,— yer yangin çıkarmak isteniyorsa ve bunun bütün â- fir mesuliyet ve neticeleri gö- ze alınıyorsa böyle dil dökmiye Ve merasim yapmıya neden lü- Zum görülüyor. Bunlarla acaba İmin gözü bağlanabileceği ü- Mit olunuyor? ' Ahmet Emin YALMAN Başvekil Ankarada Karşılandı Ankara, 24 (A:A.) — Başvekil Doktor Refik Saydam refakatinde Hariciye Vekili Şükrü Saracoğlu, İk- tısat Vekili Hüsnü Çakır olduğu hal- de Karabüke yapmış ölduğu tetkik Bezisinden bugün saat 9.80 da şeh- Timize dönmüş ve istasyonda bulu- nan vekiller, mebuslar, parti genel Sekreteri ve yüksek erkânı, Başve- kâlet, Hariciye ve İktısaş Vekâle i Yüksek memurları, Ankara vali ve Belediye reisi ve merkez komutanı tarafından istikbal edilmişlerdir. 30 Ağustos Merasimi Ankara, 24 (Vatan — Muhabirin- den) — 380 Ağustosta yapılacak Dum lupmmar — merasiminde — Cümhuriyet Halk Partisi adına Denizli mebusu Necip Ali Küçüka bir nutuk söyliye- cek, merasimde Ankarayı da Bele- diye Meclisi azasından Mecdi Say- man, Vilâyet daimi €ncümen aza- sından Hilmi Atlıoğlu, Partiden PS vukat Emin Halim Ergündan müte- * kkil heyet temsil edecektir. Parti Teşkilâtına Bir Tamim Aı_ıkarıı, 24 (Vatan Muhabirin- den) — Cümhuriyet Halk Partisi teşkilâtırn gönderdiği bir tamimde 20 ilkteşrinde yapılacak büyük nüfus sayımı faaliyetinde Parti mensupla- rinim müzaherette bul Reisicümhur, son defa İstanbulu erkân arasında CJ »£ — teşriflerinde askeri ve mülki Harbiyeden 319 da Çıkanların İçtimaı Telgrafla Ankara, 24 (Vatan Muhabi. rinden) — Harbiyeyi 1319 yı- lında bitirenlerden Ankarada bulunanlar, orduevinde bir toplantı yapmışlar, toplantıda mektep ve ordu hayatları etra- fında samimi hasbihallerde bu. lunmuşlardır. Bü devrenin en büyük hususiyeti, Milli Şef İs- |met. İnönünün de ayni senede Âynı Yılda Subay Çıkan İnönüne Bağlılıklarını Bildirdiler fe tâzim ve bağlılıklarını arz için en kıdemlileri olan gaz genel komutanı General Hüs- nü Rıza Ünsal'ı memur etmiş. lerdir. General Cü € Si ş Yunan Hazırlığı Bazı İhtiyatlar Manevra İçin Silâh Altına Çağırıldılar |İngiltere Garantisine Sadık Kaldığını Teyit Ediyor Atina, 24 (A.A.) — D. N. B. : Ba- zı ihtısas silâh sımıflarımna ait ihtiyat- lar, bir ay müddetle manevralarda bulunmak üÜzere bugün davet edil- mişlerdir. , İNGİLTERE YARDIMA KOŞACAK Londra, 24 (A.A.) — Reuter: Da- ily Telegraph gazetesinin Balkan- lar muhabiri, gazetesine aşağıdaki telgrafı göndermiştir: Atinadaki İngiliz sözcüsü, evvelki gün, eğer Yunanistan bir hücuma mukavemet eder ise, İngiliz hava va deniz kuvvetleri, derhal Yunanistana yardıma koşacaktır, demiştir. Bu beyanat, İtalyan tehditleri do- layısile gerginliğin arttığı bir anda yapılmıştır. İtalya ile Yunanistan arasında son küdiseler serisi neticesi olarak, dün büyük bir diplomatik faaliyet ken- disini göstermiştir. İtalya ile Yuna- nistan arasındaki hâdiselerin sonun- cusu, Yunan hududunu geçmiye ça- Eşirken iki tayyarenin tahrip edil- miş d şu telgrafı göndermiştir: «Bugün 22 ağustos, subaylık- larının 38 inci senei devriyesini en büyaku s£= subay 19 lular, ilk sınıflardanberi deha ve karakterine meftun bulundukları ve sınıfının dai- ma birincisi olan İnönü ile bir senede neş'et etmiş bulunmayı hayatlarına en büyük iftihar ilesi olarak yâdetmişlerdir. Bircok büyük