28 Mart 1940 Tarihli Vakit Gazetesi Sayfa 4

YERT FERLDİ nesi kuruldu Cumhurreisi Kalliyo istifa eden nazırları tebrik etti Helsinki, 27 (A.A:) — l'-'llı-ı lândiya hükümeti bugün öğle- | den sonra istifasını vyermiştir. | Helsitki, 27 (ALA.) — Ryti | yeni kabineyi teşkile ı:ıemıırl olmuş ve kabine şöyle teşek- | kül etmiştir: Başvekil: Ryü, hariciye na- zırı: Witting, Adliye nazırı: Lehtonen, Dahiliya nazırı: Bâ- ron vön Born, Emniyeti umu- miye nazırı: Tanner, Müdafaa nazırı: Binbaşı Walden, Mall- ye nazırtı! Pakkuüln. Cumhurrcisinin sözleri Helsinki, 27 — (ALA.) — Cum- hurreisi Kalliyo, istifa geden ka- bing azasını kabul ederek, harp hükümeti mesuliyetini kabul ettikleri için kendilerini tebtjk etmiştir, Ezcümle demiştir ki: Bugün memleketimizin kuv- veti, harbin başından daha bü- yüktür. Harp —esnasındaki — mesa- fnizin sarfettiğiniz kuvveti, kü- Ççük milletimizin imhasına mey daft vermemek için sulh imza ederken de Barfettiniz.. Sulh şartlarının ne kadar ağır oldu- ğunuü biz biliriz. Fakat millet ve parlâmento, ağır Şartlı bir sulhün, bizden daha kuüvvetli bir düştaana karşı yaprlan ve neticolerini tahmin imkânı bu.- luamıyan kanlı bir harbe mu- reccah olduğunu anlamışlardır. Memloketimizden — parçalar koparılmıştır ve bu çok acı bir şeydir. Fakat milletimiz ve kahraman ordumuz yaşayor. Bundan sonra, cumhurreisi, memleketin imarına başlama- ya hazır olduğunu söyliyen Ryti'ye bundan dolayı toşek. kür etmiştir. Stokholm, 27 (A.A.) — Fin- lândiyadan gelen bir telgrafta, Finlândiyadan hareket etmek üzere bulunan İsvyeç gönüllü- lerinin dün Mareşal Manner- helm önünde bir geçit yaptık. lart bildirilmektedir. Mareşal söylediği bir nutük- ta gerek kendi ve gerek Fin- lândiya ordusu namma İsveç gönüllülerine mücadeledeki kardeşlik hareketinden dolayı teşekkürlerini bildirmiştir. italyan - Macar görüşmeleri Roma, 27 (A.A.) — Musolini, dün saat 18 de Macariştan Baş. vekili Kont Teleki'yi kabul ct. müştir. Kont Ciano, takriben iki saat süren bu mülâkatta hazır bulunmuştur. Mülâkattan sonra aşağıdaki resmi tebliğ neşredilmiştir: “Musolini ile Kont Teleki ara. sında yapılan görüşme pek sami. mi olmuş ve iki saat kadar devam etmiştir. 13 senelik bir ha. yatı olan ve kıymeti hâdiselerle teeyyüt eden dostluk paktına Müdteniden iki memleket arasın. daki müktakil iş bir! rının tesbitine karar veril Ha u dostluk İtalya ile Almanya ve Almanya ile Macaristan ara. soxla ve İtalya ile Yugoslavya a. | rasındaki — münasebetlerle mü. kemmel surette kabili teliftir. İki hükümet, Tuna havzasında ve | Balkanlarda sulhun muhafazası | için gayretlerini birleştirmek ar. zusundadırlar, Italyan Matbuatıtın Yazıları Roma, 27 (AA.) — 'Teleki « Musolini mülâkatı ve bunu takip eden tebliğ İtalyan gazeteleri ta. rafından mufassal tefsirlere mev. zuu teşkil etmektedir. | Gazete makalelerinin belli baş. h mevzuu, İtalya ile Macarista. nn müşterek faaliyeti sayesinde 'Tuna ve Balkan Avrupasında sul. bun idamesi keytiyetidir. Matbuat bu bedefe yalnız doğ. rudan doğruya alâkadar iki mem. leketi değil, bütün komşu devlet. letin de iştirak ettiğini yaxzmak. tadır. Popolo di Roma diyor ki: Resmi tebliğin, bütün entrika. flara bir nihayet vereceğini ümit ederiz. Roma, Berlin, Budapeşte ve Belgrat arasında