27 Mart 1939 Tarihli Vakit Gazetesi Sayfa 8

1T76 sonbaharında Amerika, kurtuluş muharebelerinin çetin imtihanını vermekle meşgul bu. Junuyordu, Birleşik Amerika Cumhuriye. tinin ilk Reisicumhuru olan Jorj Vaşingtonun kumandasında İn. gilizerle çetin bir dövüşe tutu- ğ şan Amerikalılar, her tarafta İn, giliz ordusunu yeniyorlar, zama. nın en kuvvetli donanmasına mâ, lik olan İngilizler, karada uğra . dıkları bozgunlarm intikamını sahil boylarında birer seyyar kas le ihtişamiyle boy gösteren gemi. lerinin korkunç salvolarile alma. ğa uğraşıyorlar, Büyük Britanya kalyonlarnm himayesinde sahil mmtakasmı ellerinde tutan İngi. liz kuvvetleri Amerikalıların ta, arruzlarımı durduruyor, Jorj Va“ gingtonun muzaffer orduları mu, vaffakryetlerini buralara teşmil edemiyorlardı, İngilizler, yeni Orlean kıtasın. da büyük bir taarruz hazırlamış. lardır. Hiç mesabesinde bulunan Ame. rika donanmasını imha ettikten sonra Yeni Orleanı sahilden yap- tıkları bir Ihraçla işgale ve şi. malden gelecek Lord Henderson ordusunun da bu taarruza yardı. mı ihtiva eden muharebe plânı. nı tatbike çalışıyorlardı. Fakat Yeni Orlcandaki Amerikalı ge - neral Jaksonun mtdafaası ile bu plân akamete uğramıştı. İngiliz kuvvetleri, Yeni Orlean önllnde Takson tarafından hezi- mete uğratıldıktan sonra ikinci ve'daha şiddetli bir hücum yap. mak için gimel ordusunun mu vaffakıyetini beklemeğe koyul. muşlar, sahilde her gün gayrimu. ayyen saatlerde salvolarile yeni Orleanı tehdit eden İngiliz kalyo- nu Highwood'un ateğlerile gene. ral Jakson kıtaatmı toplamağa, yeni bir hücuma kalkmaktan men'e başlamışlardı, Jaksonu düşündüren en mühim nokta da Hihgwood'un ateşi; Yeni Orlean civarmı ceherneme döndüren salvolari Gneral bu. ma çare arıyor, hangi tedbiri kul. Janarak bu ateş belâsına karşiko- ya türlü kestiremi. yordu. İşte bu sıralarda makine mü. hendini Bushnell isminde birisi Jakson'a başvurdu. Kara kara dü şüncelerle bunalan kafasını avuç. ları içine alarak düşünen gene « ralle karşılaşır karşMaşmaz Bush. nell, bir başlangıç yapmadan şu sözlerle Jakson'un aklını çeldi: — Bir ihtiram var, Onun s&. yesinde sizi endişeye düşüren şu İngiliz gemisini ortadan kaldır. mağı taahhüt ediyorum. Jâkson, hayret ve sevincin müş terek ifadesiyle ışıklanan bakış- larmt mühendisin üzerinde gez. dirdi ,sordu: Highwood'u mu ortadan kaldı. racaksınız? ğ — Evet! — Nakıl?, Bu nasılın cevabım uzun izahat. tan ibaret oldu: Mühendis-ceple- rinden çıkardığı kâğıtlar üzerin. ğmı bir ahtelbahir 1776 da Amerikanın kurtuluş muharebeleri sırasın-!