2 Kasım 1939 Tarihli Vakit Gazetesi Sayfa 2

VAKIT Avrupa Meptukları: 2 İKİNCİTEŞRİN 1939 Baltık denizinde -- . — Yazan: Dr. CEMİL SÜLEYMAN (Dünlsü sayıdan devam) Göce yarısından Bonra mü. vettebatı gemiye nakletmek, bi zi ötele yerleştirmek, bir işli. Cakat o, bir kere Gestaponun slinden kurtulduktan sonra, o. gun için bir külfet sayılmazdi. | Yüksek irtifada bir İngiliz po. | isi gibi, caddenin ortasında * durdü; otomobilleri çevirdi; tramvayları durdurdu; koca ka. talariyle, ağırlıkla. | J;ıpoıtıdı sevketmek kudretini gösterdi. Biraz ev. vel, telefon başında onu tethiş | cden Alman polisleri, onun gür î ettiler; biz, Rostokun en kı balık bir caddesinde, bir otelin ününde durduk, Gemimizin sü. varisi, otelin önünde bizi bek. liyordu. Onu görür görmez içi. me emniyet geldi. Kadeşe gel. meyi, biraz da onun için, onun gahsı için arzu etmiştim. Denizcilik, bir nevi ölüm ve tehlike yolculuğudur. Nedense hatar ve müşkülüât anmda, &li. ni uzatacağı yoldaşları, insan bizzat kendisi, seçmek, kendisi k ister. Bu, bir ihtiyaç. tir. Mütesanit olmıyan, sevgi ve samimiyete istinat etmiyen münasebetler, ölüm ve tehlike anında, insanlar — için bilâkiş bir felâket oluyor; Mmaküs hil- kat, zıt karakter, ölüm tehlike. ai kargısında bile vicdana mü. ıııâı;ı göstermiyor. ” münasebetlerde, duygunun düşüncenin mütaba. kat derecesini, ırıı_ı't:rmıyı lü. tık ve abesti. Hüsamettin — Nişanca, 'Türkiyönin büyük tıp âlimi Ri. “at Hüsamettin Paşanın ka. Eİştl PEER Hi Hi | f f F g * ğ B B EERE îâ | z B | H K " * dan başka bir şey mi?,. Yalnız - bu, ihsahların vilzüne kontp 18 nesini derisine batırmıyor. da Oonun yerine arzın şuraâsına bu. Fasına — bombalarını — salıveri. yor... Görülüvor va... hâdi>atı, in. Banlar, ne kadar basit muhalre. me elebiliyorlar!.. Hattâ on'a. E rı gülünç hale koöya bilmek i. çin hayallerinin kapaklarını &. çarak, hulyalarını rıyorlar; semanin hudutauz ve nihayetsiz boşluklarına saliye. riyorlar... Rüya denilen şey, esasen ha. al ile hulyanın hâfıza ayna. sına akseden ikinci nüşhasın. lan başka bir gey midir?. Boş;ı:lr,'mdcn vapura bindim ; B sabah Köstenceye cık . tım; o gece Romanyayı, ikinci zün Polonyayı. daha ertesi gün de Almanydyı geçerek Rasto- a geldim... Şimdi gözümü açıyorum, ba. kıyorum. Sabah olmuzş ve ben, Jünvanım öbür ucundayım!.. Güzel ve güneşli bir sabah... Rostok - endde'öri, dütyanın Mitün ticaret Jlmanları gibi. hayat ve hareket , içinde kay. nağiyor; bir yere vetismek h çin acele ediyor gibi pelip gü. cen İnsan kafileleri mütemadi. yen dönen ve hareket eden cam küreleri gibi, baktıkca göz alr- yordu, Atlman kadınları yiye, seklerini içeceklerini tedarik etmişler; ellerinde cantaları ve yemiş sepetleriyle alış verişten dönüyorlardı. Hemen hepainin yanında da küçük birer köpek eksik değildi. Boyunlarmdaki küçük çımgırakları çıngirdata - rak, hanımiınm bir önüne bir arkasma geçiyor; onunla bera . ber tin tin tin yürüyerek, bir Baniye ayrılmıyorı Dükkünlar omuz omuza dolü. idi. Kapıların dışma kadar sı. ra tutmuşlar; — imtrethanede bedava çorbu Kibi ka. bini. kacağını yor: biri gidiyor, beşi geliyor. du. Aldıkları şeylere bakıyo . rüm, portakâl kadar bir kücük