mevcut dost. luk ehemimiyetle <kaydedilmeye değer. Balkanlarda hiç kimse al. danmak ve oralarda doğrudan doğruya müdafâa edilecek müt. tefikleri oyalıyanların oyunlarına kapılmak istemiyecektir. Yugoslav Gazeteleri Belgrat, 27 (AA.) — Yugot. | dav matbuatı, Macar Başvekili Kont Teleki'nin Roma mülâkat. larına büyük bir ehemmiyet ver. | mektedir. İtalya, Macaristan ve Yugos&. Javyarnım her üçünün de Balkan. larda sulhun muhalfazasında men. faatleri olduğunu kaydeylemek. tedir. Fransız harp komitesi toplandı Paris, 27 (AlA.) — Harp ko- mMitesi bDu sabah bir toplantı yapmıştır. Röydo, — büşlica — hükülnel morkezlerindeki Fransa sefir- t*erini Rarise davet ederek gü- rüşmeye karar vermiştir. Tlk olarak Roma ve Rrükesl bü- yük elçileri davet ölunacaktır. Reyno'nun Balkanlar Hakkmdaki sözleri Paris, 27 (A.A,) — Pol Rey- nö, dün akşam söylediği nu- tukta Balkanlardan bühmeder- kan şöyle demiştir: Bu dutku söylediğim saatte, Hitler Balkanların ekonomik istiklâline halel getirmek için her şeyi yaymış bülunuyor. Al. Manya gözlerimizin önünde her vaşıtaya basvurarak Avru- panra büyük bir kısmı Üzerin. de hegemonya tesisine Çülte. maktadır, Çok çetin bir mücadeleye gi. riştik. Çökeceğimiz ıztıraplar var. Fakat, bu çetin harbi kâa- zanacağız. Dünyanın en büylük iki imparatorluğu kaynakları- nt birleştirmişlerdir. Zaferi ka- zanacaklardır, yeter di bt kay. naklardan satifade etmesimi bil- sinler. Londra, 27 (A.A.) — Fran- «iZ Başvekili Reyno'nun nut- ku Londrada iyi karşılanmış. tir. Bu nutük, Fransız milleti- nin harp ine artan bir eherji İle devam etmek husu- sundaki azminin bir ifadesri o- Jarak telâkki edilmektedir. Röyter Ajanemın siyasi mü- habiri diyor ki: Londradaki in'tiba. şudur li, Royno'nun nüutku Almanyada büyük inkisarı hüyali mucip olmuştur. Çünkü — Almanlar Frunsız kabinesindeki — tebed- Gülde bir zaaf tlâmeti görü. yorlardı. Vaşingtan, 27 (A.A.) — Rey- no'nun beyanatr Amerfkada! hararetle karşılanmıştır. Siya. « mahfiller, nutuktaki kati ve azimli iftadeden Franer? diş po- iltikasındaki devamlılrğin te. bartiz ettiğini bilhassa küydet. mektedirler. Aynı mahfiller, Reyho'nun harbin muzafferano bir şakil. do sevk ve idaresi için iktisadi âmillere atfettiği ehemmiyeti do tebarüz ettirmekte ve Fran- sız hükümetinin bu -- noktada mesul Amerika mahifillerinde Amerikanın bitaraflığiyle telif edilebilecek en hayırhah teşri- ki mesaiyi bulacağınr kaydey- Temektedirler. Ingiliz - İtalyan ticaret müzakereleri Roma, 27 (A.A.) — Birkaç hafta evvel inkitaa uğrayan İ- talyan - İngiliz ticaret müze- kerelerİne yeniden başlamak tizere Nomaya gelmiş olan İn- giliz delegesi B. Playfair, dün salâhiyettar İtalyan ricali Io temasa başlamıştır. — Paristeki SOWGİ | Ribentrop | Baikan sükkünün | sefirinin çağrılması! (Baş tarafı 1 incide) te olduğunu bildirmiştir. Payart aynı zamanda, Sövyet büyük elçisinin imzasını taşıyan bu telgraftaki bazt ifadeleri, Fran #iz hükümetinin dürüst — telâkki | etmediğini de beyan eylemiştir. Payartın mevzubahis ettiği ifa. | deler şunlardır: “Sovyet hükümetinin kiyaseti ve kahraman krzıl ordumuz sayesin. de, Avrupanin şimali şarkisinde bir harp ocağı tutuşturmaya ça. hşan Fransız ve İngiliz harpçile, Tinin — Payartın verdiği metinde bu kelimelerin