5 Eylül 1940 Tarihli Vakit Gazetesi Sayfa 2

J 4 t | İ — B ŞA AĞ Ş T — AŞ 2 — VAKIT | | Hadissler arasında | | Balkanların suinü tehlikede mı? in bir hayır alâmeti gi. üyor. Bunun sebebi Başvekil Mancilesko'nun istifası şahsi sebeplerden ziyade Romrvan. yanın geçirmekte olduğu buhran- la alâkadar görünmesidir. Almanya ve İtalya bir hakem kararı ile Transilvanyanın — kırk beş bin kilemetrelik bir parcası, ni Macaristana verdiler, Filhaki, ka Transilvanya tarihi noktaj na. zardan Macaristana aittir; fakat bugünkü nüfusunun ekseriyeti bilâkis Romanyalı olduğundan Transilvanya ahalisi bu kararın tatbikine mubaliftir. Muhalefeti de eski çiftçi partişi şefi Maniu başta olduğu halde fük — muka. vemet teşkilâtı ile göstermiye az- metmiş gibi görünmektedir. İşte Romanyadaki buhranım bi. rinci sebebi budur, Yalnız bu se. | bep Almanyanın hakem kararını tatbik babanesiyle Romanya işle. rine fülen müdahale etmesine kâfi iken memleketin muhtelif yerlerinde birkaç gündenberi Al. man aleyhtarı ketler de baş- lapıştır. Bu itibarla Romanya hükümetinin vaziyeti bir kat da. ha nezaket poyda etmiştir. Tlk haberlere göre Almanya cenup hudutlarında topladığı a:. kerlerle — Tramsilvanyanın — bazı | stratejik noktalarını işgal odece. ği söyleniyor. Romanyadaki ka. rışıklıklar Almanların bu yoldaki | müdahalelerini haklr göstermek için bir vesile teşkil edebilir. Fakat Almanların askeri ı,pııı Transilvanya mün- basır kalacağı şüpbelidir. —İşga. lin Romanya budutlarını gı si ihtimali de vardır. Bu m de Romanyadan Bulgaristan hu. dutlarına kadar inecek olan Al- man ordularınm ne gibi maksat. lar için kullanılacağı belli değil. dir. O kadar ki bundan sonra hâ. diselerin inkişafı bütün Balkan. 'Ç.%Ş' sulbunu tehlikeye —düşüre- Almanları hayrete düşüren bir İngiliz keşfi Bnl:qıf;ııııııhıtılıywli silh keşfetmok 8 bir imti Bn iNGiLiZ DONANMASI Hiç bir zaman imha ve teslim edilmiyecek Vaşington, 4 (A, A.) — ter ajansı bildiriyor: D Er y Burada beyan edildiğine göre Büyük Britanya, Ingiliz adala. rının etrafındaki sular donan. ma için durulamayacak bir va. ziyete dahi gelse, donanmayı hiç bir vakit teslim veya imha etmiyeceğini, Birleşik Amerika ya temin etmiştir. Hul 29 ağustos tarihinde lorâ Lotlana bir mektup yazarak Büyük Britanyanm donanması iîr Y nı batırmınmaya veya teslim e$ | p memeye karar verip vermediği ni sormuş ve lord Lotlan da ba. tırmamaya veya teslim etmemd ye karar verildiğini bildirmiş- tir, İsveçte ekmek ve bisküi vesika ile Stokkolm, 4 (A.A.) — Stefani: İsveç hükümeti, ekmek ve biş- küvitleri, şahsi vesika usulüne bağ. YmUŞtit. | den çeki | f akiyetlerdir. | galıılx.l.m gderin bir çuk..ıı düşü. | S EYLÜL 1940 Hıtlerın nutku' lıklara rağmen, katf hal sureti de. gil ancak kısmi neticeler zlınmıştı Führer, bundi a: etmiştir: ortadan iltere be- | taki ftxlu].'