24 Ağustos 1934 Tarihli Vakit Gazetesi Sayfa 8

. | — !— VARIT * 74 AĞUSTOS 1934 | Sanayi mıntakalarında bir tetkikin. biihalei CI Kontenjan Ta Ayancıkta Zingal şirke- Kararname ve bağlı listeler — AVRUPADA Harp Olacak mı?. Amerikalı muhabir Knicker bocker'in ihtisasları:35) tinin kereste fabrikası “tebliğ edildi Önümüzdeki birinci ve ikinci teşrin, birinci ve ikinici kânun, şu- Böyle olduğu takdirde harbin zuhurunu takip eden bir iki gün zarfında Almanya 9176000 kişi- tik vasıtaları ve gayeleri nihayi harp olacağına delâlet etmekte * | dir, 1 a A a Demek istiyormuş. * Bu hel ka 5 | Asrı orman işletme namma ha» almadıkça yukarıdaki amele ka - bat ve mart aylarından ibaret altı | lik Fransız, Belçika ve Çek kuv- Fakat bunların hepsi, Avrup#” İn tırımıza gelebilecek her türlü tesi- nal içine yeniden * İsimruk birak, | *vlik devreye ait kontenjan karar- | vetlerine mukabil cepheye yalnız | da harp olacak mıdır?.,, mesele'f sat burada bir araya gelmiş bulu » | Mazmış. Şayet bir yanlışlık “clür namösiyle buna bağlı listeler güm: | 2665000 asker (o dökebilecektir. | sine müessir olamaz. En ziy! nüyor. Testere makineleri ağaçla: | da tomruklardan biri daha kanat rüğe bildirilmiştir. “ Bundan başka Almanyanın | Almanyanın harp hazırlığı © Bı rı biçerken çıkan tahta tozları bi- | içinden çıkmadan ikinci bir todi: Dört'maddeden mürekkep ka” ( 12242000 kişilik Fransız, Belçi - harp gayeleri aleyhine çıkan â* v © le zayi edilmek istenilmemiş, tah- | ruk atılırsa bu iki tomruğün kânâl em SA s meni vr vE mi — va iy geen rm md > na ha ik e | bi ” arife pozisyonlarına ait eşya kon- | vetlerile de karşılaşması ihtimal | dikkate almak lâzımdır. f mere ik için ilke e YAR RE iile tenjân kaydiyle bağlı olmaksızm | dahilindedir. Hatti Lehistan da . Almanya henüz harbe haf, tertibat yapılmıştır. £ Denildiğine | der, kazalara sebebiyet 'vefiriniş! memlekete girecektir. KL listesi- | Almanya aleyhine harbe iştirak | değildir. Gerek bitaraf, gerek tı, ne yazıl esya Türkiye ile mal ve- | ederek bu kuvvetlerin miktarını | man düşmanı olan askeri müte * te göre tahta tozları fabrikada mah- rukat sarfiyatının üçte birine kâfi geliyormuş. Fabrikanın en karakteristik ci- ! heti hava hatlarıdır. Çünkü bura - daki havai hatlar uzunluk ifibariy» yu yirmi sekiz kilometreden fa2- ladır. Bundan daha uzun olan ha- vai hat ancak Japonyada varmış. Havai hatların bu kadar uzun ol- masının sebebi ağaç tomruklarının kesildiği ormanların (Zından ve Çangal ormanları) o Ayancıktan atte alabiliyor. Bundan sonra da orman içinden asıl ağaçların kesil- diği yerleri görmek için saatlerce at üzerinde gitmek lâzım geliyor. Biz Ayancıkta Zingal gereste © fabrikasını gördükten sonra deko- © wilile ormanlara doğru gittik. Üç saat gittikten sonra (Çaybaşı) ve ” .. ; © (Kepez) öylerinin arasındaki ku- eyes inii dig durmağa muvaffak olacaklarıdır. | Avrupayı dolaşarak harp m < rl Miz lr ö leşi 'ürkç vlet iphisarları ihtiyaçlarından payı şar: Pp i rk İlim yanına geldik | Pilrimizen Ma bae Til | sabit bir kısmı Tüfkiyeden yapma. | Kuvvet farkları bugün Almam: | si hakkında tetkikat yaparken #f ya için pek gayri müsaittir. Şans | yaret ettiğim kral, diktatör, har” Burada öğle yemeğini yedik. Kuru kanal içinden nasıl tomruk sevke- dildiğini gördük. : Kuru kanal denilen bu vasıta gayet sağlam ağaç kütüklerinden yapılmış bir nevi su harkına benzi- yor. Kanalın bir ucu karşıda