1 Kasım 1939 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 1

Büyük Edib Halid Ziya Uşaklıgilin beş cildlik nefis bir eseridir. Her kitabcıda bulunur. KIRK YIL Jfll ı umhuri V KRİSTAL /\ ve arkadaşları Seanslarma devam ediyorlar. Takslmde SAFİYE Salonunda Her akşam: Bayan rrrn İSTANBUL CAĞALOĞLU g y ÇŞ 0D0" Telgraf ve mekfnb adresl: Cumhurlyet, tstanbul Posta fcutusu: İstanbul No. 246 Telefon: Başmuharrir ve evl: 22366. Tahrlr heyett: 24298. İdare ve matbaa tasmı 24299 24290 I IKinClteŞNn 1939 Sovyet Rıısya başvekilimemleketinin haricî politikası etrafında uzun ve mühim beyanatta buhındu Balkan Statükosu O ngiliz Fransız Türk ittifak muaU hedesinden sonra Balkanlar vaziyetinin bazı İtalyan gazeteleri tarafından akıl ve mantıkla kolayca telif olunamıyacak bir şekilde münakaşa mevzuu yapılmakta olduğunu görüyoruz. Bu neşrıyatta fikirden ziyade hissin hâkim olmakta olacağını farzetmek daha doğrudur. Avrupa ahvalinin inkişaf şekillerine göre Balkanlarda statiıkonun mahfuziyeti İtalya için de en doğru siyaset olacağı hatıra gelirdi, ve bir müddettenberi İtalyamn bilhassa böyle bir siyaset tervic ve iltizam ettiği tahmin oknabilirdi. Tamamen tedafüî mahiyetli Türk İngiliz Fransız muahedesi İtalyıyı takib edeceği doğru sıyasette şaşırtrmmak lâzım gelir diye düşünülebilirdi. İülyaya nispetle dahi vaziyetin hakikî rrahiyeti hâlâ bundan ibaret bulunduğund* şüphe olmadığı cihetle Sovyet hükumeti erkânından bir kısmı bir merasim esnasında bizce bu devleth Balkanlara müteallik Moskova 31 (a.a.) Sovyetler Bir kat'î bir mahiyette olan üç esaslı hâdiseye siyasetinde ergeç bu hakikatin vaziyete liği âli Sovyetinin beşinci fevkalâde içtima işaret etmek icab eder: hâkim olacağını fesab etmek, hatası en az devresinin halk komiserleri heyeti reisi ve 1 Evvelâ Almanya ile Sovyetler bir düşünce diye ielâkki olunabilir. Hariciye Halk Komiseri Molotof tarafm Birliği münasebetlerinde husule gelen taSon buhranm tnenşelerindeki (hayat dan verilen raporun metni aşağıdadır: havvülü kaydetmek lâzımdır. 23 ağus sahası) nazariyesi Balkan milletlerinin de « Mebus yoldaşlar, son iki ay zar tosta Sovytler Birliğile Almanya arasmhuzurunu kaçırdıçı sırada bu nazariye fında beynelmilel vaziyette mühim deği da imza edilmiş olan ademi tecavüz misanin amelî olarak tatbikattaki mevkii mil şiklikler husule gelmiştir. Bu değişiklikler kı iki memleket arasında senelerce müdletler arasındaki iktısadî miibadeleden Avrupaya ve ayni zamanda Avrupadan det devam etmiş olan gayritabiî münase ibaret olabileceğiri söylemiştik. Hiçbir uzak memleketlere aiddir. betlere nihayet vermiştir. Bazı Avrupa memleket hiçbir cebir ve tazyika hacet I , (Arkası Sa. 5 sütun 3 te) Bunu söyledikten sonra ehemmiyetleri olmakiizın bu miibadeleden istinkâf etmiyeceğı cihetle Almanyaya göre de, Italyaya göre de, diğer memleketlere gore de Balkmlarla münasebetleri iyi dostluklarla teyid olunacak bu sistem dahilinde inkişaf (ttirmekten başka yapacak birşey yoktu, 'e yoktur. Ifazariyeler ve iddialar büyük bir harb haiesine inkılâb ederek o zamana kadar halr ve hayale gelmemiş tecelliler arzettiktn sonra İtalya için kendi siyasetinin ica)larına da mutabık olarak Balkanlılarındostluklarını