2 Kasım 1933 Tarihli Vakit Gazetesi Sayfa 7

c Hec tarafta Amatör heyetlerin verdikleri batına bi a öge lâzımgeliyor; zira haf - iyatro hadiseleri o kadar “ktur, maç bürişetin onuncu yıl dönü- Ml münasebetile bütün yiti i ette canlı bir tiyatro faali- senli, en şehrimizde yapı'an iy arasında da yüz kadar vi verildi. Bunların bir kısmı epi e lise ve yüksek mek- z va “eydi. Mektep temsili olmak 2 raber bunların çoğu iyi ha - anılmış, çok çalışı'mış, iyi çı - arrİmı ii a öedildi.? oldukları için zevkle sey- Temsillerin mühim bir kısmı| Mirim muhtelif yerlerindeki a- rağ * genç san'at teşekkülleri ta - ından verildi. Bu heyetlerde k anların da bazıları mektep ta- ha, Olmakla beraber mühim bir tık 1i$ güç sahibi, fakat san'at â- gençlerdir, atör temsil heyetleri bay - il ng bir zamandan beri itina , "azırlanıyorlardı, Bu heyetle - Ye eksikleri, ihtiyaçları Cümhuri- w iyamın kutlulama komisyo i Sensil komitesi tarafından im- nispetinde tamamlanmıştı. şi utlulama komisyonu temsil ko yz 3 azaları bayramdan evvel örne muhtelif yerlerini dolaşarak e temsil heyetlerine evvelce hi miş olan eserlerin son prova- ie bulunmuşlar, gördükleri ban işaret etmişler, tmesil - dük mükemmel olması için düşün €rini gençlere söylemişlerdi. u itibarla amatör temsil he - İ rü Lütfi Beyle ve Halkevi temsil | İ şubesi sana'tkârları © tarafından izaz edilmişlerdir. Saat beş büçukta o Cümhuriyet Halk fırkası İstanbul idare heyeti | reisi Cevdet Kerim, belediye reis muavini Hâmit Beyler, (belediye daimi encümeni ve Halkevi idare heyeti âzasından Nakıye Hanım, şehir meclisi ikinci (o reisi vekili j Hasan Necip Bey Alayköşküne gel mişler, M. Kemal Beyin “İnkılâp sembolü,, isimli eseri Halkevi tem İsil şubesi san'atkârları tarafından temsil edilmiştir. Eser, san'atkâr gençler tarafın- dan takdirle seyredilmiş, şiddetle Temsil bittikten müellifi M. Kemal alkışlanmıştır. sonra eserin On Yılın Bayramın üç gecesi Şehir Tiyat- rosunda temsil edilmiş olan “On yılın destanı, isimli sekiz tablo - luk manzum piyesin müellifi Ha - lit Fabri Bey kendi eseri hakkın - da diyor ki: — Gazi Hazretleri, harf inkılâ- bınm ilk günlerinde kabul ettikle - ri muallim, muharrir ve san'atkâr larla konuşurken bu arada bana da iltifat ederek şunları söylemiş - lerdi: çağrılmış, kutlulanmıştır. “İnkılâp sembulü,, nün tabloları arasında da İlhami Bekir Bey in - kılâbı söyliyen güzel şiirlerini o - kumuş, alkışlanmıştır. “İnkılâp sembulü,, nün temsi - linden sonra Cevdet (OKerim Bey kısa bir hasbihalde bulunmuş, böy le güzel bir eser vücude (o getiren M. Kemal Beyi, eseri muvaffakı- yetle temsil eden Halkevi san'at - kârlarmı, cümhuriyet bayramında şehrin muhtelif yerlerinde aynı su retle muvaffakıyetli temsiller ver- miş olan bütün amatör genç san - atkârları (o tebrik ve takdir etmiş, İ yatro san'atmın tekâmülünü ve bu güzel san'at yolunda çalışanla rın böyle çoğalmasını sevinçle kar sıladığımı söylemiştir. © Sehir Tiyatcosunda: Destanı ruhların konağıdır; Tepe değil orası, gökyüzünde bir | ada: Dalga gibi çarpıyor ruhlar sahille- rine... Eser bu noktadan hareket edi - yor ve gittikçe genişliyor. Afyo - nun mehtaplı gecelerile Dumlupı - narın kızıl akşamlarında büyük zaferin hatıraları, 30 Ağustosun €- : ğ satir destanlarmı unutturan, göl - “Mutlak dahil olduğun e parlak gele Kak GERi ee Sak * Halkevinde ILA e -7 — VAKIT 2 2.nci tesrin 1933 mw ümhuriyet bayramı ayni zamanda bir tiyatro bayramı oldu Tiyatromuzda yeni bir inkiâp Temsil sahasındaki