6 Mart 1939 Tarihli Vakit Gazetesi Sayfa 2

ŞA AMAN gr my A ey AY YY NY 2 — VAKIT 6 MART 1939 Maden ocaklarında! Grizu Patlaması Geçen gün Zonguldak havza, sındaki maden ocaklarında bir iştlal oldu. Birtakım Türk a - melesi topraklar altında kald Maden ocaklarında grizu İn - #ilAkr zaman zaman İşitilen bir hâdisedir. Bu bâdisenin mahi - yeti nedir bilir misiniz? Farzudiniz ki evinizdeki mut. fakta havagazi musluğu günün birinde Kapatılmıyarak kalmıştır. Bütün gece musluk- tan çıkanı çazler odanın havası, nı doldurur. Sabahleyin uykü- dan kalkıp da kahvaltı bağırla- mak Ürere hizmetçi mutfağa girdiği zaman henüz ortalık karanlıklır. Etrafını İyice gör- mek üzere eline bir kibrit alır, çakar, Buntn neticesi ne olaca. ğını şiipheaiz tasavvur odersi - niz: Odeyı dolduran bhavagasi birdenbire âteş alır ve hizmet- çi kadın birdenbire ne olduğu- nu tayin edemediği ateş dalga- si içinde yanar, Bu iştial hâdisesi nasıl olmuş. tur? Havagazi kömürle idrojen (müvelidülma) zerrelerinden mürekkep bir mahlüttur ki ha. va İçersinde intişar edince ok. sijen ili karışır ve İştlale müsa. it bir hal alır. Havagazi iştlal edebi sr maddelerden olduğu gl! hi maden ocaklarında gayet ku- *u kömür zerreleri de iştial ede- bilir. Bazı maden ocaklarında ha . va cereyanı İle gayet İnce kö - mtür zerreleri amelenin çalıştı . gı galerinin hor tarafımı doldu rur. Bunun farkında olmıyan # mele bu #ızada bir kibrit çaka- cak olsa derhal bütün kömür zerreleri hep birden ateş alır ve bir dehşetli Infilâk olur ki âmelenin hayatını tehlikeye ko. yar; İşta grizü patlaması'deni - len hâdise budur. Maden ocaklarmda bu türlü tehlikelerin önüne geçmek için maden ocağının duvarlarını 18. latmek, rutubet ile kömür zer - relerinin uçmasına ve hava mu” hitini sarmasına meydan ver - memek lâzımdır, Bir Vatman 270 Lira Buldu Vali konağı caddesinde Emek apartımanında oturan Dipladio adındaki kadın içinde 270 lira pa ra ile yüzük ve bilezik gibi mü- cevheratı bulunan çantasını evvel- ki gün 94 numaralı ikinci mevki Fatih — Aksaray tramvayında u- nutmuşur. Neden sonra akl: başı- na gelen kadıncağ'z şaşkına döne- rek polise müracaat etmiş ve ya- pılan tahkikatta tramvay vatmanı Suphi'nin çantayı bularak Aksa- ray merkezine teslim ettiği öğre- nilmiştir, Vatmanın bu dürüst ha reketi memnuziyet uyandırmış- ei çi HAVAZFSEPY İTAKVİM asya sil — — —————— Dün İstanbulda hava kapalı ve furtmalı geçmiş, rüzgâr şimali şar- kidem saniyede 10 - 12 metre sü- ra'la etmiştir, Saat 11 de hava taz yiki 763 ve en yüksek sühunet de- rocesi $, en az da sıfırm altında onda 7 santigrat kaydedilmiştir Psz atesi, Sa'ı i—— — - 8 MART (7 MAR 14 Muharrem 15 Muharrem) bae 114 Kasım (10 Kasım E > > < ne Va'a*ler Varı. Gzani) Vasa | Ezani a e Gines | 4yı izm) an kd 1123) 620)121 Jiri lassa) esalı a9 Armen tim 1200(1807 Yatsı 1080) ilin) ioji İmsan | gaslt04i) 447/40) | , açık! İve zehaplarla müdavatın: yaptır: İda müdahalesine mlmanmat et Yaralama vaka- larında alınacak tedbirler Adliye Vekâletinin Mühim Bir Tamimi Adliye