kazanacak eşsiz bir fırsat zuur ettiği farzolunabilirdi, bu da Balkaılarda statükonun muhafazasını saraha ve samimiyetle iltizam etmekle tahakkul eylerdi. ilhakika bugün Balkanlar, Avrupa ihtiâflarının aldığı şekillere göre, bütün taninde olduğundan çok fazla bir nezakete, oraya uzanan her eli yakacak surett, kızgın bir ateş haline gelmiştir. Bakanlarla şu veya bu şekilde alâka ile iktadî ve siyasî menfaatler mülâhaza etme hususunda İtalya tekbaşına kalmış birik büyük devlet olmadığını gözünden kaırmamak mevkiindedir. 3alkanlarda evvelâ Balkan milletleri vaJır ki bunlar âşık olduklan hürriyet ve istılâllerinden zerre kaybetmeksizin kedi yurdlarında emin ve müsterih yaşams isterler. Bu milletlerin fena fikirli hehangi bir harekete karşı derhal ayakFransaya giden İngiliz askerleri teşyi edilirken laacak mukaddes mukavemetlerini hesabakatmak ve onları bu mecburiyete sevParis 31 (a.a.) Askerî vazîyet Fransız piyadesi Alman hatlannîn îskanemek lâzımdır. hakkında Havas ajansının tebliği: tikşafı faaliyetine devam ederek birçok "\lmanya, Balkanlar üzerîne yürümese Dün, evvelki günlerin tersine olarak hamleler yapmış ve bu faaliyet bilhassa biî orada başka büyük bir devletin az bilhassa Lorrain cephesinde Fransız pi Moselle ve Blies bölgesile Sarbruk'un çc inhisarh, hatta faik hakimiyetine ta yade, topçu ve hava kuvvetleri birden merkez mevziinin iki cenahı üzerinde hahaımül edemez. Almanyaya göre de hiç faaliyet göstermişlerdir. [Arkast Sa. 6 sütun 1 âe\ ohazsa Balkanlarm statükosu mahfuz kanak lâzımdır. 3üyük devletlerden garb demokrasilerim Balkanlarda istedikleri yegâne vaziet buralardaki statükonun bozulmamsından başka birşey değildir. Büyük devletler sayılırken Balkanlar rrvzuunda Sovyetler Cumhuriyetini un:mak veya ihmal etmek hataların en byüğünü teşkil eder. Eğer Sovyetler Ruırnyanm şimal hududlannı kapıyarak Aacaristanla ittisal peyda edecek bir va Büyük Sovyet Konseyinde Molotof un dunku nutku V. J Parti umumî kâtibi ve altı nazır istifa etti italyan kabinesinde fadilal Almanyaya karşı sempati besliyen nazırların çekilmesi, İtalyan siyaseti hakkında muhtelif tefsirlere yol açıyor •••• •> General Pariani F. Lantini Staraçe Dino Alfieri Roma 31 (a.a.) Resmî tebliğ: Bugünkü tarihli bir kararname ile, kabinede, partinin ve ordunun yüksek makamatmda geniş bir değişiklik yapılmıştır. Duçe, Korporasyonlar Nazın Lantinı'in, Maarif Nazın Alfieri'nin, Müba deleîer ve Dövizler Nazın Guarnerinin, Ziraat Nazın Rossoni'nin, Münakalât Nazın Benne'nin, Nafıa Nazın Cobolli Gigli'nin, Başvekâlet müsteşan Medici del Vascello'nun, Harbiye müsteşan ve ordu erkânıharbiye reisi Pariani'nin, Hava müsteşan ve hava erkânıharbiye reisi Valle'in istifalarını kabul etmiş, vücude getirilen eserlerden dolayı kendilerine teşekkür etmiştir. Bundan maada, sekiz senedenberi parti skreteri olan Nazır Starace'nin istifasının da kendi talebi üzerine Duçe tarafından kabul edildiği haber verilmektedir. Starace, faşist milisi erkânıharbiye reisi tayin edilmiş, faşist milisi genel konsülü Ettore Muti faşist partisi sekreteri olmuştur. Yeni nazırlar şunlardır: Korporasyonları Nazın Reneto Ricei, Maarif Nazın Alessandro Pavolini, Mübadele ve Dövizler