ı[k mâ sindedir. Bazı İngiliz politikacıları inamdırmak istiyorlar ki,— İngiliş | ordusu, gemini çığmyı* azılı bi hareti saye- Bu arzularını mükemmel tatmiz edebilirlerdi. Fakat kendiliklerin. Ve kendilerine, bu iyük muzafferiyetler di- ye tesmiye etmek tesellisi kaldı. Halen Alman kıtalarınım işgali altındaki büyük arazi, mütteliki- miz İtalya î?nhnda:ı gaha ziyade ada Şarkt Af. i, “muyaffakiyet- den bahsedebilirler. Fakat bunur normal ve makul insan dü. sinin anlayamıryacağı muvaf. Bıı daima şunu müşaheade et. tik ki İngiliz prnmgındışı bir yor ve muıhuhç sanra da- ha yüksek şahikalara yükseliyor. Meselâ ben bir gün şöyle bir şey okudum: “Şimdi harbin mukad. derâtı anlaşılmıştır. Eğer Alman, lar Parise gelmiye muvalfak ola. mazlarsa . ki olamıyacaklardır « harbi kaybedeceklerdir. Fakat her şeye rağmen Parise gelirler. se, o zaman harbi İngiltere kaza, nacaktır" İngiltere mütcaddit ve sözde muzafferiyetlerini işte böy. le kazandı. Bu muzafleriyı etlerin | en şanlısı, Dünkerk firarıdır. j İngiltere için, harp daha üç se- ne devam edecek dendi. Fakat | ben vaktile Reich Mareşali Gö, ringe, her şeyi beş sene için ha. | zıtla, dedim, Ben harbin beş sene ıüxeceghl zannettiğim için böyle hareket etmedik. Fakat her hal. de İngiltere yere serilecektir. Ben bundan başka nihai tarih tanrmayorum. Eğer İngilterede bu kadar mütecessiş iseler ve so. ruyorlarsa: neden gel * “Nihayet Mi -»mmı.ı’ Onlara cevap veri. yorum: “Merak etmeyiniz, gele. cej a şhnıı daima bu kadar müteces. siş olmamalıdır. Bu dünya kurta. rılacaktır. Bu sisteme, bir mille. te keyfemayeşa bütün bir abluka etmek imkânmu veren bır sisteme nihayet vermek İişımdı! Bundan böyle, bir korsan dcvle_ tin arada bir, keyfine göre, 4S0 milyon inşanı fakre ve açlığa gar. kedebilmesine mani olunmaâlıdır. 85 milyonluk bir milletin hayatı. nın bir plütokrat çetesinin aklına esince, diğer bir millet tarafından her zaman tehdit edilebilmesi bence kabul edilemez.” Führer, bundan sonra, bir an. tant için İngiliz milletine şimdiye kadar o derece çok defa elini w zatmış o!dugıxnu hatırlatmış ve demiştir ki Siz de Nliyununu.ı iki benim haricf siyaset prı bu idi. Şimdi sarih ve kat't? bir hal sure. tine kadar çarpışmayı tercih edi. yorum ve bu hal sureti, ancak al. çak ve adi kundakçılar rejiminin ebediyen yok edilmesi ve bir mil. letin istikbalde bütün Avrupa ü- zerinde tahakkümüne imkân ver. miyecek bir vaziyetin vücuda ge, #irilmesi olabilir. Almanya ve Ttalya, tarihte böyle bir şeyin bundan böyle tekerrür etmemesi, ni temin eyliyecek tarzda hateke. ti üterlerine alacaklardır. Ve bu- nu ne İngilterenin bütün mütte. fikleri, ne de plânları değiştirehi. lecektir. Biz, her şeye hazıtız ve her zaman da harekete İyice az. metmiş bulunuyoruz. Her şeyden evvel, hiç bir şey ile korkma. yız. Bizler, Alman