15 Ağustos 1934 Tarihli Vakit Gazetesi Sayfa 6
di h P-şwekil İsmet Paşa Hz.nin bereketli eli, dünde kâğıt ve cam fabrikalarının temellerini ati PA (beş tarafı 1 inci mayıada) kayı kuracsk ' ve işletecek fenni a nın hazırlandığını, inşaat plân'arınm ikmal edildiğini gös -! terir, İzmit fabrikasmın ilk temel ta- bizzat kendi bereketli eli ile atan İsmet Paşa Hazretlerinin ağ- zından işittik ki bu teşebbüs iki milyon lira bir sermaye işidir. Fabrika senede üç bin metre mik- abı kereste ve on beş bin ton kö-| mür sarfedecektir. Buna mukabil | senede muhtelif cinsten on bir bin ton kâğıt yapacaktır. Yani, bü - tün memleketimizin bu türlü kâ- ğıt sarfiyatı yirmi iki bin ton ol- duğuna göre, İzmit fabrikası bir sene sonra milli kâğrt ihtiyacımı- zm yarısını temin edecektir ve en aşağı bizi Avrupaya iki buçuk milyon liralık döviz göndermek - ten kurtaracaktır. İzmit fabrikası o şekilde kuru- Juyor ki, bir müdet sonra bir mis- li daha genişletilebilir. Bu tak - tirde bugünkü fabrikanm verimi iki misli artacak, bütün memleke- tin yazı, matbaa ve ambalâj kâ - ğrdı ihtiyacını kapatacaktır. Kâğıt fabrikası nasıl açıldı? İzmit, 14 (A.A.) — Sabah sa- at yedide İzmit muhiti tamamile harekete geçmişti. Şehir baştan başa bayraklarla donanmış, 80 - keklar sulanmış ve temizlenmiş, bütün şehir halkı sokaklara dö- #ülmüştü, İzmit kâğıt fabrikası- mn temel atma merasiminde bu- luracak olan Beşvekil İsmet Pa- şa Hazretleri ve İktısat Vekili Ce- lâl Beyefendibugün saat onda İz- bali İürif GİS | 6 — VAKIT 15 AĞUSTOS 1934 İzmit üssübahri kumandanlığın- da büyük bir faaliyet var. Hazretlerinin ve maiyetlerinin çı- kacağı iskele burası olması dola- yısile saat dokuzda Başvekil Haz- retlerini istikbal edecek heyet ve şehrin ileri gelenleri üssübahri kumandanlığı meydananda top- lanmışlardı. Meydande piyade, bahriye ve polis müfrezeleri mev- ki almışlardı. Saat 9.15 te Ertugrul yatı gö - ründü ve tam saat 9:80 de kuman- danlık önüne demirledi. İzmit vahsi Şeref Bey ve İzmit üssübah- rikumandanı Mehmet Ali Paşa, Başvekil Hazretlerini, İktısat Ve- ,Gelâl Beyefendi ve refakatle- eki zevatı karşılamak üzere motörle yata gittiler, Saat 10 da Başvekil Haz- reğleri, İktısat Vekili Bey - efend:, Sümer Bank müdürü Nu- ullah Esat Bey, Giresun mebusu kı Tarık Bey, İzmit mebusu ler ve diğer zevat kumandan- iskelesine çıktılar. Başvekil Hazretleri, kendisini iskeleden karşılayan zevata ve za- bitana iltifat ettiler. Bilâhare resmi selâmı ifa eden askeri müf- rezöleri önünden geçerek halk coğkun ve candan tezahüratı ara- smda kendilerine tahsis edilen o- tomobile binerek, bir sene sonra genç Türkiye Cümhuriyetinin kâ- ihtiyacını temin edecek olan | fübrikanım temel atma merasimi içim, iskeleden hareket ettiler. Bütün İzmit şehri, yollarda kıy- methi Başvekil Hazretlerini çoş - kun tezahüratla kalpten gelen bir saygı ile alkışlıyorlardı. dürden on beş dakikalık bi- mesafede olan fabrikanın kuru!: caiği meydana geldiklerinde biraz ; istirahat ettiler. Bu istirahat es- nasmda, fabrikanın ne şekilde yz- prlacağı hakkında mühendis Meh- Paşa * mte Ali Beyden plânlar üzerin - de mufassal izahat aldılar, İzmit belediye reisi Kemal Bey, şehir namına İsmet Paşa Hazret- lerine ve İktisat Vekili Celâl Bey- efendiye temel atma merasimin - de bulunmalarından dolayı teşek- kür ve büyük kurtarıcılara şehrin ebedi minnet ve şükranlarını arz etti. Bundan sonra Kocaeli mebusu Sırrı Bey bir nutuk söyledi. Sırrı Beyin nutku Yurttaşlarım, Taayyün etmiş hakikattir ki, iktısadi esaret, siyasi esaret ka - dar bir milleti benliğinden mah- rum eder. İktisadi esareten kur- tulmak ta ecnebiye muhtaç olma- Paşabahçe cam fabrikâsı temel atma me rasimine sit intibalar: (Sağ köşede, fab