25 Ağustos 1940 Tarihli Vakit Gazetesi Sayfa 3

Fikir ve sanat meseleleri: Güzel Sanatlar Mecmuası " İMerkez Bankasına ya-|; Muarif Vekâleti tarafından” heşredilen Güzel San'atlar Mec. Muası'nı her halde görmüşsünüz- —.I Bi bakımın. tadır. » Bazkı itibariyle güzeldir. Bu ği anlatmak için size çu mikyaşı wereceğim: — Basılmış e- lan resimlerden herhangi — birini bir levha olarak saklıyabilirsiniz. Size bu hususta büyük ve man. tıki deliller getiremiyeceğim, bu Mde, bazit, hattâ biraz — safı lan mikyas bizim devlet mat- hazsında rotatifin, klişeyi —nasıl bir üsta ve zevkli bir insan gibi işlediğini göstermeye küfidir. Tak, resim ve renldi tablolar git. | Tide matbaa tekmiğinde insana Beye ve ümit veren tekâmül mer- ::rl:l-ıi halinde uzanıp — gitmek. . Devlet matbaasının ön senedir Üstütte geri dönmeyen bir tabı tekâmülü gösterdiği muhakkak. tır. Güzel San'atlar Mocmuası bu tekâmül merhalesi içinde — tekâ- Mülün bir halkasını teşkil etmek. tedir. Güzel San'atlar Mecemuası'mın teknik güzelliği kadar ruhu da | İnsanı memmun edecek — vasıfları taşımaktadır. Bilmem biç dikkat ettiniz mi? izdo san'at bahirleri ekseriya ter geçer, , Sen'atkârlar eserlerini ancak Htiyaklarınım hıziyle başarırlar. Musikişinas eserini yapar, fa- t onu izah etmek, bir tasnife Ve tertibe sokmak icabettiği za. Man afallardı. Onun içimn bu iş üdota kuşların hendeseden — bah. zetmesi kadar yabancı ve — garip 8örünürdü. n Ressam için vaziyet başka tür- lü değildir. Renklerin ahengi, Sizgilerin münasebeti insan — dili ile anlatılamıyan bir urdı. Heykelden . bahsetmiyeceğim; Sünkü ana bakmak bile daha yir. Ti beş sene evvel bir dini cinayet sayılırdı. Kendini diğer güzel sav'at unsurlarına nazaran — fikir hayatiyle daha ziyade alâkalı hi "'l'f edib ye şair bile ne şürini, ne hiköyesini, ne de romanını na- e bir zaviyoden tetkik edemez. Bu belki san'at bakımından Muvalfekıyetti, fakat bir insarın Yaplığı işi anlatamaması bakı. bundan bir eksiklik idi. Çok zaman san'atkârı entellek- Cürl adamn rolünde gördüğüm za. :3' bu sebepten korkmuşum. Çünkü o yaptığımı izah ederken İ:: dela vasatinin altına 'düşü. . San'atkârı bir arıya benzetmek Rüzeldir. Fakat şan'atkâr her şey. h"' ©vyel insandır. Onu sadece 'AYvani iştiyaklariyle kudret say.. Müak bir tezad olmaz mı? a Güzel San'atlar Mecmuası'nda AN'atkâr bu iştiyakı ve izahsız Yattan kurtulmuş olduğunu ne isbat ediyor. Mecmuada, san'at adamları tarafımdan üŞ yazılar bu noktadan ne bizzat kadar e lıyıku[ maüPbesiz Güzel San'atlar Mec- "':"' san'atkârın kendini — izah Saşıu — yoktan — halketmiyor, vaçalin tekâmül hattı - üzerinda b&;mokuyı işaret etmek, onu iyar Ve etlirmek idrâkini - gösle. ör. Bizzat san'alkarın kendi i. &__';nu bir surette izah eder Omün haiz olduğu kültür *viyasinin bir mikyasıdır. ı_km"' San'atlar Mecmumsı bu iı...;"'d"' san'at hayatımızın bir ı_:'ı—_nm meydana çıkarıyor. gene için güzel baskı içinde ik Ve kültürlü san'atkârın ruhu Başbaşa kalıyorsunuz. SADRİ ERTEM , Gümrük ve Ziraat Vekilleri