komutanlar ve birçok mebuslar toplantıda hazır bulunmuşlar ve Milli Şe. larile daima bağlı bulundukla. rı, yüksek Şeflerine uzun ö- İngilterenin Atina elçisi, Paltai- ret, Elen Başvekili Metaksas ile iki görüşme yapmıştır. Bu görüşmel>- rin ikincisi, 80 dakikş sürmüştür. GERGİNLİK AZALMAMIŞTIR Londra, 24 (A.A.) — Reuter'in mürler ve âfiyetler t ettiklerini arz ile mübahidir- ler.» Cümhurreisimiz şu telgrafla cevap vermişlerdir: «Hakkımda gösterilen necip duygulara teşekkür eder, âfi. yetler dilerim.» e ğğ muharriri yazıyor: İngiliz garantisinden — vazgeçmesi için Elen hükümetine bir ültimatum verildiği hakkındaki haber İtalya ta- rafından tekzip edilmiş olmakla be- raber, iki hükümet arasımdaki ger- ginlik azalmamıştır. (Devamı Sa: 8, Sü: 6) — İncir ve Üzüm Satışı Borsada Yapılacak Ticaret Vekili Gazetemize Beyanatta Bulundu İzmir, 24 (Sureti mahsusada İz- mire gönderdiğimiz arkadaşımızdan telefonla) — Ticaret Vekili Nazmi Topçuoğlu, buradaki tetkiklerini bi- tirerek Tırhan vapurile İstanbula hareket etti, Vekil hareketinden ev vel, bana Şü beyanatta bulunmuştur: «— Müstahsil ve tüccarla birlikler ve teşkilâtlarile temas ettim. İcap eden emirleri verdim. Bu sene Egi ırıntakasında - mahsul Ük l | dünyada mükemmel bir tip olarak kabul edilecektir. İngilizler Üzüm ve incirlerimizin reühim kısmını alacaklardır. Pa- muklarımıza bütün dünya piyasala- rı taliptir. Romanyaya zeytinyağı vereceğiz. Fuarım muvaffakıyetli oluşu, mah- sülâtmızın, dünya piyasasında kıy- metlenmesine yardım etmiştir.» İzmir i mahafilinde yap'lan dir. Yalmz üzüm rekoltesi biraz nok- sandır. Fakat pamuk, İncir, . tütün kalite itibarile yüksektir. Bu nefaset yalnız bu sene için değil, bundan böyle Türkiye mahsullerinin dünya piyasalarında en mühim mevkli ka- zanmasıma yardım edecektir. Müs- tahsil arasında rekoltenin nakliye v2 satışmın temin edilmesine dair her türlü tedbirleri alıyoruz, Azami ko- laylıklar göstereceğiz. Şimdiden in- cirin meyva piyasasından alınara : borsaya ithalile kıymetlendirilmesi için emir verdim. Eylül haftasında Üzüm, incir borsası açılacaktır. Mahsulâumızın çok müşterisi var- dır. Alıcılara ancak sıra ile nyy ve- larını ve ir, vazife rebi Amerika — tütünlerimizi Hattâ Türk tütünü bütün tetkiklere göre, 940 - £1 Egşe rekol- tesi kalite bakımından çok iyidir. Üzüm rekoltesi 25 bin ton, incxr 35 bin ton, palamut 45 bin ton, Akala pamuğu 100 bin balva, tütlin 88 hin ton, zeytinyağı 25 bin tondur Başlıyor İzmire gelen İngiliz Lordu Glen- conner, bugün Ticaret Vekilini ziya- ret etti. Lord, İngiliz imparatorlu- gunun ticaret birliğinin cenubu şar ki Avrupası ve Balkanlar merkezi- | nin reisidir. Vekil, İngilizlerin fuara iştirak etmeleri, mükemmel bir pav yon yapmalarımdan dolayı Lorda te- şekkür etti. Lord da bilmukabele hü- İngiltereye ihracat “ Mahsulâtımızın Çok .Müşterisi Vardır, Alıcılara Ancak Sıra ile Mal Verebileceğiz,, kümetin gösterdiği | kolaylıklardan dolayı Ticaret Vekiline teşekkür ve fuarın mükemmeliyetinden dolayı tebrik etti. Lord iki güne kadar An- karaya gidecek, İzmir piyasaların- dan satın alımacak, incir, üzüm ve tütün için hükümetle temasta bulun - duktan sonra tekrar İzmire gelecek ve tileccarla temastan sonra müba- yaata başlıyacaktir. Bu mübayaat ve İngiltereden