Vekâleti yaralama vaka- larında alınacak tıbbi tedbirler hakkında çok mühim bir tamim çıkararak alâkadar makamlara göndermiştir. Bu mühim tamimde denilmektedir ki; — Teodbirsizlik ve dikkatsizlik le vukum gelen veya kasten işle- nen yaralama hâdiselerinde yaral: nm yakm bir eczane veya hâsta- haneye nakledilerek hayatını kur- ısr'nak için muktazi t.bbi müda- vatın vaktinde yaptırılması lâzım gelirken, — aksine olarak bazı em niyet memurlarının müddelumumi ler veya sulh hâkimleri gelinceye kadar, öldürme vakalarında oldu- ğu gidi yaralıların olduğu yerde ve aynı vaziyette kalmalarınm za- rut okluğu yolunda yanlış telâleki inad kları gibi tesadüfen oraya ge len resmi veya hususi doktorla. mekte oldukları anlaşılmıştır. Filhakika basit bir ameliye ile hayatının kurtarılması mümkün slan yarak bir vatandaşın yakın bir eczahaneye ve hastahaneye kaldırılması veya otaya gelen dok torun müdahelesi suretiyle ilk mü- davat yaptırılmazsa birçok haller- de fazla kan ziyar yüzünden ter- kihayat etmesine sebep vermiş © ler. Bu münasebetle mevzuubahs yaralama hâdiselerinde tahakkuk muamelesi bakımından kanunen iözum görülen acele tedbirler a- bni beraber umhuriye rlddelumumisi veya sulh hâkimi nin vaka yerine gelmeleri beklen meksizin aynı zamanda derhal ya- ralının sıhhat ve hayatının kü'ta rılması için icabeden tbbi tedhir- lerin alınması lüzumu alâkalılara bildirilmiştir. —— Duvardan Düşen Taş Yenimahallede cevizler mahal- lesinde 12 numarada oturan 23 yaşlarında Aznif dün evinin kapı" sını süpürürken duvardan büyük bir taş yerinden çıkmış ve zavallı- nin iki ayağına düşmüştür. Ayaklarından ağır sürette yara- lanan Aznif otomobille Beyoğlu bastahanesine kaldırılmıştır. Bir Kadın Muhtelif Yerlerinden Yaralandı: Cibalide Seleriko de Müezziz sokak 30 numarada ©- turan kümürcü Mahmüudun kırı Muallâ dün İbrahimpaşa caddesin- den geçerken şoför Halidin idare- sindeki 2200 numaralı otomobilin sademesine maruz kalmış, yüzü i- Te vücudünün muhtelif yerlerin den yaralanm ştır. Şoför tutula- rak tahkikata başlanmıştır. ORTA YAŞ “Ikdam,, refiki şefikimizde şöyle bir serlevha var: Dilber kız, Aspaspa idi, Öteki gü sel kız, Targeli be orta yaşlı erkek dev Acaba ba orta yaşlı erkek kim, Nihayet, bunun d0s tumuz Ali Naci Karacan olduğuna hükmettik. Bu hükmümüzde yanı madığımızın İsbatı da, Ali Naci Ka. racanın kendini iki dilber arasında unularak, tefrikasım yazmağı ib - mal edişindedir. IŞİ BHTİNE BIRAKMARI Sultanhamam yanaınında zararın ne kadar olduğunu tahminde gaze, teler mültefik değil “Tan, her halde Hali) LAtfiye tahmin ettirmiş olacak, küsurab İhmal etmeden ,135,000 lira diyor. Kararında mahallesin- | | Pamuklu endüstrinin inkişafı Bakırköy fabrikas'na 18000 iğ ilâve Malatya bez veiplik fabrikasının inşaatı da faaliyatle devam etmektedir Beş yıllık birinci endüstri pro- gramının gözettiği beş şubeden ilki “Dokuma endüstrisi, olduğu malümdur. Bu programın tahak- kuk ettirilmesi ve Devlet fabrika- ların'n işletilmesi vazifesiyle mü- keilef olmak üzere Sümerbank