26 Eylül 1939 Tarihli Vakit Gazetesi Sayfa 3

Zünlerin peşinden: Poker oyunu Bir Danzig ve korldor için yalnız Lehistan ile değil, aynı manda İngiltere ve Fransa ile neticesi nerelere kadar gidece- meçhul büyük bir harbi göze alan Hitler bir n yakan adamdır. Buna mukabil rim için bir yor. Musgolini iyanm harpte iaraf kalmasına mükâfat olarak bir el çabukluğuna getirerek keri bir manevra ile işgal ettiği Arnavutluğun ilhakını temine hşıyor. Hitlerin harp siyeseti, kumarda para kazanmak için bütün tvetini, bütün mevcudiyetini tehlikeye atan oyuncuların hare. tidir; Arnavutluktaki askerlerini huduttan biraz geriye çeke. k buradaki işgalini emrivaki haline getirmek istiyen Mussoli. sin yapmak istediği ise bine kargı bin kazanmak için uğraşan ynelmilel büyük bir muhtekir işidir. Alman devlet reisi harp poker masasmda çektiği birer est!,, ile iptida Avusturyayı, sonra Çekoslovakyayı aldı; Dan. ? ve Koridor meselesinde İngiltere ve Fransa blöfe aldanma- “— Gördük!” dediler. Mussoliniye gelince, o “pas!,, dedi ve taraf olarak bir köşeye çekildi. Şimdi bütün gayreti İngiltere Fransa ile Almanyayı pota götürmek istiyor. Maksadı poker asasmda mevcut serveti aralarında taksim etmek, kendisi do 1 tavassuta mukabil ganlmetten Arnavutluk hissesini alabil. ektir. Her halde İtalya hesabma fena bir kazanç değildir. Fa. i& bu defa muvaffak olacağı çok şüpbelidir. Hasan Kumçayı Avrupada harp vaziyeti Ablukanın Almanyaya verdiği zararlar nelerdir ? 1lmanya deniz ablukasına mani olabilir mi? Polonyanın istilâsından ve bu remleketin Rusya ile Almanya rasında paylaşılmasından sonra ahi, harp, garpta gittikçe artan ir şiddetle devam edecek gihidir. ngiltere ve Fransa en az üç se- | elik bir harp için hazırlanıyor. ir. Denizlere Hökim olan demok- silerin, ellerindeki zengin mem- alar sayesinde, harbin uzama- indan hiç korkuları yoktur. Hal. uki Almanya aynı vaziyette de- ildir. Hazerde bile muhtaç ol. uğu petrol ve demir gibi belli aşlı maddelerin büyük bir kıs- yını ithale mecbur olan bu mem- Yket, harp halinde bu hususlarda ttihamı gayri kabil güçlük- erle karşılaşacaktır. Harpte, petrol, demir daha çok arfolunacaktır. Almanyanın harp #ki senelik petrol ihtiyacı 35 mil. ©mn ton, demir ihtiyacı ise 22 mil- sen ton hesap olunmaktadır. Almanya ve Lehistan petrol is- Ihsalâtı üç milyonu geçmez. Es- onya, Romanya ve Rusyadan ise ncak 3,5 - 4 milyon ton tedarik tmek mümkün olacaktır. En az 8 milyon ton petrolün dışarıdan | edarik ve ithali zarut olduğu | zeydandadır. | Demir meselesi de petrol işir. en daha iyi bir halde değildir. | Umanya, fena vasıfta olmak şar- | iyle aancak 8 milyon ton demir | stihsal etmektedir. Mütebaki 14 | nilyon ton demirin de ithali ik. | iza etmektedir. Rur havzasın- | laki çelik fabrikalarının üçte iki i ecnebi demiri ile çalışmakta- lır, Bu noksan olan petrol ve demir lışarıdan tedarik olunamazsa Al. nanya yüzde yüz harbi kaybet- | neye mahkümdür. Diğer cihetten 12 milyonluk bir kütlenin bes. enmesi için de dışarıdan gıda naddeleri ithaline ihtiyaç vardır. Umanyanın bitaraflarla — ticari nübadeleye ehemmiyet vermesi- vin sebebi budur. Bütün