# 3 © — 4-—'VAKIT 28 TEMMUZ 1934, — — Şark halıcılığına bir bakış © (Başmakaleden devâm) Bu iddiamıza en kuvvetli misal, /20i sas mahkemesind. mütarekeden sonra Almanyada vücuda gelen buhran esnasında Almanların ellerindeki kıymetli! eşyaları arasında halıları iyi fiat-| lar satıp bu afetten mümkün mer- tebe ucuz sıyrılmaları keyfiyeti - dir. Şimdi halı piyasasının durğun- luğu neden ileri geliyo”, onu araş- tıralım: Büyük cenk, dolayısiyle kapalı olan halı piyasası, harbin sonun - da müstehliklerin isteği ve o za - mana kadar da bütün Avrupaya tek bir şark halısı gitmemesi yü - zünden halıya karş: pek büyük bir rağbet uyanmasiyle normal fi- atlerle açıldı. Fakat, harp sonu türedi zenginleri (o spekülâsyon hırslarını, halıcılık gibi kapalı bir sanatla tatmin edecek müsait bir zemin ve sayılmaz bir servet kay- nâğı bulunca fiatler yükseldikçe yükseldi. Bütün Avrupa pazarla- rı, İstanbul da dahil, hep halı balyalarıyla doldu boşaldı 1929 senssine kadar fiatlerdeki bu gay- ri tabii artım devam etti, Bu seneden itibaren halı değer- lerinde hissedilir derecede tenez- züller kaydedilmeğe başlandı. Bu- nun da sebebi, bir yandan umu - mi buhran başlangıcı olmakla be- raber, diğer taraftan Rusların Rusyada hükümet eline geçmiş halı stoklarını Amerika ve Avru- | Dünkü muha- kemeler Bundan bir müddet evvel İstan- i bula gelen tayyareci Rodolf Lin- danın tayyaresinin kanadında on iki liralık ipekli kumaş bulunmuş. tayyareci ihtisas mahkemesine verilmiş, - ihtisas mahkemesi de maznunu para cezasına mahküm etmişti. Gümrük idaresi bu kararı töm- yiz etmiş, karar temyizde nakze - dilmiştir. Dün sekizinci ihtisas mahkemesinde bu davaya da Ba - kılmış, başka bir güne kalmıştır. $ Esrar kaçakçılığmdan zan al- tuna alınan ve dokuzuncu ihtisas mahkemesinde muhakeme eiilen Necati Efendi bir sucu görülmedi» ğinden beraat etmiştir. $ Çakmak taşı kaçırmaktan suçlu olan Muharrem Efendi is - minde biri, sekizinci ihtisas mah- kemesinde bir sene, Ramazan is - minde diğer biri ise altı ay hapse ve mi n 58.25 lira para ce- zasına mahküm olmuşlardır. $ Eroin satmaktan suçlu Madam Eleninin muhakemesine dün seki- zinci ihtisas mahkemösinde bakıl. mış, muhakeme gelecek cumarte- siye bırakılmıştır. A. mia pa piyasalarında çok eksik fiatle 'Muallimlerin sıhhi vaziyet- satması, bankalarda terhin edilen bir çok halı stoklarmın mecburi , bir surette satılmaları, halı imalâ- hakkında statistik Maarif Vekâleti sıhhiye teftiş “| heyeti, bütün müallimlerin sıhbi “tınm ve artması ve bir de İran ve Çin pazarlarına mikyas vasıtası olan gümüşün düşmesi idi. hal, spekülatörlerin hakimiyetine Bununla beraber düşük fiatlerden istifade etmek nihayet verdi. kaygusilebir çok müesseseler ye: baştan halı almağa başladılar ve piyasalarda bir canlarima hareketi Bu canlanma, bir yan * dan İran ve Çin pazarlarına nisbi görüldü. menfaatler temin ederken, diğer taraftan meselâ Türkiye gibi para. mikyası gümüş olmıyan memle « minde birinin Beyoğlunda kir ev