şehrimizde "'hıuı k ve İnhisarlar Vekili Ra- Ha ve Ziraat Vekili Muh. Krkmen dün sabah Ankaradan !:;:üıkıüı- Mmüddet kalarak is, 'decoklerdir. ' . zmire ilâve sefer Tağbeti gören Denizyol» Zafer 'bıy'::ı müna. 4 Kadeş vapu. Nâve seferi yaptırmağa T Vermlştir. it Hiş - tırılacak İngiliz İlraları —a . s.. « . Müddet dün akşam bitti İngiltere hükümetinden yapılan tebliğat üzerine memleketi- müzde bulunan ingiliz liralarınm tesbiti işi bu akşam bitirilmiştir. İngillere hükümeti ayın 24 ilncü günl bütün paraların postaya verilmesi fcap ettiğini bildirdiğinden bugünün nzşamına kadar bankalara teslim edilmemiş olan paraların bundan sonra hiçbir kiymeti kalmamıştır. Buhassa taşranın uzak mrntakalarında bulunan bazı kimsele. rin elindeki paraları değiştiremedikleri zannedilmoktedir. lagiltere hürümeti malüm olduğu üzere bu tedbiri Fransa: da Almanların eline göçmüiş olan ingilir Almanların eline geçen paralar anlaşıldıktan sonra bun” edilecektir. muştır. larm numara ve gerileri iptal liralarmı tesbit için al- Bu arada bankalara teslim odilmemiş olanların ellerindeki paralar da ayni muamele, Şye maruz kalacaktır. Bazı kimseler de ingiliz lirası sakladıkları meydana çıkma- sın diye korkarak bunkalara paralarını vermemişlerdir. Halbuki ecnebi parası saklamak değii, barkasına satmak kanunen suçtar. Teslim edilen para miktarı henü hesaplanamamıştır. Ana, doluda Zirsat Bankasr şubeleri de ingiliz lirası kabul etmişlerdir. FParaların ba teslim müamelesinden sonra ne gibi munmele ğı hakkmda henür malümat verilmemiştir. Odun fiyatlarına konan âzami fiyat Oduncular işin hiyleli tara- fına gitmeğe başladı Fiât murakabe komisyonu tara- fiodan fatları tesbit edilmiş olan maddelerin âatışmı daimi kontrol altında bulunduracak olan kontrol bürolarının teşkilâtr tamamlarnmız ve alâkadarlarca — tasdik edilen kadrolar dün şehrimize bildirilmiş. rolar. bugünlerde derhal faa- #ceklerdir. Kontroal me, mürlarımdan -bir-kısmı Tücaret Ves kâletinin şehrimizdeki teşkilâtmca ulumar Barr müfettiş ve memur- Tardan olacaktır. Zabıta memurları da kontro! işine yardım edecskler” dir- ODUN FİATLARINA KONAN NARII Fiat mürakabe komlsyomü tara. findan odun fiatlarına konulan marh her tarafta Şiküyetlerle kar gşilanmıştır. Narhim, en iyl cins o, dün gözönüne almarak tesbit e- dildiği anlasılmıştır. Halbuki tet- bit edilen fiattan cok ucuza satır Jan aşağı cins ve 1slak mallar var. dir- Şimdi odun — depoları eskiden ucuza sattıkları bu eiasleri de 435 kuruğtan satmağa — haşlamışlardır. Narh halk aleyhine ve depo sahip- lerinin Jehine olmuştur. Fiat mura. kabe komisvonunun — bir âzüsr bu hususta çu garip sözleri söyle- | mlstir — Artık biz odunun bütln edaşslerini tetkik edecek değildik ya! Makant azami satıs finlını tes- bit etmekti. Vaziyetl birar da ser best rekabata biraktık- Ama İlizim olursa yine tetkikat yapar ve fiat tesbit ederiz.,, Komisyonun bütün ciaslere ayrt ayır fiat koyması beklenmektedir. TENEKE BUHRANI Piyasada gittikçe şiddetlenen te. neke bukranı