bunlar, bitarallardan m ziyade deniz yoluyla tedarik lunacaktır. Bitaraflar ise ancak yeşin para ile satıyorlar. Diğer ihetten, İngiltere, bitarafların zendi ihtiyaçlarından fazla ithal tmemeleri için tedbirler almak- adır. | Almanyada bu alış veriş için Kâfi altın para yoktur. Şu Galde, ngiliz - Fransız ablokasını kır. nanın Almanya için bir hayat ve nemat meselesi olduğu kolaylık a anlaşılır. — Almanlar, geçen rarpte olduğu gibi bu sefer de nüttefiklerin denizlerdeki hâki. niyetlerine karşsı şiddetli bir de- vizaltı harbiyle karşı koymağa ça- ışıvorlar. Geçen cihan harzbinde, Almar. a büyük gayretler sarfederek nuhtelif tonda 344 denizaltı ge- 22 Eylül 1939 misi inşa etmiş olduğu halde yine deniz ablokasını — kırı Şimdi ise Alanyanın denizaltı in- şaat programı 130 gemi üzerine. dir, Bunun yüz kadarı henüz tez- gâhlardadır. Denizaltı inşaatını bir hadden daha ziyade tacile imkân yoktur. - Acele yapılan bu «ins gemilerin emniyetle iş gör. meleri mümkün olamaz. Bütün Alman deniz inşaat — fabrikaları Aayda vasati bir hmph ancak 6 - 7 denizaltı gemisi yapabilmek- tedirler. Buna göre üç senelik bir harpte 230 denizaltı gemisi yapılacak demektir. Buna muka. bil, İngiliz ve Fransızların deniz- altı gemilerine kargı mücadele va. sıtaları da eskisine nazaran çok ileri lmüştür. 1918 gene- sinde müttefikler 81 Alman de- nizaltı gemisi batırmağa muvaf. fak olmuşlardı. Ne de olsa, bu harpte de, A- man denizaltı gemilerinin zayi'. tt yeni inşaat miktarından fazla olacak ve Almanlar, İngiliz - Fran Bız deniz ablokasını kaldırmak şöyle dursun hafifletmeye - bile muvaffak olamıyacaklardır. T. BIYIKLIOĞLU Genç bir kadın Kocası tarafından ustura ile yaralandı İzmir, (Hususi) — Bvvelk! göce İsmetpaşa — mahallesinde bir hâdise olmuş, bir adeam genç eşini ustura İle ağır su. rette yaralamıştır.. — Hâdise hakkında verilen malümat şu - dur İsmetpaşa mahallesinde 813 üÜncü sokakta üç numarada otu. ran Bayan Hasibe, kocası yapı- | er Ali oglu Alİ ile Reçinemedi. | Zi için mnhktmeye başvurmuz | ve &; teşebbüs etmiş- tir. Kadım, muhakemenin baş - ladığı sırada eşyalarını alarak bir arkadaşımın istiyor,.. Erkek buna razı olmu. yor. Karı ve koca sokakta bü bu. retle kuvga ettikleri sırada Ali, cebinden cıkardığı siyah saplı bir ustura ile karısnın ilzerine yürümüş ve göğsünü, karntnı yarmak, usturayı bacaklarına saplamak suretile ağır surette yaralamıştır. Suçlu yakalan - miştir. Yaralı kadın memleket has . tanesinde tedavi altma alın - mıştir. Hayatı tehlikededir. ——— Beyazıt maliye şubesi Yeniden yapılmakta olan Mali. ye şube binalarından beşincisinin temeli dün atılmıştır. Bu bina Be yazıttadır. İki kattan ibaret olan bu bina süratle bitirilecektir. evine gitmek | V S- VAKIT 26 EYLÜL 1929 Büyük Millet Meclisi dün toplandı Milli Müdafaaya 20,000,000 lira ilâve tahsisat verilmesi muslaı:elıyetle kabul edildi Ankara, 25 (AA) — Meclisi bugün Dr. umm men'in başka rak Maliye Vekili Fuat Ağralı. nm talebi üzerine 58 milyon 917 bin liralık fevkalâde tahsi. | SAt verilmesine ait kanuna ek lâyihayı ruznameye alarak ter. alhan ve müstacelen müzakere ve kabul eylemiştir. Bu kanuna nazaran, Milli