4 Nisan 1939 Tarihli Vakit Gazetesi Sayfa 8

$ — VAKIT 4 NISAN 1939 Çemberlaynin beyanatı Londra, 3 (A.A.) — Çember - Yayn, bugün Avam Kamarasında yaptığı beyanatta geçen cuma gür kü beyanatının bugüne kadar İn - güterenin bütün teşebbüsleri ara- sında tarihi bir ehemmiyeti baiz değişiklik teşkil ettiğini kaydet tikten sonra demiştir ki: Bu beyanat, büyük Britanyanın harici siyasetinde yeni bir devrin açılışıdır. Eğer Polonya hakikaten ! teklikdie olursa hiç şüphesiz, Po lonya milleti mukavemet edeçek - tür. Ve'bu takdirdede Fransa ve İngiltere derhal ona yardım ede- ceklerdir. Daha 1938 de her bir milletin dünyayı tahakkümü altma almaya çalışmasına muhalefet göstermiş- tik. O zamanki Alman vaitelrini rüzgâr alıp götürmüştür. Itirmat tamamile sarsıldığındar İngütere hükümeti yepyeni bir si- yaseti ele almaya mecbur olmuş . tur. Bu, herllangi bir Alman teh didinin resmen ifade edilmiş oldu" ğunu tazammun etmez; Ancak, bü tün dünya efkârnumumiyesi bü - yük bir-telâşa düşmüştür. Almanya, iyi bir komşu olarak | kaldığı müddetçe hiç kimse ona fc | Balık etmeyi düşünmiyecektir. İn - giliz milleti kendisine yapılan mu. ameleden başka türlü muamelenin Alman milletine yapılmasını İste. mez. İngiltere, İngiliz - Alman ekonomi müzakerelerini en büyük bir itimatla derpiş etmişti. Fakat #itimat o derece sarsılmıştır ki, bu- Bun tekrar tesisi pek güç olacak - tir, Büyük Britanya hükümeti va: sİyeti tetkik etmiş ve hususi ta - ahhütlere girişmiştir. Eğer Alman ya, siyasetine devam ederse telili altında bulunacak memleket yalnız Pölonya olmıyacaktır. Rejimleri her ne olursa olsun bütün memle. ketlerin tecavüze karşı koymak i- gin teşriki mesailerini temenni € - derim. Bütün Büyük Britanya İm- paratörluğu bu siyaseti tasvip ey - emektedir. Ümit edermi ki, İngil- terenin bu hareketi dünyayı bir harbe değil, daha hayırlı bir dev. re götürmektedir. Londra, 3 (A.A.) — Lordiar Kama, rasında beyanatta bulunan hariciye pazırr Loti Malifakz, Çek—Sovakya, Pen Almanya tarafından itakımın şim «iye kadar Hitler tarafından müdafan | olunan prensiplerin terki demek oldu. ğunu söylemiş ve demiştir ki: Binaenaleyh, Alısanya komşu dev, Jatlerin ; gürür birinde kendi istikidi, lerinin de ayni surette tehlikeye düç, Eıminden korkmalarma hayret etme. Yeni Kabine Böştarafhı 1 incide şacâktır. Ticaret Vekâleti gene İktısat Vekâletine bağlı bulu- nan dahili ve harici ticaret ve klering işlerini müstakil vekA- let halinde organize edecektir. Ticaret Vekâletinin ihdası dahili ve harict ticaret işlerinde #milli menfaatleri korumak için derlet vesalti io beynelmilel iktısadi ve mali vaziyetlerin #- — cap ettiği tedbirleri almaya biz met edeceği gibi Münakalât Ve- kâletinin ihdası da bugüne ka- dar idaresi muhtelif vekâletler arasina dağılmış ve parçalan - meş 'olan her türlü deniz, hava 've kara nakliyat vasıtalarını bir cmir ve idare altında toplamak #uretiyle aralarmdna sıkı bir a- henk ve irtibat teminine yardım edecektir, Posta ve telgraf ida resi İle Devlet Demiryolları w mum müdürlükleri Münakalât Vekâletine verildikten sonra Nafın Vekâletinin vazifesi daha ziyade İmar ve İnşa işlerine in- hisar edecektir. Ve General Ali Paadım kıymetli şahsiyetinde memleketin İmar ve inşa işler! şüphesiz yeni bir faaliyet safha “Ana girecekti Genç maliye ve idareci Cer milen de yenibastan kurulacak "Tienvst Vekâletinde hayırlı mu vatfakıyetler beklenir. | yoruz. Şimdi fabrikaların inşa- | ümidini izhar | Lahşit edildiğine dair İngiliz matbumir! inek lâzımdır. Büyük Britanya Bükü, meti, Avrupada tümadi mümkün ol, duğu nisbetle yeniden tesis için bamf teyebbüslerde bulunmuştur. İstişare, ler hâlâ devam ediyor. Ve şimdiiiğ Kati beyanatla — bulumbaya o tmkde yoktur. Bununla beraber Büyük Britanya hükümeti Sory Birliği e müm sebetlerine kem de İyi münasebetlere verilmesi icap eden ehemmiyeti tama, miyle müdriktir, Ancak, bazı | devletlerin Sovyetler Birliği ile zetinazebetlerinin mtşkül ol, Dağunu göz önünde tutmak lâzımdır. Lord Halifaks Polonya hariciye na, sırı Beck'in ziyareti münasebetiyle fl memleketi alkkadar eden bir çök me. selenin tetkikine imkân basi çincağı ettikten sonra şöyle demiştir: İngiltere hükümeli, © enterasyona! “eselelerin sulh yolu ile hallini ko, laylaştırmak hususundaki rolünü en | Iyi bir şekilde yapmayı teklif ederken bazi hâdiseler Alman — Polonya m0, nasebetlerinin tahiikeli bir tarzda in, kişat edebileceği faraziyesini doğurdu. Lorü Ha'ifake'n bu hususta söyle. diklerine nazaran mevauu bahsettiği! ba hüdiseir Alman uitimatomuna ve' Alman bıtantımın Polonya hududunda | tarafmdan yapılan meşriyattır. Lord Halifsks, İngiltere hükümeti, niz bu haberleri doğru telâkki etmadi, ğini ve ancak vaziyeti fetikrar ettir. mek ve Polonya bir tehlike karşımı. dnka'dığı takdirde hatir hareketini! tesbit etmek için de artık vakit Kay, bedemiyeceti kanaatine varmış old. Bumu söylemiştir. KARABUK fi Baştarafı 1 incide) dün şehrimize gelmiştir. İngaa-| tn son şekli hakkında ve fabri-| kaların ne zaman harekete ge-| çeceğine dair kendisiyle görü-| şen bir muhabirimize demiştir ki: “— İnşaat çok İlerlemiştir. Türk işçilerinin hararetli ve muntazam çalışmaları neticesin de elektrik santıralını tahrik e- debllecek, ye akabinde kok © cnklarını feletebilacak bir vari” yete yâklaştırmış bulunuyoruz. Tahminimize göre, önümüzdeki mayıs ayında elekirik santıralı ve haziranda kok ocakları İşle- yebilecektir. “Nakliye ihtiyacını temin ©- debilecek olan müteharrik mal zemehin tedariki için yeni bir tedbir alınmıştır. 