2 Kasım 1939 Tarihli Son Telgraf Gazetesi Sayfa 1

İ ada di S İ GD e S e a SS A SAYISI KURUŞ SAYI : îsf, Telelon: Başmuharrir: 20827 — İdare Müdürü: 23300 İstanbul Nuruocsmaniye Ne. G4 Holanda'da Y Milli Şef'inMolotof'un Nutku.. Nutkun bütün hususi- Samimiyet, fedakârlık ve feragate davet . . Yazan: ETEM İZZET BENİCE | Sen Telgraf ekuyucuları, MIlN Şefin | dünya — efkârı ümümiyesinde Akkat ve alika ile beklenen büyük üN dün gece gazetenin ikinci ta- #kudular. Natak, her bakımdan yüksek — bir yel Wadesi içindedir. Mi Şef, ketteki Oher faaliyet sahasına Kölevlerinde yer vermişler ve direl Müerini tesbit etmişlerdir. Metmi oku Talar ve dinliyenler için, — nutkun Ca parça yeniden tahili, tefsir ve Kahtan müstağnl hasasiyeti aşfkârdır. Mibarla biz, sadece mafka hâkim iki *sas üzerinde duracağız. Bu ba- ;_*-ı-ı Mülli Şefin mulkundaki birtnci tslyeti müllek ve dünya efkân Momiyesi karşsındaki derin samimi- ASl ve vâkınları olduğu gibi göslerişi; İ husastyeti de bilhasıa milli mü- Aalsa hazırlığı üzerinde Türk milletini İtdakirhn ve feraenle Gavel edişi N etmektledir. Mit gef, bütün gayretlere rağman Avrupada sulhun bozulmasından mü- irdir. Şef, bu tecmürünü izah et- en sonra ucu ve bucağının nereye Eideceği malüm olmıyan ba harp fe- | İlketinin karşısında Türkiyenin tuttu- Yolu izah eylemekte ve. göyle de- rleri * 19 teşrinlevvelde imza edilen ve Sal hafla içinde yöksek tasdikinize ar tdilecek olan müuahede de hiçbir dev- İN öleyhinde olmuyarak, hiç olmazca irimizin yetişliği sahada beynelmilei veçemniyete hizmet etmek e K emniyetimizi masun tutmak gu- Teilme matuftur. Sulhu korumak ül- | Klü, her memlekete, kendi hususl Yesi, coğrafi vaziyeti ve imkânla- Ha göce ayrı ayrı tedbirler ilham ede- bülr. Türkiye için hareket hattını ev- Velden sarahal — ve samimiyetle belli Hiek, sulh yolundaki vazile tedbir- rinin en mülessir olandır, denilebilir. | Biz, bu muahede ile harp fecayli için- * iztrap çeken Avrupada bir emniyet akası tesisi süretile bu facianin letakbel ittisk ve inkiçaflarına müni ümak gayesini görüyoruz. Muahede Nİn harekete geçmesi, bu meşra gaye- Giğnemek istiyenlerin bulunması At kztmdir.. Müti ger, maklettiğimiz şu bir kaç | içinde ve bütün samimiyeti He | Ökuhuriyet Türkiyesinin dünya hâdi- leri ve Avrupa harbi. karşısındaki | Ye'uhareketini ade ederlerken ayni da Türkiyeye alfolunan gizli ve ACık bütün emellere de yine ayni sami- ÜYt ve vüzuhla mükabele — elmis, | kiyenin dış politika yoluna hâkim Ydnlığı gelecek nesillere de İzah ct bulunuyorlar. Vaamuhakkak ki, Tükiye bu habtı hareketi ile yalnız endi varlığı cirafında salhu muhala- YAi temin çalışmıyor, tesirinin yetiş- N bütün sahalarda da bir emniyet lakası tesiki süretile bu mıntaka Makünlarının selâmel ve huzurunu Nakkük ettiriyor. Müdkseleri bu su- ve oldağe gihi en büyük — bir iyet ve dürüstlük ile fade eden V vikaları tpatıp hakikatin mubat | —— Bulunduğu çerçeve içinde ekxiksiz ve Dalama görleren — MÜli ef nutkuna Bikim ikinel hususiyeti de — bilhassa | İK müdafaa hazırlığımız — üzecinde | barür