6 Mart 1939 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 1
r Napolyonun aşk romanı Çeviren: Mebrure Sami Mari Valevska S3]fl umhuri K910 ÎJjiy Telefon: Başmuharrlr ve evl: 22366 Tahrlr heyetl: 24298. İdare LK ibıçaklan YE D E en flc&tjf$tuan ve n bir HALK dır. BIÇAĞI yurdun her yerınde . r3Z3rÎ6SI 0 İYİ3rt 1 9 3 9 10 tanesi 15 kuıuştur. Sahibi: Fehmi Ardalı Mehmed Bozkurt Marpuççular Istanbuul İSTANBUL CAĞALOĞLD Telgraf ve mektub adresl: Cumüuriyet Lstanbul Posta kutusu: tstanbul No. 246 ve matbaa kısmı 24299 24290 Millî Şef bugün Türk gencliğine hitab edecek Türk hükOmetinin mahiyet ve hedefı Unutmamalıyız ki bu ideal devlet mefhumunun esas unsuru daima halktır ve vatandaştır. u mahiyet ve hedefi, Cumhur Reısımız İsmet İnönünün İstanbula şeref verdikleri şu günlerdeki iştigal tarzlarından dahi istidlâl etmek mümkündür: Halkın hususî menfaatierıni devlelin umumî menfaatlerile mütevazin ve ahenkli yürütmek. Devletin umumî men faatlerinin temini zaten her devlet müessesesinın başhca vazifesi olduğu halde halkın derdlerile yakından alâkadar olmak keyfiyeti Türkiye Cumhuriyeti rejimınin kendisine hedef tuttuğu ehemmiyetli bir umdedir. O kadar ki biz milletin hususî maişetini devletin umumî meşgalesinde birinci ehemmiyet derecesile yer tutmak lâzım gelen bir iş saymışızdır. Bunu şimdiye kadar hakkıle ve kemalile, yani tam olarak tahakkuk ettirdiğitniz iddıa olunamaz. Fakat hem prensipimiz, hem hedeMillî Şef, bugün öğleden evvel Ünifimiz budur. Bütün çalışmalarımızda hep versiteyi şereflendirecek, tam saat 11 bu gayeye ulaşmak gayretile yürüyoruz de gencliğe bir hitabede bulunacaktır. ve yürüyeceğiz. Millî Şefimizin bundan evvel Kastamonu havalisinde olduğu gibi şimdi de İstanbulda doğrudan doğruya halk zümrelerile temasınm manası budur. Cumhuriyet Halk Partisinin anayasamıza da ithal olunmuş olan prensiplerinden devletçilikle halkçılık ideal olarak telif edılmiştir. Cemıyette sınıflann mücadelesine yer vemıiyen ve hakikatte böyle bir mücadeleye makul sebeb bile bulmıyan yeni Türkiyenin Cumhuriyet rejimi halkın münferiden başaramayacağı büyük işleri devlete tahmil ettiği halde halkın yapabileceği işlerde evvelâ onu tamamen serbest bırakmağı kabul etmiş, hatta, fazla olarak, ona yakın alâka ile müzahereti deruhde eylemiştir. Bu esaslara göre Türkiye devleti vaziyetleri ve vazifeleri hakikî şekillerinde görerek öyle de tasnif ve tevzi eden ve netice olarak ferde kıymet veren, hem çok kıymet veren bir rejimin ifadesidir. İnönu Üniversitede Avrupada siyasî vaziyet karışıyor İtalya, İngilterenin silâhlanmasından endişe ediyor Varşova görüşmelerinde elde edilen netice Leh Rumen teşriki mesaisi, Balkan Antantının muslihane faaliyetini şimale doğru tevsi edecek Bek Gafenku mülakatı Roma 5 (a.a.) Bazı İngiliz gazetelerinin beynelmilel siyasî vaziyet hak kmda gösterdikleri nikbinlik, demokrasiRektörlük bu hitabenin Üniversitenin lerin bir taarruz harbi hazırladıklarına ve her tarafından duyulabilmesini temin için artık silâhları muazzam bir şekil aldığı hoparlör tertibatı yaptırmıştır. Ayni za için bu harbin gecikmiyeceğine kani bu manda Ankara Radyosu, bu mühim ta lur.^n: Giornale d'İtalia gazetesinde ma rihî nutku, İstanbuldan naklen bütün kus şekilde tefsir edilmektedir. memlekete yayacaktır. İngiliz bütçesinin 48,639,000,000 lireCumhur Reisimiz salı veya çarşamba te baliğ olduğunu kaydeden bu gazete, günü de Şile ve imkân olursa Çatalca ka Çemberlayn'in «müzakere yoHle banş» zasına da giderek köylünün ihtiyaclarını formülünün «korkutma yolile barış» fortetkik ederek dileklerini dinliyecektir. mülüne çevirmekte gecikmiyeceğini kaydediyor ve diyor ki: Millî Şefin şehrimizde bulundugu [Arkası Sa. 3 sütun 5 te] müddet içinde İstanbul tersanesıni de teftiş ederek yapılmakta olan ve omurga koyma merasimine