—— 6 — VAKIT 12 Inci kânun 1933: ln 1 ri İİ amman ki ikili Umumi Harpte Alman Casusluğu Kl aanışınımannrarmammamı REZ Bir telsiz şifre daha ele geçmişti N: 75 aldığı emir üzerine derhal icap eden yerlere mâyn döşemiye başladı Ee Bu düşünceleri bitirdiğim za - man keşfettiğim ihtimalleri âmi - rime bildirmiştim. Oradan da bah riye istasyonları haberdar edil - mişti, Bunlar yapıldıktan sonra o gün lerde geçen hadiseler bütün ferrüatile hatırımdadır. Çünkü bir birinin aynı olan o üç raporla a - lâkası olan her şeye dikkat etmiş- tim. Kendimi bir iz peşinde yürü - yen avcıya benzetiyordum. Ele | geçecek şikârın ne şekilde olaca - | ğını merak ediyordum. te - Evvelâ, yaptığım bu keşif ü - zerine (N 75) deniz altı mani ge- misinin kaptanı olan yüz başı (Kurt Beitzen) e bir emir gön - derilmişti. Bu emirde derhal (Ork | ney) adalarına giderek düşman | telsizinde bildirilen yol üzerinde mayn dökmesi lâzım geldiği bil » ! diriliyordu. o (U 75) yirmi dokuzuncu günü şimal isti- kametinden (Orkney) adalarma yaklaşarak sabahleyin saat altıda emredilen noktaya vasıl olmuştu. mayısın Üç saat zarfında, yani saat do- kuza kadar 34 mayn dökülmüştü. Tahtelbahirden gelen (haberde (Orkney) adalarının şimali şarki istikametinde dolaşmakta olduğu | bildiriliyordu. Bu tahtelbahir 71 | haziranda (Skagerrak? harp saha sını geçtikten sonra (Helgoland) adasındaki tahtelbahir limanına vasıl olmuştu. | Haziranın ikinci günü akşamı elime bir telsiz şifre daha geçmiş- ti. o Bu şifreyi hallettiğim zaman fena halde ürkmüştüm. Adadaki telgraf şeridini masamın üzerin » de yığılı duran yüzlerce şifre ara - sından seçip almıştım. Bunlar he- nüz halledilmemişti ve cümlesi de | hazırlanan (Skaperrak) muhare » | ,besine ait bulunuyordu. Onun için | o telgrafnamelere bilhassa fevka - lâde bir ehemmiyet veriyorduk. Diğerlerinin arasından seçip aldığım ksa şifre küçük bir sahil kruvazöründen geliyordu. Bu se » | fine evvelâ (505) imdat vermişti ve sonra da © (Orkney) adalarının garbında bir O mayne çarptığını ve batmak üzere oldu - | gunu bildiriyordu. Çekilen telsiz | İngilterenin şimalinde (bulunan bir telsiz alıcı istasyonuna ait bu - | lunuyordu. | Yukarıda da bahsettiğim veç- hile, o günlerde bütün sai kuvve - timizi, bütün zekâ ve dirayetimi - zi ve kendi hususi | fikirlerimizi harp tarihinin kaydettiği yagâne, msalsız ve en büyük denız muha- rebesine hasretmiş olduğumuz - dan elimdeki telgrafnameyle u - | zun müddet meşgul olmak çok vaktimiz yoktu. Bilâhare, nöbetten çıkarak eve gittiğim zaman henüz o gün çıkar dığım işlerin tesiri altımda bulunu yordum. Bundan dolayı hasıl olan asap gerginliği yüzünden uyuya- maz bir hale gelmiştim. Onuni. çin yapmış olduğum keşfin bey - hude çıktığını düşünmeğe fırsat bulmuştum. İngilizlerin küçük bir sahil kru vazörünün yolunu temin etmek i - işareti için | çin daba evvel o havaliye I veriyordum. Diyordum ki: bir göndermiyeceklerine Bununla (beraber distroyer şüphe yoktu. (Orkney) adaların civarından ge çeceğini tahmin ettiğim büyük İn- giliz sevkiyatının henüz yapılma - mış olmasına ve İngilizlerin daha emin olmak için geçilecek