50 kadar lo- komotitin gelmesine İntizar e- diyoruz. Umumiyet İtibariyle tam bir nikbinlik bavası içinde ve muyaffakıyet azmiyle çalışı- siyle 3.000 kadar işçi meşgul- dür. İlerde inşaat tamamlanıp da fabrikalar işlemeğe başladı" ğı zaman 1200 den 1500 e ka- dar amele istihdam edilecektir ki, ozamana kadar Karabik sa- nayi şehrinin de tekeyvün ede- ceğini umuyoruz. Kuracdğımız demir ve çelik fabrikaları mü-| teaddit defalar söylendiği gibi, dünyanın birinci derecesindek$'luyor ve kabul etmiyoruz. Biz|,, olana fabrikalar meyanında olmeak-| tır. Demir ve çelik fabrikaları"| sma diğer biç bir endüstriye ben z6miyen bir hususiyeti vardır: Bilâfasıla gece, gündüz işler. Orada sekizer saatten üç nöbet! işl değişir ve fabrikalar 24 snat iurmaksızın çalışır, Bu itibarla Karabük fabrikalarında çalışa cak amelenin o muhitte yerli o larak kalmasi İcap etmektedir #i, Karabük sanayi şehrinin fab 'Ikalarla birlikte vücut bulması ümidini bu noktadan izhar et- mekteyim... Karabük fabriku-f, Jlarmda şehirde yatıp kalkma veyla etmekte olduğu miyle kavraması için de pek e saslı bir #arurettir. çok İstidatlı çisi ve am muvaffakıyete mamzettir. | lar brlkada çalışacak Türk £ isrle teşriki mesaf etmek üzere İngiltereden seksen kadar usta İs bası ve muallim gelecektir.” ahal bir sebeple refikası uklariyle birlikte şehrim'ze | çelmiş olan Mr. Korb bu akşam ve ASD US$ tekrar Karabüke dönecektir, !si evvelâ Tan gazetesine sonra 'manlar tercürmeihali Sehir Meclisi plandı dün to Şehir Meclisinin dünkü Şehir Meclisi dün saat on beşle vali ve belediye reisi doktor LORİ Kır, darın relsliğinde açılmıştır. Vali kısa bir nutuk aöyliyerek demiştir kit “— Bu devremizde başlısa meşgul olacağımız iş 939 bütç Şunat | iştimamda maruzalta bulunduğum e,' saalara göre bütçeyi tanzim ettik. Bu, gün varidat kısmını takdim ediyo, ruz. Masraf kısımları da yakında ve, rilecektir, Kararlarmızda muvaffakı, yetler dilerim.,, i Bundan sonra şulat devresinin san içtima zaptı okunmuş, ruznameye ge, çilmiş, geler evrak öncümenlere ba, | vale edilmiştir. Bu arada parti ger: sekretarliğinden gelen teskere de ©, Kunmuştur. Bunda şöyle deniyordu: “Uhu Önder Atatürk için yapılacak | anıta İstanbul toprağının da kat si temennisi ie Istanbul umumi mec, | isinin verdiği kararı saygı ve takdir, | le karşılarız. Ancak Cumhuriyetin o, Buncu yıldönümü dolayısile yurdun her tarafında merasimle alınıp gönderilen topraklar partide mahfuzdur. Bu me, yanda İstanbul vilâyelininkiler de mev cuttur. Zamanmda verilecek Karara göre kullanılacaktır, Bu suretle, Şehir Umum! Meclisi, nin dileğinin yerine getirilmiş olaca, | Hint saygılarımla arzedetim., Toplantıya fasia verilmiş, bir saat Başvekile, Dahiliye Ve. Kiline tazim telgrafiarı çekilmesine ka Far Veztimiztir Metliz duma gühü (ep, isnacaktır. BÜTÇE: Şehir meclisine verilen vilâyet ve be, lediyenin 939 senesi bütçe esbab mu, | cibesine göre vilâyet varilat muham, Mmenait geçer senekinden 950.708 |im fazlasiyle 5.448.808 Yiradır. Bu fazla, öğmifemyii bir görünüş lığın sebebi bina ve buhran vergileri tahsilâtr geçen senelerde yüzde yet. mişi geçmediği halde önümüzdeki ma, M yılda tahsilâta