3 Aralık 1933 Tarihli Vakit Gazetesi Sayfa 4
—i— YAKTI 3 İnci kârun 1933 İngiltere tehlikede muhrip filotillasından müteşekkil- di. Londra muahedesi düşman tahtelbahirleri ticaret ge - milerine dokunmamış, fakat 2 harp zırhlısını torpilliyerek zede - lemiş ve tayyare taşıyan rk batırmıştır. Düşman kuvvetlerinin kuman « danı Vis Amiral sir Rogers Back- honse idi. Vis amiral Rogers'in kazandığı ilk muvaffakıyeti, İngiliz kruvazö rü Despaçlı, ansızın batırmaktı. Mühacimler daha sonra, erzak ta- şıyan bir gemiyi yakalamışlar ve daha sonra 2 inci bir gemiyi ele ge çirmişlerdir. Müdafaa kuvvetlerile daha son ra hücum kuvvetlerile harbe tutuş- muş, hücum eden torpidolar düş- mana üç darbe indirmiştir. Birinci gün bu şekilde geçtik - ten sonra iki düşman kruvazörü, tayyare taşıyan geminin üzerine yürüyerek, tayyare gemisini şiddet li bir bombardımana tutmuş, bir kruvazör imha ederek üçüncü er - zak gemisini yakalamış, daha son ra bizzat Vis Amiral Rogers dör - düncü erzak gemisini ele geçirme - Ze muvaffak olmuş, daha sonra ge milerinin sür'atından istifade ede - rek kaçmıştır. o Takıbine çıkan muhriplerden ikisi, takıbat esna - sında batmıştır. Tecrübeden şu netice çıkmıştır: Altı kruvazör, bir ticaret yolunu üç kruvazöre karşı müdafaa ede - memektedir. mucibince Londra gazeteleri bu vaziyet - ten istifade ederek her hangi bir deniz devletinin İngiltereye taar - ruzu takdirinde İngilterenin aç kalacağını, onun için İngilterenin | kruvazörleri çoğaltması icap etti - ğini yazmaktadırlar. Çatalcada köylülerin yolunu kesenler Bundan bir müddet evvel ça- talcada köylülerin yolunu keserek | paralarını gasbeden üç kişinin kaç tığını ve henüz yakalanamadıkla - | rinr yöşzmıştık. Dün öğrendiğimi - | Ze göre bunlardan kopuk Hüseyin yakalanarak Silivriye getirilmiş - tir. Fakat kopuk Hüseyin bu vaka ile hiçbir münasebeti olmadığını iddia etmektedir. Bundan başka gene aynı vaka faillerinden oldu - ğu zannedilenlerden kel Hasanın vaka gününde Üsküdar hapisane - sinde mevkuf bulunduğu da haber verilmiştir, Bu cihet Üsküdar müd deiumumiliği tarafından tahkik e- dilmeğe başlanmıştır.. Bu suretle vaka esrarlı bir safhaya girmiş ol- maktadır, Maznunlardan kel Hasan ve tor- pil Riza ise araştırılmaktadır. Yerli malını ecnebi malı diye satanlar Yerli balma ecnebi malı dam- gası vurarak satanlar hakkındaki tahkikata bugün devam edilecek- tir. GÜNÜ Ticarette: Kömür ihracatımız, i gittikçe artıyor Yapılan tetkiklerde son aylarda Pirede kömürlerimizin 20 şiline satıldığı ve pek çok rağbet buldu ğu anlaşılmıştır. Bu vazıyet kö - mür ihracalımıza çok tesir etmiş ve 931 de 250 bin ton olan ihraca-| tımız 932 de 421 bin tona baliğ ol- muştur. Bunun en büyük sebebi ihrakiye olarak kömürlerimizin sa tılmasıdır. Alâkadarlar Türk kömürleri - nin Pirede görmüş olduğu bu rağ « beti nazarı dikkate alarak İstan - bulda da vapurlara ihrakiye kömü rü verilmesi için tetkikata başlan- mışlardır. Bu tetkikat bilhassa kömürleri mizin en ucuz fiatla gemilere ve - rilmesinin temini üzerine olacak - tır. Kömürlerin İstanbul limanın- da ucuz olarak vapurlara verilme. si temin edildiği