ettirmektedirler. Son yıllar içinde milli müdafaa va- Allarının tedarik ve ihzarı en zengi- “den en fakirine kadar muhakkak ki, Hün milletler için yıkım nddedilerek Aadar ağır masrafları feap etlirmekte. . Türk mülleli ve Türk hazinesi de M masrafın desir ve Kası içindedir. Atuşundan ve dünya kurulalıdanberi aa hükim, dalma hür ve dalma ÜMlakil ve asker yaşamayı bilmiş ve Mütcek olan büzük Türk mülleti için a Yoldaki Omasrafların — akırlığı hiç | e yok Ki hiçbir zaman için gayri Bir yük teykil etmemiştir. Bilâkis, a Düyük müllet zaman zaman battâ Smeğinden ve yiyeceğinden keserek | dusana betlemiz, enun harp vasıta- Tn hazırlamıştır. (Devamı 3 üncü sahifede) | vardır. gözden geçiriliyor akın nutkundan sonra evvelce a M - Hitler Almanlar Holandadan bazı adala Londra 2 Radyo)— Bilaraf mem- deketlerdem gel berlere göre, Hit ler Molotaf'un mufkunu telkik etmek- tedir. Hitler bu nutuk etrafında birçek müşavirlerile görüşmüştür. Zannedil- dildiğine göre, Hiller bu yakınlarda Moskovaya gidecektir. PARİSTE TEFSİRLER Paris 2 (Hususi)— Gazeteler, Molo- taf'un nutkunu fefsire devam ediyortar. Ümumi kanast, bu nulkun Hitler için bir inkisar hayali olduğu merkezinde- dir, Orür gazelesi şunları yazıyor: «Mlt- ler evvelce, Maskovanın vüdini tutup tatmıyacağını düşünüyordu. Şimdi ar- fık fenevvür elmiş bulunuyor. Sovyet Rusya bilaraf — kalacaklır. — Almanya, Sovyetlerden ancak mahdut yardımlar zörebilecektir. Molotofin — Almanyaya karşı — olan destlük vâtleri kalp bir akce sexini ver- mektedir.» Övr gazetesinde Madam Tabul diyor Ki: «Almanlar, Melotefun nutkunu fev- Kalâde bir hâdise olarak cihana ilân etmişlerdi. Halbuki öyle olmadı. Ber- Tin, Sövyetlerle olan tesanüdün, bu muluklan sonra daha taarrusi bir şe- Ki alacağını ümüt ediyordu. Halbuki öyle olmamışlır. Bununla beraber, nu tuktan istikbal icin neliceler cakarmak, Kremlin ile Berlin arasındaki müna - sebetlerin hakiki mahiyetini tayin et- mek müşküli 'VELCE ALINMIŞ AŞKERİ KARARLAR Paris 2 (Mususi)— Zürüklen gelen malümala göre, Hitler Molotofun nut- kundan sönra, evvelce alınmış olan askeri kararların bir kere daha gi den geçirilmesini emretmiştir. Bu kararlar arasında bilhassa İngil- kereye yapılacak hava hücumlri da tler bo hücum plâmının mü- essir olacağı kanaatindedir. Ancak İn- (Devamı 3 üncü sahifede) Atamızın öldüğü gü Yapılacak ihtifalde Milli Şefimizin bir beyannamesi okunacak eri mürlar başta olmak üzere bütün halk iştirak — edecektir. Tekmil (Devamı 3 üncü sahifede) me |Almanların ne yapacağı bekleniyor. Garp cephesinde yağmur v. devam r. Bütün faaliye şif hareketlerinden ibaret.. aliyet olmayınca da, zihin- | n içinde şu da vi lar Holandaya taarruz edecekler mi? | Eğer kendilerine, yani gazete - | lerine arsanız, hi tlarının 50 | kilometi Dirsburg | ile Ekslaçapel — arasinda motörlü | yvahidlerin tecemmüü mevcuttur. Hatta bu kuvvetleri 18 fırka ola- | râk tahmin ediyorlar. Holanda ile Almanya arasında göçenlerde ki- * sa süren bir telefon muhaberesi inkıtaı olmuşlu. Tabil bu hâdise | Salı günü deği; İdisat ile veyabut