* da mühendis Bushell tarafından nasıl icad edildi! e oç sy Dai Bugfm modern vastalarla mü nuştukları günün akşamı acayip bir fmalâthaneye çevrildi, 200 amele büyük izabe kazan. larınm başm geçtiler, Dışarıdan çekiç selerinin işitilmemesi ici) her tarafi'iyi Miman vk da tam allı altı gece calış- tılar: Yedinci günün sabahı tek. rar generalin yanma giden Jak. son kumanmın elini srkarken müj deyi verdi; —'Tamam general! — Aletiniz hazır demek”?!, — Evet! — Ne zaman hareket ediyor . sunuz? — Hemen bu gece. Sağ dön - memek ihtimali karşısında size vedaa geldim, Hareket muvaffak olacaktır, Benim ölümüm takdi- rinde plânların bir suretini size u eserin tekem . mülü için onunla meşgul olmanı. zi rica ediyorum. .. | * Gece yarısı Yeni Orleandan sa. hile doğru uzanan ve mansabı Bü yük Okyanusa ulaşan “Korsan deresi,, ne 50 amele tuhaf bir &. let koydular, İçerisine girin mü- hendis Bushnell'e bir ağızdan: — Uğurlar olsun! Dedikten sonra acayip aletin üzerindeki kapağı vidalarile sım. sık; örttüler, Suyun cereyanından İhız alan beyzi ve bakırdan ma. İmül acayip aletin arkasından u. zum uzun baktılar, mırıldandı. ar: — Kaplumlağa dediğini yapa: cak... “.» Ertesi günü ikindi üzeri — 21 eylül 1776 salı — Jakson 24 sa. atlik haleranmm ilk müjdesini Hihgwood'un mutat salvolarmı | #örmemekle — dindirerek idrak etti, ” ig! 3 Sağır) iki İngiliz tahtelbahiri cehhez Tunuyordu.” Generalin. yanma girer girmez ellerine sarılan, muvaffakıyetini Lebirk eden kumandana genç mü. hendiş oradaki bir koltuğa ken. disini bırakmakla karşılık ver - di, anlattı; — Düşman gemisi iki günden. beri Büyük Okyanusun derinli . ğinde uyuyor! İngilizlere karşı kurtuluş sa . vaşma kalkışan Amerikalıların muvaffakıyetinde roühim âmiller den biri de Büyük Britanya do. nanmasıni su altından kundakla- yan bu âletler, Bushnell'in ihtira ve işçilerinin “Kaplumbağa,, diye vaftiz ettikleri.ilk tahtelbahir . lerdi., Bunlar bakırdan yapılmış bir Yumurtaya benziyorlar, üzerleri bakırdan, içi de ayrica bir kur. şun tabakasiyle kaplı 2,5 metre kutrunda, bir kişi tarafından kul. lanılan motörsüz deniz âletle. riydi, 'Kaplumbağa,, nın Üzerindeki bir adam çıkacak genişliğinde bir delik vardı. Gemiyi kullanan içe- ri girince dışından vidalanır, ka. uçuk salmastra tertibatı sayesin. de büradan su girmemesi temin edilmiş bulunurdu. Orta yerde bülunan bir tabu. ireye tahtelbahiri sevk ve idare e. decek adam yerleşir, elle cevri - len biri ufki diğeri şakuli ve üze. İrinde dört kanat bulunan bia he. İezonla alete, sentte öki mil si. | İrat temin edilirdi. Ayrca arka tarafa konulmuş bir dümen de veke vasıtasiyle istikamet tayi - nine yatardı, Kavlumbağanın bırakılan bogl kapaktan sr doldurulur; âlet sr- van altıma batar, mwayven bir ir, alt kısremde »iea1p'hir de genersle iki saat izahat ver.| Durduğu noktadan şehre 6. Lifadı tahtelbahir seyrine devam di Jakson güler yüzle genç mühen. | taş üstüne bırakmıyacak bir gay. | bir mazgaldan içerisin! hafifçe disin elini sıktı, iki kırmızı tor-| ret gösteren İneiliz gemisine ne | aydınlatan bir ışık sızar, bura ba içinde 5000 İngiliz lirası uzat. joldu diye biribirine soran halk dan tahrip edilecek hedefin göl. ine son verdiği zaman | lim kusan, ateş sağnakları taş| ederdi. Üzeri kalm