1 Kasım 1939 Tarihli Son Telgraf Gazetesi Sayfa 1

n i / e « SAYISI ; En Son Telgrıfîırı Ve HıberlenVereıı Ak.yam Gaıeteıı * Musolını yeni tarihi kararlar Molotof'un nutku beynelmilel vaziyeti değıştırmıyor | Ka Fiıılandlya noktal nazarında Israr ederse, sulhu tehlikeye koyacaktır. Helsinki'de kabine toplandı ve bir tebliğ neşretti Molotof'un nutkunda Hitler'in hoşuna gıdecek bır şey yoktur Italyaılaki Yıını hareketler Faşist İtalyanın Alman siyasetini ve ittifakımı terketmesi pek de müs- teb'at bir ihtimal Romadan gelan haberler, İtalyan ik- mevkilnin yeni değişiklikler kay- Gettiğini bildirmektedirler. Neşrolunan Tesmi tebliğ bu değişikliği icap elliren | Mbepleri meskât geçmekle — heraber ::uı telsirler, bu hareketleri ile anın Alman siyasetinden ve it- | “fakından “Gan uzaklaşması ve hattâ aradaki akdi Tetheylemesi dahi müsteb'at, aklın ka- | | Sul etmiyeceki bir ihtimal halinde zik- Tedilemer. mııı. bu ihtimali kuv - Vetlendirecek deliller ileriye sürmek | Gha kolay ve mantikidir. İlalya, Pelonya - Almanya — harbi Oazladığı gündenberi bitaraflır. Fi - #ylemiş ve bilâhare resmi Alman kay- ırı da İtalyan - Alman askeri it- Ufakanın bütün canlılığı ile — devam #lediğini ve Alman erkâmıharhiyesi- İüzüm göstereceği rüne kadar Ro- nn bitaraflığım — muhafasa edece- İıı süylemişlerdir. Roma, bülün bu | , izah ve teminler karşısında sa- ve Mattâ Milâne ve on yedinci Ai şenlikleri nutaklarında bizrat Mu- ünü'min dili iler — İtalya bitaraftır. Kendi — milli Memfaatlerinin icap eitirdizi — şekilde ket edecektir. Demekle iktifa elti. Harbin başladığı | Tünden — begüne kadar di Romada | n aksi berbangi kuvvolli bir ha- | İeket veya İlalyan - Alman ittflakı trinde şamli manada — bir. tezahür ekeli görülmedi. Bükkis, İtalyanın her devletle dost geçinmezi — istihdaf Karşısında birzat noktal na- ve menfaatini ifadeye meebur Vablleceği vâkılar ruhur edebileceği FM bitaraflık idamesi arzusuna rağ- günün — birlade bu bitaraflığın lehine tadili hususunda Alman- Büm da aradaki İttifak muahedesine | Hünaden bir teşebbüsü varit olabilir nihayet hâdiseler İtalyayı bitaraf- alan ayırınaya meebur edebilir. İşte, ç Gönüm noklasında İtalyanın taktp veya elmek İsliyoceği — hattı ŞYekettir ki, buzünden İtilyadaki her ü hareket karşısında dünya efkârı ümiyesinin alâka muhafasa etme- M celbetmektedir. Polonya harbi ve onu takip eden ._lııı harbi İlalyanın Almanya ile faatlerini deşrik etliği yıllara — ve Londra 1 (Mususl)— Sevyet Baş - vekili — Molotef'un — dün — Sovyet yüksek divamı huzurunda vaku bulan beyanalı Berlinin tahmin ettiği gibi, heyecanli hiçbir Ufşaatı Hhtiva etme- mektedir. Melatof, Polonyanım dirilmesinin ar- fik mevruu bahsolamıyacağını söyle - diklen sonra, bu memleketin yıkılışı- min Kusyanın emniyetini tehlikeye koy- düğünü kah etmişlir. (Landra rad - yusu Molotofun Dü Sözlerle Alman taatınmı Polonyadaki ileri harekatımı kasdetmiş olduğunu ilâve etmektedir.) Molotaf — Finlandiya — hakkında da şanları söylemiştir. — Sevyeller — haxı hudut tashihatı ile yine bazı Finlan- diya adalarının Ru<yaya kiraya veril- mesini islemiştir. Eğer Finlandiya nok- dal nazarında israr ederse, sulhu teh- Tikeye koyacaktır. Molotaf nihaşel Sövyetlerin harbi genişlelmek değli, bilükis durdurmak araımunda old ve buna da mü- vaffak olacağı dt etliğini söyle- miştir. Bununla beraber Molotof har- bin henliz İlk safhalarında olduğunu ve zenişlemek istidadında bulunduğu- u da saklamamıştır. NUTÜK. FİNLANDİYADA ŞİDDETLİ TESİR YAPTI gİ Londra 1— Helsinkiden buraya ı.