ketlerde halı fiatlerinde meydana gelen büyük tenezzüllerden dola - yı zararlar baş gösterdi. Gene bu sebepten Fransanın cenubunda ve Yunanistanda inkişaf sıralarmda bulunan halıcılık bu sarsıntıya da- yanamıyarak dağılıp gitti. Bu canlılık ta çok sürmedi. Buh- tanın git gide artması, işsizlerin çoğalması, ayni zamanda müte » kabil itimadın kalkması yeni yeni vaziyetler hazırladı. Bunlar da bir çok memleketlerin kullandığı kontenjan, döviz takyidatı ve gümrük harpleridir. (Bir memleke tin diğer memleket malına karşı kullandığı yüksek tarife siyaseti). Yerli sanayii korumak ve ihra- catı arttırmak gayesiyle bazı hü- kümetler tarafından konulan kon» tenjantman usulü ve güm- rük resimlerinin arttırılması, fiati düşük halıların O sürü- müne pek büyük bir en- gel teşkil etmektedir. Zira değeri az bir halıya verilecek olan — İn giltere ve Amerikada olduğu gi- bi — gümrük resmi ve nakliye nşasraf:, zevklerin değişmesi ve a- lıcının azalması yüzünden satıcıyı düşündürmektedir. Bununla beraber Avrupada ğü serbest memleketlerin iel baki vaziyetleri hakkımda tetkikat yap| Bu) Pi ve mufassal bir statistik vücu- İ da getirmiştir. Bu statistiğe nazaran Avrupâ- daki muallimler arasında hastalık derecesi asgari yüzde beştir. Tür- kiyede ise mevcut 18 bin o küsur muallimden 34 muallim ciğer has- talığından yatmaktadır. erebilir Fuhşa teşvik Leh muşevilerinden Veygant is- kiralıyarak burada gizli randevu- culuk yaptığı ve bir çok genç kız ve kadınları fuhşa teşvik ettiği ve kadın tiçaretile de meşgul olduğu tespit edilmiştir. Veygant, alınan müsade üzeri- ne hudut hâricine çıkarılmıştır. sürüm karşısında buzünkü halı stoklarının ve yapılmakta olanla- rn kifayet etmiyeceği anlaşılmak- tadır. Çare: ares seene likleri tetkik Avrupaya gittiler Beden terbiyesi umumi mü- fetişi Selim Sırrı beyin kızları Selma ve Âzade hanımlar dün Cguwrinale > vapuruile Avrupaya gitmişlerdir. Selma Hânım hareketinden evvel şunları söylemiştir : — Biz iki kardeş Berlin ci- varında ( Eicbkamp ) ta cimnas- tik muallim mektebinde tahsilimi- zi bitirdik. Istanbula döneli üç dört sene oldu. Bu son seneler- de her gün biraz daha ileri gi- den beden terbiyesi faaliye- terindeki (yenilikleri, - değişik- likleri öğrenmek için tekrar mek- tebimize gidivoruz. ayni zamanda kendimize iş edindiğimiz milli rakıslarımıza daha faydalı hizmet edebilmek için muhtelif memle- ketlerin milii xakıslarının geçirdi» ği inkılap'arı da yerinde görmek ve tetkik etmek istiyoruz. Evve- la Yunanistana, oradan İtalyaya, İspanyaya, Fransaya, Belçikaya gideceğiz, mümkün olursa İsveçe | kadar yolumuzu uzalacağız. Ber- linden dönüşte Macaristan ve Romanyada da biraz kalacağız. ağ Tramvay şirketi Mukavelenin feshedildiği v dün resmen bildirildi -. | ralamış, kasarken polis tarafın » an yakalanmıştır. Tramvay Şirketinin 926 mu- kavelesinin feshedildiğine dair Vekiller Heyeti kararı dün Tram- vay şirketine resmen tebliğ edil- miştir, Diğer taraftan Nafıa Ve- kâletide Belediyeye