istika- mette bir küçük kruvazör dolaştır dıklarına ve bu kruvazörün torpi- le çarparak battığına da ihtimal İşte şimdi o mıntakada mayn bulun - duğunu ve bizim oralara aralıkta öğrendiler. Bundan sonra dikkat edecekler - ir?,, mayn döktüğümüzü Demek ki kapana koyduğumu- zu ümit ettiğimiz büyük şikâr ye- rine küçük bir fareden başka bir şey tutamamıştık. Onun için, (Orkney) adaları- nın garbında 11000 tonluk (Ham pshire) namındaki büyük bir İn » giliz kruvazörünün 650 kişilik mü rettabatile ve İngilterenin en mü- him adamı olan (Dond Kit chiner) ile birlikte battığı ve (Kit chner) in sular içinde boğulduğur ! nu haziranın altıncı günü haber aldığım zaman ne kadar hayret et tiğimi kimseye anlatamam!,, (Neumünster) deki büyük şif- re dairesinde çalışan Alman aske- Kayseride | Kadın kıyafeti değişiyor | o Kayseride Himmetdede nahi - yesinin Halk fırkası kongresinde müdür ve muallim beylerin irşa - İ i diyle nahiye köy kadınlarının bi- çimsiz kıyafetlerden © sıyrılarak köylü kadınlara yakışacak asra uy gun kıyafetle gezmeleri kararlaş- | tırılmış ve kadınlarla nahiye halkı bu kararı sevinçle karşılamıştır . Bu kararı beğenen herkes kıya- fetini düzeltmeğe başlamıştır. lan Tatlı tatlı konuşurken bıçaklara sarıldılar İzmirde İsmetpaşa bedestenin- | deki kahvede olduşça gürültülü bir büdiğe olüsük velbi'Miği yara lanmıştır. İsmetpaşa bedestenindeki Kürt Necibin kahvesinde (Bayburtlu Derviş oğlu Mustafa ve Malatyalı | | Ahmet oğlu Cemal oturup görüş - İ meğe başlamışlardır. Bu iki arkadaşın eskiden beri İ araları açıkmış. Ağız başlıyan münakaşa nihayet bıçak- ların çekilmesine kadar genişlemiş tir, Muzaffer Cemali yaralamıştır, kavgasiyle Bunları ayırmak için araya gi * | ! ren kahveci Necip te sol elinden | hafifçe yaralanmıştır. Muzaffer adliyeye verilmiştir. ——— Milli birlik rinin izahatı burada hitam bulu « | yor. Bundan anlaşıldığına (Hampshire) kruvazöründe Al - man casusu falân yoktu, sefineyi batıran âmil, doğru ve makul bir surette yapılmış olan bir hesapla çok işe yaramış olmasından iba - retti, (Meva var) Bir üfürükçü yakalandı Kahramanlar mahallesinde Se- lânik sokağında oturan altmış ya- şmda Usturumcalı Ali Efendinin üfürükçülük yaptığı zabıtaya ha - | beri verilmit$şir, Zabıtaca yapılan araştırmada evde bir çok muskalar bulunmuş" tar. Bir kızda, Ali Efendiden para ile sevgi muskası aldığını söylemiştir. Ali Efendi adliyeye verilmiş ve verdiği ifadede kendisine iftira edildiğini söylemiştir. Tahkikata devam olunmaktadır. ————— Bir hafta süren düğün Adananın oKamışlı köyünden Kâmil ağanın oğlu Hasan Efendi ile Çağşırlı köyünden Ali Ağa - nm kızı evlendirilmiş ve bir hafta süren bir düğün yapılmıştır. Dü- gündeki davetliler (o üç bin kişiyi bulmuştur. Bu düğünde yapılan orta güreş leri İsahacılıdan Hüseyin, Eğria- ğaçtan Mahmut pehlivanlar ka » zanmış, baş güreşlerde dişi çürü - gün oğlu Mehmet, O İsahacılıdan Paşa pehlivanlar berabere kalmış lardır. Güreşlerden © sonra at yarışları yapılmış, Kargılıdan Ali ağanın atı birinci, İrazın oğlu Ali ağanın atı ikinci gelmiştir, Bir hafta süren bu büyük ve ka labalık düğünde tek bir