24 Kasım 1933 Tarihli Vakit Gazetesi Sayfa 6

— 6 — VAKIT 24 2.nci teşrin 1933 yy yg yy yy Memleketimizde çıkan meyva - lardan son bir iki sene zarfında Al manyaya ihracat yapılmağa baş - landığı ve bu işin gittikçe inkişaf etmekte olduğu son zamanlarda sık sık işitilmektedir. Bu yazın son larına doğru Almanyadan gelen iki meyva ithalâtcısı memleketi - mizde bir müddet tetkikat yaptık- tan ve meyvalara nasıl ambalâj ya pılacağını alâkadarlara anlattık - tan sonra avdet etmişlerdi. Simdi burada meyva ihracatı i - le meşgul olan bir iki ihracatçımız gelecek meyva mevsimi için hazır- lanmaktadırlar. Almanyaya en zi - yade kavun, karpuz ve üzüm gön- derilebileceği ümit olunmaktadır. Almanya muhtelif cenup memle - ketlerinden çok miktarda yaş mey va ve sebze çektiği için bu iş ileri- de çok inkişaf edebilir. Fakat bu- Bun temin edilebilmesi bir teşkilât yapılmasına ve bize rakip olacak memleketler tarafından yapılan propagandaya mukabele edilmesi- ne mütevakkıftır. Meselâ Frankfort, yalnız Alman yanın değil, bütün Avrupanın en mühim meyva pazarlarmdan biri- sidir. Bizim ihracatçıların en ziya- de Frankfort ile temas eylemeleri icap eder. Haber aldığımıza göre | İspanyadaki meyva tacirleriFrank Iktısat Haberleri Ba yg yy yy yy Mevyalarımız, Almanya Geniş propagandalara mukabelemiz lâzım j Ispanyadan ceviz kütüğü | çıkarılmıyacak İspanya hükümeti son senelerde fazla kıymet mukabilinde satıldığı için mütemadiyen köylünün orman ları tahrip ettiğini görerek kütüğü ihracını kati surette yasak | etmişlir. isviçrenin koyduğu tahdidat İsviçre hükümeti teşrinisani ba- şından itibaren yeniden — birçok maddelerin ithalini tahdit etmiş ve bunu kontenjana tabi tutmuştur. Hayvanat borsası bütçesi | Hayvan borsasının 1932 senesi bütçesi hazırlanmaktadır. Borsa - nın varidatı diğe: senelere nisbetle arttığı için 934 bütçesi daha fazla olacaktır, İstanbulun bir haftalık iktisadi vaziyeti İktısat vekili Celâl Beye veril - mek üzere İstanbul mıntakasının bir haftalık iktisadi vazıyetini gös teren rapor hazırlanmıştı. Rapor dün akşam vekil beye gönderilmiş | İtir. Rapora göre son haftanın en i kuvvetli muamelesini gören tiftik» | tir. Afyon piyasası da yükselmiş tir. Suriye hükümeti sıhhiye resmi alacak Suriye hükümeti teşrinisani ba- hayvanattan ve ceviz işından itibaren TEX fortta bir “İspanya yurdu,, tesis et İ hayvanata mahsus o maddelerden meğe karar vermişlerdir. Bu işe te ! sıhhiye resmi almağa © karar vet sebüs edenler ,Alman teşkilât me - | miştir. Bu hususta hazırlanmış olan totlarından istifade ederek İspan - nizamname İstanbuldaki ( ihracat ya mahsulâtını satmağa çalışacak | ofisine de tebliğ edilmiştir. lardır. Portakallarımız bu sene çok bereketlidir Dörtyol, (Hususi) — Bu sene portakal mahsulü geçen senelere nisbetle pek fazladır. Daha şim- diden rekoltenin 70—80 milyon i arasında olduğu tahmin edilmek - | tedir . Portakallarımızın ıslahı için gönderilmiş olan mücadele murlarımdan çok istifade edilmiş , | ağaçlardaki hastalıktan hemen e-| ser kalmamış gibidir. Eski ağaçlar | yerine fenni şekilde yetiştirilen , portakallar eskilerden daha O çok | | ve daha yüksek © evsafla mahsul | “İspanya yurdu,, meyva piyasa- sının vaziyetini tetkik edecek, satı- $ın ne şerait altında yapılabilece - ğini araşlıracak, İspanya mahsu - lünün her tarafta rağbet bulması ve satışın artması için çalışacaktır. Bilhassa şimdiye kadar Alman - yaya ithal edilmemiş olan