gönderdiği bir tezkerede yeni tramvay ta- rifesinin 923 mukavelesine göre hazırlanmasını bildirmiştir. Ko- misyonun cumartesi günü top- lanması muhtemeldir. e Açıkta orman memurları Son yapılan orman tensikatı do- layısiyle bazı memurlar açıkta kal mışlardı. Vekâletten gelen bir tah- riratta bu memurların başka me- muriyetlere tayinleri için vekâlet- çe tedbirler alınmakta olduğu bil- dirilmiştir. ————- bağları kalktığı takdirde artan Matbaamıza gelen eserler: eee Istanbuldan Londraya şileple bir yolculuk Faik Sabri Bey geçen yaz şileple Ayrupanın bir çok şebir- Kanaatimize göre, halı sürümür lerine uşrıyarak yaptığı büyük nü arttırmak, piyasasını genişlet - seyabatin eğlenceli, faydalı in mek için; 1 — Kontenjan tatbikinden ev- vel Türkiyede olduğu gibi, diğer | milletlerin gümrük harplerinden tibalarını bu isimle bir kitapta toplayıp neşretmiştir. > Gezilip görülen yerler enteresândır. Faik Sabri Beyin temiz ifade- vaz geçmeleri, yani yüksek tarife| si, tatlı üslubu eseri ayrıca zevk- siyasetini bırakıp halıdan bundan) li bir bale getirmektedir. Kitapta bir kaç sene evvelki ucuz tarifeye) bir çok resimler vardır. Tavsiye göre az resim almaları, 2 — Kontenjan olan yerlerde ise hiç olmazsa senede bir defe kontenjana halı koyup şehirlere girmesine izin verilmesi. 3 — Nakliye ve sigorta ücre; | Tarımdan M. Dubo'v'nin vefatiyle elem lerinin indirilmesi, ederiz. SEE PEY EYE Bir hocanın ölümü Galatasaraylılar Cemiyetinden: Mektebimizin eski ve sevgili hocar 4 — Ve nihayet döviz mesele -! duyan cemiyetimiz müteveffaya son lerinde mütekabil kolaylıklar gör- terilmesi icabeder. vazifeyi ihtiramı ifa etmek üzere bü- tün aza arkadaşların ve Galatasaray - Iların Beyoğlunda Saint Antoine kili- Dünkü vak'alar Dün saat on dörtte köprüde Ka- Âzade ve Selma Hanımlar! dıköy iskelesinden Bebeğe gitmek te olan Hüseyinin idaresindeki! 2950 numaralı karpuz yüklü ka. yığa Mehmet kaptanın idaresin - deki motör çarpmıştır. Karpuzlar. dan bir kısmı denize dökülmüş İ kayığın bazı yerleri kırılmıştır. İ $ Dün Eminönünde Bereket şeker! | fabrikasında çalışan Matmazel | Mari, sağ elini makineve kaptıra- rak parmaklarından yaralanmış tır. $ Ayvansaray un fabrikasında çalışan ameleden Hasan ve diğer Hasan ve Hüseyin çalışırlarken un çuvalları istifleri üzerlerine devrilmiş, ameleler yaralanmışlar» dır. $ Beyoğlunda Melek hanında ©- turan İspanyol tehaasından 63| yaşında Muiz, İstiklâl caddesin - den geçerken düşüp ölmüş, bele! diye doktoru tarafından muaye »! nesi yapılarak defnine ruhsat ves rilmiştir. $ Boşta gezer takımından Şükrü dün gece Bahçekapıda . Yaldızlı İ sokağında mezeci Kâzım Efendi - nin dükkânını açmağa teşebbüs ederken görülerek yakalanmıştır. Hamalbaşı caddesinde kahveci Celâl ile arkadaşı Kanber arasım da çıkan kavga neticesinde Celâl Kanberi biçakla kalçasından ya - —— — Konşmentolar Türkçe olacak Şimdiye kadar ecnebilisanile yazılı olan Konşmentolar Türk- çeye çevrilmiştir, Orda butürkçe konşmentolari isteyen her