takdirde İstanbul limanının hiç boş kalmıyacağı ve| cağı söylenmektedir. Kahve ithalâtı Kahve şirketinin faaliyete baş- ladığından şimdiye okadar geçen müddet zarfında bir buçuk milyon liraya yakın kiymette kahve ithal edildiği anlaşılmıştır. Buna mukabil memleketimiz - den muhtelif memleketlere arpa, misir, zeytinyağı ibraç edilmiş - tir. 900 bin küsur franklık da, kah venin geldiği Brezilyaya ibrecat yapılmıştır. Takas primleri yükseliyor Son günlerde takas primlerinin piyasada yükseldiği görülmekte « dir. Bilhassa tütüne mukabil alı- nan vesikalar yüzde 50 ve İtalya ile Fransaya ve diğer memleketle- re gönderilecek mallara ait takas | primi de yüzde 35 kıymet üzerin - den muamele görmektedir. Trakyada ekim çok iyi Trakyadan gelen haberlere gö- re bu sene ziraat çok iyi olmuş ve fazla tohum ekilmiştir. Pancar zi raati de çok iyidir. sının köylüden 100 ton buğday a», lacağı hakkindaki haberler köylü- yü çok sevindirmiştir. İstanbul ticaret ve zahire borsasm- da musmele gören buğday fiatla - rına da tesir etmiş ve fiatlar (10 para yükselmiştir. Yaş meyva ihracatımızı çoğaltmak lâzım Bulgarlar 1933 te yaş meyva ih racına pek ziyade ehemmiyet ver- mişlerdir. gon yaş üzüm ihraç edilmiş ve bis na ilâveten karpuz, erik te satıl- mıştır. Yugoslavlar da aynı şekilde yaş meyva ihracına fazla ehemmi- yet vererek müstahsili tefrik etmiş ler ve mevsim içinde 4 bin vagon erik çıkarmışlardır. 1933 te (memleketimizin yaş Pire limanında bilhassa vapurlara | Türk kömürlerinin pek çok satıla- |” İnistan hükümeti arasında aktolu | Ziraat banka- | Bu haber| Bu sene günde 80 va-| MN ihtilâf mı? hal . Kerestecilerdeki rıhtımı etrafında Belediye ile rihtım şirketi ara- sında kerestecilerde (yapılmakta olan hal rıhtımı yüzünden bir ih- tilâf çıktığı söylenmektedir. Sayi- aya göre, Haliç sahillerinde rıh- İtem yapmak ve bu rıhtımlara yas naşacak deniz vasıtalarından re— sim almak Haliç şirketine verilmiş bir hak olduğundan şirket beledi- yenin halin önüne rıhtım yapma - sına itiraz etmiştir. Belediyede alâkadar bir zat bu hususta demiş tir ki: — Halin rıhtım inşaatı başla - muştar. Mevsim (müsait oldukça at devam edecektir. Rıhtı. mn şirketle bir O alâkası yoktur. yeye ait olan bir müessese üne rıhim yapmak hakkı belediyenindir. - Rıhtmın (o yapıl de Yemiş, Kara Eminönü sahilleri bugünkü pis hallerinden kurtulacak, sebze, ıtaları seb inin rıhtımma yanaşacaktır. Rıhtım şirketiyle belediye arasm çıktığı doğru değildir. köy, Türk— Yunan ticaret muka- velesinde yapılan tashihler| Türkiye cümhuriyetiyle Yuna nan ikamet, ticaret ve seyrisefain mukavelenamesinin tasdiki hak- kındaki 9 mart 1931 tarih ve 1758 numaralı kanuna müzeyyel kanun sureti vilâyete bildirilmi: Bu kanuna göre Türkiye cümhu İriyeliyle Yonuniyen HÜİGMEN'SeN | sında 30 teşrinievel 1930 tarihinde ! Ankarada akit ve imza olunan ve| 9 mart 1931 tarih ve 1758 numara- lr kanunla tasdik edilen ikamet, ti- caret ve seyrisefain mukavelena » mesinde esas mukavelename ile beraber meri olmak üzere aşağıda yazılı tashihler yapılmıştır. A) Mukavelenameye bağlı (A) listesinin 45 inci Yunan tarife nu - marasının (A, B, C - 1,2) bentleri hizalarında vahit sütununda göste rilen 100 kg. işareti yerine metre mikâbı kelimesi konulacaktır. B) Mukavelenameye bağlı (B) listesinin 277 Türk tarife numara» İsında gösterilen kolofan kelimesi harfi konulacaktır. — aa Gizli nüfus kalmaması için! Doğum vukuatınm vaktile ha- | ber verilmemesi yüzünden her se- ne takriben 40 binden fazla nüfu- İ sun gizli kaldığı tahmin olunmak- tadır. Nüfusa yazılmamış kimse- ler en çok askerlik çağları sırasın- da meydana çıkmaktadır. Bundan sonra gizli nüfus kalmaması için hükümetçe tedbirler almacaktır. Bilhassa yeni hıfzıssıha kanu: nu ebeleri doğum vakalarını günü gününe haber vermeğe mecbur tut maktadır. o Bundan başka çocuk- Ankarada bulunan sanayi mü - meyva ihracı ise diğer senelere nis | Jarını nüfusa kaydettirmiyen ebe dürü Refik Beyin bugün şehrimize | beten büyük bir artma gösterme « veyinden alınan ceza miktarı art- gelmesi beklenmektedir. Refik Bey geldikten sonra tah - miştir. Alâkadarlar Bulgar, Yugoslav İ tırılacak ve nüfus cüzdanı almak Jiçin yapılacak muamele mümkün kikat suratle bitirilerek kararlar | rekabeti karşısında Türk meyvala ! olduğu kadar kolaylaştırılacaktır. derhal alâkadarlara bildirilecektir. Öğrendiğimize göre bir çok ta- şimdiden tedbirler alınmasını iste | ye nisbetle çoğalmıştır. girler, yerli malına ecnebi malı ag da hafkı iğfal madesinden takıbat yapılması için alâkadarlar nezdin- de Ke ei bulunacaklardır. sauna, tacirler hakkın- | rı ihracının sürümünü temin için mektedirler, Lehistanla ticaretimiz artıyor Lehistanla memleketimiz ara- sındaki licari vaziyet geçen sene- 1933 se nesi ilk 10 ayında ithalâtımız 91 bin lira iken 933 te 109 bin liraya yükselmiştir. İhracatımıza gelin- ! ce 1932 de 9 bin lira iken 1933 te 58 bin zaya işimiz. yanındaki (B) harfi yerine (H)! HABERLERİ Polis haberleri arama mma e m) i Rafta cıgaraları toplarken .. Galatada Bankalar caddesinde | 28 numaralı berber dükkânının ki ! lidini kırarak yandaki bakkal dük İkânına giren sabıkalı Arnavut Kâ- zım rafdaki cigaraları toplarken bekçi tarafından meşhut cürüm ha linde yakalanmıştır. Kanlı balta Çırpıcı civarında kanlı bir vaka olmus; Osman ile Ali isminde iki kıpti bir alış veriş yüzünden kavga etmişler, birbirlerine kin bağla- mışlardı. Dün bu iki düşman bir fırsat bularak gene kavgaya tutuş- muşlar, Osman baltayla Aliye sal- dırmış, Ali ise baltayı kaparak Os- | | manın sırtıma indirmiştir. Osma- nın kaburga kemikleri parçalan- dığı için yere yığılmış ve hastane- ye kaldırılmıştır. Ali de yakalan- mışlır, Kendilerile dans etmeyince Tepebaşımda Vintergarden ba- rında eğlenmiye giden Kasımpâ- İ şalı Sadık ile Recep (o isminde iki genç kendileriyle dans (o etmiyen madam Kalinaya taarruz etmiş - ler, madamı başından yaralamış- lardır, İki kavgacı arkadaş yaka- lanmıştır. Aşureci ile arkadaşı Tophanede aşureci Ali ile ar » kadaşı Hamit arasmda kavga çık- mış, Ali Hamidi yumrukla döv- düğü gibi Hamit te Aliyi demirle | Her iki başından (o yaralamıştır. kavoacı vakalanmıstır. | Konservatuvar binâsı Şehzadebaşında yapılacak olan konservatuvar binasının plânı ve keşifnamesi