İspanyo| meyvalarının da Almanya tarafın- dan satın alınması ve rakip mem - leketlerden gönderilen ayni mah - sullerin yerine İspanyol mahsulle- rinin tercih olunması temin edile - cektir. Frankfortta tesis edilecek olan “İspanya'yurdu,, Almanyaya ve Avrupaya meyva ihraç edecek | VE" mektedir. olan İspanyolların müşaviri de o - Bilhassa Payas ve Kuzuculu bu lacak, onlara her hususta yardım hususta Dörtyolu geçmiş sayıla - #decektir. İ bilir. Buralarda sular bol olduğu | Ayni zamanda “İspanya yurdü,, İ için mahsul daha nefis olarak yeti- | bütün İspanyadaki zirai mahsulle, | $iYor VE daha erken kemalini bul - rin daimi bir sergisi olacaktır. muş oluyor. v | Meyva ihracatımızın Avrupada | İtalyada yetişen ve limon tozu inkişafını temin etmek istiyorsak | istihsal edilen ağaçlardan da me- bizim de böyle çalışmamız ve | bu | raklılar arasında fidan yetiştiren- | mühim ihracat işini bir iki müte - | er vardır - şebbisin faaliyetine inhisar etti, -| | Limon, mandalinayı Yafa cins- memiz lâzım gelir. lerine aşılayıp çoğaltmak için por- Balıklarımız ve Romanya takalcılar arasında büyük bir he - Yi ves vardır . Romanya hükümeti 10 teşrini! (O Bununla beraber mahsulü ihraç saniden itibaren Romanyaya ithal | için henüz bir kapı bulunmuş de - edilecek taze, tuzlu balıkları kon | ğildir. Yalnız İstanbulda iki par- tenjana tabi tutmuştur. Memleke-| ti olarak on beş bin kadar porta - timizin en mühim ihraç maddele -| kal alınmıştır, Geçen seneler- rinden biri olan balıklarımız için | de bu mevsimde her taraftan alı - Karadenizde en büyük — alıcı Ro! ci akını olur ve hazırlıklar başlar- manya idi. dı. o Bu sene ne bu iş için amele Romanya hükümetinin bu kara | ve ne de hazırlık vardır. Bu va- rı üzerine İstanbuldaki balık tacir | ziyet gerek tüccarı ve gerekse müs leri ve tuzlu balık ihraç edenler bu | tahsili tereddüde düşürmüştür. hususta başka ihraç memleketleri| (Bu sene Ruslar ve Rumenler de aramağa başlamışlardır. gelmemişlerdir. | | mezbahada resmin şimdiki ğa Z Şehir Meclisi dün kapandı (iniş tarafı 1 inci saylamızdu| bahis ödetme meselesinin tetkik e- bu işin zannedildiği gi- mı, yeni deliller elde edildiği için işin bir kere daha mü- zakere olunmasını söylüyordu. Bu teklif kavanin encümenine havale edilmişti. Dünkü toplantıda kava nin encümeninin bu mesele hakkın daki mazbatası okundu. Mazbata muharriri İsmail şevket Bey izahat verdi: Şehir meclisi bir mesele hak kında karar verdikten sonra ma- kam bu kararı kabul etmezse ka « nun yoluna müracaat eder, şürayı devlete gider, sehir meclisinin ka- rarına itiraz eder. Şehir meclisi- nin kendi kararını bozması, tek- rar tetkik etmesi mevzuu bahis de ğildir. Belediye reis muavini Hâmit B. cevap verdi: Meclisin kararını mut laka bozmasını istemiyoruz. Bir kere daha tetkik edin, yeni vazı- yete göre hasıl olacak kanaatle ha reket eder, ya eski kararda kalır, yahut yeni bir karar ittihaz edersi niz. Emin Âl; Bey, kavanin encüme ninin mütaleasını teyit eder yollu beyanatta bulundu. Kavanin en - cümeninin mazbatası kabul edildi. Et kaçakcılığının önüne geçilemiyor! Mezbahanın 1931 yılı hesap ke- simine ait tetkiki hesap encümeni mazbatasr okundu, müzakere e - dildi,* kabul olundu. İsmail Şev- ket Bey bu münasebetle mezbaha- nın şimdiki hâlini mevzuu bahset- !ti.