bizzat kendisinin riyaset ettiği iki denizaltı gemimizin inşaatını da gözden geçireceği tahmin edilmekte dir. Cumhur Reisimizin bu hafta nihayetine doğru Ankaraya avdet etmesi çok muhtemeldir. Meclis Reisimiz Çankırıda înönünün dürtkii gezintisi Millî Şef İsmet înönü, dün saat on ikide araba vapurile Üsküdara geçerek buradan otomobille Kadıköyündeki hemşiresinin ziyaretine gitmiş ve saat on dörtte Modadan Sakarya motörile Dolmabahçe sarayına avdet etmistir. Cumhur Reisimiz Üsküdar ve Kadıköyünde halk tarafından tezahüratla selâmlanmış ve alkışlanmıştır. Abdülhalik Renda haikın dileklerini dinledi *, r Sultanhamamı yangın tahkikatı neticeleniyor i Kartacada askerî isyan çıktı Frankist filo derhal isyan mıntakasına hareket etti Almanya ve İtalya, İspanyol topraklarınm herhangi bir kısmında üs tesisini istememişler Çankın 5 (a.a.) Müntehiblerile teRomanya Krah Majeste Karol, Hariciye Nazın Gafenku ile göriişüyor mas için şehrimize gelmiş olan Çankırı meb'usu Abdülhalik Renda, Vilâyet, Varşova 5 (a.a.) Bekl'e Grengu nutuklarda Polonya Romanya ittifakınî Parti ve Belediyeyi ziyaretten sonra Ço var Gafenku, Polonya Hariciye Nazın ve dostluğunu son derece medhü sena cuk Esirgeme Kurumunun tesis ettiği ço tarafından Rumen Hariciye Nazırı şere e^mişlerdir. ci'k dispanserini ve süt damlasını gezmiş, fine verilen ziyafette teati etmiş oldukları lArkası Sa. 8 sütun 1 de] Halkevinde halk ve esnafla görüşerek onların dileklerini dinlemiş, kendilerile memleket işleri hakkında konuşmuştur. Abdülhalik Renda bu teması hakkın daki intıbalarmı soran bir muhabirimize şunları söylemiştir: « Çankırıda, bütün memlekette ol dı>ğu gib: her zaman mevcud bulundugu şekilde birlik, iman ve inan buldum. Halkla yaptığım konuşma, memlekette gördüğüm manzara, bana, bu kat'î intıbaı verdi. Bu birlik ve inanış tezahürü, Çankırı hakkında herhangi birşey ilâvesine lüzum bırakmamıştır, zanederim.» Atabek hanı bekçileri, ateşin trikotaj fabrikasından, fabrika sahibleri de Ksantopulo hanmdan çıktığını iddia ediyorlar Cumhuriyetin Anketi Cumhur Reisimizin doğrudan doğruya halkla temasmda iki hakikatin birden belirdiğini görüyoruz: 1 Cumhur Reisimiz, Ebedî Sef Atatürkle teessüs eden bir an'ane mucibince bütün milleti kucaklayacak tnahiyetli Cumhuriyet Halk Partisinin daimî başkamdır ve Millî Şeftir. Bu bakımdan millet işlerile doğrudan doğruya alâkası tabiî ve hatta zarurî görülür. 2 Bizim Cumhuriyet rejimimizde halkın münferid veya müşterek çalıştnaları ânzasız yürüyerek bu yolla vatanGeneral Franko daşların ferdî ve içtimaî hayatlarında daima yükselen bir refah seviyesinin tahakSaintJeandeLuz 5 (a.a.) D.N. kuku, millî işlerimizin en önemlilerinden B. bildırıyor: birini teşkil eder. Anayasamızda yer alan Kartaca radyosu bu sabah ansızın verhalkçılık prensipi, Türk vatandaşının re diği bir haberde hükumet filosunun isyan IIIIIIIIIIIIIII I IIIMIIIIIIIIIIIIIII fahını milletin en yüksek kazancları sıra ,, ,| ıııııuıı sına koymuştur. Bunda istinad ettiği kuv sahibi vatandaşlarla bizzat yaptığı muvetli şuur ise şudur: sahabe ve münakaşalarm gösterdiği haFerdleri iktısaden iyi çalışma yollarm kikatte aşikâr görüyoruz ki rejim valanda bulunup bunun neticesi olarak da ha daşların çalışma ve yaşamalarile yakınyatlarında her gün daha fazla olması is dan ve çok candan alâkadardır. Demoktenılen nisbî bir refaha kavuşmuş bir ce rasinin tâ bu kadar ileri götürülmüş halkmiyettir ki millet ve devlet halinde deçı bir şeklıni mubalâğasız yeni Türk rekuvvetli olur. Ferdi kuvvetli yapmak, jimi gösteriyor diyebiliriz. devleti takviye etmek demektir. Aziz vaCumhur Reisimizin halkla konuşmalatanımızda bütün vatandaşları iş sahibi, rından çıkabilecek neticeler hakkında tehayatlarmı kazanır ve binaenaleyh az çok reddüdü olanlara evvelki akşamki çayda rahat