lâhana, iki tek turp, üç havuç, bir kaç elma gibi kıvır zıvır şeyler... Bir de kadının kendi- ne bakıyorum, öniların * bir ta. nesi, bizimkilerin iki boyunda, her halde dört sıkletinde!.. Bir quqo;ğu mmııuıkı li'u(çe vcbyıhut K r bu ge. kilde idare hakkak ) mu. Buna mukabil, . evlerine: ku. cak kucak çiçek taşıyorlar. Karanfilin bizde görülmemiş şekilleri.. sünbüllerin, menek- lerin onvar.. güllerin zatmbak. harikulâdesi... soğuk memlekette çiçek nası! yağşar ve nasıl yetişir?.. İnsan hayret eder, Evlerin bah gçeleri, nadide bir çiçek meşhe. ridir. İnsan elinde tablnt, nde. ta dislpi Ş, — asilleşmiş, her şey bir şekil a) - mıştır. İnganların yaşayış tarzları, nasil şartlara ve kaldelere ta. bi isşe, hayvanlar ve nebatat ta aynı ihtimam, aynı takayyüt içinde, aynı şurtlara malik olü- rak yaşamaktadır. Memleketin relâi, insanlarm, hayvanların ve çiçeklerin de reisi ve hâmi. sidir. Hüdisat, aynı nizam ve aynı intizam içinde cereyan e. der. Bir şeyin aksaklığı, öteki şeylerin de bozukluğuna, de. lâlet eder. Almanya, her şey - den evvel nizam ve intizam memleketidir. Bunun hâricinde Almanya ve Almanlık mevcut ( Ka , ötelde bir öğle yi i verdiler. Harp ilân edilmedi. Fakat her yerde, tek kap, tek elbise, tek kundura düsturu cg. ri... Biz de tek kaba razı olduk. Bir parça sığır bifteğiyle bol Rlıııım haşlaması vermişlerdi. t tik. w istedik; meyva getirt - - O gün tçin midemizi had . di kifayede doldurduk... ... Akşam, artık gemideyiz. AlL. man topraklarımna karşıdan bir yabancı gözüyle bakıyoruz. Ba. Na öyle geliyor ki o güzel mem. leketin, o işlenmiş toprakların üstünde ölüm havası esi . yor. Bütün 6 gördüğümüz in - senlar, yüzlerinden kan fışkı . ran sıhhatli ve gürbüz delikan. hlar, evlerin bühçelerinde bir çiçek gibi, narin ve nazlı bü . yüven çocuklar... Şimdi hepsi, bana, boğazlan. mava götürülen sürüler gibi hezin ve maklüm şörüni ; bir hiç, bir kavris icin ateşe &. ttacaklara benziyorlar, Bir tanıdık vatandaş bize dedi ki: — Almanvada srazi darlığın- darı bahasdiliver. Almanva, ya baska milletlerin aleyhine ge . nielivacektir; vehut Insanlort azaltmek İsin Almanva harbe #irerelrttir. Runun baeta türlü mantte? Seahı vektnp, , Amstordam: 15 Ağustos 838 l —— landı- | lolduran çıkı. | Ağırcezada üç mühim karar Muhtelif katil suçlula- Fından biri 14 seneye mahküm oldu Birinci ağır ceza mahkemesi, üuzun zamandanberi gördüğü üç cinayet suçlusu hakkındaki ka. rarını dün bildirmiştir. Bunlardan birincisi, kız kar. deşi Esmayı öldüren Niğdeli Hasan adında bir gençtir. Ha- san, memleketteyken İstanbul. da bulunan kız kardesinin, ko. casından ayrılarak kahveci İa mail sdında birisi ile metres ©. turduğunu öğrenmiş, namuüsuna dokunarak buraya gelmiş, kız kardeşi ife yaptıfı kavya so- nunda eline gecin hir bıçak- la kendisini öldürmi ç Hasanın suçu sabit görüle . rek 22 sene ddetle hapse mahküm edilme, ancak ablası. nın küfür etmesi tahfif sebebi ııyı)gnk 14 sene 8 aya indiril. ir. inci vakâ da s#lnema yüzün. den vukua gelen feci bir. kaza eseridir” Beyoğlunda oturan Pariko a. dında bir çocuk ile aynı evde| oturan Joref geçen sene bir gün Alkazar sinemasma gitmişler, Ti çılı Süvariyi taklit