ııı Vâpurla iskele | arasında ölüm Mektepli bir kız Fener iskele- sinde feci bir kazaya kurban gitli Dün akşam üzeri Fener vapur iskelesinde feci bir kaza - olmuş, | genç bir mektepli kız iskele ile ezilmiş ve olmuş'ur: —| sokağında 8 | * oturan ve Finer (Devamı 3 üncü sahifede) Genç İngiliz denizcileri Almanların garp cephesinde, es- | Ki Oldenburg dokalığı dabilinde | Brem'de kuvvetler tahşit ettikleri tecyyüt ediyor. Bu kuvvetleri Ho- (Devamı 3 üncü sahifede) N & landa hududundan Ems nehrirjn ! | kedir, Almanyamın eski ve yeni ari Molotof'un Finlandiyaya ihtarı bü- yük bir heyecan ve endişe uyandırdı » Finlandiya ordusu Başkumandanı Baron Manerhayın malümala göre, Melotofun nutkunun Finlandiyaya ialtük eden — kasımaları Mmüşkül bir vaziyel doğurmuştur. Fin- | Sovyet Rusya ve italyanın bitaraflığı Nevyark 1 UKA)— «Nevyork T- mes yazıyor: Ktalyan kabinesinde vukma gelen de- | Mişiktikler We Melotofun nutku şimi ki harp için büyük bir ehemmiyet daşları bilaraf kaldıklarını ilân etmek için dlk fırsatları İstifade — etmişlerdir. Moletofun sulkunda Hitler için hoşa Bidecek hiçbir şey yoktur. Bu nutük Sevyetler Birliğinin yezâne menlaati | | Yörpile atış derslerinde geçtiği dar bir vadi ayırmakta - dır, Yalnız bu kısum irenlerin bile işlemediği bataklık arazidir. Fakat Brem'den yüz kilametre (Devamı 3 üncü sahitece) | :ıı..unoııAuıı:ıu.ı-'.ı.ll | Sovyetler İsveçten murahhas “Moskovaya bir murahhas heyeti | Tandiya hıı—ıoı Bulkun metni ize- tinde gece müzakerelerde — bulunarak bir tebliğ meşretmiştir. Bu tebllğde, Finlandiyanın Sovyetlerle cebri olmu- yan bir süreti haf bulmağa çalıştığı ve | Sovyet Rusyanm 1982 ademi iccavüz | paktı mucibince Winlandiyanın istik - | dâline ve hudutlarına riayet edoceği- Bin ümlt olunduğu beyan edilmekte- dir. Nutkun Finlandiyadaki akisleri çok şiddetli olmuştar. Hiattâ Meskovaya git- | mehte olan Finlandiya muralhasları- nn geri çağırılması düşünülmüşse de, sonradan bundan vargeçilmişlir. Meskovaya giden beyet Finlandiya- zan muvafakat edebileceği en xon tek- Yülleri- gölÜNkektedir. | İNGİLTERE VE WRANSA 1 SİYASETİNİ DEĞİŞTİRMİYECEK | Paris 1 (Radyo) — ' Molotofun yüksek Sovyet meclisindeki nutku hakkında mütalealarda — bulunan siyasi mehafil bu nutkun beynel- mile! vaziyetle bir değişikl madığı mütaleasındadır. aleyh İngiltere ve Fransanın siya-| setinde de hiçbir tahavvül olm- yacaklır. (Devamı 3 üncü sahifede) . . kendi vaziyetini kuvvetlendirmek — ve beynelmilel nüfuzunu genişletmek icin halihazırdaki ihtilâftan istifade etmek- ten ibaret olduğunu gösleriyor. İtatlyanın ve Sovyeller birliğinin ha- kiki maksatlları Hitlerin başka taraf- larda meşcul bulunmasından istifade ederek işlerini