4 Kasım 1933 Tarihli Vakit Gazetesi Sayfa 4
— — VAKII KIT 4 Z.nci teşrin 1933 Dergi ve blânço şehri: Ankara Bayram günlerinde e 10 Se senelik iktisat işlerinin hesabı görülüyor T. — Giriş, B. Gazi köşesi (Ticaret gişeni- ; bin), A. — Hayvan yetiştirme salonu, İ—de teoroloji, — At yetiştirme, 4 — Hastalıklar ia mücadele, 5 — Hayvanlarımızdan müm - | neler, B Urum Ziraat salonu, 1 — Zirant san | atları, $ — Hububat ve meyvalar, $ — çiftlik | e On senenin muhasebesi bayram günlerinde yer yer görülüyor. Dün size maarif sergisinden bahsettim. Bugün on senenin iktısat hareket - lerinin hesabını veren 10 senelik! iktısat sergisinden bahsedeceğim. #“w Ankara ticaret lisesinin alt sa - İonlarında on senelik ticaret, sana Yi, ziraat işler: rakamlarla, resim- ierle, grafiklerle gösteriliyor. Sergi Türkiye iktrsadi mahiyeti olan eşyanın teker teker nevileri - nin, cinslerin gösterildiği bir yer değildir. Burada daha çok Türki - | ye iktısadiyatımın umumi karak - terlerini gösteren rakamlı, resim - li, grafıklı misaller vardır. İktisat meselelermi tetkik et - | mek arzusu balk. arasında çok kuvvetli ve çok hararetli alâka u - yandırmıştır. Onun için sergi iğne atsalar yere düşmiyecek bir vazi- yette. Adım atmanın imkânı yok. Saatlerce insanlar oldukları yerde saymıya mecbur oluyorlar, Sergiye giderken karşınıza Ga zi köşesi geliyor. Burada Gazının çok güzel bir heykeliyle karşı kar | şıyasınız. Çok güzel (o süsle- Ben bu köşe size iktrsat davasının hakıki rehberini geçen günlerle, gelecek günleri tam bir iktisadi uzviyet olan Türkiyeyi düşündü -| rür. İktrsat seferberliğinin baş kumandanmı selâmlayınız ve iler- leyiniz. Karşınıza gelen koridorda artık 10 senenin iktısat hamlele - rini seyredeceksınız. İktisat har - bınm İnönünü, Sakaryasını göre - ceksmız. Sağda bir salon: göreceksiniz, | İer 4 — İnhisarlar, EE C. — Sanayileşen Türkiye: 1 — Elektrik, * — Demiryolları, 3 — Madenler, 4 — Men- sucat, 5 — Deri sanayii, 6 — Toprak sanayii, 7 — Orman sanayii, $ — Hâstik, # — Tıbbi müstahzerat, 10 — Tasarraf ve Turislik, D. — Ankura Ticnret gişesi, bu salon Türkiyenin iktisadi karak terlerden birini gösteriyor. Hay - van yetiştirme salonu. Bu salonda Türkiye cümhuriye- tinin on senelik hayvan yetıştrıme faaliyetin: görüyorsunuz. Hayvanlar ıslah ediliyor. Atlar eski hallerini alıyor, can lanıyorlar. 10 senedir hayvanların ıslahı bir milli ülkü halini almış - tır. At neslinin ıslahı etrafında genç ihtiyar, çocuk, herkes alâkalı, alâ- j kalı konuşuyor: Bir delikanlı şunları söylüyor: “— Bizim atlarımız eski halle- rmı bulacaklar, çünkü onlar Vi - yanaya kadar giden atların torum- larıdır. Yün hayvanları, keçi, tıftık, ve hayvan hastalıklarına karşı alınan tedbirler Cümburiyet ( yıllarınm manasını anlatıyor. Umumi ziraat salonu size zirai faaliyet sahasında neler yapılabil- diğini görüyorsunuz. Sonra size Gazınm gösterdiği yoldan giden- lerin neler elde edebileceklermi an latan bir istatistik gözünüze çar - par: Burada 7 senede şeker sanayi - inin aldığı vazıyet insana hayret ve ümit vermektedir. 