et . mek istemişlerdir. Jozef -babasımın — tabancasını alıp .kurşunları boşaltmış, Pa. Tiko da eline bir kamçı alarak Jozefin elindeki silâhı yere dü. şürmek istemiştir. hasılsa içeride takılıp kalan bir kurşun ateş alarak Pürikonun gözüne isabet etmiş, çocuğu he men öldürmüştür. Ağır coza -mahkemesi heyeti vakada bir kast eseri bulunma. Gığı've iki çocuk arasında, da- vacı tarafın iddiası gibi-bir hu. gumet te olmadığı neticesine vararak Jofezi bir sene-müddet, m 90 lira para cezasma n TBtRüYEKFaküt” Yazef vak$ Birusmda 15 yaşmı bitir riçinhapia'cozası 6 aya, para cezası da 20 liraya indi. rilmiş, ölen çocuğun ailesine de lira tazminat vermesi Tni olmuştur. üt m dındaki katil - maznunu goför evvelce beraber polurduğu met- resi Despinayı, tekrar beraber oturmaları için Galatadaki evi. he rica etmek üzere geldiği bir akşam, kavga etmiş, eline ge. Girdiği bir çakı jle kendisini öl. dürmüştlür. Şuri:';n.yhhmut Nodim de 12 Bene hapse ve miebbeden ümme hizmetlerin mahrum kalmağa mahküm edilmiştir. Fi Ticaret Odasının dünkü toplantısı Ticaret odası meclisi dün top lanmıştır. İlk olarak toprak mahsulleri ofisi tarafından mem leketteki — buğday stoklarımm tesbiti için sorulan bir sualin cevabı kararlaşmıştır. Ofla buğ. dayların vesaliti nakliyeyo, ora- dan da silolara kadar naklinde ne kadar zarara uğrayabileceği. ni Sörmuş, oda bu görüşülmüz, va şekilde :olnı. yapması rar kabul edi!miştir. Nizamname ilk olarak sehrimizde tatbik edile. cektir. Mütcakiben Galatada Kara . köy un fabrikasının borsaya kşydettlnnodnıı yaptığı M0 bin kiloluk ün satısı hakknda ken. dııinduıHlM lğxı ceza alınma. Bı kararlaştırı!lmış, toplantır nihayet verilmistir. Tz k T auk Öğle İziud © Ramazanı | 2! Ramasan Bı hizı, 182 * elari huzar Aksar eve ğı-linu sinemada gördükle- | Bu sırada | yJozef rol icabı totiğe basmış ve | Ze Taeenin _24 saatıi kaidelerine uygun bir pro:ram yantı Maarif Vekilliği okullarda ley- | kep bir heyet 20, gün türen bir Hi ve nehari olarak ders gören ta. | çalışmadan sonra bu — husustakı | debenin 24 saatlik mesal şeklini | raporunu hazıriryarak — vekilliğe kararlaştırmak üzere Ankarada | vermiştir. | bir komisyon toplamıştır. Ko. Talebenin normal ve sıhhi iti. misyona iştirak eden doktor ve | yat ve kâldelere göre 24 saatte profesör bay Fahrettin Kerim de | ne şekilde çalışacağı tesbit edil. kendisiyle görüşen bir arkadaşı. | miştir.” mıza şunları söylemiştir: Maarif vekilliği tesbit edilen “— Talebenin 24 Baztlik sıhhi | bu raporu tanrim ederek büro. çalışma programım tesbit etmek | #üÜr halinde baztirmak Üzere mat. üzere Ankarada Maarif Vekili | baava göndermistir. Büroşürde | Hasan Âli Yücelin batkanlığı al. | leyli ve nehari bütün talebenin tında profesör Akil Muhtar, pro. | vaziyeti gösterilmistir. Büroşür. fesör Neşet Ötnmer, profesör İh. | ler bilâbare levji okullarda — tat. | gan Hitmi, profesör Hiriş ve do. | bik edileceği eibi nehari olan ta. cent Muhittin, vekiâlet Bsağlık | lebenin de velilerine dağıtılacak. miüfettişi Celâl ve benden mürek. — tır. Şehir otobüsleri kontrol edildi 60 dan fazıa şotör ve biletçi ceza gördü Şotörlere yüzde on yerine yevmiye verilez miı? Şehrin