karşımında, Ticaret Vekâletinin emrile ellerinde levha ve sandık halinde teneke bulunan- lar bunların miktarlarını bir be, yannameyle mıntaka ticaret mü - dürlüğüne bildirmeğe — meecbur tu- falmüşlardır. Beyantamr - middeti dün sabah başlamıştır. Ayın 20 un- cu günü akşamına kodar devam e. gecektir. Ellerinde deFi; peyhir, paçavra, balık ve Balık konservesi bulunan- darın bunlarm stok miktarlarını bildirmek üzere Immtaka ticuret müdürlüğüne beyanname vermeğe mecbur Lutuldukları da malümdür. Müddet dün öğle üzeri bitmiş" 'tir. Beyannameler tasnif edilerek, netlse Ticaret Vekâleline bildirile- cektir- Türk-Alman ticaret|Arabacıdan rüşvet anlaşması Henüz tatbik mevkiine girmedi Dün bit akşam gazetesi yenl 'Türk , Alman anlaşmasmının fiilen tatbika başlandığını yazmışlır. Ha! büki bu baber tamamen yanlıştır. Çünkü anlaşmanın tatbik mevkiine girmesi için iki hükümet tarafından tasdikli nüshaların taatisi lâzım, di Bu muamele henüz yaptlma - miştır Ancak evvelce Almanyaya ç 550 bin Jiralık bir hakkında Ticaret Vekâleti tarafm” dan Mmtaka Ticaret Müdürlüğüne emir verilmiştir. Hâdise budur —H Para çalan Yugoslav- yalı mahküm oldu Geçenlerde Suültanahmette tapu dalresi önünde, otomobilinde uyu: ya kalmış olan bir göförün içinde 100 Hrası bulunan ceketini çalarak paraları hovardalıkta yiyen Yu . göslavyah Roninin dün sabah bi. rinel enlh ceradaki muhakemesi bi tirilmiştir. Röni, suçu sabit görüldüğünden 2 ay 10 gün hapla cezasına mah * Kküm edilmiştir. ——— Sert buğday fiyatı Sert buğday Tiyatları gittikçe yükselmektedir. Düa 7 kuruş 30 paraya — gikmi Büna rağmen mübayaat fazladır. En Iyi ins be' yaz yumuşak buğday ise 7 kuruş 10 paradır. almak istiyen polis Beyoğlu seyti sefer memurla. rından Talât, bir arabacıdan rülş. vet alırken cürmü meşhut halin- de yakalanmış, üçüneli sulh ceza mahkemesi tarafından da - tevkif olunmüştuür. Ali adında bir arabacı Altıncı, daire önünden geçerken, belediye nizamına aykırı bir haresotte bu. lumuş, memur hakkında — zadıt tutmuştur. Bilâhare Aliye 300 kuruş verirse kendisini bırakaca- ğenı söyliyen Talât, Alinin üstün, de buluna 55 kuruşu almış, 2,5 li, rayı da bir bakkala getirmesi rehin olarak ehliyetini — aldığını söylemiştir. Neticede bakkal düzkânmda Cürmü meşhut yapılmış ve Talât | parayı alırken yakalanmıştır. —— İ Talât, sorgu hâkimliğine verü- miştir. « Bundan baska Nuri adınde l»'ı polis de, kadınlara sarkıntılık yapan Anadolulu bir tüccardan karakola götürürken 20 lirâ al, | muş, kendisini serbest birakmış- | tır. Nuti de sotgü — hâkimliğince | tevkif olunmus, asliye altıncı ce- |* zaya verlimiştir. İstanbul Müddeiumumisi İstanbul — Müddelymumisi Hikmet Onat, fuar mürnasebetiy. | le, tatilini geçirmek üzere İzmire gitmiştir. İj birkaç yere başvurup tabancayı gözmmeşenecece e £ Meseleler: olmayanlardan almalıyız Son hafta içinde “tabanca” vatandaşın hayatına mal ol- » Memlekette bir kanun var. ve bu silâhları satanlar da kayıtları al:mdıdır_i tasmim ve taammü. | ı | $ kanunun ! Böyle iken 4 u # don