vak'a ol: mamıştır. göre | İzmirde bu isimle yeni bir ga» zete neşredilmeğe başlanılmıştır . | | Arkadaşımızı tebrik eder, muvaf- | fakıyetini dileriz . Kırklarelinde Olup kitenler Kırklareli (Hususi) — Diğer se | nelere nazaran bu sene kış erken gelmiş navalar soğumuştur. Sabah tan akşame kadar bilâfasıla yağan | yağmur saat on dokuzdan itibaren | kara çevirmiştir. Hayat geçen se- i nelere nazaran çok durgun ve sö « İnüktür. Balolar başlamamıştır. Şehir sinema ve elektriğe mahrum (olduğundan halkın yegâne eğlene- i cek yeri kahvelerdir. Gayyur vali miz Faik Beyin sayesinde sene 80: | nunda şehir elektrik ve sinemaya kavuşacak halk beş numara lâmba-| i ların ışığından kurtulacaktır, Sine: | | manın sene başında ikmali düşünü ! Hüyor. Memleketin yegâne içtima | yeri sinema olacağından resmi kü.| İ şadı müteakip salonunda balo ve - rilecektir. Trakya havalisini, bilhassa Kırk larelini Alpullu şeker fabrikası ih- | ya etmiştir. Bu seneki pancar zi - raatı diğer senelere nazaran birkaç | misli fazla olduğundan fabrika bu | kadar pancarı işliyebilmek için var I kuvvetiyle çalışıyor. Kışın nakliyatın güçleşmesi, ve | köylünün mağduriyetini mucip ol mamak için eldeki bütün pancar - ları fabrika almıya karar vermiştir. | Köylere yakın istasyonların muay - | yen yerlerine silolar yapılarak pan carlar oralara nakil ve istif ediliyor Mümkün mertebe pancarın muha - fazası için o muazzam yığınlar top raklarla örtülüyor. Yeni sene için ekilecek bancar tahdit edilmiştir. Hamit Celâl Haberleri Bilik öprüde yap lan ve yapılmıyan işler Kasabanın imarı işi — Hükümet konağı ve elektrik ( Hususi ) Uzunköprü, Vaktiyle har Müfit Beyin makamlık yaptığı zanın iktisadi ve pek büyüktür. Bu kazaya çok mü- hacir gelmiş ve halâ da gelmekte de kay» bu tarihi ka- Ucari bulunmuş olduğundan ziraat ve | ticareti günden güne ilerlemekte - dir. Bununla beraber geniş toprak ları olan bu memleketin daha pek çok mühacire ihtiyacı olduğunu söylüyorlar. Bu topraklar çok ve - rimli olduğundan halk vâsi m'k - yasta pancar z'raatine ehemmiyet vermişlerdir. Ve bu yüzdende çok para kazanmışlardır. Öyle di» yorlar ki, Trakyanın en zengin ye- ri burasıdır. imar işi Burada her ne yapılmış ise Maz har Müfit Beyin kaymakamlığı zamanımda yapılmıştır. Belediye binasile saat, hastahane, mektep - ler, yollar, ve sair imarâtın o za - man vücude geldiğini söylediler.. Bugün yarın kırk hane kadar mü - hacir geleceğini işitim. Nüfus zi - yadeleştikçe memleketin de o nis- ' bette umran kesbedeceğine şüphe yoktur. Olan ve olmıyan şeyler Buranın ağır başlı ve. çalışkan bir kaymakamı vardır. Mülkiye - den çıktıktan sonra Ankarada sta- jJinı yapmıştır. Burası ilk memuri- yetidir. Kazanın 59 köyü, 3 nahi- yesi, 40000 nüfusu vardır. Merkez de (1552) hanede (10600) nüfus sakindir. Altısı kasabada ve 36 sı köylerde 42 mektep yapılmıştır. Kasabada hamam ve eczahane de bulunur. 