Mmuhtelif hatları üzerinde işliyen otobüsler, bole- diye memurlası tarafından dün ani bir kontrola tâbi tutul- muşlardır. Kontrol neticesinde 6G0 — 70 kadar şofür, kontrol ye biletçi kananuna uykırı şekilde çalıştıklarından haklarında kanuani takibata başlanınıştır, Otobüs müstahdemininin bilhussa durak olnuyan yerler- de dürmastı, yoldü birbirleriyle yarış etmeleri kendilerinin ce, zalandırılmalarına başlıca sebep olarak güsterilmektedir. Belediye zabıtası bundan sonra bu gibi ani kontrollarını || sık sık tekrar edeceklerdir. | » Sadeco bizlin gadıkik gıHiğimize göre u dileri do bugünkü vaziyetlen şikâyetçidlmler.. “sahipleri biletçilere kazançlarının yüzde beşini, şoförlere ise yüzde ann- nu vermektedir. Bu iUlbarla gündelik kazancını temin mecburiyetinde kalan şoförler bir! © Adöta yarı: etmek mecburiyotinde kalmakta ve birbirlerinin ni toplamak için accle etmektedirler. Belodiyenin bu şekilde kontrol ederken ayrıca bu noktaya dikkat otmesini de temenni ediyoruz, Eğer şoförler yüzde hesabiyle değil de yev- miye hesabiyle çalışacak olurlarsa şüphoesiz ki bu gibi hallere ve kazalara mahal kalınıyacaktır. hesabilc Dsuç töşkil eder; bu nati | mMucessem — kelimeler h Lolduğu gibi, — müşahhas riğle de tesbit olunmalı. ' Züme veya plâklara alıı Z ğ B y aadyosunda tekrur tokraf ' Yolda bulunan Dün Karadenizden limanımı. za gelecek olan deniz yollarının Güneysu vapuru fırtma vüzüne den gelememiştir. Vapur bugün gelei : İstanbuldan —Hopaya giden 'Tarı vapuru da Trabzondan son ra Rize ve Hopa limanlarına mal — çıkaramamıştır. Vapur Trabzondadır. Dün deniz a. YT idaresi süvarisine Rize ve Hopa için İstanbuldan yüklenen mallarm Tbarsona çıkarılması tolsizle bildirilmiştir. Bu mal. | ları. Trabzora — gitmekte olan Ege vapuru alacak Rize ve Ho. paya götürecektir. Tart vapu . ru da bir gün teahhlirle pazar yerine puzucusi günü limanı . mıza gelecektir. KASALARA KARŞI TED. BİRLER Münakale Vekâleti sahilleri . mizdo batmış olan gemilerin enkazları Üzerine isaretler koy müğa veva bımlardan bazıları. nt dinamille parçalamağa baş. Tamıştır. / Şarköy iskelesinin batı cihe. tinde 300 metre mesafede 7 ku. Taç suda batmış olun geminin | bulunduğu yere üzerinde W isa- retleri bulunan mahruti şekilde î“n renkli şamandıra konmuş. ur, sinde 10 kulaç suda batmıs 6 lan #emi önlazının Üzerine W Döitmsetli anfirmtt? ve vpeft eei? | Hesamandırmı konpetratur, Kan tanların bu işaretlere dikkat et. Riıhtim hamalları vapurlar Bankada birikmiş para- yi larının hepsini alıyorlar Batmış gemilerin enkazı ! bâmtmı!ş&t Luıyhı.ı.ı“ n ÇA N $ ardan l 4 M AEROK AD '"mtlcr bankada birikmi$ olan rıhtım konuyor hamalları dür. &0 kişilik bir ka. file halinde liman işletmesi u. muüm müdürlüğü önünde top- Janmıslar, bu paralarınım ken. ıdltl:rinu verilmesini istemişler. Bunun Üzerine liman işletme. g&i umum müdürü Raufi hamal. Jarın Mümessilleri ile görüş. müş, 16 bin Hra kadar olan bu paranm bir kısmını bayrama #adar kendilerine vermeği va- ndetmiştir, Paranım diğer kısmı da Ve. kâletten emir gelir gelmez ha. mallara verllecektir. Hamâllar İşsizlikten ve bayramın vaklaş. masmdan bahsederek paraların :u-psini birden istemektedir . er. Akdenizde muntazam seferler ::ı'ı î.rı_ıındı muntazam yolcu ferleri yaj mır. ları hım’&:lııı m"pıı(x. ÜN faalivet etmislerdi. Dünden itibaren - bu seferler tokrar — başlamıştır. yolcu vapuru Adriyatik liman. larma hareket etmiştir. Bun.