7 sene evvel! | seker tamamen dışardan gelirdi. İnhisarlar size rakamlarla an - latıyor ki inhisarlar, Türkiyede devletçilik prensipinin nasıl ta hakkuk ettiğini bunun milli iktısat davasında neler ifade ettiğini göz- le görüyorsunuz. Eğer hâlâ devlet- çilikten şüphe edenler varsa, bunu milli iktısat davasında bir gedik sayan hafif akıllılar varsa gitsin- İ ya baliğ olmuşlur. i Bursa, Hendek, Düzce, İktısat sergisinin açıldığı Ankarn ticaret lisesi ler, devletçilığın verdiği neticele- | ri görsünler. Yürüyünüz, bir büyük salona! giriyorsunuz, burada en itinalı bir şekilde hazırlanan resimler, gra- fikler, haritalar, ve semboller gö- ze çarpar. Sağda elektrikleşen Türkiyeyi görüyorsunuz. Cümhuriyetten ev - eti arkasında demir yollarını görü- yorsunuz. Cümhurıyetten evvel devlete! ait demiryolu hıç yoktu. Fakat bu- gün devlet demiryolları binlerle kilometreyi bulmuştur. Başınızı çeviriniz, karşınıza ! madencilik çıkacak. Dünyaya ma- denciliği öğreten Türk milletinin j vel Türkiyede üç merkezde elek - | nasıl san'atlaştığını görüyorsunuz. trik tesisatı vardı. Simdi 90 dan| fazla merkezde elektrik tesisatı İ vardır. Günden güne inkişaf eden, günden güne güzelleşen mensucat, deri, | orman, lâstik, tıbbi müstahzarat B. M. Meclisinde bir tezahür | Başmakateden ye On beş sene içinde bir a bu kadar iyi ve yürekten ve sevişen iki milletin . dostluklarını görünce ma Ilarca birbirlerine karşı ca” gd manı haline koyanların ki! m duğunu sormamak kabil ol ve bu hususta en büyük mes rak iki memleketin eski reji karşımıza çıkıyor. İlim ve fen namına söz söy bazı adamlar ve kitaplar ile ki rejim dediğimiz idare $€ rinin, milletlerin mukaddera” rinde büyük tesiri olam | kanaatini beslerler ve mum lerini prensip şeklindeki bu k ate istinat ettirirler. Bu tar lâkkinin ne kadar yanlış olduğ!” isbat etmek için Türkiye ile yanın dünkü ve bugünkü mü Zi betlerini hatırlamak kâfidir. on beş sene evvel birbirleriy!€ * i büyük düşman olan bu iki M Elektrik işinde cümburiyetin | | san'atları size on senelik hamle - | leketin bugün en büyük ve ©” aldığı hasıla yüzde üç bindir. Sonra İsmet paşanın bir silu- | nin birer merhalesmi ifade eder. Sadri Etem Hayvan yetiştirme salonunda binicilik köşesi İL AE KERERETAEE SE der Ez EEE ARAYA EEE DEREZEE iEererERL iz. Iktısadi Haberler » aa Tütün istihsal ve yim tımız bir misli arttı Hazırlanan bir istatistiğe göre İ memleketrmizın tütün isühsal ve ihracatı 923 senesine nazaran bir misli artmıştır. 