nasyonal şos- yalistleri, dünyanın en çetin mek. tebinde geçtik. Hiç bir şey bizi korkutamaz, hiç bir şey bizi gafil avi Meclis-i Meb'usâ 1293 1877 Hakkı Tarık Us İlk Devrenin müza- kereleri : 400 böyÜük sahitalık bir kitah. Her kitabcıda bulunur -— Japonya Hindiçiniyi işgal edecek (Baş tarafı 1 ıııdıü) Tokyo, & (A D.N. —:ı'a'ııymıx hfiller, Jıwnyn— nin Japon kıtalarının Hindiçini. den geçmesini bir ültimatumla ta. kep etliğine ve Hindiçini hüküme. tinin buna red ctubı verdiğine Ezir Saigondan gelen baberleri ne u.mp ne de teyit etmektedir. Siyasi mahlillerde tebarüz etti. rildiğine göre, bu, askeri bir mese. ledir ve vaktiyle Hindiçini hükü- metiyle Şankayşeke yardım edil. memnesi sinde görüşmelerde bu. kunmuş Japon beyeti reisi Nişiha- ra, tam sajâhiyetlerle Hindiçiniye dönmüştür. Maamafih, bu görüş moelerin neticesi henüz malâm de, ğildir. Hongkong, 4 (A.A.) — Röyter Ajansı bildiriyor: Çin kaynaklarından alınan ha. berlere göre, Japonya - tarafından Hindiçinin istilâsı halinde alıma- tak tedbirler hakkında, Hindiçini ve Çin makamatı arasında bir iti. VAf husule gelmiştir. Valij umumi Amiral Decoug, Ja- myanın veya Japon ordularının lindiçini arazisinde Üsler teşkil et- melerine hiç bir zaman müsaâde etmiyeceğini, Chung.King hükü- metine temin etmiştir. Bu arada Japon donanmasının Iım Hindiçini kara şuları açıkla. rında dolaşarak bütün şimali şarki sahillerini abluka altma aldığı bil- dirilmektedir. Haypbong'da büyük bir faaiyet işaret edimektedir. Pransız ve yerli kıtaatı, sahil boyunca bütün mü. dafaa mevkilerini muhafaza altın- da bulundurmaktadırlar. Sahil şe- hirlerindeki Fransır kadın ve ço. cuklarının tahliyeleri için hazırlık- lar yapılmaktadır. Harice çekilen bütün telgraflar Fransız makamalı tarafından sıkı bir sansüre tâbi tu- tulmaktadır. Japonlar Perle nehrini kapadılar Şanghay, 4 (A.A.) — Röyteri Fransız Hinidiçinisindeki vaziyet hakkında endişe, Japonların ye. niden Petle nehrini kapamaları dolayısiyle, bugün yeniden art- mıştır. Hongkong, Kanton ve Portekiz Macao müştemlekesi a. | rasında nehir yolu ile münakale durmuştur. Çunking'den alınan hıb;âlerz re, Fransız Hindiçinlasi hudut. ş:m(!a tahaşstit etmiş olan Çin kuvvetkeri, derhal harekete geç. meye hazırdır. Amerika Birleşik Devletlerinin Asya filosu başkumandanı Amiral Hart, Marble « Head hafif kru- vazörü ile şimali Çinden birden. bire Şanghaya gelmiştir. 