azami güyret sarf | ve icnp eden tertikat alınarak 838 se, besi içinde yapılıcak tahsilat misbe, tinin 4.786.000 liralık tahakkulata na, zaran O 839 e ibiâğ edilebilecektir. Bundan başka ayri senelerdn 30.000 kadar yol parası mükellefinin teklif harici kaldığı da görülmüştür. Bundan ve,bir de yeni tahrir neticelerine göre arazi vergisinde de mahsüs derecede bir fazlalik tahmin edildiğinden vari, datm fazla olacağı anlaşılmıştır. Belediye varidatı ise geçen seneden 143.447 Sasinsiyle 6.974,63 Virm tah, min edilmiştir. Viâyet belediye varidatı geçen se, Beden 1173852 fazlasiyle 12473674 Uradır. Relsicurihur İönününe çekilen tel, graf güderi BEN Şef İsmet İnönü Relslerimtur Büyük Türk miletinin kiymetli mü, messileri Türk tarihinin en kahraman evladını en sevgili büyük gahstyetini yeniden başımıza getirmekle Türk mil. letinin Mili Şefe karşı beslediği güven ve sevgiyi bütün dünyaya bir kere da, İba ilin ederken | Tetanbulluların gö, İ münde ve Könllinde okunan sevinç bl erinin bu asl duy, İma tercuman dlarak izhar eden İz. fanbut Umumi Meclisi tebrik ve Sim kislerini yüksek huzurunuzu #b, Mğa Ittifakla karar vermiştir. Bu ka yürr yerine — getirmekten » mütevellit bahtiyarlığımı derin tebrik ve "tazim, lerim'e birlikte arzederim, İstanbul Umumi Meclisi Reisi Vali ve Belediye Reisi Dr. LAtti Kırdar Kâzım Karabekirin beya nafı İstanbul, 3 (A.A.) — Bugün 25 kadar üniversite talebe: da diğer gazetelere giderek son zamanlarda Tan gâzetesinde neşredilen bazı yazıları bir be yanname ile protesto etmişler dir, Bu beyanname ezcümle şu mahiyettedir; “Atatürk'ün hatırası kalple rimizde çok canlı bulunduğu bir | anda ve gözlerimizin yaşı daha henüz kurumumuş iken bu şekil de yanların neşrini çirkin bu- Kemalist rejimin gençleriyiz ve kutrtarıcnaızın hatirasına hür | met edilmesini istiyoruz.” Tan gazetesi bu demarşi na- ! zarı İtibare alarak bu yazıları neşrelmekten © vaz geçeceğini, kendilerine v sadetmiştir. Bu iti tay keyfiyeti itidal ve soğuk kanlı bir hava İçerisinde yapıl- ış ve hiç bir hâdise husule zek memiştir. -— General Köz Kurahes a son günleride bir & .e yaplığı ap J lnutkumula haksızlıklar ve yanlışlıklar buluyorda. hn vurkunda haksızlık. lar olduğuna İnanın iseler #Wrediln ilere yer verilme ante alaiyil nt hir mehi dele zaferinden sönra büyük bir i9 kilin ile bir cumhuriyet kurmanın n bir kitöp, bir kahru-! olmadığı için! zum ştarihimi y İ verin de saldığı için he milli vahdete merkez olacaktır, Şah: siyellen başkası üstünde durmazsa gene pek tubil hir iş işlemiş olerdu. rada muhakeme edilerek şahsi yetlerin Kıymeti de elbette falan ve fin devirde fulan ve filan hüdisede geçmis hizmet bakımından ölçülmez, Türk inkılâbındaki mevkii baktın dun ele alınırdı. Burada duran smazi değil, islibakle giden mazi vardı, en mazi, Alalürkün memlekete getirdiği in- kılâp bizeat kendi eşeri karşısında » törlü muhakemesi