camla kanli! fı, Nâve e affakıvetinizi sabırsız. lıkla bekliyorum. Büshnel) odadan çikarken kısa. ca teminat verdi: — Emin olabilirsiniz genera - lim.. Yen! Orleandaki vali sarayının «it katı mühendisle generalin ko, İşı parca parca ve çok yorgun bu. * sevincle senlik yaptılar, 23 eviği günl aksamı i mühendis Bushnell tarafındar *ekrar zivaret edildi. Mühendis yoldan gelivor. İn . Jakson | viliz muhasara hattından gecmek |meydana gelen haffileme, aleti| <anlıımbağalarm tek ten tekrar Korsan dersa! yata » #mdan vava olarak vol aTmak merburiyeti karsısmda Tet ba ge halinde teshisi hususunda 'de | istifade edilirdi. Kaplumbağayı suyun üzerine çıkarmak için bir el pompası va. sıtasiyle su boşaltılır, bu yüzden suyun Üstüne çıkarmağa kâfi gelirdi.. Bütün tesisatı elle, İnsan gü - cüyle harekete getirilen kaplum. Almanya Litvanyanın silâhlanma- sını protesto etti Varşova, 26 (A.A.) — Express Poranny gazetesinin bildirdiğine güre Almanyanın Kaunas elçisi Lilvanyanın geniş mikyasta si . lâhlanmasinı protesto etmiş ve Alman efkârrumumiyesinin bu hareketi Almanyaya karşı bir iyetinde telâkki etti. fına magayir addedilmektedir. Litvanya Almanyanın protesto sunu kabul etmemiş ve mili mü. dafan için yapılan bu masrafla. rn “Iitvanyanm hürriyetinin muhafazası, na tahsis edildiğini | bildirmiştir. ——— 41 ton ağırlığındaki tayyare Nevyork, 26 (A.A.) — “Pana. ma hava yolları,, idaresi muaz. zam “California Clipper,, deniz teyyaresinin San Fransisko ile Hongkong arasmda muntazam yolcu nakliyatma 29 martta baş. uyacağını bildirmektedir. 41 ton ağırlığında olan bu de. niz tayyaresi 70 yolcu taşıyabi- lecektir. “Panama hava yolları,, İdaresi | nin halihazırda bu modelde dört deniz tayyaresi vardır. Ayni tip. te iki tayyare daha inşa edilmek. tedir. Mevcut dört tayyareden ikisi Atlantik aşırı servisler için şark sahilinde diğer ikisi de A'- merikanm uzak şark servisleri için garp sahilinde bulunmakta- dır. Uzak şark servisleri bir kaç aydanberi muntazaman işlemek. tedir. Atlantik aşırı servisler için bir müddet sonra 4 tayyare tah. sis edilecektir. İSE ayn i Kont Gianonun İngiliz Sefirine Verdiği Teminat Roma, 26 (A.A.) — Kont Cia. no, dün öğleden sonra İngiliz mas lahatgüzarı Sir Noel Charles'i ka. bul etmiştir. Sir Noel, Macar — Slovak ve Macar Romen münase. betierinde hasıl olan vaziyet do. iltere hükümetinin söylemiştir. Öğrenildiğine göre Kont Ciano, İtalya hükümetinin İngilterenin bu endişesine iştirak etmediğini İ bildirmiştir. Sir Noel, ayni zamanda Alman. ya. tarafindan Çekoslovakyada yapılan cebir hareketi üzerine İn. inin giriştiği teşeb. İzitiz kabin bağanın tahrip vasıtası bordası. nın iskele kısmında 75 kilo taz. yik edilmiş kara barut ile dolu tek ve iptidai torpitosu idi. Tahtelbahir, tak edeceği ge- minin âltma kadar gelir, sokulur, bu içi barut dolu kovan geminin karinesindeki tahtalara temas €- dince içeride bulunan adamın