23 Aralık 1933 Tarihli Vakit Gazetesi Sayfa 4

Dır TeşkKuau sasi” ye meselesi Başmakaleden Devam Binaenaleyh muhtelit encüme» | nin bu tarzda verdiği karar bugün lerde heyeti umumiyeye sevkolu- ! nacak ve bu prensip meselesi ikin- ci defa olarak orada bu yeni isti- kamet üzerinde tetkik ve müzake- re olunacaktır. Fakat öyle görülüyor ki, mese- lenin heyeti umumiyede bu tarz. daki müzakeresi yeni ve hararetli münakaşalara yol açacaktır. Zi- ra muhtelit encümende meselenin bir tefsir mevzuu olarak heyeti u- mumiyeye sevkine kararverileceği sırada sabık iktisat vekili ve An kara hukuk mektebi hukuki idare müderrisi Mustafa Şeref Bey 8öz alarak şiddetli surette itirazda bu- unmuştur: “Teşkilâtı esasiye ka- nununün bu husustaki ahkâmı kâ fi derecede sarahati haiz olduğu- nu, asla tefsire mahal bulunma- dığını,, söylemiştir. Devlet Şüra- sının tamamen bir mahkeme mahi yetinde olduğu, kararlarının da mahkeme mukarreratı hükmünde bulunduğu mütaleasımda ısrar et- miştir, Tabii Mustafa Şeref Bey, bu noktai nazarını mesele heyeti u- mumiyede müzakere edilmeğe baş lanmca orada da tekrar edecektir. Halbuki mevzuu bahsolan mesele- nin bir tefsir mevzuu olduğunu iddia edenlerin başında gene An- | kara hukuk mektebi müderrisle- rinden sabık adliye vekili Yusuf Kemal Bey bulunmaktadır. Mustafa Şeref Beyin iddiasma karşr o da kendi noktai nazarı | müdafaa etmekten geri durmıya caktır. Bu suretle Devlet Şürası- nin ve kararlarının mahiyetini ta- yin için teşkilâtı esasiye kanunu- nun tefsire muhtaç olup olmadığı meselesi etrafında münakaşalar | olacaktır. Yusuf Kemal Bey Devlet Şüra- sınm mahkeme telakki edilmesi fikrine esas itibarile aleyhtar de- ğildir. Fakat Devlet Şürası bahsi teşkilâtı esasiyenin icra kuvvetle» rine dair olan faslı içinde yazılmış olduğu için meclis tarafından sa- rih bir tefsir kararı çıkmadıkça bunu kaza kuvveti sayamıyacağını ileriye sürmekte- dir. İşte bunun için bu mesele teşki- lâtı esasiyenin bir tefsiri meselesi şekline koyan ve bu yolda ilk tek- lifi yapan Yusuf Kemal Bey ol- muştur, Yalnız burada mühim bir nokta var: Teşkilâtı esasiye kanununun tadilinde olduğu gibi tefsirinde de meclisin üçte iki ekseriyeti lâzım dır. Meclis mutlak ekseriyet ile tefsir lüzumuna karar verir de son radan tefsiri mahiyette alına- cak karar üzerinde üçte iki ekseri- | yet toplanamazsa Devlet Şürası- nın vaziyeti adetâ muallakta kala- caktır. Bu itibarla bu meselede tefsire gitmeği tehlikeli bulanlar vardır. Eğer bu mütaleada bulu- nanlar da Mustafa Şeref Bey ta. rafına iltihak ederlerse heyeti u- mumi; eden tefsire mahal olmadı- ğı şekli de bir karar çıkması çok mümkündür, Bu meselede tefsire maha! yoktur demenin manası ise Devlet Şürasının bir mahkeme ol. duğunu tasdik elnektir. Bununla berader Devlet Şüra- i sının mahkeme olduğu meclis ta- rtalından tasdik ve kabul edilmiş olsa d..hi gene mesele bitmiş olmı- yor. Çünkü Devlet Şürası karar- larının mecliste tetkil | durk— Bulgar | Kar tipisinde uçuş! Ticaret muahedesi takas esasına dayanıyor i Türk — Bulgar Ticaret muahe- desinin imzalandığı yazmıştık. Bu muahede mucibince her iki mem- lekette yapılacak ithalât ve ibra - İ cat takas esasına istinat edecek - itir. Bulgaristana göndereceğimiz İ | ihraç maddeleri arasında taze ve tuzlu balık, havyar, zeytin, incir , üzüm, balmumu, palamut. Bulgaristanın bize göndereceği ihraç maddeleri arasında da man gal kömürü, şeker ve kaşar pey - neri bulunuyor . Bazı maddeler üzerinde, tare «| feyn, gümrük resimlerini indirmiş tir. Gene muahede hükümlerine göre mütekabil ithalât her iki ta « raf makamatının müsaadesiyle o- lacak, Bulgaristanda Türk tacirle- rinin bluka kalan paralarını kur - i tarmak için kolaylıkla temin edi - | lecek eşya mübadelesi haricindeki tarafeyn alacakları iki taraf mer- kez bankalarında açılacak hes:p- lar vasıtasiyle tesviye olunacaktır. Muahede her iki taraf o millet | meclislerinin kabulünden on beş i gün sonra meriyete girecek ve bir sene sürecektir. Çocuk ölü mü doğdu? | Kadıköyünde Osman ağa ma - hallesinde oturan Setfo Efendinin karısı evvelki gün ölü bir erkek ço cuğu doğurmuştur. Çocuğun defni için müsaade a- İmirken zabıta tabibi çocuğu mu - ayene etmiş fakat ceset üzerinde şüpheli izler görülmüştür. Çocu « | ğun o civarda ebelik yapan ma - | | dam Arkiri tarafından doğurtul - | duğu anlaşıldığından Madam Ar- kiri isticvap edilmiştir. e Tahki- | kata devam edilmektedir. | çeri İ İsviçre ile ticaretimiz | | Oİtalyaya (o gitmekteolanticaret| i heyetimizin İsviçreye uğrayacağı İ ve İsviçreyle aramızda bir ticaret muahedesi aktolunacağı söylenil - | | mektedir. Türk — İsviçre Ticari i münasebetleri son bir iki sene için i de azalmıştır. 932 senesinde ! Türkiyeden İsviçreye 190 bin li » | cümlesinden | ralık ihracat olmuştu. Bu ihracat raya inmiştir. İsviçreden olan it - halâtımız ise farketmemiştir. ——— Türk—leh ticaret odası caret odası,, tesis edilmiştir. Oda - nın vazifesi Türk — Leh tacirleri nin bribirleriyle tanışmalarını te- mine çalışmak, her iki memleke - te mütekabilen yapılacak ihracat İ hakkında alâkadarlara malümat i vermektir. İ Oda umumi heyeti bir meclisi idare ile bir kontrol teşkil etmiştir. | Kontrol komisyo nuna dahil zevat arasında Emir - zade Hasan ve Ömer Naci Beyler isimlerinde iki Türk bulunmakta - dır. | komisyonu ————n. ceğini iddia edenler mahkeme mu- | karreratınm bile maddi hâtadan dolayı meclis tarafından bozuldu- gunu ve cezanın affolunduğunu | ileriye sürerek Devlet Şürasından | sıkan kararlar üzerinde de Millet meclisinin butarzda bir mürakabe ve tetkik hakkı bulunduğu iddiz- 933 senesinin 9 ayında 56 bin |j - | Varşovada bir Türk — Leh ti- | İ sında ısrar ediyor.Bu noktai nazar dan gene ortada hallolunmağa ! muhtaç bir mesele kalı; or. Mehmet Asım N (Baş tarafı | İnel sayıfada suale, kar tipisi — olduğu cevabi verilmişti. Tayyareci bu haber ü- zerine birgün beklemiş, yeni bir haber gelmeyince karın kesil: | diğini zannederek dün öğle üzeri | Selânikten yola çıkmış, müthiş bir kar tipisine rağmen yoluna devam | ederek 14,45 de, kendisini kimse- | nin beklemediği bir sırada, Yeşil - köyde yere inmiştir. Tayyareci hava istasyonunda tayyareci zabitlerimiz tarafından karşılanmış, bir otomobille şehre | inerek Tokatliyan oteline misafir olmuştur. s Fransız tayyareci dün bir mu - | harririmize şunları söylemişti: “— Selânik - İstanbul hava s€- yahatı Dedeağaçtan itibaren çok zahraetli ve müşkül oldu. burnu - mun ucunu bile göremiyecek bir | havada uçuyordum. Öyle ki, ci - het Layinine mahsus aletlerim mü: | kemmel olmasaydı Yeşilköy mey- danmı bile bulamıyacaktım. Bir | aralık tayyaremi Marmara sahilini takiben uçmağa başladım.,, Costes'un memleketimizde ka - lacağı günlere ait proğram henüz kat'i olarak tesbit edilmemiştir . Hava müsait olduğu (takdirde, Eskişehir ve Ankaraya giderek alâkadarların huzurunda