'Berlin bombalandı (Baş tarahı 1 lncılı) |çok yangınlar çıkarılmış ve bu yangınlar sonradan infilüklar vu- Mwyııdır. geçen gect bombardıman tayyarelerimizin yan gmlar çıkardıkları şarkında Kara ormanda — keşifler yapımışlar ve hâlâ de- yam etmekte olduğunu müşahede eylemişlerdir. fildlarımız Ber. Diğer tayyare Hnde elektrik santrallarile tenvir tesisatma ve bir silâh fabrikasıma, Mağgdeburg'da petrol depolarına Ham ve Şverbe'de eşya istasyo » muna, Morzig'de bir çelik fabrika - sma ve Holanda ve Almanyada bir gok tayyare meydanlarına taarruz etmişlerdir. Sahil kumandanlığı ile tegriki mesal eyleyen donanma tayyarele- ri Beyveland kanaltnda, Ternanzen. de ve Escant mansabında mavna tocammularına taarruz eylemişler dir. Sahil - kumandanlığınn tayyare- leri de Ostendedeki doklara taar- ruz etmişlerdir. Bütün itayyarelerimiz üslerina dönmüşlerdir. tagiltereye dünkü taarruz Landrs, 4 (A:A.) — Hava ve dahilt emniyet nezaretlerinin tob- Uği: Bu sabah, iki düşman — tayyare grupu, cenubu şark? aabilimizi geç. mişlerdir. Bir grup, Kent eyale- tinde tayyare meydanlarını bom- bardımana teşebbüs etmiş, diğer grup ta, Taymiş nehri manaabın! göçtikten sonra Eseks eyaletinde tayyare meydanlarma aynı teşeh- büste bulunmuştur. Düşmana. der- hal avet tayyarelerimiz ve hava dafl bataryalarımız tarafından bü. cum edllmiştir. Düşman tayyarele- rinden ancak pek azı, müdafaala: rimezr geçmeye muvaffak olmuş- tur Bir kaç bomba atıldığı bildi- rilmeltedir. Pakat şimdiye alman haberlere göre, hiç bir ha, sar ve hiç bir yaralı ve ölü yok- tiğe e— TT ——erii a [Romanya kabinesi ıstıfa etti (Boş tarafı 1 inçide) sonra Xniunnko Kraldan aldığı emir ü. Berine kabineyi süratle kurmak |. çin mütenddit mülâkatlarda bu. lunmuştur. İcra kuvyetlerinin vah- detini temin için dahiliye ve har- biye nezaretlerini de bizzat derühte edecektir. Yorj Bratianu başvekil muayini ve hariciye nazırı namzedidir, İk- tısada mütcallik nezaretler müte- hassıslara tevdi olunacaktır. Eski iktısat nazırı değişmiyecektir. Akşamlayın General Antonesko Demir muhafızların reisi Sima ile görüşecektir. Sima da kabineye gi- recektir. Bükreş, 4 (A, A.) — Röyter Romen gazetelerinin — yazdığı. na göre, Romanya hariciye namı rı Manoilesko, Viyana konferan |sında kendişine yapılan hürmet 1.sizce muzmeleden dolayı sinlr buhranına ugramıştır. Viyanalı meşhur mütehassıs Lisenaşerael Alman hariciye na gırı Von Ribentropun — talimatı Üzerine Manoileskoya Rükregşe kadar refakat ettikten sonra dün dAyrılmıştır. Troasilyanyaya gitmek Macarlara memnu Budapeşte, 4 (A-A-) — D.IN.B.: Macar generalkurmayı. Macaris- tana ilhak edilen Transilvatiya a- razisine gitmenin otug gün memnu olacağını bildirmiştir. Bükreş, 4 (A-A.) — Köylü ctp. hesi çefi Maniu Tranatlivanyayı ter. köderek Romsanyaya kalan kamma geçmiştir. B. Manlı'nun infilkâki, Transilvanyada bir kaç gündür devam etmekte olan teralıliratı teskin etmiştir. Bükreşteki hüdiseler Bükreş, 4 (A-A-) — Bador a. jansı bildiriyor: 3 eylül akşamı, intizamı ihiğl e- decek tarada vakua gelen — bazı harekâi hakkında su — tafşilât ve rilmektedir: Askeri Ünliformayr tasıyan pek genç buz! adamlardan — mürekkep bir grup, Bükreşe yakı bir mesa, fede bulunan radyo - istasyonuna, girerek