yaşar gördüğümüz zaman halkçıbizzat Millî Sefin ağzından dinlediğimiz lık idealımizin tam tahakkuku merhaiesişu cevabı arzederız: ne geçmiş olacağız, ve işte o zaman Cum Ben konuşmalardan çok istifade huriyet hükumet ve devleti de en kuvvetli ettim. Vatandp^lar vaziyetleri ve derdsafhasının eşiğini aşmış bulunacaktır. leri tasannusuz bir tabiilikle söyledikleri Cumhuriyet rejimimizin devletçiliğile zaman hakikati kavramak çok kolay ohalkçılığı işte bu müşterek gayede bir luyordu. Biraz dolambaçlı konuşmalarleşmiş oluyorlar. Bütün maksad refahlı da da yakalanacak noktaları ortaya çıkarmakta çok zorluk çekmedik. Ebir milletin kuvvetli devleti hedefidir. hemmiyetle not ettiğimiz meselelerin Büyük Atatürk zamanında olduğu gi vatandaşlar menfaatine ve bu yolla millî bi Büyük Inönü zamanında da rejimin menfaate de en uygun şekillerde halli mana ve mahiyetini kitab dilinin tarifle için icab eden tedbirler ahnacaktır. * rile değil, filiyatın ifadelerile gösteriyoruz. îşte size bir rejim ki onun Devlet Reisi Cumhur Reisimizin İstanbulda bütün iş., olan en büyük vatandam bütün ;vatan Şehrin imarında ilkönce nelerin yapılmasını istiyorsunuz? Güzel İstanbulun imarı için açtığımız ankete karilerimizin gösterdiği büyük alâkayı sevincle kaydetmek isteriz. Hiçbir şehre nasib olmıyan tabiî güzellıkleri ve tarihî kıymetleri sinesinde cemetmek ıtıbarıle daima muazzam ve mamur bir şehir olmak istidadını gösteren İstanbul, içinde yaşıyanların müşterek arzu ve müşterek zevklerine göre tanzim olunabilir. İArkası Sa. 7 sütun 3 te\ '""" ' '" ' • "'"»'•" Sultanhamamı yanguunda yanan binalardan Düsizzade hanının dünkü manzarasi Sultanhamamı tyangınına aid tahkikat devam etmektedir, fakat vaziyet aydm lanmamıştır. Müddeiumumî muavini Necati dün de meşgul olmuş, tahkikat evrakı üzerinde tetkikat yapmıştır. Hanlarda için için yanma devam ettiği için itfaiye dün de su sıkma ameliyesini '» ıııuıııııııııımııııııııııııııııınııııııııııı MIIIIIIIIIIIIII.IIIIIIIIIII kesmemiştir. Zabıta, yangın mmtakasra* " da tertibat almıştır. Buraya kimsenin gir» mesine müsaade edilmemektedir. Müddeiumumilik, yangının nasıl ve n* gibi bir sebeble çıktığını kat'iyetle tespi» etmek üzere tetkikat ve tahkikatını birkag lArkası Sa. 3 sütun 4 del IHIIIHIIM mesai odasında ederek General Franko'ya iltihak ettiğini bildirmiş ve biraz sonra şehir halkmın ve sahil topîarmın da bu harekete iştirak [Arkası Sa. 8 sütun 5 tc] IIIII1IM1II llll • • IIIHIIII >IİH IIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIMI llllll maçları ııııııııııııııuıııuımnııi ııımıııımmııiM daşların işleri ve refahlarile bu kadar candan ve bu kadar müessir bir surette alâkadar oluyor. Bu manzarada bizım Cumhuriyetimizin mahiyet ve manasını anlar ve ezcümle bu yeni Türk rejimnunhalkçılığını temaşa edebilirsiniz. Sayın Devlet Reisimiz olan Millî Şefimizin hareket tarzında hükumet, parti ve millet teşkilâtlarımızın kâffesince takib olunacak çalışma usulüne aid çok belâgatli ve çok kat'î ifadeli bir örnek vardır. Memleketteki bütün teşkilâtlar halk muvacehesindeki vaziyet ve vazifelerde bebemahal halkı sevmek ve halka faydalı olmak düsturuna uyacaklardır, ve giderek bu hal bütün memlekette âdet haîine getirilmis baş kaide olacaktır. Nihayet şu muhassalaya gelmelıyiz: Devlet, millet, hükumet, halk ve parti ayrı gayri şeyler değıldır. Bunlann yekdiğerile kaynaşm'.ş mecmu heyeti Türk millet ve devletini teşkil eder. Unutmamalı ki bu ideal devlet mefhumunun esas unsuru daima halktır ve vatandaştır. YUNUS NADl i Dün Taksim stadyomunda Ankara İstanbul muhtelitlerile Tamşvar 2nci tstanbul muhteliti arasın da maçlar yapıldı. İstanbul, Ankarayı 31 yendi. Tamşvar da sıfır sıhra berabere kaldt. Yukarıki resim Ankara İstanbul maçından hararetli bir ânı göstermektedir. Tafsilât 6 ncı sahifemizde.