Yyapılacak ithalât Basra yaluyla olacaktır, Lord bu akşam İngiltere ile iş ya- pan firmaları, hükümet erkânını ve İngilizleri, İngiltereden satın alma- rak İzmir liraanında çalışmakta Olas Bayraklı vapurunda mükellef bir ziyafet vermiştir. Amerikaya Sevkıyat Eylülün birinden itibaren Istanbul İzmir limanlarına Yugoslavya ve Yunan vapurları gelecektir. Bu va- püurlar, Türkiye, Yugoslavya ve Yu- nanistan mallarını Amerikaya götü- recek, bilmukabele Amerika malla- rını bu memleketlere getirecektir. Lütfi Arif İstifa edeceği hakkında yanlış bir haber akseden İngiliz Bağvekili , Churehill'in İstifa Edeceği Hakkındaki Haber Asılsız Anadolu Ajansı, dünkü hava. dis bültenleri arasında şu tas- hihi vermiştir: Dünkü haberlerimiz arasında neşredilen bir Londra telgrafın da bazı terceme hatası yapılmış ve bu arada sehven B. Chem- berlain'in ismi de B. Churehill olarak yazılmış bulunduğundan bu telgrafı, bugün tashih edil- miş vaziyette neşrediyoruz. O- kuyucularımızdan özür dileriz: Londra, 23 (A.A.) — Reute- rin diplomatik muharriri yazı- yor: Parlemento, dün öğleden son- ra, on beş gün sürecek olan bir tatil devresine başlamıştır. İntihap dairelerine giden me- buslar, B. Churehill'in son nut- kunun kendilerine ilham ettiği itimat hissini beraberlerinde götürmektedirler. Ve bu itimat hissini bütün memlekete yay- maktan hali kalmıyacaklardır. Zira, mebuslar, milleti daha bü- yük gayretler sarfına teşvik e- den nutukla son derece*cesaret almış bulunmaktadırlar. Denilebilir ki, bugün - harp, milli bir haçlı sefer haline inki- lâp etmiştir. Çünkü, bütün I_n— giliz vatandaşları şu ciheti git- tikçe daha ziyade anlamakta- dırlar ki, son altı ay içinde harp mekanizmasını, bütün mületin (Devamı Sa: 8, Sü: 6) NOTLAR : «NORMAL» NEDİR? Kiminle görüşseniz, .kimden bir malümat isteseniz sSize: — İşler normâaldir. Vaziyet normaldir. Çalışmalar normal- dir. Diyor. İyi ama bunu söyliyen ile dinliyen acâba «Normal» den ne anlıyorlar? Klişe lâflardan vazgeçsek te bir, beş, on gibi rakam - hiç ol- mazsa - az, çok, orta gibi mik- tar veya iyi, kötü, zararsız gi- bi keyfiyet ifadelerile müsbet zöz söylemiye başlasak; eğer karşımızdakine bir şey anlat-l mak istiyorsak! Akdenizdeki en büyük İngiliz zırhlısı için dolaşan rofakat tayy: ni İskenderiyeye Hava Hücumu İtalya, Mısıra . İngilizler İçin Yürüyebilirmiş İskenderiye, 24 (A.A.) — Dün İs- Kkenderiyede 55 dakika süren bir alarm işareti verilmiş ve bir kaç bomba atılmıştır. Alarm nihayetin- den on dakika sonra 25 dakika de- vam eden ikinci bir alarm işareti verilmiştir. Havada tayyare sesleri mevcut olmakla beraber, faaliye: fazla olmamıştır. Bundan beş daki- kka sonra, on dakika devam eden i- kinci bir alarm işareti daha Yeril- miştir. LONDRADA MEMNUNİYET Londra, 24 (A.A.) — İtalyan kıta- atı hududu geçtiği takdirde Miısıriın harbedeceğine dair Mısır Başvekili- nin yaptığı beyanat İngiliz gazete- leri tarafından memnuniyetle karşı- lanmıştır. , Daily Telegraph diyor ki: Şimdiki - parlâmento — tarafımdan başarılan işleri gözden geçiren Ti- mes gazetesi Başvekil ve Parlâmen- to tarafından, matbuatın serbest ka- lacağı hakkında yaptıkları vaatleri üzerinde mütalâa yürüterek diyor ki: Millete verilen bu serbestinin ehem miyeti son içtimada tamamile isbat (Devamı