borlarat eden yir sürüklenmemek © aleyhindedir. Bunun için Atatörkün kitabını ilmin, n tetkikinden geçirmekte hiç kingenlik mevzuubahis olmaz dır. Kâzım Karabekir gi- vir İ b edinmeye imkân bulan rihte aydınlatabileseği bire çok noktalar olacaktır, Aocak bütün bunları, Türk milleti, At İ arasına yapılmasım vazife bildiği hürmet duş batti ileri sürülen dava şahsi bir da- dahi olsa onu bügün artık millet mali olan vesikalar hazinesini karşı- lıklı Şekilde meydana dökecek bi irk enatilösünde tetkik edeh a milleti kendisi için gerce n feda eden büyüğü, büyükleri al hususiyle bu tarzda Jisan kullanıldı dm görmeklen ineinir, Türk matbuatının da mize dokunan — be disi — eğer beyanat Kendisinin 15 yil menküp kaldığı nı söyl nı İfmde erlen sayin yene olmazsa kendi susmtasiyle een farkı gö: i unu meünlekel avalardan ds üs m msibatalın Tehine Kullan nf eseri olurdu. sesi arasında bi Metesi VE «biy Üilmiyoruz. sindi koyunaması ler”) nn sonumu Altıncı B. M. Mec lisi dün açıldı Baştarafı 1 incide Tahlif bittikten sonra Meclis Riyaseti intihabı yapılarak dülhalik Renda yeniden ittifakla, Meclis riyasetine seçilmiş ve ij ticenin bildirilmesi üzerin; kürsüye gelerek Millet Meclisi tarafı dan hakkımda gösterilen itimada şu cümlelerle teşekkür et miştir “Aziz arkadaşlarım, görtermek lütunda bulunduğunuz sek itimattan dolayı her birinize ayrı aytr şükran ve minnetlerin sunarım, Vâzifemi görürken kiymetli yardımlarınızı e nizi hepinizden riça ederim, (Alkışlar). Nutku takiben riyaset divanının intihabına başlanmıştır. 1 Reis vekilliklerine Refet Canıtez, Şemsettin Günaltay, Dok Mazhar Germen, idare âmirliklerine Dr. Saim Uzel, Halit Bayri İrfan Ferit Alpaya, kâtiplikiere Ziya Etili, Cavit Oral, Vedit Uzgü ren, Bekir Kaleli, Dr. Sadi Konuk, Kemal Unal seçilmişler Riyaset divanmın bu süretle teşekkülünü Cümhurreisinin Ü tihabı takip eylemiştir. Reylerin Meclis heyeti umumiyesi huzururmla yapılan tasnil neticesinde 413 reyle ve mevcudun ittifakile Cumkurre! kara mebusu İsmet İnönünün intihap edildiği bildirilmiş ve bu mf tice 'sürekli alkışlarla karşılanmıştır. İntihap heticesinin Cumhürreisine tebliği için toplantıya lr bir fasıla verilmiş ve Reis Abdülhalik Renda Çankaya ki derek Milli Şefe Meclisin intibap neticesini bildirmiştir. Reisicumhur İnönü B. M. Meclisini teşrif ederek saat 18,30 da içtima salonuna girmişler ve sürekli alkışlarla ve içten zahüratla karşılanmışlardır. Bu celsede kendilernie tahsis edilen localarda Çakmak ile Ankatada bulunan büyük hazır bulunmaktaydılar, Reisicumhur İnönü riyaset mevkiine gelerek yemin etmiş yine bütün Meclisin ve hazirunun en derin saygısının ifadesi ola alkışları arasında İçtima salonunu terkeylemişlerdi Bu merasimi müteskip kısa bir fasıldan sonra celse açıldığı 2 man aşağıdaki tezkirler okunmuştur; Büyük Millet Meclisi Yüksek Reisliğine 3 Nisan 1939 Büyük Millet Meclisinin yeniden intihabı