* Mezbaha varidatınm eksildiği nı, kaçakçılığın arttığı, kontrol yo lunda olmadığını söyledi; izahat is ırı söyledi: — Kaçak et satıldığı inkâr edi- lemez. .Bunun sebepleri mütead « dittir. Benim mütaleamca cezanın rerek $: ' şiddetlı olmaması sebebin büyüğü dür. Yakalanan kaçak et mezbaha ya getirilir, sıhhi muayenede yen meğe salih olduğu görülürse dam- galanır, resmi alınır, sahibine ve rilir, zabıt tutularak kaçakçı mah kemeye verilir, mahkemede cür - mü mükerrer olanlar hakkındaki en büyük ceza elli liraya kadar pe- ra cezasıdır. Kaçakçı, ceza 'ile kaçak etlen yapacağı ki- rı karşılaştırarak ekseriya kaçakçı lığı tercih ediyor. Cezayı şiddet - lendirmek lâzımdır. Bir de hayvan borsası, pay ma | dir. " doktor (Günther) in “Helen ve Ro İ raz karıştırmak istiyoruz. Alman | âlimi bu eserinde Helen ve Roma yay yy yy yy yy yg Nüfus Meseleleri yg DO yg yg pg yy gg yy gg yy yg yy 0g Eski Roma Devrindi Bekârlara karşı konulaf kanunların esaslar! | e birbi SE) j inti: iğer senesinde intişar eden diğe! klorit nun 25 ile 60 yaşındaki erk€ 20 ile 50 arasındaki kadıni* evli olmıyanlara karşı serv emlâklerine taallük eden b dal didat koymuştu. Ayni tahdidi kaldıkları halde muayyen bis Doğum adedini çoğaltmak için | det zarfında tekrar evli ii muhtelif memleketlerde türlü tür- | kadınlara ve erkelere de yah lü çareler düşünülmektedir. Daha | Bu gibiler her türlü mirastan > geçenlerde (Musolini) nin evli ol- | rum kalacaklardı. Çocuklarına. mıyan faşist liderlerini evlenmeğe | dedi üçten az olanlar ise bi a icbar ettiğini yazmıştık. sın yalınız nısfına sahip olabil” lerdi. Nüfusu arturmak meselesi son zamanlarda her memlekette eski - sine nisbetle daha ciddi bir surette !tetkik edilmeğe başlandı. Çünkü her memleket doğumların gittikçe azalmasından dolayı endişe içinde Bu münasebetle, Almanyanın Le ak olr” (Yena) üniversitesi profesörlerin- Bir bekür mirada konacâ gs” den olup muhtelif ırklara dair yap | “ buna istihkak kesbettiği ai kazanan tığı tetkikat ile şöhret den itibaren yüz gün arti lenmeğe mecburdu. Yoksa kani da mirası kaybediyordu, Bu #4 lar bir müddet tesirini göstü g9” | ve nüfus artmıştı. (August) w sonra gelen imparatorlar da © ma milletlerinin ırk tarihi,, ni bi - milletlerinde şimal kanı bulundu - nunların tatbikine ehemmiyet vi miş olsaydılar, her zaman nüfus” azalmasının önüne geçilmiş du. Fakat bazı imparatorlat > çok kimselere “yalnız üç çoc. malik olabilmek,, imtiyazı veri. ge başladılarve bu - suretle Zunu ispat ettikten sonra “eski A - tina,. ve “ceki Roma,, nın tedricen nüfusun azalmasından ve şimal ka nının zayıflamasından dolayı inki raz ettiğini yazıyor. Bu eserin en ziyade kayde şayan i e olan kısmı eski Roma kanununda gust) zamanındaki kanunlar yazılı olan bekârlık vergileri bahsi kümsüz bırakmağa sebep oldi gi dir. Bir de bazı bekârlar evlâtlik Profesör (Günther) bu mesele - | mak surette o kanunlardan k ye dair şunları yazıyor: manın yolunu buldular; (Avg “İmparator (August), memle -İ kadar nüfus meselesine ehömn — ketinde evlenme hevesinin ve ço - E veren imparator gelmedi. Halbi cuk doğurma arzusunun. azalma « Temdamdotayr çok oniŞeye “düş - müstü, Onun için Milâttan evvel 18 senesinde gayri İOsrumünase- betlere ve evlenmeğe dâir iki ka - hun neşretmişti. Milâttan sonra 9 nm mutlaka lâzım olduğunu ve ar- tik bunun tatbıkına geçilmesini söy ledi. Mezbaha müdürü cevap ve- rerek baskül getirtildiğini, baskül lerin iki aydır, fakat muallel bir şekilde işlediğini, bir taraftan fen işleri darresmce, bir taraftan mez bahaca tetkıkat yapıldığını, şubat vereceği | içtimaında bu