tücca- ra verecektir. a Heybelide kır balosu Heybeli Adada plâj gazire sunda bu gece bir kır balosu ver İecektir. Mehtabın en parlak gecesi bu suretle güzel bir eğ: | lence ile kutlulanacaktır. Baloya | bir çok zevat davet edilmiştir. aa Yumurta. ihracatçıları bankası Yumurta ihraç nizamnamesi 1- çin hazırlanan projenin tetkiki bu günlerde ikmal edilecektir. o Bu münasebetle yümurta tacir ve ih- racatçıları tekrar toplanarak proje üzerinde değiştirilmesini istedik : leri noktaları tespit edecekleridr. Verilen malümata gör, ihracat- çıların bu toplantısında, son Sam sun kongresinde tesisi tekarür &- den yumurta ihraç bankası etrafın da bazı görüşmeler yapılacaktır. Bir kısım tacirler, yumurta ihraca- tımız için çok faydah olacağı dü-| İ şüncesile, bu bankanın derhal ku- rulmasını istemektedirler. Selmi Alman piyasalarında mallarımız Türkofis müdürlüğüne gelen bir) telgrafa göre Berlin ve Hamburg piyasalarında Türk keten tohum- larına fazla rağbet vardır. Keten i iri 199 frank, Mersin çav-| Italya, noktai n4 İ sa ve Almanyayı Lokarn© İ mutaleası sorulacak ol İ tiraz; projenin tadil Günün Siya rını değiştird “Times,, yazıyor: “Muhtelif Avrupa devlet Avrupa ittihadı Sir Johü ile M. Barthou arasmdaki katın neticesinde teklif Şark misakında yapılan ğişiklikler İtalyada mucib nuniyet bir şekilde karş! Tasavvur olunan misakr3 " dilen şekli, Garp cephesir ! desinde olduğu gibi ayni hil şartlara bağlıyor ve hesinde de Sovyet Rusya marya arasında ayni vaz das ediyor. Bu şekil, İta i manyaya karşı bir silâh 5 kullanmaktan kurtarıyor, © tedir. Bu protokol ayni Almanyanın müsavat tai tanıyor. Bu cephelerde doğrudaf ya alâkası olmıyan, faki vaziyetinin umumi niza kadar olan İtalya, İngilter€ lu hareketine uygun bir # almıştır. İtalyan gazeteleri, Bai nında yapılan tadilâtın şayanı itiraz cihetleri or! dırdığından bahsediyorlaf” Yalnız büyük bir diki” sürdükleri bir nokta var İngiltere gibi, Italyanın © tasavver plâna filen işti mecburiyetinde olmadıK"ğ binaenaleyh lüzumsuz mii lerden içtinap etmeleri diğidir. Ayni zamanda b iştirak etmeleri muhtemel i nyan olouya veya Ni vi maya; memleket tarafından muaddel projenin lehi recektir. Görülüyor ki Y! ziyet karşısında Alman; İ fırsat çıkıyor. Almanyt. 1 sattan istifade ederek hotbin düşüncelerini & ha vâsi olan Avrupa âle mek için bu fırsatlan ei melidir. İtalyanın bu ikazları menfaatten âri değildir. © Barthou projesine kar$şf 10 kaldığı takdirde kendisi” , ya ile beraber tecrit edi / şekilde görmek korkusu” etmiştir. ; Artık silâhlar mesel için Musolini siyasetini defi olan Avrupanın e si gayesinin yeniden 199 açık bir yol bulunduğu ç - yor.,, “ ÖLÜM# Fabrikatör Mustafa © kası ve “Cumhuriyet 8 barrirlerinden arkad! Bekir Beyin validesi dün saat 11 de, bir * makta olduğu Oris dunda vefat etmiştir” Cenazesi bugün B*?1 den kaldırılarak Rue # bulunan aile kabrif dilecektir. gi Merhumeye rahmet y daşımıza ve milesi € ei mi taziyetlerimizi le görmekte; hardal rin, Türkiye me”