bir dağdan kilometrelerce devam ©- derek geliyor, bizim içinde bulun- duğumuz derenin bir kdşesine ka- dar meyilli olarak iniyor. Bir bal- deki kanalın bir ucundan o büyük » ağaç kütükleri bırakılınca kendi Burada ellerinde (Sapin) deni- n biri KY dial © len kancalı bir âletile ( bekliyen | cında bulunduğu tepenin. adı da |.sı Ayşe, . köy kenarında harman seçilmiştir. pe esinde kat'i rol Simi ” beş on köylü aşağıya inen tomruğu İ (Kepez) dir. Nihayet: sişittiğime | beklerken uykuya dalmış, bu sı - Almanyanın harp hazırlığını . ns ve iri acaktır. a i i yuvarlıyarak götürüyor. Havai | göre (Çanakkale) tavaflarında'da | rada Etem oğlu İsmail”““isminde | gösteren manevi âmiller bunlar. |'erin ei ea kime “al © hatile fabrikaya sevkedilmek üze- | gene (Kepez) dettilen bir'yerwar- birisi'yanına' yaklaşarak; elindeki | dır. .— gayririhdut. bir ye © re yığınlar yapıyor. mış. ; “Sopayı zavallı kadınım başına in - Fakat Almanya nihayet 1914 vu kuvvet bütün en b i “keli ii ditmiştir. Ayşe kadin, darbenin | te malik olduğu askeri tefevvuku eşecağini tasavvur eden mis 4 taraftaki u- | © Bu suretle ayni kelimeninmül- dirmişt yşe ka arbenin e Der e ie ie Kuru kanalın alt “cunda bir kenarda ayakta duran bir köylü amele mütemadiyen yu- © karıdan salıverilen ağaç kütükle - rinin gelişini gözetliyor. Ağırlığı yedi, sekez yüz (kiloyu, bazan bir tonu geçen büyük ( tomruklar korkunç sürat ve büyük bir gürül- tü ile kuru kanal içinden kayarak dere içerisine düştüğü zaman bu amele bağırıyor: — Hay... y.... y... Kineta!,, z baya hariçten gelen içme sülar kalmazdı. Adi vasıtalarla bu na- Bu bağırışın manasını anlay | 2 ei EZANA Via e olurdu. son harpte kaybettiklerini de tek- | len ilk başvekil Hitlerdir. ie İk , m ee ie Kepez isimlerinin kullanılması 1-1 Bu kadâp'geniş bir sahada or - gi m e arzu etmektedir. em lere? Hİ — Bu idam, böyle 'ne diye ba- | da da böyle bir münasebet vardır. man işletmek teknik itibariyle bü- iri AŞ Yk Avrupada, ye: A İR ze icin koridor Sil i ? : Bu takdirde (Kepez) kelimesini u- | yük bir mesele olduktan başka ser- ut müstemeleke şeklinde hayat Ea edile ğırıyor?,, bii » Bir Yüyson İs de büyük bi p. | rüyasını tahakkuk ettirmeğe kâfi dan vazgeçtiğini ilân edebilir: , mumi olarak dilimizde; ; (Suların maye itibariyle de büyük bir teseb- Brüning bunu yapmış olsaydı Dedim Meğer o (Kineta) de- mek galiba Belçikalıların dilinde (Koy!) yahut (Gönder!) gibi bir © manaya delâlet ediyormuş. Köy- lü bağırışı ile kuru kanalın öbür u- © <undaki ameleye: 2 — Tomruk geldi. Bir kaza le dünya üzerinde ikinci gelir. Bur | i ” Binaenaleyh herhangi bir sebeple yukarıdan atılan tomruklardan bi- ri kanal — içerisinde kalırdâ çik- mazsa yeniden tomruk atılmama- sı için bu defa aşağıda gözcülük eden köylü: — Habo!,, Diye © bağırırmış. -“Habojda yeniden tomruk atmayınız; : Kaza olacak.,, manasma gelirmiş O var kit derhal tomruk sevkiyat “dari durulur, kanal içerisinde * kalan tomruk çıkarılırmış. Eğer Kafak da bir bozukluk varsa tamir edi” tını yapan Avrupalı mühendisler öğretmişler. Sonradan Zingal şir- ketinde çalışan bazı . Türkler bu kelimeler yerine (Öz Türkçe) bi- rer kelime koymak istedikleri hal de buna muvaffak olamamışlır. Köylüler (Kineta) ve (Habo) söz” lerini kullanmakta devametmişler, mesi noktasından şayanı dikkattir. Anadolunun köylüleri bile ihtiyaç halinde ecnebi kelimeleri/severek alıyorlar, kullanıyorlar. Bundan başka