Müdafaa Vekâleti ihtiyaçlarına sarfedilmek ve fevkalâde mem- balardan hasıl olacak paralar. la karşılanmak üzere verilmiz olan 58 milyon küsur bin lira. lık tahsisata ilâveten Millif Mü. dafaa bütçesine 20 milyon lira konulmaktadır. Meclis bundan sonra arazi vergisi hakkındaki kanunun i. kinci maddesine bir fıkra ilâ. vesine, mazbut vakıflara ait a- karların tamir ve ihyaları için sarfına mezuniyet verilen 150 bin liranım ödenmesine ve yal - nız bir yıl için dışarıdan getir. tilecek anasonların — gümrük resminin indirilmesine dair ve. killer heyetince almmış olan kararın tasdikine ait kanun lâ. yihalart müzakere ve kabul e - dilmiştir. Bu sonuncu kanun lâyihası nin heyeti umumiyesi üzerin deki müzakerede söz alan me buslardan Sami Erkmen, inhi sâr idaresinin anason ihtiya nı yalnız geşme isştihsalâtile kargıladığını ve diğer taraf . larda anason zeriyatına müsa ado edilmediğini ileri sürmüş ve bu yüzden her hangi bir se . beple bir sene Çeşmede mahsu olmadığı takdirde böylece ha . riçten anason ithal etmek za - Türetinin hasıl olduğunu söy . liyerek anason zeriyatının ser. best bırakılmasını istemişti. Gümrük ve İnhisarlar Veki li Raif Karadeniz, anason ve . riyatmın yalnız Çeşme mmta . kasına hasredilmemiş olduğu nu, memleketin bir cok yeri rinde anason. istihsal edildiği: ancak bu istihsalâtın memle - ket ihtiyacını . karşılıyacak bir derecede olmaması yüzünden hariçten anason ithal edilmesi icap eylediğini aöylemiş ve de. miştir ki: Mevzuu müzakere olan ka - nun 1938 yılmda anason mah. sulimün kâfi gelmemesi yüzün. den idare ihtiyacı için dışarı - dan getirilen anasonun güm - rük resminin 54 kuruştan 10 kuruşa indirilmesi — hususunda vekiller heyetince alınmış o lan kararın tasdikine müteda. irdir. Bu kanun, encümenler . 81 yüzünden an. eyeti umumiyeye iş bulunuyor. Ve vekiller heyetince alman karara tevfi . | kan ithal edilmiş olan anason miktarı ise 2028 ton arasın. dadır.., Hasan Fehmi Ataç (Gümlüüş. hane), İktısadi buhran devre - sinin baçlangremda memleket mahsulâtmm korunması için her gün yeni, yeni takyidat ve tedbirler alınmasma — ihtiyaç bulunduğu bir zamanda, hükü. metin bu yolda kararlar alarak bilâhara bunları meclisin tas . vibine arzetmesi hususunda rilmiş olan salâhiyete istinaden hükümetin bu gibi kararlar al. makta bulunmuş olmasına işa. ret eylemiş ve bu salâhiyetin artık idamesinde zaruret gör. mediğini ilâve eylemiştir. Ziya Gevher Etili (Çanakka- le), Vaziyetten — anlaşıldığma Kgöre, inhisarlar idaresinin ana. son stoku bulundurmamakta ol. duğunu ve halbuki idarenin ih. | tiyacr olan bu gibi iptidal mıd_w delerin stok halinde bulunduru! ması lâzım geleceğini söy lemış—w tir. İnhisarlar vekili bu mütalea. | ya karşılık olarak verdiği ce - vapta, inhisarlar idaresinin ih . | tiyacı olan iptidal —maddelerin 2—-3 senelik miktarını dalma !tok olarak elinde bulundurdu. ğunu kaydeylemiş ve demiştir kl Ancak bunlardan anasonun altı aydan fazla elde tutulma. sı mümkün değildir. Bu bakım. dan her hangi bir yıl istihsali kâfi gelmedi. de hariçten ithaline basıl olmaktadır... Bu izahatr müteakip, heyeti yesi üzerindeki müzake. kâfi