meselenin meclise getirileceğini söyledi. Başkasının arsasına bina yapmağa kalkmışlar! İkinci celsede bütçe encümeni - nin keresleciler yangın yerinde ya» pılacak muvakkat hale ait arsalar hallinin yanımda olduğu için orada | hakkındaki mazbatası okundu. Mu pek çok hayvan toplanıyor, karr-| vakkat hal inşası için geçen şıklıklar olabiliyor, bunun önüne i geçmeğe çalışıyoruz. Mezbaha resmi ağırlık üzerinden alınmalı atalca azası Halit Bey söz aldı. | Halit Bey geçen sene de gene bu) teniyordu. Bütçe encümeni reisi| bahsin müzakeresinde söz almış, gibi hayvan başma değil, hayvanların ağırlığı üzerinden alınması lüzumu nu ileriye sürmüş, uzun müzake - relerden sonra bu teklif kabul edil mişti. Belediyenin bu işin tatbiki için bır tetkik devresi geçirdikten sonra yeni usulü tatbik etmesi ka- rarlaştırılmıştı. Halit Bey dünkü toplantıda o müzakere (o kararını hatırlattı. Koskoca Romanya $1- İsmi istedi. Cevdet Kerim Bey aynı | ğırıyle küçük ve zayıf yerli sırığın vergi hayvan başına olduğu için aynı paraya tabi (o tutulrasındaki adaletsizliği işaret etti, kaçak et kesilip satılmasının mezbahadaki bu adaletsizlikten ileri geldiğini, vergınım sıklet üzerinden alınması- bb ie de Pin iii. i. sene 200.000 lira kabul edilmişti. İn - şaya başlanıldıktan sonra oradaki bir takım arsaların belediyeye ait olduğu anlaşılmış, bunların da imlâki için yeniden tahsisat is Galip Bahtiyar, mazbata muhar- riri Abdülkadir Ziya Beyler izahat verdiler. Elli bin lira kadar bir pa- ranır daha temini için istikraz mü saadesı isteniliyor, ödenme yolla- rı gösteriliyordu. İsmail Şevket Bey söz o alarak | geçen seneki talebe esas olan tah- minin yanlışlığına işaret ederek ih tiyaç miktarınm şimdi doğru tesbit edilip edilmediğine dikkat olunma münasebetle beyanatta bulunarak fen işleri dairesinin geçen sene hal yapılacak yerdeki arsaların bir kıs mını belediyeye ait zan (o ederek gaflet içinde hareket etmesini ten- kit etti, bu yeni talebin (ihtiyacı temin edezeği yolundaki izahatın (August) memleketi, dahilindeğ. yahat ettiği zaman gocnkları (0 : olan fakir gilelere tesadüf ei kendrcenirach her bir çocuk ” bin (serterz),.bugünkü “para &i | takriben yüz on lira, verirdi.. 4 ! kanaatbahş olmasına göre kal edi nün muvafık olacağını (o söy” Teklif kabul edildi. Sular idaresinin talimatnameleri Yeni teşkil edilen sular idi nin muhasebe işleri hakkında 7” lan talimatname lâyihası me gelmiş, müzakeresi tehir edi ik ti. Sular idaresinin o idare” 4 İl hakkında yapılıp kavanini mü > z encümenlerinin tetkikinden e” sonra müessesenin tivari bir edek idaresi imkânlarını temin ©“ && İl hükümler konulmak üzere i encümenine gönderilen talim | me iktasıt encümeninden gel”. İktisat encümeni mazbata şeyhi riri Galip Bahtiyar Bey, Mİ mede yapılan tadılâtı anlatti» ia imet Ali Bey (Beyoğlu), tersi” namenin bu sefer de galiba ti olarak bu yeni şeklin hukuki “e lerinin tetkiki için kavanin a ge iğ nine gitmesi lâzım geleceği” ledi. Reis o Sadettin Ferit gül? i Sular idaresine ait talımatın * linde tetkiki © kararlaştırıl i içtima devresi bittiği için bU” matnamelerin tetkik ve mü? sine imkân olup olmıyacağ! ' sını meclisin mütalea ve arzetti. Talımatnameler |! | dağılmadığı için henüz & i madığı söylenildi. Bunun şubat devresinde müzaker€ z Belediyenin 1931 yılma * v4" sap kesimi hakkındaki tetkiki “m sap encümeni mazbatasını” “get keresi vakıt kalmadığı için devresine bırakıldı. İçtim di. ği N yö i