tayyaresiyle tecrübe - ler yapacaktır. Hava düzelmezse Fransız tayyareci, | buradan doğruca Bükreşe gide « cek, Bükreşten de Fransaya döne- cektir. İstanbuldaki © Fransiz kolonisi tarafından bu akşam Ünion Fran- | çaiste, tayyareci şerefine bir ziya- fet verilecektir. Üniversite talebesi Üniversite talebesinden 20 kişi- lik bir kafile yılbaşı tatilinde Ati- naya gidecektir, Seyahat 15 gün sürecektir, DENİZ KIZI EFTALYA H. Kemani Sadi Bey heyetile Tanburi Refik B. ve arkadaşları heyeti 27 kânunuevvel çarşanbal gecesi saat 9,30 da IPEK sinemasında bir KONSER vereceklerdir. Biletler şimdiden satılmaktadır, (11982) sm ra nn velki VAKIT iaraasarruz same 5 23 kânun evvel 1918 erek düveli merkeriye İle gerek itlaf hükümetleri ve bitaraf o devletleri o posta muhaberesi elyeym tecsslis edememiş, neza- retin vaki olan mirsesati müsbet bir cevap alnamıştır. — Yahadi hlikümeti teşekkülü münase « betiyle yahudilerin hukukumu müdafaa et - mek Üzere halıamhane tarafından bir gamete meşredilecektir. — Mahmut Hayret Paşanın riyaseti al - fevkalâde divanı harp çin harbiye nezaretinde sabık Bekirağa bö tında teşrkicii od | tüğündeki mahalli mahsus ihzar edilmekte - — Bahriye tahsisat mestüresine sit bi - tün besabet evrakı Cemal paşa tarafından alıp götürülmüştür. Yeni snzr bü hususta izahatta bulunabilmek üzere teferrüat hak - kında hiçbir vesiksya destres olmamıştır. »l, önümüzdeki cum günü saat doknr ba « gukta Biyoğlunda Parmak kapıda Cağdelke- birde 78 numarada İkâin cemiyet merkezinde vuku bülaenkter, sağa çevirerek | yakmda | Müstahsil Köylüyüf Himaye Maksadile.. (Baş tarafı 1 inel sayırağa) İ mesi arzu ediliyor. Bu resimden İ ümit edilen varidat 4 — 6 milyon- dur. Resim yalnız fırmların sata- cağı veya sattıracağı ekmeklerden | almacaktır.,, Hazırlanan lâyihaya göre ver- gi fırmlardan satılan ekmeklere yapıştırılacak pullar vasıtasile alr- nacaktır, şer paralık, kilodan büyük ekmek | lere kırkar paralık ve fırancalala- rın kilosuna da iki kuruşluk pul yapıştırılmak suretile vergi ciba- | yet edilecektir. Bu vergile doğrundan doğruya ziraat bankası alâkadar olacaktır. Vergi bankanın köylüden aldığı buğday bedellerine karşılık tutu- lacaktır. Ziraat bankası muhtelif yer - kuruşa buğday satın almıştı. Bu buğday muamelesini hükümet ge İ nişletmeğe karar vermiştir. Bu ka rar üzerine köylüden buğday mü- İ bayaası daha geniş mikyasta ya“ İ pılacaktır. Ancak bu muamele - den muhtemel bir zarara yeni ver gi karsılık tutulacaktır. o Maa- mafih mübayaadan hiç bir zarar | lursa fazla varidat ile silolar ve | anbarlar inşasına devam edilecek İ tir. Ekmeğin kilosuna bir kuruş vergi konacağı haberleri İstanbul da çok ehemmiyetle karşılanmış- tır. Bilhassa buğday fırmcılar bu işle çok yakından a lâkadar olmuşlardır Ziraat bankası bir kaç seneden | beri köylüden 5 kuruşa buğday aldığı halde bu vaziyet buğday fi- atlerine tesir etmemiş ve fiat düş- müştür, Bunun sebebi buğday ihracat nım geçen senelere nazaran azal - mış olmasıdır. Evvelce Suriye, Yunanistan, Filistine fazla mik - tacirlerile son sene içinde İ buğdaylarımıza karşı fazla resim ! koyduklarından buğdaylarımızın ihracı zor olmuş, buğday (yalnız memleketimizde istihlâke başlan- i mıştır. Halbuki köylüler buğday istihsaline devam ettikleri buğday istihlâkinin hasredilmesi fiatlere tesir etmiş ve ister istemez fiatler düşmüş - tür. Yeni vergi bu düşük fiatlere te- sir edecek ve bu suretle