yürütmektem Ibarettir. TÜRKİYE VE SOVYETLER Molotefun autkunda Sövyel - Tür- (Devamı 3 üncü sahifede) | istediler | Londra 1 (Raâyo) — «Deyli He- raki» gazetesinin İstokholmden is-, tihbarına göre, Soövyetlerin İstok- bolm elçisi İsveç hükümetinden göndermesini istemiştir. Halbuki salâhiyettar İsveç mehafili böyle | bir davetlen habeodar olmadığını | beyan ediyorlar, Yugoslav-Romaaya - ticareti Bükreş 1 (Radyo) — Yugoslav- ya milli bankası müdürü ve tiça- Tet sanayi — nezereti mümessil den mürekkep bir iktısat heyeti bugün Bükreşe muvasalat etmiş - Almanyada sousür daha şiddetlendirildi Londra 1 (Radyo) — «Taymis> gazetesi, Berlindeki ecnebi mu - | habirlerin vazifelerinin son derece; güçleştiğini yazmaktadır. Sansür şiddetlendirilmiştir. Gazetecilere malümat venmek üzere evvelce Başvekâlet — dairesinde her güü aktedilen iki konferans lüğvedil - tir. (Diğer telgraflar 3 üncü sahifede) EER A P N AT Bahib ETEM 2inci TEŞRİN 1939 B:) k ve Başımuharriri İZZET BENİCE YIL: $ bildirecek İtaly a'daki kabine değişi gişikliği nasıl tefsir ediliyor ? HİTLER CEPHEYE HAREKETİNİ TEHİR ETTİ İtalyan - Yunan dostluk müzakerelerinin gmüsail bir safhada ilerlediği, muahedenin yakında imza edileceği bildiriliyor Landra 1 (Mususi)— Biyasi meha- filde, İlalyan kabinesinde yeni yapı- dan son değişiklik Almanların iddia et- #KL İDİ, faşizm reğiminde ötedenberi olan bir wsule tevfikan yapılmış Bir enödet değişlirmer mahiyetinden çok ileri görülmektedir. Babinede yapılan tadilât — Mariciye Nazırından maada, diğer on nazırın gekilmesini icap elmiştir. Bu marırlar Simdiye kadar —mihver pelitikasında kizmetleri geçmiş ve hatlâ bazıları Al- manlara karşı müfril sempatileri ile iInsanlardır. Onun için bu de- Kişiklik, şabıslar üzerinde yapılmış te- beddüllerin çok fevkinde görülmekle- dir. Bu değişikliğin ifade ettiği mana, İtalyanın Almanyadan biraz daha u- taklaşmış alması sayılabilir. Hitler, dün Berline gelen Atlmanyanın Roma sefiri Makçüzeni derhal kabul elmiştir. — Mülâkatta — Hariciye Nazırı Fon Ribbentrep da hazır bulanmuş ve | gefirin İlalyan politikasındaki yeni ce- reyanlar kakkımda verdiği izahat din- | lenmişlir. Buzünlerde cepheye gitlme- e karar vermiş olan Hitler, hâdinele- vi yeni tnkişafı delayısile bu kararımı Yetilir öümiştir. DÜÇENİN BİR NUTKU BEKLENİYOR Parik 1 ÇHususi).— Gazeteler, İtal- yadaki kabine tebeddülü hakkında u- zün uzadıya mütalealar serdetmekte- dirler. Fransız gazelelerinin neşriya - tına göre, Musolini daha ziyade bita- Tef kalmak — ve Berline e kadar sıkı süretle tâbi olmadan kararlar vermek Milli Şefin büyük bir nutku İle... ÜEşALiZ Millet Meclisinin mu- tat çalışma devresi bugün açılıyor Ankara 1 (Telelonla)— Büyük Müllet Meclisinin bazün normal galışma devresi açılıyor. Buzünkü acılış celsesinde Cumhur Rekimiz Mülli Şef İsmet ü dahili ve katlci styasetimiz hakkında inli < him beyanatta bulunacaklarından, Millet Meclisi tarihi günlerinden hirini Gaha yaşamaktadır. Bu münasebetle Mecliste lâzım gelen hazırlıklar yapılmışlır. Din- deyiciler için dünden yerler defrik reks, rek vekillikleri ve yaset intihabı yapılacak, encd - caklır. Sadık" "Kâtıp ” Çiçekpazarında cam tüccarı Ab r | |Aibver politikasının en kuüvvetli zama nlarında — Hiller ve Müselini'nin — bir emelindedir. Düçenin 28 teşrinisanlde söylemesi beklenen nulkunu tehir et- mesi, bugünkü değişiklikle —alâkadar sayılabilir. İlalyan Başvekilinin — ba mutkunu büzünlerde söylemesi, mil - letine yenl tarihi kararlar bildirmesi beklenebilir. YUNAN n.mı-ı-ıu.