dolayısile istifa edefii icra vekilleri heyetinin istifası kabul gilmiş ve Başvekâlete yenis den İstanbul mebusu Dr. Refik Saydam tayin kılınmış olduğun saygı ile arzederim, tari Maraşal Fevsil elçiler ve elçilikler erki REİSİCUMHUR İSMET İNÖNÜ Büyük Millet Meclisi Yüksek Reizliğine 3 Nisan 939 Büyük M t Meci mn yeniden intihabr dolayısile icra ve* kitleri h in vukubulan istifası kabul ve yeni heyetin yine fs tanbul mebusu Dr. Refik Saydamın başkanlığında kili e dilmiştir Böşvetli” De. Rele Saydam va Killa Mi kabul edilen yenilieyel bistesinin i rak sunulduğunu saygi” Tarımla arzederim, duğu mevkiler birçok vesika | bir şahsi) REİSİCUMHUR z ISMET İNÖNÜ Adliye Vekili Konya mebusu Tevfik Sılay Mint Müdafaa Vekili Bursa mebusu Gl, Naci Tınaz Dahiliye Vekili Tekirdağ mebusu Faik Öztrak, Haficiye Vekili İzmir mebusu Şüktü Saracoğlu, Maliye Vekili Elâzığ mebusu Fuat Ağralı, Maarif Vekili İzmir mebusu Hasan Âli Yücel, Nafta Vekili Konya mebusu Gİ, Ali Fuat Cebesoy, İktısat Vekili Samsun mebusu Hüsnü Çakır, Sıhhat ve İçtimai Muavenet Vekili Aydın mebusu Dr. Hulüsi | Alataş, Gümrük ve İnhisarlar Vekili İstanbul mebusu Rana Tarban, Ziraat Vekili Kütahya mebusu Muhlis Erkmen, Muhaberat ve Münakalât Vekili Afyonkarahisar mebusu Ali Çetinkaya, "Ticaret Vekili Antalya mebusu Cezmi Eeçin, Meclis pazartesi günü saat 15 de toplanacaktır, Ankara, 3 (A.A.) — Altmer Büyük Millet Meclisinin bugünkü toplantıamda Cumhurrefsliğine intihap edilmesi Üzerine yemin et- mek üzere Meclise gelişleri esnasında Milli Şef İsmet İnönü Mec- lisin önünde toplanmış bulunan kalabalık bir halk kütlesi tarafın- dan çok içten tezahtiratla selâmlanmıştır. Meclis kapısında başta Riyaseticumhur bandosu olduğu hekle bir askeri luta rasime ihtiramı ifa eylemiştir. Riyaseticumhur inti- habı 101 pare top atımı ile ilân edilmiştir. Mili Şef Meclisten aynı merasimle ayrılmış ve Meclis önünde ve yollarda biriken balk tarafındas gelişlerinde olduğu gibi sürekli — 2 doğru) ineindiğini kay») İllatay İTürkiyeye iltihalkanı ilân ri erek gazelelere bir şey yaz* alkışlarla selâmlanmıştır. Doğru olmıyan bir haber Hatay ordumuz tarafından işyal olunacakmış Paris, 3 (A.A) — Fiğaro gözetesi (lerdir. Bütün bunlar önümüzdeki Sa, parlimeatosünun, Halayin |ı günü ve müteakip günler için der mek fik» | iş ediliyor. de olduğuna dair İskenderiyedeir 1 bazı haberler neşretmek Gene bu haberlere nazaran, 69 bin kiytik bie Tür tlzaren Hataya girmek üzete hid ta tahaşşüt etmiştir. Diğer taraftan Halepte de Türk ko leleri kurulduk» ve Halay Türk al otunurken bu | Ajansın notu: wi Ajansı bu haberi tekzibe “Ank «arada bir kaza Ankara, 3 (Hususi) — Bugün eve ürer | Yenisehir. e “leğun — dnsantinda iza Sag e ağırı tı eat ölerek xi örnekle olan | a0san Çubuklu Arif sadırkla bir Türkleri kurtarmak üzere kıtanın İ gene toprak altında kalarak ölmüş daha ileri yürümesini rica edecek- İtür,