rika plânlârı Özerinde Başvekile izahat | derin noktasına kadar dikkatle veren milel karar ittihazına bile çalış - mışlardır. Bu kararlar bu fabri- kaların kıymetlerini, ehemmiyet - lerini anlatır. Bunları tetkik e- dince ne büyük yol üzerinde yü- rüdüğümüz tezahür eder. Başvekile karşı kalbi teşekkür Bugünkü neslin dedesinden al- dığı cüretle çocuklarma bırakacı- cağı mirasın bir millet hayatında kıymetçe birbirinden farklı olma- dığına şüphe yoktur. Bunun için bize bu fırsatı veren muhterem İsmet Paşaya kalbimizden gelen ihlâsla teşekkür ederiz. isabetli kararlarla İsabetli yol Üzerinde yürüyen bir hükümet Şimendiferlerin mutlaka ecne - teneffüs ederken, “onu mutlak düşünürüz. Yalnız minnet duya- rız. Binenaleyh bütün medeni te- siriyle gözümüzün önünde canlan- dırdığımız vaatndaki saadetimiz mevzuu bahsolurken onun mebdei hakkında beslediğimiz sonsuz say» gılarımızı izharetmemek elimizde degildir. Her birerlerimiz na- mına, kendi namıma, mubterem İsmet Paşamız namma haykırıyo- TUM: Her şeyin fevkinde yaşasın Mustafa Kemal. Sırrı Bsyden sonra kürsüye çi- kan Halk Fırkası vilâyet idare i heyeti reis muavini Esat Bey de ufak ve canlı bir hitabe ile Baş- vekil Paşa Hazrtelerine ve Celâl tulması; ileri bir irfanı, Cum riyet inkrlâbır Mişwsi hir bağ lığı olan İzmit için iyi bir tes# düftür. Fabrikanm bir sami muhitinde bulunması, müesse! alâka ve vardım gösterileceğif delildir. Kendisini seven, kıyı tini anlıyan ileri bir muhitte yel leşmesi, fabrika için de iyi talidir. Arkadaşlar, Bütün yüksek işlerde daima K lavuzumuz olan büyük reisimif Reisicumhur Hazretlerinin yük! adımı, hep beraber hürmetle an lim, Şimdi, bu yeni Cumhuriyet © serinin temel taşmı koymağa deceğiz. Hatiplerin sövlerlil mubabbet sözlerine ve İzmitlil€ re yürekten teşekkürlerimizi tak tim ederiz... Paşa Hazretleri, sürekli alkı$ larla nutukların: bitirdikten s00 bizzat iki temel taşmı kendi 8 leri ile koydular. Paşa Hazreti İ rinin bu hareketlerini İktısat Vi ki Bey tekrar etti. Kimyager Mühendis Hüsamettin Yah ya Bey).. mak, kendi ihtiyacını kendi te - | bi sermayesi ve ecnebi bilgisi ile | Beyefendiye teşekkür etti. min etmek, parsmr mümkün ol- | duğu kadar memlekette bırakmak ile olur. l Osmanlı imparatorluğunun ik - tısadi esareten kurtulamamasına sebep bunları yapamamasıldı ve ! bunun içindir ki yurdunun ve benliğinin tam manasiyle sahibi, bakimi olmak azmiyle ve bin fe- dakârirkla vücut bulan Türkiye Cumhuriyetinin her şeyden evvel yaşamak, yaşayabilmek hakkının menşeeini teşkil eden istiklâli te- min etmeğe çalışması kadar tabii bir hareket olamazdı. İnönündeki zaferle siyasi esa - retten kurtuluş müjdesini almış - tık. Lozandaki muvaffakiyetle de iktrsadi esareten kurtuluş beşa - retini aldık. iktısat sahasındada rüşdü- müzü isbat Bizim bir fabrika yapmaklığı - mız, başka milletlerin fabrika yapmalarmdaki (o muvafakiyete benzemez. her kurüuğumuz fab- rika, iktisat sahasında da isbatı rüşt ettiğimizin canlı delilidir. Bu muvaffakiyetlerin kıymetini an - cak hariçteki akisleriyle ölçebili- riz, Bunlardan çok imemnun ole. dostlarımız vardır. Hattâ bizi daha fazla teşci ederler. Öte ta- »:fta terakkiyatımızı çekemiyenler mesaimizi istirkap edenler, aldığı- mız semeratının gözlerine iğne gi- | bi batanlar vardır. Bunlar bizi bu mesaiden men için hattâ beynel - | yapılabileceği kanaatine sapla - nan kısa görüşlü kimseler, şimdi birer abide gibi yurdun iç taraf- larında yükselen istasyonları gör- mekle kendi kendilerinin kifayet- sizliğini anlıyorlar. Bu sanayi fab- rikalarının da yardımsız başarıla- mıyacağı zanında bulunan kısa düşünüşve kisa görüşlü kimseler çok yakında hatalarını anlıyacak- lardır. Ferdin ve fert teşekküllerinin yapamadığı