| SADIKTIR. Bu vasıflar, Cöği dan sanra her on beş günde bir| huriyet Hükümetinin &i limanıraızdan Akdeniz timanla. | ne umumi rıma muntazam seferler yapila- | rilmesini temin etmiştir. Hüdayaemanet — yelkenlisi — di-) Mize tercümüan olarak, rekleri ve velkenleri narak Kütükcekmece ile îı!u. ettiği belit ve Taydalı M | yon arnamda karaya düşmüş -| leri, fonn'n Rixe batheladiii | tür. Dün. ilk| LER. DOSTLUKLARINA Yine Şarköy iskelesinin kar.| Süktır. karşı vefakür olan dostlari! gısında 150 metrne : mesafede buügüne kaddr olduğüu Cf dört kulaç süda bulunan vapur| meleri bildirilmel k bundpn sonra da bizden A gf v | enkazı da dinamitle parcalan.| KARAYA nt#mxmu dürürtlük, hayırhahlık ve Öf ) | mis, burası temizlenmistir. Lodos fırtınası — sırasında, | lara üygün hareketler bekii | < Nâra İlmanında ve Nâra fe.| Zonsuldak Timanma bağlı Mua. | bilirlör. 1” . nerinin 5, 8.4 gömine mesafe-| tafanım idaresinde 20 tonluk| — Radyo' füntesinin te . N !  ee DSSİSEA Vesalette kurutan bir komisyon sıhhat/ p o sicumhurun |. nu'ku ve raüyofi”| zun Jaaliyeli Yazan: Hiıkmet Müni UNYA un bolt D) Yazai Türkiye sutbri vekliğinin eskisi gibi aeğiştiii ve kyvvetinin sağlam oldÜRLÜ | bir devirde İkipci Weisleuml” rumuz İsmet İnünü, Alt Büyük Mület Meclisinin A€T münasebetiyle tarihi bir nWt irad buyurdular, Bu nutkül yük Devlet iRelsimizin yotlk sesiyle aynen, A İ N 1 a d ı lemek imkânının elde 6dW0 olmasına çok memnunuz. Ötedenberi — iddia Ş Büyüklerimizin söyledil tuühim vo tarihi nutukları nız gazecto'sütunlarında, blütenlerinde ve evrak zenlerinde saklamakla etmek, — fennin bugünzü âti içinde — tarihe karşi | bütün millete, bDütün dünyi | rvadyo vasıtasiyle tekrar ” rar yayılmalı demiştik.,. W bundan üç dört gün evvelk, bi diğimiz bir makalede bul e ; ehbeminiyetini bütün incel riyle tebarüz etlirerek DD , sa bugün, önümüzde, genit | kavrayışk bir idrâkin, dâ ne idarenin şaheseri h gördüğümüz, okuduğum! h doya döya dinlediğimiz nutk' tirebilmesini istihdaf ed büyük iİnsan yründü | Kkiymetli ve âj"uı ifades” teşkil ediyordu, O nutkü yarınm nesiller kadar olduğu gibi muha? etmek fırsatını elden kı miş olmakla, yerinde bir met gördüğümüzü dalma dir edeceğiz, gimdi Artık o nutkan eti yati aksi olan filmleri, açılmasını beklediğimiz arşiv dairemiz,, in en kıylk, höcrelerine yerleştirebilirik İf | her firsatla çıkarıp, — çalı: _'," Fak dinliyebiliriz. Zira Hmötüy nün dün söylediği nutuk, HÜL hudutlarımız içinde, n * yet İlderliği ardımnda ferah ,7 emin yaşayan vatandaşla! ğ için olduğu kadar utırap İÇ kıvranan — bir kısım dü bütün insanlığa da — bir Li ea yyry y miyen bir milli şeref du) Akdeniz limanlarile limanı, | hissedilirdi. İşte o parçat “Son hâdiseler münast' le, Türkiye hakkında bitâ) Mmemleketlerdekiler, milleti Zin iki yüksek vasfını KeL ile tecesstim ettirmiştir:; TU FAKAR, TAAHHÜTLERİ", bir enihiyet şem Reisi-nm'mırumzun İştiy (Devarat Rarşıki” sai