150 kadar da müsevi ha- nesi olduğunu söylediler. Kasaba çok bakımsız kalmıştır. İtfaiyesi, elektriği ve hükümet ko- nağı yoktur. lokantaları otelleri in sanı tatmin edememektedir. Bun - i lar hep eski usulde köhne şeyler - den ibarettir, Sokakları pistir. Bir rüzgâr esince gözler kör olur, bir yağmur yağınca ortalık göl olur ve sokağa çıkıp ta gezmek zor o- lur! Kasabanın en sevimli yeri köprübaşıdır. Fakat buralarda rüz gârlı havalarda dolaşmağa gel - mez! Tozdan, gübreden insan göz açamaz! IHükümet konağı ve elektrik Böyle meşhur ve mahsuldar bir azanın merkezinde bir hükümet konağmın ve çok mühim olan bir elektrik tesisatmm . bulunmaması büyük bir noksanlıktır. Hükümet konağı için halkın (10) bin hira taahhüt eylediğini, vilâyet bütçe - | sine de (3) bin lira konacağını ve hükümet bütçesinden de (15) bin | lira kadar yardım edileceğini işit- tim. Ancak bu konağın eski yerde yapılacağı hakkındaki habere çok teesüf eyledim. Sebep olarak ta o- rada eski temellerin mevcut olma” sı ileri sürülmektedir. Bir temel için eski yere avdet bugünün reji- mile de kabil telif değildir. Biz daima yenilikler göstermek mec - Denizli mebusu Maz- | vaziyeti | | buriyetindeyiz. Temel gibi İ şeyler hükümet konağını çam luğa doğru çekmemelidir. P* başındaki belediye bahçesi V8 nun etrafı dururken kasabani” ricinde hükümet konağını makta bir mantık göremedin-” bunu kaymakam Necmetin de söyledim; mumaileyh te fi mi tasdik ederek köprü başım? niden temelleri atacağını sö) Öyle temenni ederim ki, Necm“ Beyin fikrini kimse çelmesin! Elektrik meselesi de âcilen ba” dilmelidir. Şeker fabrikası u” müdürü Şefik Beyin bu işle mef gul olacağını söylediler, Şefik çok iyilik seven bir gençtir. gif bu işi derihte ederse altı ay ra uzun köprünün de elektrik 9” | larına kavuşacağına şüphe yö tur, Hamam Kasabanın kenar taraflar!” zararsız bir hamam vardır. Mü cir burasını pek Ucuz tuttuğu suyu da bedava olduğu halde f kanma ücretini çok almaktadif” | Bilhassa burada odun pek vi cuzdur. Sıhhat meselesiyle uk İ sı olan şu hamamlar (her ye” Bugün her şey | pahalıdır. | ladığı halde, hamamla, otellef” | çayla leakve ve irisikeye Lağiliİ İ rr ve bir de lokantalar “bir | ucuzlayamıyor.. | Belediyeler, insanların en $İ | muhtaç oldukları bu maddelef zerinde biraz daha hassas de salar halkın sevgisini daha 2iY! kazanmış olurlar! j Kahve ve kundura boyalar! den b'rk parsya inmesin?. Raaıo Kemi İzmir müzesi gönişletiliği İzmir müzesinin genişletili kararlaştırılmıştır. İzmir mi eldeki âsara dar geldiğinden Ti ve İslâm eserler Basmahane ©” rında Çayırlı bahçede müze vw | fından tesellüm edilen Avan$f'yi ra kilisesine nakledilecek ve be lise Türk ve İslâm âsarratika zesi haline konulacaktır. Bütün bu işlerin plân ve Li leri esasen bundan | evvel” Maarif Vekâleti tarafından *“ mahsusada gönderilmiş olan a deleri koruma heyeti müteki p arkeolog profesör Miltner t dan yapılmıştır. Vekâletten tahsisat gönd” cek ve havale alınır alınms? işlere başlanacaktır. Bundan başka Tirede pek çok Türk eserlerile çok âşarıatika vardır. Bunlar için Tirede bir de müze yapılacaktır. 4t1 Iğirdir — Dinar bi iye İnşası kararlaştırılan dirle j * Aydın demiryolunun iğir i Aydın demiryolunun iğri atre nar arasındaki (o YÜZ kiler a kısmının devletçe satn al karar verilmiş, şirketle pe ye başlamıştır. ile” pi depo P” Gara m İİ