ı.sıq DOSTLUK 'ZAKERKLERİ Londra 1 (J. D.)— İtalyadaki kabine değişikliğinin, İtalyanların Balkanlar- daki siyaseti üzerinde daha siyade evir olacağına şüphe edilmemektedir. İtalya le Yunanistan arasında cere- yan etmekte olan dastluk ve ademi te- cavür paktı müzakerelerinin müsalt bir bava içinde cereyan etliği bildirilmek- te ve hattâ muahedenin yakında imza edileceki dahi söylenmekledir. Almanlar lerin sonu Tzoma 1 (Radyo)— Alman orduları Baskumandanı General Prokit, Alman ordularının 1914 dekine nisbelen çok arada alınmış resimleri İngillere — hükümeli — müzakerelerin cereyanından haberdar edilmektedir. MACAR MEHAFİLİ MÜTALEA BEYAN ETMİYOR ; Budapeşte 1— Macar siyasi mehafili İtalyan kabinesindeki dağişiklike bu- yük ehemmiyet vermektedir. Ancak bu hususta berhangi bir mütalca beya - mından içtinap edilmektedir. Bu meha- filde yeni mazırların mütehassıslardan mürekkep olduğu söylenmekle Iktifa | İYALYAN HARİCİ SİYASETİ DEGİŞMİYECEK | Roma radyosu bügünkü neşriyatın- da İtalyan kabinesindeki değişiktiğin Romanın harici siyasetinde bir teb * dül hasule getirmiyeceğini bildir: 5- tir. Makineye Verirken: Harekete geçmek i müzakere- nu bekliyor Kuvretli olduğunu ve harekele zeçmek için siyasi müzakerelerin neticesini beklediğini beyan etmiştir. Harp uzun sürecek diyorlar | | | Paris 1 (AA)— Prams münevver- — hazırdaki büyük İbtiyaçları karşıla » mak için bilhasma mali sahada da yeni Tehlike vukuunda Stokholm boşanacak Hiatiolm 1 YALALIE Mötkitüneiye e |" SÜ MRüNüde eesklklerkülin zırlanan bir sual varakasına cevap ve- Stokholmu terketmeğe hazır bulunduk- bertin kâtibi İlya adında biri za- | ten Stukbolm ahalisinden 130,000 kişi | larını büldirmişlerdir. Alman amelesi polis nezaretinde | bitaya müracaalla Merkez Ban - | kasına teslim edilmek üzere Aıbm fından kendisine verilen 2501 Hradan 300 lirasının meçhul . bir yackeslel tarafından cebinin ke - şilmek suretile çalındığını — iddia Zabıta İlyanın vaziyeti- görmüş ve yapılan tah- kikat neticesinde paranın çalın - madığına, ceplerinin kendisi tara- fından kesildiğini ve 300 lirayı da evirde saklamış olduğunu tesbi etmişlerdir. — Suçunu itiraf eden ilya adilyeye verilmitir. Faris 1 ÇALA) — Paris - Sölr gaze- tesinin bildirdiğine göre Alman harp fabrikalarında çalışan işçiler Gestapo pölis Leşkilâtı memurlarının — nezareti allında bulunmaktadırlar. Bunun sebebi, son haflalar zarfında bu fahrikalarda imalâtın mahsüs dere- cede azalmış olmasıdır. Alman Sovyet ticari mübadelesi Brüksel 1 (ALA.)— «Vingileme Si- ecler gazetesi yazıyor: «Alman - Sov- 'yet ticari mühadelelerinin bundan san- ra Litvanyadan transit suretile yapı « Tacağını emin bir menbadan öğrenimiş bolanuyoruz. l klül, ll FY