923 senesinde mem “| İeketimızım tütün istihsal mıntaka- 41351,521 dönümde 26,090,033 kilo ve ihracat 27,453 tonda 21| milyon 325.000 lira kıymetinde | - ken bu miktar 931 senesinde 746 bin 833 dönüm ekimde 51,111 ,S01. kilo istihsale yükselmiş ve ihracat | Memleketimizin tütün mıntaka | sı Samsun, İzmir, Marmara havza- sı olarak üçe ayrılmıştır, i Samsun mıntakasında, Samsun, Bafra, Alaçam, Sinop, Taşova, Tı him merkezlerdir. İzmir mıntakasında ise İzmir, Gâvurköy, Kuşadası, Söke, Foça, Karaburun, Torbalr, Çeşme, Urla, Bornova, Manisa, Akhisar, Kırka- i ğaç en mühum merkezlerdir. Marmara havzasında ise İzmit, Balıkesir, Gönen, Geyvedir. Yapılan hesaplara göre Kara - "deniz ve Samsun mıntakasından | Ticaret li sesinin inkişafını gösteren köşe 13 — 18 milyon kilo, İzmir mın -| benzin, 393 ton petrol, takasından 15 — 21 milyon kilo' mazot, 2,115 ton motorin ve 214|418,167 tondur. Ive Marmara havzasından 18 mil - yon kilo tütün istihsal edilmekte - dir. Patamut hülâsası İstanbul ticaret odasının hazır- ladığı bir rapora göre memleketi - mizin palamut hulâsası ihracatı son senelerde mühim miktarda art mıştır. 100 kilo palamuttan istihsal e- İda 40,471 tonda (43,863.000) lira, | dilen 47 kilo palamut mal itibarile | i i rakip memleketlere en faik şekil | | dedir, Rakiplerimiz Midillidekı Yu - nan fabrıkalarıdır. Maamafih ih- racatımız 1923 senesine göre pek çok artmıştır. 1922 senesinde 5 Faböori PalalkiniiArteiisiasl - bin Jira kıymetinde 19 bin kilo pa lamut hulâsası ihraç edilmişken 11930 senesinde 345 bin lira kıy - metinde 1,553.000 kilo palamut ihraç edilmıştır. 1932 senesinde ise bu miktar 884.000 lira kıymetinde 5 milyon 290.000 kiloya kadar yükselmiş - tir, Romanyadan ithalâlımız Eylül 933 ayı içinde memleke - itmize Romanyadan gelen 99 ton 8.486 ton mimi dost olması sadece iki # lekette vuku bulan inkılâpls” hayırlı bir neticesidir. yen Onun içindir ki Türkler, di memleketlerinin idaresinde “il yetçi esaslara istinat ettikleri de Rusyadaki komünizm us samimi bir dost olmuşlardır. günkü Rusyadki komünizm 7" de Türkiyede milliyetçi cüm! yet idaresine karşı olan hü rini, her fırsattan istifade ederi) isbat etmişlerdir. İlâve edelim ki Cümhuriyetin nuncu yıl dönümü münasebeti) memleketimize gelmiğ'ölan Rİ ' heyetinin bu ziyareti zaman i | tikçe iki memleket #rasndaki * | samimi dostluğun ekelimivappi İbret resin birez'daheri bulacağının göstermştir. İşte yük Millet Meclisinin açılış siminde Rus dostluğuna karşı 1 barüz eden tezahürat bu yolda delil olarak telâkki olunabilir. Mehmet Asım TAKVIM g gi * v İ il o Cumartesi Pazar İ 4 T.sani 5 T.sani 14 Recep 15 ReceP Gün doğuşu 6,19 0,11 Gün batış 1 17.19 Sabah namazı sw Öğle namüzi 11.59 A kindi mamazı © 1488 14,98 Aksam namazı © İZ, gri Yatsı namazı 1,53 1,50 İmsak 4m Ai a a0 Yur geçer yünler Yılın kalan 6 ELEDİYEİİ ISTANBUL BELED feri saat 21 de Türkçeye çe- İh .Pergün il viren : Seniba Bedri. Darülbedayi Temsille Yazan: Henrik ibsen. Bestele- 5 perd* Halk gec ten Ka kömürü ithal i ithal edil” Bu akşam iy yen; E, Grieg tir. Mayi mahrukat Romanyada son bir ay çer muhtelif encebi memleketler? iz mi bu meyanda bizim memle de gönderilmiş olan mayi kat yekünu 103.751. ton benii, 84,001 ton petrol, 115.096 10“ v4 zot, 84,857 *on motorin, 63 A İmaden kömürü ve 29,822 wi irol olmak üzere cem'an