görülerek kanun kabul edilmiş ve pazartesi günlü top- lanmak üzere içtimaa nihayet verilmiştir. Mektepler dün açıldı Yeni mesai şekli her tarafta 'normal şekilde tatbik ediliyor ren yeni ders yılı faaliyetine başlamışlardır. Maarif Vekili- nin orta tedrisat mücssesele - ri için hazırlamış olduğu yeni mesai cetveli de dünden itiba - ren tatbik mevkilne konmus - tür, Manrif Vekilt Hasan ÂAli Yücel bizzat başta olmak Üze - re Ankara okullarını gezmiş »( yeni çalışma tarzını tetkik et- r dünden İtiha miştir. Vekâlet muüfettişleri muhtelif vilâyetlere dağılarak yeni ders şekli üzerinde etüt etmişlerdir. İstanbul Maarif Müdürü Bay Tevkif Kut ve beş umum müfettiş de dün $eh rimizdeki lise ve orta okulları gezmişlerdir. Bu okullardaki tedrisat şekli gözden geçlirilmiş normal bir vaziyet cereyan et. tiği memnuniyetle müşahede Barbaros ihtifali Hazırlanan programa göre merasim nasıl olncnk Büyük Türk denizcisi Barbaror ihtifali yarın yapılacaktır. Bu mü nasebetle bir program hazırlan- mıştır. Merasim şö: olacaktır: Saat (10.30) da türbenin bah. çesindeki donanma müzikası İs- tiklâl marşını çalacaktır. Marsı mektepler, erat ve halk da teren. nlı'n edecektir. O sırada hazırla nan direğe Türk bayrağı çekile eehı (Saat ön buçukta denizde bulunan bütün meraki rini çalacaklardır.) Marşı müteakıp sırrasiyle vilâ- yet, donanma komutanlığı, bele. diye, parti ve isteyen diğer te- şekküller mahalli mahsusa çelenk koyacaklardır. Çelenk konduktan sonra türbe bahçesinde bulunan iki manga de- niz talebesi tarafından havaya ü. çer el fişek atılır. Ve fişek atrr şını müteakıp Barbarosun ruhunu taziz için bir dakika süküt edi. lir. Evvelâ vali ve belediye reisi bir hitabesini mütcakıp en genç deniz subaylarmdan biri tarafın dan kısa iki nutuk söylenir. Nutukları müteakıp kıtalar ta- rafından bir geçit tesmi yapılır ve merasime son verilir. Sinemaların yeniden ucuzlamak ihtimali var Sinemacılar dün belediyede ik- tısat müdürlüğüne çağırılmış, vergileri tevhit eden kanuna gö. Te ne nisbette tenzilât yaptıkları sorulmuştur. Belediye iktısat nemacıların t kında verdikli edecek. üdürlüğü si- lât nisbeti hak. i rakamları tetkik enzilât kâfi görülmez- se yeniden fiyatlar indirilecektir. Sakiğai Bir kadın yüzünden Muhtelif gemilerde menlik yapan Kenan bir genç, geçen gece H-'—vm*ıııı da arkadaşı Galatasaraya ta lebesinden Yusufu çakı ile yara lamış, dün dördüncü sorgu hâ kimliği tarafından tevkif edil miştir, Kenan, arkadaşmı, beraber ce sevdikleri bir. kadmdan u - zaklaşmadığı için vurmuştur. serdii | edilmiştir. İlkokullarda da aynı şekilde yeni bir çalışma gaati progra- mı tesabit olunmuştur. Bu pror- ram şekline göre, dün sabah - tan itibaren çalışmaya başlan- mışlır. Romen Başvekilinin katli hâdısesıne daır resımler Romen Başvekili Kalineskonun ölümüne dair gelen resimler. den: Başvekilin otamobili önüne çıkan köylü arabası, Müteveffa Başvekilin cesedi Bükreş HasEnnösinde Suikastçılar cinayeti işledikler! yerde Rofnanya Başvekilinin mdürmduğ“ oîrımobmıı İçi; ve müt. kurşguna dizildikten hiş facladan yegâne kurtulan goför hâdiseyi mütcakip saşkı bir da otomobilin çamurluğunda oturuyor.