ku- rulduğu zaman, devraldığı endüs- tiyel müesseseler arasında yalnız bir tane pamuklu fabrikası vardı. Bakırköyde bulunan ve tesisatı çok noksan ve eski okluğu için elddi bir faaliyet göstermiyen bu fabrika ancak 3 bin iğle çalışıyor- du. Sümerbank tarafından tevsi edilerek iğ sayısı 9.496 ya tezgâh sayısı 296 ya çıkarılan bu fabrika- miz 1934 mayısında yeni şekliyle işletmeye açılmış ve o zâmâandan- Beri en memnuniyet verici bir te- kâmül seyri içinde faaliyetine de- vam etmiştir. Senede bir buçuk milyon kiloya yakın pamuk istih- lâk eden Bakırköy Bez fabrikası- nm pamuklu bez imalâtı 19385 da 4.203.000 e çıkmak suretiyle iki sene zarfında büyük bir artış kay- detmiştir. Pamuklu piyasasında son sene lerde talebin fazlalaşması dolayı: sile ihtiyac; karşılamaya yetmiyen bu fabrikamızın 18 bin iğ ilâvesi- le büyütülmesi kararlaşmıştır. Bu süretle Bakırköy fabrikası 27.496 iğ ve 630 tezgâhla çalışarak send- de 2,7-milyon ko pamuk letihlâi edecek ve bez imalâtı 825 bin ki- 10, iplik imalâtı da 1,4 milyon ki- loya çıkacaktır. Program mucibince 1935 Eylü- Tünde tetneli atılmış olan ve pa- muklu ünitelerinin en büyüğü o- lan Kayseri Bez fabrikası 1935 Eylülünde işletmeye açılmıştır. 33 bin iğ ve 1024 tezgâha ma- Hk olan bu fabrikamız da aynı sür atli inkişafı göstermiştir. Fabrika- an pamuk istihlâki 1936 da 2 mil yön 956.000 kilodan, 1937 de ar- tşla 3.715.508 kiloya ve 1938 de 4.086.862 kiloya çıkmıştır. Imalât da istihlâke müvazi bir surette art muştır: 1936 ida bez imalâtı 18 mil yin 354.000 metre iken 1937 de 20.225.009 metre ve 1938 de de 19.242.000 metre olmuştur. 1938 de bez imalâtımda bir ev- velki seneye nazaran bu nisbi dü- İ şüklük, memleketin ihtiyacını kat lamak üzere iplik imalâtma da- ha ziyade ehemmiyet verilmesin- Jen ileri gelmiştir. Filhakika iplik imalâti 1936 de liği kilo olan 1937 de 103.006 | ve 1938 Je 619.000 kiloya yüksel- miştir. Leh ve Aleyh — milyonun kıymeti olmıyan Ali Na- ci üstat “İkdam,, da beş, altı mil - yön tahmin etmekte, bizim ceride ile “Yeni Sabah,, riyazi katiyet ifa de eder gibi 7 milyonda karar kal. maktadırlar, Fakat her şeyl büyük gören, cid diyetile tanınmış ve mikroskopik düâhiler maşiri “Cumhuriyet, yan , gın zararının 12 milyon lira oldu. Bunu bütün szamelile ilin elinek- terlir, MUAŞERET KAİDELERİ “Son Telgraf,, refikimizin öç ya. şına basışını dün tebrik etlik. Bu genç relikimiz, yirmi iki yaşında ağabeysi olduğumuzu unularak, bi, ximle İslihzaya kalkışıyor. Küçük lerin isim günlerinde ve bayram « larında şımarıklık etmelerine mü « samaha edilmesi Jâzimgeleceğini biliriz. Fakat tuhaf bir tesadüf, yine dün, Maarif Vekâleti, çocuklara pi Geçirdi ediliyor Ereğli bez Tabrikası 1937 de 177.000 kilo Iplik ve 576.000 met- re bez imal eklen fabrika imalât. nı 1938 de 354.000 kilo iplik ve 1.940.000 metre beze çıkarmıştır. İlk önce 15.200 iğle kurulmuş olan bu fabrikanın iğ mevcudu yakında 22.000 i bulacak ve ima- lât: 2 milyon kiloya yaklaşacak- tar. 937 ilkteşrininde açılmış olan Nazilli basma