altı çizilmiştir — plânlarr yeni bir muvaffakıyet. sizliğe uğramıştır.” “Sovyetler birliği, geçilmez bir kâle olarak kalmaktadır. ve bu kale önünde, sosyalirm ve bütün dünya işçileri düşmanlarının — bu kelimelerin de altı çizilmiş. | tir — menhus plânları istikbalde de kırılacaktır.” | Sansür bu telgrafin gönderil. mesini menetmiştir. Bununla be. raber, Fransız hükümeti, Suriç'i | “Persona Grata” telâkki edemi. yeceğini bildirmiş ve Suriçin Sov. yet hükümeti tarafından geri ça. ğirilması arrusunu iszhareylemiştir Bu münasebetle, hariciye halk | kömiser muavini Lzovaki, 25 | martta Payarta Sövyet hükümeti. Hin aşağıdaki Cevabını vermiştir: 1 — Sövyetler hükümeti, Mos. kovaya gönderilmek Üzere çekilip Suriçin imzasını taşıyan ve içinde hattâ Fransıt hükümetinden bile bahsedilmiyen telgrafın mefadın. dan dolayı büyük elçi Suriçin Fransıt hükümeti — tarafından “Persona Grata” telâkki — oluna. mıyacağı bakkımdaki — sebeplerin eszağını anlıyamamaktadır. 2 — Bununla beraber madem ki Fransız hükümeti Suriç hak. kında itimat meselesini İleri sür. mektedir. Sovyetler birliği hü. kümeti, Suriçe Sovyetler hirliği. nin Fransadaki büyük elçilik va. zifesinden affedilmiş olduğunu bildirmiştir. Paris, 27 (ALA.) — Havas a. jJansı bildiriyor: Moskova nezdinde yapılan ve Paristeki Sövyet büyük elçisinin geri çekilmesi İle neticelenen dip. Jomatik teşebbüs, Fransanım ken. di haklarına giddetli sürette hür. met ettirmek arminde bulundu. ğunun delili olarak telâkki edil. | mektedir. Pariste şurası tebarüz etüiril. mektedir ki, Frânsa, bütün bita. raf devletlerle iyi münasebetler idame etmektedir ve İyi münase. betler İdame atrusundadır. Fakat Fransa, bu, bitraflık perdesi al. tında pratik turette kendi aleyhi. ne müteveccih hareketlere mü. saâde etmiyecektir. Sovyetler birliği ile normal mü. nasebetler, her şeyden evvel prâ. | tik sebepler dolayısiyle idame c. dilmekte — bırakılmıştır. — Fakat Fransa, oyutcak olmak niyetinde değlidir. Suriçin, Staline, Sovyet - Fin sulh muahedesi —münasebetiyle gektiği telgral, —itimatnamesini verdiği zaman itimada lâyık bir mişafir gibi kabul edilen bir dip. Tomatın kalemi altında gayri caiz telâkki olunan ifadeleri ihtiva et. | mekteydi. Şurası da tebarüz ettirilmekte. dir ki, bu telgraf, gifresiz yarıl. mış ve husust bir mesaj halinde verilmiş ve bu bakımdan hakiki bir Frangız aleyhtarı bir propa. ganda hareketi teşkil eylemekte bulunmuştu. Fransız hükümetinin derhal ve enerjik bir surette harekete geç. mesi, sirf entermasyonal bir ma. Biyeti haiz bulunmaktadır. Bu. nunla beraber bu hareket, dahilde müttefiklerin davasına mahalif bulunan her şeyi bastırmak hu. susunda, büyük Millt gayrete en. gel olacak herkesin erzileceğini söyliyen Başvekit Reynonun bu €ümlesi ile münasebettar görül. mektedir. Ticaret Vekili bu akşam radyoda konuşacak Ankara, 27 (ALA,) — Tica- ret Veklili Nazmi Topçuoğlu yarın akçam saat 19.15 de rad. yoda “Tütün müstahsillerine istihsal kredisinda gösterile. cek kolaylıklar,, mevzuu Üze- rinde bir hitabede bulunacak- |. tır | yolda. mülâki olmak Stalin-Hitler mü: İ lâkatına çalışıyor Molotofun Berline gide- ceğinde ısrar ediliyor Londra, 27 ÇAA.) — Kopen. hagdan “Deyli Telegraf” gaze, tesine bildiriliyor: Üç haftadanberi Fon