muhayyel milli ( Fransada Kon nebri Ri bildiriy 2(AA) 'or rejimninin y nöbet değişi krasile dermi ü için meçhul bir ir. Demokrasi menf eket. rinân İtalyan siy | bu safhasın: beynelmile) | | | telâkki - bir sebebi de Ho- W ulunan Al - | man paralarının Danimarkaya ge- | çirilmesiğdir. İngiliz gazeleleri de ayni fikir- | de, 'aka! burada mütalealar ser- dediliyor. Eğer Almanlar Holan- daya karşı 18 fırka t 4 lerse, Ri le Mozel kuvvetlerin iki misline yakın kuvs vetler mevcuttur. Bununla bera - | (Devamı 3 tincü sahifede) | hşit etmiş - arasında bu r iştiyecekler üÜzerinde uçan bir tayyare | litalya kabinesi sadece | nöbet değiştirmişler ştirilen hükümetin, Faşist re imininı en uzun ömürlü hükümeti olduğunu söylüyorlar | bâdiseleri ile elükadar gös-| ek süretindeki — iddialarını a türlü izah —etmeğe imkân 8 senedenberi fırkanın idi. Ve askerlerin hemen hemen | kâ lenberi mevkile - | (Devamı 3 üncü sahifede) | RADYO HABERLEHg | Almanlar da Holandadan ada istiyecek mi? Londra 2 (Radyo) — Amster « damdan öğrenildiğine göre, Ho - andan bazı mıntaka re ilân edilmiştir larında örli dan bazı adalar talep etme: ik olmasından korkulmaktı Almanyada idam edilen amele | Londra 2 (J. D.) Almanyada ar- kadaşlarını greve teşvik suçundan iki amelenin idam edildiği bildi rilmektedir. Bundan —masda amelenin daha kurşuna dizildiği iki kadının da odalarında asılı olasi rak bulunduğu bildiriliy (Diğer haberler 3 üncü sahifede) | düşüncesine göre, Va ikişer kilametre ileriden | yollara münislar konulmuş olduğunu, SON TELGRAF En 5on Telgrafları Ve Haberleri Veren Akşan; Gazetesi r Taar müzakereleri | Roma 2 (F. İ) — İtalya ile Yu- nanistan arasında bir ade: vüz paktınm imzasının kat' gecikmiyeceği — zannedilmektedir. Bu pakt, İtalyan — diplomasisinin Arnav işgali üzerine İtalya ile'Y is - n münasebetlerinde husule ge- Ton bulutları retle cenubu sulhun takvi hizmet ede Sovyetler Bulgaristandan üs istemişler Berlinden gelen Avrupa gazetelerine verilen bazı haberler Londra ? (F. İ)— Stokholmde çı- kan Svenska — Dazhladet — gazetesinin Betlin muhabirine göre Sovyet - İlal- yan diplemasi düellesm Alman resmi mehafilinde çeşit mütalealara yol aç- maştır. — Zannedildiğine göre, — Rasya Balgaristan sahillerinde deniz ve hava #dleri talehinde bulumn Muha- bire göre, Bulgaristan bu talepleri ma- sil reddedeceğini bilememektedir. İtalya ise, Balkan antantı yerine, Bulgaristan ve Macaristanın da dahil olduğu tamamile bitaraf bir blok vü- cede getirmek emelindedir. İlalyanın göslereceği avantajlar ademi tecavlz paktları olacaklır, Pakat Balkan dev- | Tetleri itimatsızlık göslermekle, —hie- bir taahhüde girişmek İstememekte - dirler, Dolmabahçe Faciası Eski Emniyet müdürü kabahati halkta buluyor Atatürkün aziz nüşlarının Dolma - | hahçede ziyareti ernasında hâdis olan ezilme vak'asından dolayı lâzan hakemelerine karar verilen eski bul emniyet müd Kiliç muavini K emeler dün İzmil ağırceza mahkemesindi Tanmı: Salih Kılıç, ceza kanununun 480 tnel Kâmran 230 uncu maddelerine göre mahkemeye verilmizlerdir. Dünkü