gene. dil bakı: mından burada benim nazarı dik- katimi celbeden bir söze daha rast geldim. Bu da yukarıda işaret et- tiğim gibi (Kepez) kelimesidir. (Kepez) burada bir köy, ;ismidir. Fakat bu köy bir tepe üzerinde ol- luda (Gördes) kasabasının yama- telif yerlerde o mevki ismi ölârak kullanılmakta ve hâlâ halk dilin- de yaşamakta bulunması, Türkler arasında bir manası olmasına de- lâlet eder, Bunu düşünerek : (Ke- pez) kelimesinin manası ne olabi- leceğini ararken bir dostum bana “Kepez Türkçe sularin taksim ye- ri manasma gelir, dedi, Filbaki- ka Gördesteki Kepez tepsi kâsü- taksim yeri) manasına kullanabi- leceğiz, demektir. : Buraya kadar verdiğim izaha! gösterir ki orman işletme işinde en mühim mesele büyük ağaçları ke- serek mümkün olduğu kadar 'az yoktur. — Yeniden bir tomruk bı» | zahmet ve az masrafla fabtikaya — rakmızı. © İnakledebilmektir. Eğer (Zindan) |* o .İ de kontenjan dısmda ithal oluna” ya döviz ösâslı kliring anlaşması | 14218000 kişiye çıkarabilir. Bir yapmış memleketlerle iktisadi mü- | de Almanya, İtalyayı da hasım ta | yazip vaziyeti lehimizde o olup ! rafında görürse Almanyaya * düş- Türkiye ithalâtına karşı hususi biç | man olan tarafın o kuvveti | biri” tahdit “koymamış : bulunan | 20203000 kişiye kadar çıkmış ola- memleketlerden getirildiği takdir- | caktır. 1914 te harp başladığı zaman Al- caktır. manya ile düşmanları arasındaki V-listelerinde yazılı tarife po- | kuvvet farkı one idi? O zaman zisyonlarına giren eşya siparişle - 6400000 Alman ve Avusturyalıya ririden evvel ait oldukları vekâlet - İ mukabil 9500000 Fransız, İngiliz, Terin izini alınmak şartile konten- | Belçika, Sırp ve Rus kuvvetleri jan dışında girer. K İstesihde ya: | bulunuyordu. Demek ki nisbet ü- zılı pozisyonlara giren eşya, hiza- | ce ikiydi, Fakat yerinden kalkamı larında yazılı altı aylık kontejan - | yan Rus kuvvetlerine karşı yalnız i Almanyanın kendilerini İ işlerinde geçmelerine vakit bırak Listesi Türkiye ihracatını tes- hil ve teşvik için fazla kontenjan vermeyi veya resim ve tahditler - dem'istisna veya daha müsait oOve tadilâtir muâmele tatbikini oo vey£ Türkiye ihradat emteasr veya bir kıstm üzerine mevzuu ithal vesmi- nin tenzilini son aydan ve yahut ta yı teahhüt eyliyen veya mümasil süretlerle Türkiye ihracatına ko- laylık gösteren memleketlere gös- terecekleri kolaylığa göre ithal mü saadösi verilecek eşya pozisyonla- rını ibtiva eder; 9 Kararname 1 Tesrinievvel 1934 tarihinden müteber olacaktır. Sopa ile kadının “55 Kafasiniezdi Sındılği) (Fldssi) <2 Aşıklar de Süleyman oğlu Mehmedin karı- şiddetinden derhal ölmüştür. İsmail bu cinayeti, Ayse kadı - nınkendi ağabeysiyle karısmın a - Tasımıaçtığı zannederek işlemis - tir . " —— ———— ve(Çangal) ormanları ile (Ayan- | saatlerce içeride bulunmasıdır. Bu lirmiş. ii Ye ğ e dna yn : see z “las; | istememesi yabana o atılmıya sag irem bir Ürer e (Kineta) ve (Habo) kelimele- lap dahilinde memlekete ithal olu- bir a fırkası m ağ hakikatlerdendir. Hitler bu huzö e buharla işliyen arabalar ÜÇ SA: | ni bayada köylülere orman tesisâ nacaktır. için kuvvetler aşağı yukarı müsa- tü bütün <Avrupay; “kandım vi idi. Halbuki o zamanki bu mü- savata karşı bugün nisbet dörde birdir, belki de dörde beş, yüzde altı ve hattâ yüzde sekiz olacak - tır, Muhakkak olan bir şey varsa oda Fransızların, seferberliklerini ikmal edinciye kadar tahkimatla- rı önünde bütün hücumları