Sa: 8, Sü: 8) 1 Hood ve yanında, gemiyi tahtelbahirlere karsı muhafaza i arelerindenbiri Mısır Hükümetinin Harp Kararı İtalyayı İhtiyatlı Lisan Kullanmıya Sevketti Nevyörk, 24 (A.A.) — Nevyork Times gazetesi Romadan aldığı bir telgrafa nazaran şunları yazmakta- dır: Mısırın istilâya uğradığı takdird9 harbe gireceğine dair vermiş olduğu karar, İtalyada sukutu hayali mucip olmuştur. Dün akşamki İtalyan ga zeteleri, İtalyan — propagandasmıs hedefine varamadığını isbat- eder Mısirim bü kararı hakkında bir tek kelime yazmamışlardır. Roma, 24 (ALA.) — D. N. B. Mısir - İtalya münasebetleri hak- hında. Roma siyasi mahfillerinde, İ- talyanın Mısıra karşı olan hattı ha- reketi, Italyanın harbe girişi esna> sında tesbit edilmiştir, denmektedir. İtalya Mısıra hücum — etmiyecektir, ve eğer İtalyan kıtaları Libya hudu- dundan öteye ilerlerse, bu hareketi, Maısırda bulunan İngiliz cüzütamlari nr istihdaf edecektir. İngiltere, Mr- sır ile aktolunan muahedeler hüküm leri hılâfma olarak, bu memleketi müstahkem bir hücum üssü haline koymuş ve bu memleketten bu tarz- da istifade etmiştir. İtalya, aksülâ- melde bulunmaksızın buna müsaad: eyliyemez. MACAR - RUMEN Müzakeratı Kesildi Noktai nazarların Telifine İmkân Hâsıl Olamadı Turnüseverin, 24 (A.A.) — Stefani: Saat.14.10 da iki heyet, konferansın toplandığı — sarayı terketmiş ve müzakerelerin in- kıtaa uğramış olduğunu bildir- Macar ve Rumen noktai na- zanları arasında bir anlaşma €- sası bulmak imkânı hâsıl olama- mıştır. r MACAR HEYETİ DÖNÜYOR Bükreş, 24 (AA) —D.N. B. Turnuseverin - görüşmelerinin inkıtaa uğraması hakkında Öğ- renildiğine göre, Macar heyeti, bu sabah, müzalmelueığn hg:cnaıı: den başlamasında, ilk Mi ıemuımmîı»mwdt;:mğhw apan yeni a ve Rumen heyeti newlî’dei—ağuf ; iflerini, âarazı esi ;ın::ıuâîhâgız&eı—elere bir esas teşkil edecek tarzda müSpet bir mahiyet vermesi için tazyik Halbuki Rumen teklifi, kâfi derecede bir esas teşkil edecek mahiyette telâkki olunmamıştır. Büunun üzenine saat 14.15 de celseye nihayet verilmiştir. Macar heyeti, bugün öğleden İsonra Budapeşteye dönecektir. |İMACAR MUKABİL TEKLİFİ Bükreş, 24 (AA.) —D.N B. (Devamı Sa; $, Sü: ö) Harp Hazırlığı Göze Çarpıyor Macaristanda bazı Tedbirler Aliniyor Budapeşte, 24 (A-A.) — Reuter* Bugün Macaristanda — neşrediler emirnameler ile umum! nakliye ser visleri tahdide tâbi tutulmuştur. O tobüs hatlarının ekserisi yarından * itibaren kaldırılacaktır. Taksi oto- mobillerinin Mmiktarı da pek çok a- zaltılmıştır. Yarı resmi membadan verilen ha- berlere göre, şark mıntakasma doğ- ru giden trenler adedi de şiddetli tahditlere tâbi tutulmuştur. Askeri tedbirlerin fazlalaştırılacağı tahmin edilmektedir. Şurası sarih gibi gözükmektedir ki Macar hükümeti, Romanya ile mü Zzakerelerde bir çıkmaza varılmasma Ü etmiye yil değil- dir ve haklı telâkki eylediği talep- lerinde değişiklikler yapılmasına da müsaade etmek istemiyecektir. F adapeştede iyi haber alan mah- fillerdeki kanaat, Almanyanım ha- kemliğine müracaatın önüne geçil- mez bir mahiyet gösterdiği merke- zindedir. BÜKREŞİN TEKZİBİ Lükreş, 24 (AA.) — D. N. B. ? Bütün Rumen ihtiyat subaylarının silâh altına çağırıldığı hakkında Association Press tarafmdan verilen haber, Bükreşte tekzip edilmektedir, (Dovamı Sa; &, Sü: 3)