fabrikası 1937 de kısmen ve tecrübe imalâtiyle meş- gul olarak 758.000 mette bez ve basma imal eden fâbrika 1938 se- nesi zarfında 1.497.000 kilö pâ- muk istihlâk ederek 7.819.000 metre bez ve basma çıkarmıştır. Bütün diğer fabrikalar mamulâtı gibi bu basmalar da piyasada bü- yük bir rağbetle karşılaşmış ve hariçten gelen emsalinden gerek bez ve gerekse emprime kalitesi bakımlarından üstün bulunmuş- tar, Programın beşinci fabrikası 9- lan Malatya Bez ve İplik fabrika- sının inşaatı faaliyetle klevam et- mektedir. 26.000 iğ ve 432 tez- gâhla çalışatak senede 1.400.000 kilo pamuk istiblâk edecek ve ay» nı miktarda bez ve iplik imal ede cek olan bu fabrikamız “Malatya olan Ülgen dır, Aynı, şiiket Adana Meneneat! çipdan, gapeyi YADUTİR fabrikasını da satın almıştır; Şim-| Jerdir. Bu sabah şehre di 7050 iğ ve 90 tezgâhla çalışan | lardır. bu küçük fabrikanm 6 bin iğ ve | Devlet Metooroloji 80 tezgâh ilâvesi suretiyle tevsii kararlaşmıştır. Hâlen yapılmakta olan inşa ve tevsi işleri tamamlandıktan sonra Sümerbank'ın idaresinde topla nan pamuklu fabrikaların mecmü kapasitesi şöyle olacaktır: İĞ sö- yısı; 163.502, tezgük sayısı: 3 bin 324, işçi sayısı 12.800, senlik bam madde sarfiyatı 17.900 ton, iplik ve bez imalâtı 14.609 ton. Bu rakamlar tahakkuk ettiği gün, Sümerbank, imalâtınm ge- nişliği itibariyle memleket parmuk- lu piyasasını fülen kontrol edecek bir vâziyete gelmiş bulunacaktır. Yugoslavya - Türkiye Afyon Müzakereleri decektir. — e — yon ticaret anlaşması için üç ay evvel şehrimize gelerek müzake. year e A aş e ee ye Karadenizde şiddetli fırtına Ülgen Vapuru Tehlike İki gündenberi Karadeniz ve Ege denizlerinde büküm süren fırtına bütün şiddetiyle devam etmektedir. Büyükdere önlerin. de demirleyen vapurlar hava açmadığı için dün de Karadeni- 26 çıkamüâmişlardır. Seferde bu- lunan vapurlar lHmanlara sığın- mışlardır. Trabzondan dün sa - at 12 de Ilmanımıza gelmesi cap eden Denizbankın Güneysu vyapurunun süvarisinden gelen bir telsizde Samâuna gelirken yolda müthiş bir fırtınaya tutul dukları ve tipi yüzünden saat - lerea denizde bocaladıktan son- ra güçlükle Samsuna fltica e âebildikleri anlaşılmıştır. Fa kat vapur Samsuna yolcü çıka, ramadığı gibi yolcu da alama - maktadır. Güneysu ancak yarın öğle üzeri yanl 48 saat teahhür le limanımıza gelebilecektir. Diğer taraftan Bartından ev- valki sabah Ilmanımıza gelecek vapuru da ancak dün goceyarısından sonra saat 1 de limanımıza varabilmiştir. Vapur Bartından kalktıktan sönra fırtına ve tipiyo tutulmuş bü küçük ve eski tekne dalgalar arasında saatlerce çok tehlikeli anlar yaşadıktan sonra Ereğli - ye sığınabilmiştir. Fakat orada da farla duramıyan vapur, bü- tün tehlikelere rağmen dün 8A. | da vaziyet ülare at 11 de hareket ederek dâlga-| Yakında bu hususta larla boğuşa boğuşa geceyarı *| verilecektir. sından sonra limanımıza vari pamuklu fabrikası Türk Anonim! bilmiştir. Yolculardan bir kısmı e İ enyeni dante bir isa © nundanh verilen malümâta göre Trakya, Kocseli ve Ege bölge” lerinde hava bulutlu, orta Ana- dolu, Karadeniz ve Akdeniz kı- yılarında çok bulutlu ve yer yor yağışlı ve diğer bölgelerde de kapalı ve yağışlı geçecektir. Rüzgârların umumiyetle şimal. don Trakya, Ege ve orta anado- luda kuvvetlice ve diğer yerler- de de orta kuvvette ösmesi muh- temeldir, Karadeniz, Marma ve Akdenizde fırtına devam € - Karadenizde Serseri Bir Mayin Görüldü Yugoslavlarla aramızdaki af.