cinayet işleyecekler, şöyle $ ceplerine ândirebiliyorlar. Cina, j yet işleyecek adam bıçakla, bal- İta ile, hattâ sopa ile de yapabi.? Etir demiyelim. O ayrı bir mese. ledir. memnu silâhı taşıma ayrı bir mesele, 'Tabanca insana başka bir em. et ve gdesaret verir. Öldürü- tesiri daha fazladır. Hücuma İmarur kalan müdafaa imkânı İbulamaz. Hâdiseler, daha — şid. letli ve amansız bir takibi em. derecede müeyyide ikoymuştur. İş, takibe kalıyor. £ Netice: Tabancayı ehi olmei anların elinden almalıyız. : Çuval buhranı şiddetlendi Misırda bulunan malları | getirmek için teşebbüs yapılacak İhracat meysimi gelmiş olduğun- dan duval bubranı çok şiddetlen . mişlir. Karadeniz ve Ege havali, Bindeki ihracatçılar piyasadan çu" val aramakta fakat bulamamakta" dıriar: İhracat maddelerimizin hat c0 gönderilmesi tehlikeye girmiştir. Ticeret Vekâleti vu Mmasunta der- hal tedbirler alınmasını alâkadar . lara bildirmiştir. — Çuva) bulranının ortudan kaldı, [ rılması ve memleket ihtiyacının te- minj için ikl Ççareye baş — vurülü- caktır. Bunlardan - biri Akdeniz harbinin başladığı zaman çay, kar lay ve diğer maddelerle beraber Port Saitte kalmış olan Bü4 ton güvalin memlekete — getirilmesidir. Çuval ve kanavice birliği şilep ve büyük motör sakiplerile bu yolda temaslara — gecmiştir. Fakat Mü. nakalât Vekâleti mayn tarlası ha. linde olan Akdenize şilep gitmesi- ne müsaade etmemektedir. Bu va" ziyette Tunadan gelen ve Turlada bulunan İngiliz motörlü dubularm- dan istifade edilmesi ve malların Port Saitten bunlarla nakli üze . rinde teşebbüsler yapılmaktadır. !hht bu yolla geç netice almaca. Bi sanılmaktadır. İkinci yol, Hindistandan Bün evvel bir Yunan vapurile li- matımıza gölmiş olan 6000 ton ka' dar transit çuval ve kanaviçeler - ı İ | birkaç den istifade edilmesidir. Osmanlı Bankası namına gelen ve elmdi traosit depolâarında olan bü mı lardan hiç olmazta bir kısmıtnın tin slmması için banka ve mal sar hiplerile temaslar — yapılmaktadır. Müsbet netice almırsa çuval bul" rant kalmıyacak ve memleket ih - tiyacr urun müddet karşılanmış o, lacaktır. Diğer taraftan en son olarak Mı, sırdan alman bir habere göre, İn- gilir ve Misır bükümetleri herhan" gİ bir şekilde olursa olsun Misira girmiş olan mallarım ihracını me- netmislerdir. Bu ikinel müşkülütın halli için Mistr ticaret mümeasili, mize alâkader makamlar — nönzdin- de teşebbüslerde bulunması bildi - rilmiştir. ZTT Reri 4 Pazar ıPııır te "s 25 Ağüs. | 26 Ağu: — 2 İ 5e) # Kecek < B Rece e bizar YiY | Mezir ni Vakitirr Vanati Kzani Vasali Kaan) Üüneşin duğuşu Öğle Kcindi Akşanı Yatsı İnmak 5201625 521 10 28 116 G 2$02 06 328 1661 9071600 9 08 18 5A Lt 00 18 Ö0 12 ba go 83 1 8120 81 1 38 xx0 KS6 338 8 36 | Mma sahaar Tabancayı ehli t ; | | meteliksiz kaldığımdan ne yapaca- " 3-—-VAKIT Açıkgöz bir İGörüp düşündükçe: şebeke - | Mülteci Polonyalıları Bazt açık 25 AĞUSTOS 1940 Hücum nuııl_dolandııîıyormu! ıbaşlayor mu? gözler ! bir çalış. Bunlar -Bir iki gün içinde tanıdıkları kımşclcre derbal vayınt yoğunu teslim edecek — derecede saf olun Polonyallar da bunların tuzakları, va düşmektedirler. e e Bu tümleden olmak üzere Kün evvel şahrimizde bulunan Por lonyalı iktısat döktorü Ogüst'ün başmdan bir hüdise geçmiştir Dok ıkn.