muvaffakı- yetleriyle tanınmış, sevilmiş olan değerli san'atkâr M. Kemal bey, her gün daha fazla olgunlaşan bir tiyatro adamı olduğunu bu Cümhuriyet bayramında Alayköş- kü sahnesinde oynattığı “İnkılâp senbolü,, isimli eserile bize bir kere daha gösterdi, anlattı. Şairler, muharrirler Cümhuri - yetin yaptığı büyük işi, inkılâbın büyük manasını sözle, ifade et - mek için uğraşırlarken M. Kemal Bey, bu harikulâde işi hareketle, renkle, ışıkla, musiki ile söylemeyi düşünmüş, altı tabloya ayırdığı bir bale pandomimik yapmış, ese- rine “İnkılâp senbolü,, ismini ver- miştir. İnkılâp senbolünün birinci tab- losu Sevr muahedesiyle ölüme | mahküm edilen Türkiyeyi gösteri- İ yor. İkinci tabloda kurtuluş görü- lüyor. Öteki tablolarda padişahlı - ald, Payramda halkın karşısına ek derlitoplu, intizamlı, va - 1 bir halde çrkabildiler. Şi ii temsillerde denebilir ki Vi erin hemen hepsi canla baş- — “alışmışlar, gayret ve himmet vi "gagilerdir. “rin muhtelif yerlerindeki een heyetleri tarafından veri - temsillerin bıraktığı intiba, iyet itibariyle iyidir. Bu ara- li eyetler içinde çok değelri , Pm istidatlı gençlerle de kar İçin mr Bu gençler istikbal vat; “ tiyatro san'atımız için çok ve ümitlidir. i Drama komisyonu temsil ko Muh, i ayram günlerinde şehrin < Melif yerlerinde temsiller ver - sü an amatör gençleri ve şehir tam iribirleriyie tanışıp AVet etmişti, Dün bu © kadın ve 2 Benç amatö görüşmeğe münase - erkek iki yüze ya- hin r san'atkâr Alay - iğ toplanmışlar, Halkevi ii, “e san'atkârları ile bir - dile up sohbet etmişler, ken - tine limonata, bisküvi çikolâ verilmiştir. . ş rin muhtelif yerlerinde tem- imi olan amatör stleri, | Halkevi | Türk devrinde şair olduğunu ispat | ve o kıymet günlerini ay ay, sene edeceksin, Şiirlerin şen, şatır, faal | sene takip ederek bugüne kadar Türk milletinin sürur, şalaret, fa - gelen ve bugünden sonra da hep aliyet, his ve hareketlerini teren - böyle devam edecek olan inkılâ - İnüm edecektir. Buna mevcudiyeti- | bımızın her sahadaki muhtelif saf ni hasredeceksin, Kökü çok büyük ! haları eserde mümkün olduğu ka- olan, dalları ondan daha büyük ©- | dar kısa tablolarla canlandırılmak lacak olan bir ırkın çocuğu ola - | istenmiştir. Bir Türk şairi ve tema rak, mensup bulunduğun millete | şacısı bundan daha yüksek hangi lâyik şiirler yazacaksın, Bunu ya- | mevzuu intihap edebilirdi?.,, İ parsan kimse itiraz edemez, ve ka | bul ediyorum ki, o zaman muvaf - | fak oldum diyebileceksin.,, | Gazinin bu emri, irşadıdır ki, ba na On Yılın Destanını yazdıracak cesaret ve kuvveti verdi. On Yılın Destanı, Gazinin yarat | tığı inkılâbın en canlı levhalarını birer birer açıyor. Başlangıçta bu, larını işiteceksiniz. Gazinin: “Or - Idular?.. Hedefiniz Akdenizdir....,, i emrile zafere koşan ve bu şeref yo lunda kahramanca ölmesini bilen Mehmetçiğin Dumlupınardaki abi- desini ziyarete gitmek istiyen Tur- gut, bülün Türklüğün müşterek duygusuna tercüman olmaktadır. Eserde bizim için ölen aziz sehit - lerin hatırası vardır. Dumlupmar beyetleri | tepesi, bizim kavuştuğumuz mes' - reisi Hâmit, j ut devrin neşesile uçan, oşadolan Halit Fahri Beyin eserinde otuz altı rol var. Bu eserin temsilinde Şehir Ti - yatrosu san'atkârlarından bir ço - ğuna hisse düştü, hattâ bazıları bir den fazla role çıkmak vaziyetinde kaldı. Eserin iki mühim rolünde Şazi» ye Hanım ve Hüseyin Kemal Bey, osu san'atkârlarını dün ak « | bir gönül hasretidir. Anadoluya ka İ karşılıklı muvaffakıyetle oynadı - için Alay köşkünde