muhakemede Salih Kılıç, i- cap eden tedbirlerin esaslı bir şekilde almmış oldağınu, saraya gelen yollı kesilip fakat bütün tedbirlere rağmen tertiba- #m halkın duygularına hâkim olan te- essür ve heyetan dolayısile bizzal halk (Devamı 3 ürcü sahifede) Samur kürk Alatürkün katafalkını gözyaşlarını dökerek siyaret edenler arasında ted- bir noksanlığı yözünden ölen ve ezilen ©n bir vatandaşın kakkı takip edil - moktedir. Mes'al — vaziyette — görülenlerin de muhakemelerine başlandı. — Neticenin ne olacağını tabli bilmiyorun. — Pakat, birinci celsede edinllen bir intbu varsa © da mes'uliyetin kimse tarafından ka- bul ve derühde edilmemesidir. Tevek - keli, Nasrettin Hoca: — Kabahat samur kürk almuş da |İttifakın ÇÜnCİ | mişle RSEMBE -3 &m 2inçi TEŞRİ.! PE 1939 ETEM İZZET BENİCE Yil: $ — ruz Bekleniyor lı;ımış olan askeri tedbirler oskovadaki sefirini çağırdı lîalyân -Yunan Milli Şef'in nutku her tarafta büyük memnuniyetuyandırdı bir devlete karşı değil, yalnız sulhu bozanlara karşı yapıldığı hakkındaki sözler İtalyada iyi bir tesir bıraktı (Hususi) — Bütün ge- | eti r, Türkiye Cumhur Reisi Müti İsmet İnönünün dün Büyük | t Meelisinin açılış celsesinde | tedir. Ve bum lediki nutkun chemi tine Paris 2 — ktedirler. Bi 3 bu nutul dün Türe inde irat iyi kı nünün Türke rady k: yosu bu sabahki neşri: Millet Meclisinin 6 p devresinin birinci i Türkiye Cumh nutfku Roma dir edilmek Makineye Verirken: Finlandiya'da vaziyet vahim görülüyor Molotof'un nutkunda Finlandiya'ya ait olan kısım Amerikada infial uyandırdı Londra ? (Hususi)— Finlandiya ka- | eden cümleler büyük bir inllal uyan- binesi dün de bir toplanlı yapmuşlır. Bu | dırmıştır. Meb'usan meelisinde de - toplantıda bütüm tereddüllere rağmen | mokral parliki liderlerinden Mak Kor- Moskova ilr müzakerelerin devamı mak Meskovadaki Amerikan sefirinin karar verilmiştir. geri çağırılmasını istemiştir. Finlandiya murahlasları bu sabah | — Neşredilen yarı resmi bir tebliğde de- Moskevaya varmış bulunmaktadırlar, — niliyor Kit «Amerika Cumhurrotsi 14 Helsinkide vaziyet son derece bedbin- | misan 939 da Hiller ve Musoliniye sulh likle mülâhaza edilmektedir. Finlan - | lehinde bir mesaj göndermişli. Sovyet diyanın kendi topraklarında, Sovyetle- | Rusya devlet reisi Kalenin 16 nisan 9 da Küzvelle gönderdi Te askeri bir üs vermemekte wrar ede- ceği söylenmektedir. NUTUK AMERİKADA İNFİAL YANDIRDI (Hususi)— ği bir del » şeb. hararetle tebrik el . Müzvelt bu dela da wülh le- Vaşingten Molotofan yeni bir teşebbüsle bulunmuş- | mutkunda Finlandiya meselesine temas ( Diğer Telgraflar 3 üncü Sayfamızdadır) Cumhuriyet bayramının yıldönümünün memleket harlcinde de büyük me- Tasimle tes'it edildiğini yazmıştık. Bükreş muhabirimizin gönderdiği yukarıkl resim, elçimiz Mamdullah Suphi Tanrığverin eleilik binasında verdiği 400 kişilik üyük ziyafelle alınmıştır. Ziyaletle eski ve yeni lumen nazırları, saray erkâm, Rumen matbuat müdürü, Rumen gazetecileri, ecnebi sefirler ve Rumen kibar yine kimse giymemiş! dememişi. sanıfı davetli olarak butunmuşlardır.