Riben. trop, Polonyada yeni Alman — | Rus hududunda bir Stalin — Hit ler mülâkatı tertip etmeğe uğ - raşmaktadır. Stalinin bu proje- yi kati suretle reddettiği emin | bir membadan bildirilmekt Diptomasi yoluyla Berline gi derilen bu husustaki Sovyet vabında Stalinin Hitleri Mosko. vada görmekle bahtiyer olacağı l fakat Alman devlet reisine Ber- lin ile Moskova arasında yarı imkânını göremediği bildirilmiştir. Kovenhağ, £7 (ALA.) — “Naz- yonal Tidende” güzetesi, Molo - | tofun yarm Berlini ziyaret ede. ceğini zannetmektedir. Bu ga | zetoye göre Balkanların vaziye ti görüşmelerin başlıca mevzuu- nu teşkil edecektir. Aynı zaman. | da Berlin hükümeti Avrupanm | cenubu şarkisinde sıkı bir teş . riki mesai temini için Berlin — Roma Ve Berlin — Mosköva mih Werleri arasında bir yakınlık hu. sule getirmeğe çalışmaktadır. Balkanlar hakkında iyi haber alan mahfellerde hasıl olan ka- naate göre Berlin Romanya sta- tüsünün mnohalazası için Sov « yetlerden teminat almağı Ümit etmektedir. Fakat Ruslar şim . diye kadar bu t ü ton İmtina etmişli Romd, 27 (A:A.) — Moako- vanın son tekzibine rağmen, İ- | talyan matbuatı, Molotofun ya. Kkında Berline —seyahat etmesi ihtimalinden bahsetmektedir. Kont Cianonun naşiri efkârı olan Tle '0 Rgazetesinin Ber . Hnden aldığı bir habere göre, Al. man zimamdarlar mahafllinde, Sövyet hariciye komiserinin »- yareti muhtemel görünmekte va Molotofun bir kaç gün, zarfında Berline gelerek mülâkatlar va- K vle ordusu (Baş tarafı 1 incide) Rus matbüatimnn ve Alman | Mmatbüdtmmn istihza İle ve en- dişo ila meyzuu bahsaettikleri ©rdu birinci #mıf unsurlardan mürekkeptir. Bu uasurlar her târafa miüdahalede bulunabile- | eek bir tarzda yerleştirilmiş- lerdir. Bu ordu Balkan millet- leri nrasmada hiç değilsa Yuna- ’ nistan ve Romanya kâdar bir rol oynamaktadır. logiliğ — Fransız — Türk paktı ki, bu teşebbüs DâAhİ Ata- türk'ün oseridir. İngiltara ve Fransanbın teşkil ettikleri şark ordusunun kavvetin! azim de- recodo arttırmıştır. Bu ordu modern — ve kuvvetli malzeme ile techiz edilmiş bulunmakta- dir. İngiliz gemileri Norvaç karasularında dolaşıyor Oslo, 27 (A.A.) — Bahriye ne. zareti, İngiliz muhriplerinin Nor. veç kara sularındaki - faaliyeti hakkında bir tebliğ neşretmiştir. 21 Martta bir İngiliz muhribi Norveç sularr dahilinde Hustav. dika'ya girmiştir. Muhrip şimale doğru giden bir Alman ticaret gemisinin takibine koyulmuş bu. Tunuyordu. Bu geminin etrafın. da müteaddit daireler çevirmiş. tir. - Bir müddet sonca, aymı muhrip imdat istemekte olan bir Alman balıkçt gemisiyle temasa girmiş. tir. Muhrip, bundan donra, bir Norveç torpidosunun refakatinde cenuba doğru giden bir Alman ti. caret vapurunun ismini okumaya galışmıştır. Norveç - torpidosu, mathribe Norveç kara sularını ter. ketmesi emrini vermiştir. İngi. lizler emre itaat etmişlerdir. 22 Martta, 8, 9 İngiliz muhribi Norveç sahil açığımda, Lindesnes bir mil mesafede koy met. kadar takip edilmistir. İ l İ | kaocın sulhunu üçüzlü bir anlaşma garantisi ne demektir-? (Baş tarafı 1 incide) zaman bir müdafaa harbine da. yanmak icin elde edeceği gani. metleri müştereken paylaşmak vaadi ile bir taraftan Sovyetler birliğinin, diğer taraftan İtalya. nn iktısadi yardımlarını - temin etmişti. Öyle anlaşılıyor ki bu iki devletin iktisadi yardımları da | gözlerini Balkan memleketleri ü. zerine çeviriyor. Sovyetler birliği ile Italyanın temin edemedikleri yardımı. bu memleketlerden al. mak çaresini düşünüyor. Balkan. ile, yahut ayrı nyrı ilân edilecek bir deklarasyon ile garanti etmek teşebbüsünün hedeli budur. Romanya için olduğu gi di. ger Balkan memleketleri ne ka. dar istihsalâtı varsa Almanyadan başka bir memlekete.