çek tiği bir fünye ile tazyik edilmiş barut ateşlenir, bakır mahfeza parçalanır, gemide büyük bir de. Uk açar, sltından delinen gemi, yarasına palet atılmak, tamir €. İliğine gömülür, batardı. Böylece ilk gemi batırma işi İdahirlerle bizzat kendisi yaparak heri Yeni Orleanı kurtaran hem de İngiliz donanmasına o muba. İrebede büyük zararlar verdiren #nühendis Bushnell bugünkü tah. telbahirlerin mucidi olarak ansik- -İlopediye gecmis bulunmaktadır. Bugün deniz silâhlarınm en korkuncunu teşkil eden müte . "râmil, motörlü, konforlu ve harp »veafını haiz tahtelbahirlerin ec. İdadı savılarak rk deniz müzesinde muhafaza edilen bu mül dere - selerine #öre genirdilrleri istiha « “al österen bir seri her sin i hinlerer sevirei tarafımdan h İretle gözden geçirilmektedir. dilmek değil, müdahalesi gayri - İ kabil bir çabuklukla suyun derin-/akimi kalmıştır, Ankara, 26 (A.A.) — Bugün “26.3.1939” sabahı başlıyan me. bus seçimi öğleye kadar yurdun her tarafımda sona ermiş ve Cum huriyet Halk Partisi namzetleri ittifakla seçilmişlerdir. Müstakil mebusluk için boş bi. rakılan Afyonkarahisardan Berç Türker, Ankaradan Dr. Taptas, Eskişehirden İstemat Özdamar, Niğdeden Dr. Abravaya Marma- ralı intihap edilmiştir. İki aydanberi Türk vatanmda devam eden intihap İşinde hükü. met ve parti mekanizmasının iş. lemesindeki sürat ve intizam, bü. yük *inkılâbımızm en mukaddes eseri olan mili hâkimiyet ruhu. na, dikkatli bir kıskançlık ve m tekâmil bir olgunlukla bağlı bulu. nan her Türkün bu intihap öde. vinde gösterdiği şuurlu alâka ve tehalük ve binnetice bugün 40979 met İnönlnün gösterdiği Cumhu. tiyet Halk Partisi namzetlerine, tam bir inanla reylerini vermesi, yeni Türkiye Cumhuriyetinin kuv vet ve kudretini dünya önüne bir daha koyan parlak bir eserdir. ikinci müntehibin, Mit Sef İs .| Istanbulda Altıncı Büyük Millet Meçlisi Için mebus” seğimi dun“eabah Beyazıtta Üniversite konferans salonunda yapıldı, İntihabı mebusan heyeti tefti şiyesi daha önceden seçim yeri, ne naklettirmişti. İstanbuldaki müntehibisaniler sabahleyin sekizden itibaren seçim s#alonu- na gelmişler ve intihabı meb san heyeti teftişiyesince hazır lanmış ve imzalanmış olan mün tehibisanilik mazbataları C, H. Partisi kaza başkanları tarafın, dan müntehibisanilere dağrtıl » mıştır. Saat dokuzda Şehir banddsu tarafmdan İstiklâl marşı çalın- mış, sandığın boş olduğu hazır bulunanlara gösterildikten son. ta kapatılarak rey başlanmıştır. lik reyler Beyoğlu kazası müntehibisanilerinden Vali ve atılmasına Paris, 28 (A) —D.N.B. İBurgostan bildirildiğine göre, İMâdridin teslimi hakkındaki İmtizakereler Komünistlerle a -| narşietlerin teslim olmağa mu .