| Karadenizde Midye limanının İSipka mıntakasında denizde bir İ serseri mayn görülmüştür. Mayn Harice ısmarla! i K İ vapurun yarı P Haliçte bir #e inşası düşüm Denizban'ın İngil lamak üzere olduğu ** SE * bi, ndaki tahicikat Ditieyi Bu vaputların siparişi l reden aldığımız kre. yon liraya yakın bir * lecekti, Haber aldığımıza & bu paranın başka tali sini düşünmektedir. » evvelce İnşası karar kında birçok projeler köy tersanesinin edilmektedir. 4 Tersânenin beşer bin | miler yapabilecek bir mesi için beş milyo# dile j Esasen bugün A“ edilmekte olan vapur i timize geldikten sonr yacımız az çok temi cak ve tersanenin !© — A ikinci Müntebi” Kk . in de bugün ikinci münf Türkiyede 21 marti* bitmiş olacaktır. , Merdivenden *. Yara Ortaköyde oturâf dün-saat 11 de Do” iâki Milliyeye ait sını boyarken m6 inüş ve vücudümün ” lerinden yaralanara$ akamıştır. - Tedbirsiz Bi? Çocuğunu Yat Beşiktaşta Maç kâğında 30 numar manın karım Şada” : çocuğunu kanape yutarak pazara gi Y da odadaki manga bir kavıleım çoğu” yorganı tutuş! çi yavrunun ağı lar çocuğu alevler İS ii ki v tir Mr hi © a İN deği / ! i BRRRRRAİ tir. Diğer taraftan İstanbul denir relerde bulunmuş olan Heyetin | suların tesiriyle Boğaza doğru sü- kararile talik edilen görüşmele. | rüklenmekte olduğundan gemiler re yarın öğleden sonra Belgrat. (için tehlikelidir. ta başlanacaktır. Müzakerelerin | Deniz Ticaret müdürlüğü Ka- bir hafta kadar sürmesi ümit e. ! radenize çıkacak gemilerin süva- dilmektedir, rilerine tebliğatta bulunmuş, ted- birli davranmalarını tavsiye etmiş le kurtarmışlardıf Tedbirsiz ana Şİ yavrucuğun ötesini ” miş bulmuştur. , 58 Numara Tari, ! Geçen hafta Çi bir in « ra uğrayan Şirke ” numaralı vapuru yeni larında tamir olmi$ / kumandanlığı da mayni imha et- mek üzere mahalline bir müfreze göndermeğe karar vermiştir. hocaları tarafından munşeret Kal » deleri öğretilmesi için bir tamim yaplı, İKLISIM, İKİ MADDE Peyami Safanın , sanki kendisi esaslı imiş gibi . bir de iğreti ismi vardır: Server Bedi. Bu isim altında - sanki kendisi ağır şeyler yazarmış gibi - hafif şeyler yazmak iddiasındadır. Peyaml Safa, namı diğer Server Bedi, dün, “Gübre ve maymun, mevzuları etrafında, eski bir *4#na. kaşadin bahsediyor, insanın aslı - nın biri veya öteki olabileceği ka, naatine vardıktan sonra, kendisi . nin, bir terazinin iki gözüne yer. leştirdiği bu maddelerden hiç biri- sinden gelmediğini iddia ediyor. Acaba bu fevkalbeşer mahlükun mayasi nedir? Başvekilimiz evvelki gin yanın Za Nafia Demiryolları umum müdürlüğüne giderek lar hakkında isahat almış”. © ten çıkarak seferler? ENEZ ERE EEE Fİ EfEğİi vekili. ye «