o dur- meselesi tamamile aleyhindedir. Bu şansı tashih etmek için Alman ya ne kadar zamana muhtaçtır? Almanya bugün manen müsel- lâhtır. Sulherverlik en büyük cür- mü teşkil ediyor. On beş ile otuz yaşında olan 9 milyon Alman son muharebeye iştirak (o «demiyecek kadar gençtiler. Bunlar, Alman gençliği, adi insanlar gibi yaşayıp ölmek değil, kahraman olarak öl kendine ve büyük bir süratle ka - | duğundan © tepeye “de ayni |'köyünde'bir'cinsyet olmuş; bir ka- | mek istiyorlar, Bugün bütün Al-| © em : er nalın ta nihayetine kadar kayarak | zamanda (o (Kepez) denildiği |'ğın hiçtön bif sebep üğruna feci | man milletine verilen öğüde onlar | simdi ne ise o vakit de o olaca “ düşüyor. anlaşılıyor . o Garbi Anado -|'bir vaziyette öldürülmüştür. Köy- | da inarıyorlar; Alman milleti hâ- tr: O zaman hulül ettikten va kim bir millettir, hükmetmek için | da “Avrupada harp olacak mi?” Lehistan ile Fransa arasına gire- rek preventif harbin önüne geç- meğe muvaffak olmuştur, Bunlar da Alman harp hazırlı- ının pratik vasıtalarıdır, Nihayet Almanya, Avrupada cık) arasmda büyük havai hatlar | bulunan seksen, seksen beş mil- tesis edilmemiş tomrukları fabrikaya sevketmek yalnız çok masraflı bir iş olmakla büstür. Sermaye noktasından bu teşebbüsü ,ehemmiyetini göster - mek için (Zıngal) şirketinin tesi - olsaydı; büyük | yon Almanı birleştirmek gayesini takip etmektedir. Bunların beş, yirmi milyonu Almanya hari- cinde bulunmaktadır. o Almanya, on gelecek kadar arazi istemektedir. Nihayet, oAlmanya, oAvrupada Fransiz hegemonyasını kırarak o- sine .(İİ,5) milyon lira sarfedil - nun yerine geçmeği tespit etmek - mis olduğunu söylemek kâfi gelir. (Yarın; Zingal Şirketinin hali ve istikbali), Mehmet ASIM tedir, Bunlar Alman gayeleridir. Bun- ların birçoğunu harpsiz tahakkuk ettirmek mümkün değildir. Al - i muvaffak olmuştur. Yalnız A | sonra Hitlerin harbe karşı ne v8” , Alman elmiyan bir kimsenin elinde tutabildi. Bunu hem Sar"* mıntakasında hem de isterse Ağ vusturyada yapmıya muvaffak 9” labilir, manalrın o manevi âmilleri, pra - | hassısların kısmı azamı Almanj” | nın en erken üç sene zarfında gi. teki askeri kuvvetini iktisap ede bileceği meselesinde müttefiktir “| ler. Fakat bugün Almanyade” l kuvvetli olan diğer devletleri teslihs” mıyarak daha ziyade silâhlanms” | ları ihtimal dahilindedir. v Bunlar Almanyanm harbe h#” zır olmıyacağına delâlet eden vs” sıtalardır. l Fakat Hitlerinde bizzat harbi pa değil, bütün Alman milleti de buna inanmıştır. Hitler yalnız b©" gün Almanya « iktrdarı olmadıği için harbi istemediğini söylemi © yor. Yarın silâhlanmış olsa bil€ harbetmiyeceğini ileri sürü! ciye ve harbiye nazırları, erkân” harbiye reisleri gibi otuz devlet ricali, Hitlerin şimdi ve yakın bi" istikbalde harp istemediğini söyl” meği ihmal etmediler. Fakat ha” bin kazanılmasını muhtemel göt” terebilecek kadar silâhlandıkt?” ziyet alacağını kendisinin de bi kat'i olarak söyliyemiyeceğini de kaydettiler, O zaman hulül edince Hitlef il hemşerilerinin fikirlerine ve his” lerine o derecelerde hükimdi" Du anlaması imkân haricindeli” Hitler Almanyayı ne yapmak i#” terse yapar. Umumi harptenberi iktidi” mevkiine gecen ve sulhün muh” fazası için lâzım olan bütün mü” saadekârlıkları (o bahşedebilei kadar kuvvet ve nüfuza malik © mıha gerilirdi. Hitler, Danzisiir. ki hücum kıt'alarının dizginler"” (Devamı v4 ö Bm OBA VIZ »15 m a e m e ep Zİ ei Aİ