Nazın Rafaello Riccardi, Ziraat Nazın Tassinari, Münakalât Nazın Host Venturi, Nafıa Nazırı Adelchi Serena, Mareşal Graziani ordu erkânıhabriye riyasetine, General Soddu Harbiye müsteşarlığına, General Pricolo hava müsteşarlığına ve hava erkânıharbiye riyasetine, eski milis erkânı harbiye reisi General Russo, Başvekâlet müsteşarlığına tayin edilmişlerdir. italyan Afrikası nezareti müsteşan oIan General Teruzzi, şimdiye kadar Duçe tarafından işgal edilen ayni nezarete tayin edilmiştir. Alfieri, gönderileceği mahallin tespitine intizaren elçiliğe tayin edilmiş ve Lantini «Azienda Generale İtaliane petroli» reisliğine, Cornelio Dimarzia, Pavolinin yerine, serbest meslekler ve artistler faşist birliği riyasetine tayin olunmuşlardır. Cezmi Erçin dün istifa etti Kabinedeki tadilâtın Paristeki tefsirleri Paris 31 (a.a.) İtalyan kabine sinde yapılmış olan tadilât, Fransada İtalyamn başlıca kaygusunun bilhassa Almanyaya karşı çok sıkı siyasî bir istiklâl muhafaza etmek olduğunun yeni bir emaresi addedılmcktedır. Mussolininin ekseriya bu kabil tadilât icra etmiş olduğuna işaret edilmekte dir. Yalnız bu defa istifa etmiş olanlann kâffesinin İtalya ile Almanya arasında en sıkı bir anlaşma mevcud olduğu zamanda vazife başında bulunmuş olduklan dikkate şayan görülmektedir. Ficaret Vekâletine Aydın meb'usu Nazmi Topçuoğlu tayin olundu Garb cephesinde hava faaliyeti yeniden başladı Fransız İngiliz ve Alman tayyareleri keşif uçuşları yapıyorlar; Almanlar ağır toplar kullanıyorlar Roma siyasî mehafilinin gb'rüşleri Roma 31 (a.a.) Reuter muhabiri [Arkası Sa 6 sütun 3 te] italya Yunanistanla bir dostluk paktı gapıyor Londra 31 (a.a.) Times gazetesinin Roterdam muhabirine nazaran, İtalya ile Yunanistan arasında pek yakında bir dostluk ve ademi tecavüz muahedesinin imzalanacağı hakkında Berlinde şayialar deveran etmektedir. Bu şayialara göre, bu hususta ilk teşebbü8Ü İtalya yapmıştır. Yeni Ticaret Vekili Nazmi Topçuoğlu Ankara 31 (a.a.) Bir müddettenberi rahatsız bulunan Ticaret Vekili ve Antalya mebusu Cezmi Erçin, hastahğının devamma ve tedavi ihtiyacına mebni Vekâlet vazifesinden istifa etmiş ve yerine Aydın meb'usu Nazmi Topçuoğlunun tayini yüksek tasdika iktiran eylemiştir. Londra 31 (a.a.) «Royter» İyi malumat alan Londra mah filleri Roma ile Atina arasında bir ademi tecavüz paktı için miizakerelerin devam ettiğini teyid ediyorlar. Bu paktın 1938 de aktedilen ve Londrada bir istikrar muahedesi addedilen paktın teyidi mahiyetinde olacağı bildirilmekte dir. Buna binaen Londra yeni anlaşmamn akdini müsaid bir surette karşılamaktadır. Paktın imzasının pek yakın olduğu anlaşılıyor. (11(11 lllllllll IIIIIHI IIIIIIIMIII IIIM II llll I llllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllll'lllllllillllllllllllllll Haber, Londrada îyi karşılandı llllllllllllllllllllllllllllllllltlllllllllllllllllllinillllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllll Universitenin 7nci ders yılı dün merasimle açıldı IÇ GUVEYSI Nakleden. KEMAL RAGIB YUNUS NADİ LArkası Sa 5 sütun l de] Bugün 4 üncü sahifede başladı Üniversitenin açılış merasimiııdc Rektör nutkunu okuyor İnkılâb neşriyat sergisinden bir görünüş (Yaztsı 6 ncı sahifemizde)