kendilerinin muhafız kıta. gtmr takviye için gönderildiklerini töylemişlerdir. Bu grup, radyo makinelerinde ehi , hedarat yaptağlıkır — Fe M UU Aynı zamanda telefon santra - lında yine bazı genç adâmlardan | mürokkep diğer bir grup tarafın. dan da buna mümasil bir teşebbüs te bulunulmuştur. Eden'in nutku (Baş terajı 1 incide) Askerlerimizin techizatı fevkalâde- dir. Bunların kuvvet maneviyeleri de bundan aşağı değildir. Müda- bayret verici bir sürat ile terakki etmiştir. Millf sa- hada âdeta hir inkılâp teşkil et moektedirler, Edenin mılkundan evvel "“Senci devriye paktı,, okunmuştur. Har - bin senel devriyesi münasebetiyle hazır bulunan kimsşelerin hepsi bu pekta iltihak etmeğe davet edil . mişlerdir. Mezkür paktın metni şudür: *“Herçibadâbat, hayatımız pa - basına dahi olsa, hürriyetin düş. manlarına karşı mücadele ederek, mermleketimize ayak hasmamaları" na gayret edeceğiz. Hürriyet ordur suna İltihak eden ve düşmanları - nm izlerini esaretin ne dereçeye kadar takip ettiğini müdrik olan bizler, milletlerin kurtuluguna ka , dar gevşemeden çalışmağa axzmot- ik. Bu yemini düşünmeden ver . Miyoruz. bu — tarihi yıldönümünde deruhte ettiğimiz vazifenin kolay bir iş olmadığını müdrik bulunu * yoruz. Fakat, hakkın. bakikatin, şuldün ve milletlerin vakarlarının anferinin tecetli etmesi için her türlü yokmuzluğu çekmeğe ümada b ı!.ıuı-yoxuz 'n takriben | 7T E 40.000 Lira noktası olabilir. çekiliyor. (2) Liralık tam oıuıî ıl:)ıuuıbılınııuı getirebilir. ingiltereye - verile-) desitroyerler cek ' (Baş tarah 1 incide) mürettebatlariyle Kanadayı gön- derilecekler ve orada İngiliz bah. riye mürettebatı tarafından tezel, | ıııl'l')l dnnoyınbt talep vaki ğer ep hazırlanacaklar Diğer taraftan Vaşingtondan bildirildiğine göre, bahri harekât şefi Amiral Stark, destrayerlerin ve harp elipmanlarının İagiltere. ye teslimi için lâzımgelen forma. liteyi ikmal etmek üzere bu ge. milerin satılması suretiyle elde e. gdilen babri üslerin milletin. mü, dafaası cephesinden bir zaaf de- gil, bir kuvvet yeşkil ettiğini tah, Tiren teyit etimiştir.. Bahriyo ne. zaretinin mütaleasına göre, İngil. tereye teslim edilecek bu destro. yerlerin bugünkü kıymeti takri- ben 85 milyon dolardır. Londra, 4 (A.A.) — Lef ajan. br bildiriyor: Salâhiyettar mahafi!, elli Ame. rikan destroyerinin ılın;un;ex':x verilmesi keyfiyetinin bü: dnwnııdr bida- yetinberi ilk takviyeyi teşkil etti. ğini işaret ek, bu gemilerin | bazı vazifeler görmek üzere bazı mıntakalarda, hemen derhal faa, lyıu geçebileceklerini ilâve et. Aıııuhn gdestroyerlerinin Sek serisinde, dört pusluk dört top, bahriyesince verilecekse de, barı. larının müttefik bahriye efradı ile mücehhez bulunması da muhte. ııuldlr. sekşen yüz Londra, 4 (A.A.) — Harp es. mnasında 30 destroyer kaybetmiş olıııklıbtnhr lı;meruünbu— ae p oğllen