- Nşınz Pastahanesinde oturur- tn bit adam yanma yaklaşmış ve köndis'ni Cı bir zamanda le o kadar lmüştür ki. onun biz eva Bi '_ervı kumar oynamak teklifini “Burada yalnızlıktan canım sıkılı, yor- O kadar sikeriryor ki, menileke- time alt acr hatıralarımı krma bir an bile olsa unutmuş tolurum.,, di. 3e_n-k tereddüt etmeden kabul et- miştir. Bunun üzerine Celâ! Polon- yalıyı Taksimde bir eve götürmüz, orada bulunan Üç kişiye takdim et miştir- . Şeref, Nuri ve Mihal isimlerin, de olan bu iç kişiyle beraber po- ker masasına oturan Polonyalı ik- tısat doktorunun cebindeki 30 do" lar, 150 İsviçre frangı ve 25 'Türk Hirasından mürekkep bütün serveti bir arat içinde eriyip gitmlatir. 'a den porisan bir halde çıkan Ogüst Eint şaşırmış, nihayet otelde veri, | len nasihat üzerine emniyet ikinci #übe müdürlüğüne —başvarmuştur. ,dağ kraterleri gibi, Kumar masası memurları derhal Oynanan evin Taksimde Anadolu sokağında All apartımanının üç Humaralı madam Zabele alt daine" Si olduğunu teshit etmişler ve ku- marbazlarla beraber tellâlire ettiği anlaşılar — Celâli yakalamışlardır. Payalar da meydana çıkarılmıştır. Tahkikat T bitmez suçlular mahkemeye ileceklerdir Belediye ekmek kontrolu işini şiddetlendirdi Belediye ekmek — kontrollerini şiddetlendirmiştir. Faena ekmek ya pan bazı fırtalardan ekmok nümu- neleri almarak haklarımda takiba" ta geçilmiştir. ——— Altın fiyatı Altın fiyatmda dün değişiklik at- mamıiş, 2125 kuruş üzerinden mu. amele yapılmaştır. Spor Atletizm Ajanlığının daveti Atletizm Ajanlığından: 30 Ağustos 840 Zafer Bayramım. da Sivaa ve 1-9-940 — tarihinde de Malatyada yapılacak — Şark Grupu atletizm müsabakalarına bölgemiz” dan aşağıda isimleri yazılı atletle. Yin 268040 pazartesi günü saat 14 & kadar iki fotoğrafla birlikte Takalmde bölge binasında Atletizm Ajanlığına gelmeleri rica olunur. Ahmet Osman, Şevket, Fikret, Ferlt, Sezai, Melih, Küzm, Riza, Hüseyin Küçük Atıl, Hüseyin AF bayrakdar, Serif, Ethem. Kemnl. yrl, Necip. —— Faydalı bhilgiler, “Duvr” la “Kale” a top dücllosu başladı. Kıyıdan kı. — | yrya mermiler uçuyor. — İngiltere ile Fransayı, çelikten eleğim sağ. — malar birkıl:iyor. e ğ © Ne vakittir söylenen, hazırlık- — ları uylardanberi süren bu yeni — tabiye, işte artık kâğıttan proje ve plâtdan yere indi. Dev topların ağızları yanar. aley ve du. man püskürerek uğulduyor, Ama ilk günün bilânçosu, kocaman bir ıhvlıv_, r Homurdana homurdana, giden — “gülleler, hedele tiknefes beygir. — lerin halsizliğiyle düşüyorlar. İngiliz tebliğinde, biraz hayret ve daha ziyade sevinç bildiren bir cümle var: LZıyiıı şaşılacak — derecede ! Deniliyor. Biz, bu şaşılacak derecoda az- lığı çok yakından biliriz. Çanak. lede S körkazl, lemirl yen zırklılardan, karaya çıkartıl- miş uzun monzilli ve iri çaplı