— bedeli dö. viz ile olsa dahi — satamıyacak, Almanya kendi tayinedeceği fiyat ile aldığı mallara mukabil verece. ği marklar yine köndisinin tayin ettiği fiyat üzceinden hesap olu. nacak, hülâsa Almanyanın hayat sahasına dahil bulunan bu mem. leketlar Alman zaferine yardım etmek için şimdiden istiklâllerini ve mevcudiyetlerini Hitlerin em. rine pişkeş çekecek. — Alıman za. feri tahakkuk ettikten sonra da | yine bu memleketler kendi mu. kadderatlarınımı tayinini Almanya ile müttefiklerinin keyiflerine bı. | rakacak, İşte Beslin hüküme. | tinin Balkan sulbumu garanti et. | mekten maksadı budur. Bu öyle | bir sulh garantisidir ki hakikatte | manası, Alman zalerini garanti |. etmek için Balkanlı milletlerin | şimdiden kendi istiklâllerini ve | milli menfaatlerini feda etmekten başka bir şey değildir. Almanya Balkanları harben ise tilâ etmiş olaa bu memleketkwda | yaşayan insanlara daha fazla ne | yapabilir? Almanyanın, — ancak Rarben elde edebileceği — şeyleri Baulkanlı —milletlerden - Çekoslo. vaklara vordiği ve sonra da inkâr ettiği bir lâf garantisi ile almak gerçakten kendi hesahina men. faatlidir; fakat bu türlü bir men. fant istihsali mümkün olmıyan bir hayalden ibarettir. Hakikat. te kendi istiklâlini harpsiz olarak feda edecek bir. Balkanlı millet bulunmadığına göre Almanyanın bu memleketleri kendi hallerine rahat bırakması yine kendi men. | Fnatj iktizasından olduğunu niha. ümit ederiz. ASIM US Türkiyede tayyare fabrikaları Bir Macar gazetesinin yazdıkları (Magyar Nemzet) adir bir Macar gâzetesi 12 mart tarihli yuınnJı İstanbuldan Belgrada yerilmiş bir haber olmak üzere, İngiltere, Fransa ile aramızda bir mukavele aktedilmek üzere olduğunu bildiriyor. Bu muku - | veleye göre; inüttelikler Türki- | yöde tayyâre fahrikaları kura. ' cak ve tayyüre filolarr icin Üz- Jer vücude getireceklermiz. İn - | ilizler ve Fransızlar — bilhassa enbeim tipinde , tayyareler i- mal ve Türkiyenin on yerinde gayet Muazzam tayyare hangar. | İarı inşa edeceklermiş. Ânkarada bir üfürük: yakalandı Ankara, 27 (Hüsusi) — Bu- Bit Ankarada Mustafa Taş isminda bir üfürükçü-yakala- yet takdir edeceğini | narak cürmümeşhut Mahkeme bİbe yerilmiletir. İ | Bu Ütürükçü bazr cahil ço- cuksuz kadmjarı muüska ve Ü-, fürükle kandırıp çocuk sahibi kılacağını, — yildiâname — açıp muhabbetname okuyarak gÜ- nül dertlerina deya bulacağını söyliyerek paralarını almıştir. Yapılan muhakemesi netice- sinde Üfürükçü üç ay hapse, ö0 lira. ağır para cezasına mah- küm olmuştur. A h he Fon Papen Ankaraya dönüyor Gaçen hafta Ankaradan şeh- rimize göolmiş olan Alman bü- yük elçisi Fon Papen bugün Ankaraya dönmektedir. dan aX7 . *Göl rumürt « "" gel terdif. Millet günkü Aıık_i';';' / y _“eç]ııl de K t B Iııîınz:"p' ; Çesinde ğit tasvip ıvl-""'“::g ğ M;'”,J ümı / dair V w,dj kaveli _vlbl"f:;ı C’ yapdi , üyere t