köylüye yardım eden Ziraat (bankasının muhtemel zararını da kapatacak « tır. Maamafih yeni vergi ihdas olunurken alâkadarlar memleketi. İ mizdeki buğday istihsalinin tahdi- dini ileriye sürmektedirler. Şöyle söylüyorlar: “— Buğdayı istihdaf etmek zâ- ruridir. kuruşa buğday alıyor diye buğday istihsaline devam © edeceklerdir. Bunun neticesi eldeki buğday ço- ğalacak ve gelecek sene fiat daha | İ fazla düşecektir. ! — Alâkadarlardan bazıları ise bu | ! fikrin tamamile aleyhindedirler. İ Vergi kaç sene devamı | edecek ? İ vergi halkın en mühim bir ihtiyaç maddesi üzerine konguğu ve kar- İ şılığı da malöm bulunduğu için İ buğday mübayaasına kâfi serma « Kilodan eksik ekmeklere yirmi ! lerde tespit ettiği pazarlardan 5 | ! olmazsa ve yahut pek az zarar o - | tarda buğday ihraç edilirdi. Fakat | bu memleketler | halde | memlekete | Çünkü çiftçiler banka 5 | Alâkadarlarm fikirlerine göre | — Matbuat cemiyetinin senelik kongre - | f meb İ ye toplanıncıya kadar devam | decektir. Bu sermayenin de vakkat bir zamanda temin ef i ceği anlaşılmaktadır. Yapılan tetkiklere göre m& leket nüfusunun üç buçuk mi nu şehir ve kasabalarda bul” makta ve ekmek ihtiyaçını fi lardan temin etmektedirler. Istanbulda ne kadar ek sarfediliyor ? i — İstanbulda bir gün 328,254 lo ekmek ve 13 bin kilo fıran& Bu ekmeği liyen fırmların yekünü da 193” ! Eminönünde 29 fırın vardır. çuval fırancala ve 53085 kilo © i mek işlenmektedir. Fatihte 49 fırın 895 çuval i 86405 kilo ekmek işlemektedir! Sarıyerde 10 fırin 144 çuval W i 151! kilo ekmek işlemekledir. Bakırköyünde 4 fırmda 63 €) val 1030 kilo ermek işlemektefi ! Adalarda 3 fırında 36 çuval kilo ekmek işlenmekte ve Be! lunda 47 firm 896 çuval W 87820 kilo ekmek, Üsküdarda İ firm 212 çuval unla 20820 Ki Kadıköyünde 16 fırında 285 | val unla 28530 k'lo, Beşiktaşta” İ fırmda 254 çuval unla 23607 N ve Beykozda 6 fırında 85 ç# İ unla 9147 kilo ekmek işlenmek | dir. | Fırıncılar cemiyeti reisi ne diyor? Fırımcılar cemiyeti reisi Ah Rıza Bey ise ekmekleri e cak yeni verginin tatbik şekli a4 sarfedilmektedir. kında şu sözleri söylemi: r... Yeni İN İsbi resi” haberdar değiliz. Gazetelerde ; kuduk, öğrendik. Kanunda eg” dilen şekilde pullar ekmekli yapıştırmak suretile vergi cibayetine yardım sl Belediyelerin koyduğu ek” narhlarına birer kuruş zam ©“ İ lerek bu zammın hazineye ver” mesi ibtimali de vardır. Istanbul'da alınacak vergi miktarı l | | l İstanbulda vasati olarak gö de 32000 çuval un işlendiğine | re günde 3100 lira ve vr 1.200.000 lira kadar ekmek v€ si verilecektir. i Alâkadarların fikirleri Yeni verginin şehirlerde v& İ sabalarda fırmlardan alınaca” meklere yapıştırılacak pullar sıtasile ödeneceğine göre a i | dirler: sürm ' — Bu vergi tamamile şehirli, İ nin ödiyeceği vergi olacaktı": ”, ! verg iç bir köylü ödemi vi ğine göre yalnız şehirliye anlaşılmaktadır. Fakat mem timizde fırından ekmek alıp VW şehirliler pek mahduttur. ve ları da İstanbul, İzmir, Anki i Bursa ve bir kaç büyük şehir ' saymakla gösterebiliriz Bir çok şehirlerde hattâ V” k ekme darlar şu fikri ileriye iyi merkezlerinde fırından ye hp yiyen yalnız memurlar İ yerli olkryeüleriii det” Toprağı olan gehirliler bit ere lasından gelen buğday" 58 and evinde hrmur yapmakta V* fırınında pişirmektedir. Jan bs | Tamamile gehirliye SE Ge vergi köylünün b: dayı ii raat bankasının zararı0 cak ve bu suretle köylü“ edilmis olunacaktır. ye vd | i İ ay | iz