toplanıp | vuşmak istiyen bir ruhun hıçkırık» | lar. Emin Beliğ Bey iki ayrı rolde de —birinci perdede saz şairi, ikin ci perdede muallim —usta bir san atkâr olgunluğu ile göründü, inşa- dının güzelliği ile bilhassa dikkati celbetti, Bunlardan başka Leman, Emi - ne, Zehra, Melâhat, Saniye, Nezi- he, Semiha, Şayeste Hanımlarla Refik Kemal, Kâni, Muammer, Ta lât, Necati, Necdet, Zihni, Mah - mut, Kadri, Müfit, Ferih Beyler e- serde vol almışlardı. | ğın yıkılışı, memlekette hakiki i - lim, fen san'at ve medeniyet nuru- | nun uyanışı ve yurdun her tarafı- na yayılması, toprağımızın demir- i yollarıyle örülmesi, fabrikaların | kuru'ması ,köylünün o korunması, bolluk, refah gösteriliyor. Fakat o kadar güzel bir tertip içinde us- taca ve san'atkârane bir şekilde gösteriliyor ki, sahne hayatımızda yepyeni bir nevi olan bale pando- Reşat Nuri Cümhuriyet bayramında temsil e- dilen eserlerin en o güzellerinden | biri de Reşat Nuri Beyin “İstiklâl,, İisimli bir perdelik dramıdır. Reşat Nuri Beyin küçücük eseri, İ usta bir tiyatro muharririnin tek- niktekij kudret ve muvaffakıyetini belâğatle gösteren, basit bir vak'a- nın güzel ve hünerli kuruluşu için de seyircisine şiddetli bir heyecan la memleket sevgisi aşılıyan kuv - vetli bir piyestir. Kapitülâsyon devrinde, ecnebi bir devlet tebaası olduğu için men i sup olduğu hükümet © tarafından | kurtarılmak istenilen idam mah - | kümu bir serserinin ölümü baha - sına da olsa bu müdahaleyi red - dedişi, toprağma, içinde yaşadığı temsiller ve dün akşamki toplantı Inevi: Bale pandomimik Bu hafta san'at sayıfasını başlı Halkevi temsil hdi reisi doktor Bey şiddetli alkışlarla (o sahneye a ERE a - . ir tiyatro sayıfası halinde | Celâl Tahsin ve Alayköşkü müdü- sembolünden bir tablo mimik için pek muvaffakıyetli bir başlangıç karşısında olduğumuzu anlıyoruz. M. Kemalin eseri, kon servatuar muallimlerinden Ferdi Fon Ştatser bey tarafından pek canlı ve heyecanlı bir şekilde bes- telenmiştir. Piyanoda şlatser, vi - İyolonselde Şeref ve kemanda İz - jzet nezih beylerden mürekkep teri yo temsil müddetince besteyi çali- yor. Bale şefi Celâl Beyin ruh ve mana verdiği hareketler: halkevi temsil şubesinin değerli, sevimli san'atkâr çocukları çok güzel can- maketleri M. Kemal bey tarafın - dan yapılmıştı. Buna göre hazırla- nan elbiseler ve dekorlar göz için İ bedii bir ziyafet sayılabilir. “İnkılâp sembolü,, nün temsi - | linde bulunanlar, teknik işlerini iyi bilen san'atkâr bir kalp ve ka- fanm eseri karşısında olduklarını. daha ilk tablolarda anlıyorlardı. Eseri yazan ve sahneye koyan M. Kemalin muvaffakıyeti, iki cephe- lidir: Biri böyle güzel bir tiyatro nev'ini bizde ilk defa (olarak ve muvaffakıyetle tatbik edebili - $i, ötekisi de Halkevi temsil şubesi I san'atkârlarını bu kadar iyi, ahenk li ve güzel yetiştirebilmesi. Gençleri de, hocalarını da teb- rik ederim. Refik Ahmet Beyin Eseri Türk topluluğuna, Türk istiklâli - ne karşı gösterdiği öz ve candan bağlılık istiklâl piyesinin mevzuu nu teşkil ediyor. Şehir tiyatrosu san'atkârları, bu güzel eseri Halkevinin yeni açılan Beyoğlu şubesinde pek canlı, he « yecanlı oynadılar. Hapishane müdürü rolünde E- İ min Beliğ, idam mahkümu Adalı ! Hüseyin rolünde Talât, maktulün babası ihtiyar köylüyü temsil eden i Zihni Beylerin muvaffakıyetlerini bilhassa kaydetmek lâzımdır. Kay makam rolünü yapan (Mambhut Beyle, adliye müfettişi, o müddej umumi ve tercüman rollerini ya * i pan gençler de iyi idiler. landırdılar. Dekor ve kostümlerin