mimari şubesi müdü - | rü merhum Servet Bey tarafından tetkik edilmek idi. Yarım kalan bu işi fen heyeti müdürü Ziya Bey bu işi bizzat üzerine almıştır. Pro- fesör Marks Vinayadan © gelince son bir defa daha mütaleası alına- cak ve bundan sonra konservatu - varın inşası münakasaya konacak» | tır. Yahudiler ve Türkçe Birkaç senedir museviler arasın da Türkçeyi yaymıya çalışan, mu- İ sevilerin Türk ismi (o almasını, ve İ çocuklarının Türk mekteplerinde okumasını temin için uğraşan Di- yarıbekir baş hahamı İlyas EF. yakında şehrimize gelecektir. İk yas EF. burada meclisi cismani| ile temas edecek ve kendi mın takası dahilinde uzun o zamandır | muvaffakıyetle tatbik ettiği bu u- sullerin bütün Türk yahudilerine İ teşmil edilmesini istiyecektir. « Gelenler, gidenler > 1934 senesi bütçeleri hakkında | İvekületten emir almak üzere An»! karaya giden denizyolları işletme u mum müdürü Sadettin Beyle Ak-| İ ay müdürü Cemil Beyler dün An -| karadan şehrimize gelmişlerdir. Vapurculuk Türk anonim şir | keti yeni gemi almağa karar ver - miştir. Hükümetten izin almak üzere müdür Burhanettin ve idare meclisi azasından Ruşen (Beyler | Ankaraya gitmişlerdir. İ kısmında, Mehmet Ali $ İ cit m . > “1 Komiteci mi Dilsiz rolü oynıy&” bir şüpheli Yazıldığına göre Traky$ il nu mıntakası civarında 49” tan sonra İstanbul hudutlar İlinde tevkif edilen şüpheli 9 İhıs emniyet müdürlüğüne, si 4 miştir. Üzerinde hüviyetini eden hiç bir vesikaya tesadil” miyen bu adam dilsiz ve * il duğunu işaretle anlatmağı i miş ve sorulan bütün suali bir cevap vermemiştir. zerine dilsiz cemiyeti reisi man Sırrı Bey çağırılmış V€ 5 mın yanında kendisine: Bu lınm biridir. Siz himay€ denilmiştir. Polislerin koni” tında müdiriyetten çıkan şahısla Süleyman türlü anlaşamamışlardır. bütün dilsizlerin bildiği iş hiç birisini kendisinin dilsiz olmadığı X daki polis kanaatini kuvve miştir. Bundan başka bu" adam kaçmıya da teşebbüs te tir. Bunun üzerine kendisi” yakalanmış ve tahkikat d tirilmiştir. Neticede bu *W Bulgar olduğu ve MakedoPf mitesine mensup olduğu mıştır. Tahkikat ohenüz ermemiştir. anlıyamam! ” İki kişi boğuldu. 8 Rizede iki boğulma hadi muştur. OBoğulanlardan ol dındır. İyidere nahiyesinin Yay” köyünden Havva Hanımdır« zaşının Pazar köyüne gitme re İyidere suyundan geçerki Diğeri Alişan isminde bil / tir. Borçıka kaza merkezi akan Çorum nehri üzerinde” ; seyyar iskelenin sahilden af / : üzerine atlamak istediği bal€ vaffak olamıyarak dereye © : ve oradakilerin gayretlerin€ i men sularm cereyanma kö?” sürüklenip boğulmuştur. EEE Mülkiye mecmuği Her ay intişar etmek “Mülkiye,, mecmuasinin sayısı mütenevvi münd çıkmıştır. Bu sayıda prof: il, Sed Şükrü, Dr. Kilisli hukuk kısmında Hasan Muhtar Hamdi, iktisat bii 9. kısmıda, Aynı zade Hari | sin, Refik Besim, Fuat #1 politik kısmında Ömer Ri?” san Refik, Ö.F, ve dil kö ” doktor Kilisli Rifat Beyle A ları bulunmaktadır. M€ mizin içtimai ve siyasi © ir basındaki mühim bir bos yf” duran bu mecmuayi ok mıza tavsiye ederiz. ıp EŞ a? ELHAME| | Beyin bir müsahabesi, © iç sinemalarında “Cc Ci BERBER Tamamen TÜRKÇE MİN o et sarkılı eğlenceli OP