rikıdıımmnbıynedıun. ler hariç olduğu halde harbin bi. dayetindeki destroyer miktarın. dan çok fazladır. İngiltere, harp bidayetinde 170 destroyere malik olduğu halde ar sonra inşa ha. lndebuhmnhmiııııhvi;:ış : & zilya hükümeti hesabına dilmekte olan altı destroyer mü, | bayaası neticesi olarak bu yekün 180 i teçavüz etmiştir. Büyük bahriye programının sür'atli bir surette ierasına ge. çilmiş olduğu da Ayrıca gayanı kayıttır. Ruzvelt diyor ki : (Baş tarafı 1 incide) Ruzvelt — desetroyerlerin derha| derilacoklerini beyan etmiştir. Re- in, bu destroyerlerin Wfabü Birle- şik Amerika tarafımdan teslim edi. lemiyeceklerini ilâve etmiştir. Bu sözler, veyek İ mü- rettobatım gelip bunları teslim. a- lacakları mahiyetinde tefsir edil. miştir. Ruzvelt, kongreye hitap eden mesajını ıııuııkn okumuş, ve pazar günü öğleden #onra Hul ile görüşmesi üzerine nihsi kararın verilmiş bulunduğunu heyan et - miştir. İngiliz — Amerikan itilâfi hak- kımda beyan edilen ilk mütalca, İnfiratçı senato azamı Nye'in mü, talsası olmuştur- Sonato azası, baş müddelumuminln — bu itilâfm kon- grede tasdikine Jüzum olmadığı yolundaki beyanatı hakkmmda şu yi BU TARİHİ UNUTMAYINIZ! 7 Eylül,.. Bu tarihi unutmayınız. kü bu tarih sizin de hayatınızda bir dmç= Yazdan sonbahara geçerken taliiniz kıştan ilkbahara geçebilir. Çünkü Milli Pi- yango ogün İzmir Enternasyonâl Fuarında Liralık bilet size 20.000 Lira 0 gün çekiliyor biletle 40.000 Lirayı İ N ği ASA A Ki V eski darbı mesellerimizi sı- ralayor. Bunlar s#rasında evyelki gün neşredilenleri, zamanımıza tatbik ederek bary mana ve mef. h siz naşıl bulacaksınız!? Su bulanmayınca dumlml Dünyanm bugünkü hali. ... Sona kalan dona kalır. ayağı tetik almalı; ba, zan da temelli kaşıverirler. .. * Sevorken sevdirmeli, sayarken saydırmalı. AÂymı şey, Sırrıaı dostuna, dostünü düş> manına âçma ! h—ablıhnıı—ılıııı. ' Soğanın açısını yiyen bilir. Romanya! ... mn koyunu sürüden çıkar. Mıanıııl ... 'Lsı:h ıı::ııa nalçadır, iş biti- hıl—-l e Aıı= halinden anlamaz, ılıml tere satılmaz. HİKMET MÜNIR ir Yunan vapuru Amerika için İzmirden tütün yüklüyor İzmir, £ (AA.) — Bir Yunan SO Ez Bu vapurun et. Yııııınlıunlımâr?yı ve Mlg arasında vapur seferlerine devam edecektir. Bundan başka bir Yu- pılıv vapur şirketi de ayni li- manlar arasında seferler yapacak. tır. Böylelikle z İecikie ğt EETLŞKİ BB ihracatına devam olunacaktır. sözleri söylemiştir. "“Keyfiyet gunu göstermektedir ki, biztm idare adamlarımız. istis- nal vaziyetleri ileri sürerek ve ke> nün ve muahedeleri nazarı itiba- ra almıyarak gimdiden diktatör * kl& usullerini tatbik etmektedir . ; Demokrat partisi llderi senato azası Barkley de, kongrenin tasdi- tğini beyan evlemletir: Eski dariımassile- Ti yeni manaları, Atan gazetesi, Lir köşesinde hüumlarla karşilaştırdiım. Baka. p k el L İ a el : Ş D