top. lardan dökülen gülle sağnağı, tanı bir saat sürdüğü ve toprak, lar, tepeler fıkır fıkir kaynadığı — halde, bazan bütün zayiatın bir — görmüştük. Dünyanın en pahalı — katırı da işte o gün meydana çık- mıştı. ,Bu kadar geniş ve çok masraflı Iın-ltnp ateşinin şimdi Manş etek. lerinde aynı neticeyi vermesi biz. | ce pek tabüdir. lir. Hele böyle isabet- — leri kontrolsüz atışlara belbağla. yıp zafer beklemek, buluttan nem kapmaktan da fazla bir şey olur. İlkin, havada kazanmak, birin. €i derecede kuvvetli bir. kozdu. Tek haftalık acı tecrübe bu ko- zun çürüklüğünü ortaya koydu. Şimdi gürültüsü çok, fakat tesi. ri pok şüpheli toplar öne sürülü. — yor. t Bu, belki de bir ihraç hareke- * tinin başlangıcıdır. Asker olmadı. ğamız için bu hususta söz söyle. mek bize düşmez. Fakat, denize torpil korkuluk lü köprüler kurulsa bile, madem, ki iki kıyı arasımdaki mesafoyi daha şimdiden gülleler aşabiliyor, asker, cephane, yiyecek yüklü vapur kafilelerini kim, ne, nasıl — koruyacak? Torpil dizileri, tutalım, ki tn. — giliz donanmasını geçitten uzak. laştırmaya muvaffak — olsun, ya İngiliz hava ordusunu hangi kuv- vet bağlıyacak? 3 Manşı geçmek, geçtikten sanra — kiyıya çıkmak, çıktıktan sonra da oraya yapışmak için neler kay. — bedilecektir? Bir avuç kıyı topra. — ima yapışanlar, ne ile beslene- — cek, silâh ve cephanesini nasıl — tamamlıyacak ? Denizlere hâkim olanların bile bir sahile ihraç yapmaları bin bir — zorluklarla karşılaşırken, deniz. böyle bir işe girişmelerini boşuna — bir harcanış saymak — yanlış bir muhakeme mabsulü sayılamaz. Zaten artık kehanete de — ihti. yaç kalmadı. Iki gündür, -toplar patlıyor. Topçu bazırlığı ne ka- — dar sürecek, bilmiyoruz. Fakat bir taraftan havaların bozmaya ranlı devirlere girmesi işin çabuk — bitirilmesini emrediyor. İ tır. Yakın bir gelecekte belki de böyle meyus bir muharebenin kanlı safhalarını göreceğiz, HAKKI SÜHA GEZGİN — meraklı şeyler ingiliz Somalisi Ajans haberleri İngilizlerin So- için hazırlıklara başlamış oldukla « Fın! bildiriyor. Somali denen mmmta” ka Kımi Denizin cenup ve- Hint Ok- Yahnusunun garp sahillerinde uza - tar kurak, çöllük mintakadır. Sor Mali Afrika kıtamında Aden İso Az. Y8 kıtasındadır- Somali dört devlet arasında yaplâşılmış büyük bir PArçaydı. Bunun biz kısımt İtalyan” Sarın bir ktsmt — Fransizlarım, — bir kasmı İngilizlerin; diğer bir par- Çasr Habeşlerin elinde bulunuyor- du- Habesistan İtalyanların - oline gençtikten #onrü Haheş — Somelisi de İtalyanlara geçmiş Ve bu gekilk — de İtalyan Somalisi büyümüştü. 1800 . 1500 metre irtifamda bir yaylâ olan Somsli ktilasınm umuml — satıh genişliği 700000 — kilometre murabbar kadardır. Merkerzi Berbe' — ra olan İngilir Somalisinin nüfusu — 360.000, İtalyan Somalisinin 1 mil, — yon 100 bin-Fransız Somalisinin 85.000 kişidir. Habeşistani denize bağlayan dömiryolunun ucu Fram stz Somalisinin en mühim şehri o - — lan Cibutidedir. İngiliz Somalisi' Aden körfezinin garbinde ve İtalyan Fransız Soma, (Lütjen soyfayı çeviriniz)