ve bir müddet daha yapamıyacağı bu gibi sanayi mü- esseselerinin — tevekküli bir va» ziyetle — vücut bulmasını bekle- meyi muvafık bulmıyan İsmet Pa- şa hükümeti, en isebetli kararları ile, en isabetli yol üzerinde yürü- mektedir. Kendisine kalbimizin derinlik- lerinden gelen hislerle teşekkür ederiz. Yurttaşlar, Bu anda, kalbimizin bir nokta üzerinde müştereken çarptı” deta duyuyorum. O çarpmtınm havayi nesimi içinde vücude getir- diği dalga şimdi başımızın üstün- dedir. Onu teneffüs edereksöy - lüyorum. Vatan deyince... Bize bu vate- nt yaratan Büyük Müncimizir muhterem simasının gözlerimizin önüne gelmemesine imkân yok- tur.. ' Herşeyin Üstünde .. Yaşasın Mustafa Kemal! Toprağına basarken, havası Bilâhare büyük alkışlarla kür - süye çıkan İsmet Paça Hazretleri, aşağıdaki rutuklarımnı irat buyur - du'ar. ismet Paşa Hz. kürsüde Arkadaşlarım, Bugün mühim bir fabrikanın temel taşmı koyacağız. Bu müna- sebetle İktısat Vekili Arkadaşım Celâl Beyle beraber bize gösteri- len iyi ve muhabbetli kabule te - şekkür ederiz. Temeli atılacak olan Fabrika, iktisadi hayatımızın | fabrikasının temeli atılmıştır. 4 mühim bir müessesesi olacaktır. Bu fabrika, Büyük Millet Mec- lisi sanayi programının bir uzvu- dur. Takriben iki milyon liralık bir sermayeyi alacakolan müesse- se 13.000 mtere mikâbı kereste 15.000 ton kömür sarfedecek ve senede memleketin ihtiyacı olan muhtelif cins kâğıt ve kartonun müh'm br kr-—.n. verecektir. Gorülüyor ki, fabrika, yalnız memleketir. ihtiyecuwtemin. et - mekle kalmıyacak, muhtelif çesi” ham maddelerimizi kıymetlendir- meğe de yarıyacaktır. Şu halde İzmit kâğıt fabrikası iktısadi açılışmda iyi ess*lardan biri olarak s-mılz3caktı-, Fabrika bir seneye varmadan açılmış cla- caktır. Bir fabrika iyi şartlarla kurulduktan sonra da asıl Airaye- | miş ve Başvekil İsrie! tini işletmesinde gösterir. Bircok:| ikyaşt Vekili Celâl Bey V€ ahvalde fabrikanın işletmesi ku - İatlerinde fari den € rulmasmdan daha zordur. İzmitte kâğıt fabrikasının ku « | Merasime burada nihayet vefi lerek otomobillerle Ertuğrul yal na avdet edildi. Dönüşte, yoll# ayni kalabalığı muhafaza ediy ve ayni tezahürat devam ediy du. Yat 11.40 ta İzmitten hareli etti. İzmit valisi, belediye reji beyler, Paşa Hazretlerine Herekf ye kad-r refakat ettiler, Başvekil Paşa Hereke fabrikasını gezdiler Hecke, 14 GALA) — Sant İl da Hereke'ye muvasilat edildi, Hazretleri, Celâl Beyefendi ve katlerindeki zevat motorla O Heref” iskeleöine çıktılar. Burada da ağ'ni kun tözabüratla karşılandılar, Paşa Hazretleri ve İktisat Vekili fendi Hereke fabrikalarını da bü birdikkatle gezdiler ve fabrika rü Reşat beyin mufassal izahatini | diler. Hereke fabrikasının ile sair fabrikaların kumaşları daki farklar hakkında uzun bir habe yaptılar. Fabrikanın ihti mele yövmiyeleri ve amelenin iht larile çok yakından alâkadar Tarihi bir kıymeti haiz bulunan kıyısındaki ufak köşkte bir istirahat buyurduktan sonra | İ İzmit Valisi ve Belediye reisi ve Hereke fabrikası müdürü ve rinine veda ederek yata avdet dular. 13,50 de Herekeden hareket Cam ve şişe fabrika” nasıl açıldı? Saat 17 de Paşabahçedeki Fabrikanın açılma merasiii de bulunacık olan ayakli at üç buçukta Köprüden Şirketi Hayriyenin 74 mun vapuru ile Paşabahçeye gi di. Paşabahçedeki fabrikalar ? ler, sokaklar ve yeni fabri yapılacağı saha bayraklarla ii tılmıştı. İskelenin basında P* bahes ik mektep talebeler" leli lisesi talebelerinden bir Paşs babe - ver mlmışl Merasimin davetlileri aras! mebuslar, mali ve sınai © ce müdürleri, ticaret odas" tüccarlar göze çarpıyordu Davetliler bir müddet ler ve Paşabahçede dola#9*. dır. Saat 17 ve Hoğ" yatı Paşabahçe önlerinde si” a Past (Devamı 0 uncu sayıfanın 3 ür“