| İstanbul ikinsi müntehipleri reylerini atıyorlar Belediye Reisi Doktor LAtf Kırdarla roflkası tarafından #* tılmıştır. Roy alımı saat on IKİ ye kadar sürmüştür. Saat dö * kuzdan on buçuğa kadar pek mütekâsit bir şekilde sandık başıma gelen müntehibisanile” reylerini kullanmışlar, dah sonra gelenler on ikiye kağaf reylerini istimal etmişlerdir. On ikiye birkaç dakika kai# rey istihsaline nihayet verile © ceği ilân edilmiş, o zamana K#” dar son reyi atmış olmak için ısrarla bekliyen Beyoğlu karaf müntehibisanierden Parti ki" tbi İsmall Halkı Of başka rof atacak kimse kalmadığına iti! nan hasıl ettikten sonra reyiti atmıştır. Fakat tam onu mfte * akip yine Beyoğlü ikinci mün * tehiplerinden Reşat Şener öt#“ denberi hazırladığı rey vara « kasmı kapanmak Üzere olaf sandığa atmış böylece arkrda$f” nı atlatarak son reyi atmıştife Sandık tam saat on İkide ka * panmış, intihabı mebusan hey* ti teftişiyesinden başka salondf bulunanların cümlesi dışarıy” çıkmışlardır. Vali ve Belediy” Reisi Doktor Lütfi Kırdarın r€ isliğinde çalışan teftiş heyeti sandığı açarak içindeki Teyleri birer birer tetkik ve tasnif et” miştir, İstanbul » dahilindek! ka” müntehibisanilerinden 1287 $$ şi reye iştirak ederek reylerifi müttefikan Parti namzetlerin* verdikleri anlaştlmıştır. Mu1kak kazalardaki seçim de on ikidf bitirilmiş, ometiceleri (o tolg “ rafla merkeze haber verilmişti" Aynı suretle İstanbul vilâyeti * nin mülhak kazaları addoluns” Şile, &llivri, Yalova ve Çatale# da da Parti namzetlerine müt” tefikân rey verilmiştir. Istanbuldan 17 mebus çıkm” sı Yâzımgeldiğinden C. H, Par” isine bu adette namzet göst“ rilmisti. İstanbuldan müştak” olara' namzetliklerini koyan : kişiye tek rey verilmemiştir. “Madrit teslim olmuyor Franko kuvvetleri taarruza geçti hede büyük bir faaliyet müşs * hede edilmiştir. Havan toplar” nın ve mitralyözlerin sesleri İŞİ“ tilmektedir. Madrid, 26 (A.A.) — ABS vafakat etmemeleri yüzünden| Casado ile hariciye müşaviri 1 Wan Bestalro dün sibah esif Dün buzı şayialara göre, biz-| nafıa nazırı Valânsiya mebuf” kendi ihtira ettiği iptida! tahtel.! mtünistleri dnarşistleri sitâhla -| Julio Jost ile uzun bir mulAki nı birakmağa mecbur etmek i “İsapmışlar ve mtiteakiben bütü sin, nasyonalistleri taarruz İAY. | azasının iştirakile mitli mudaf” siyesinde bulunmuşlardır. Bilbao, 26 (A.A) —D.'N.B. Kordeba cephesinde milliyetper verler bugün taarruza geçmiş » ler ve cepheyi müteaddit nok . talardan yarmiışlardır. Kordeba, 26 (A.A.) —D.N. B. Frankist taarruzu yıldırım süratile ilerlemektedir. Madrid, 26 (A.A.) — Fran- kist tayyareleri dün iki kere şeb a Konseyi toplanmıştır. Japonların zayiatı Şangşa, 26 (A.A.) — Çin *“P mandanlığınm bildirdiğine gö Hunan, Hups ve Kiangsi eysl© lerinin hüudutlarmda faaliye 4 bulunan Çin çeteleri, son üç yu zarfında bin kadar tüfek ve ” ağır makineli tüfek iğtinam €t” mişlerdir. Bundan başka iki rin üzerinden uçmuğlardır. EY-İ kerl depo tahrip edilmiştir. 18 velki akşam olduğu gibi dün #X, İ pon ordusunun ini şam da şehrin haridinde, cep -; sekiz bindir. insanca zayi” zat Madrid müzakereelleri, kö.) sol cenah cumhuriyetçilerinât” fi