18 Ekim 1933 Tarihli Vakit Gazetesi Sayfa 8

—o— vasıl 10 p, teşrir 1935 Romanya ile imzala nan muahedenin metnini aynen neşrediyoruz (Baş taralı | baci sayılamızğa) Türkiye ile Romanya arasında mevcut olan ve kendileri için istik | bal hakkında bir zıman teşkil eden dostluk bağlarını iki o memleketin müşterek menfaatleri namına kuv vetlendirmek arzusiyle hareket e- derek, aralarında işbu dostluk te- cavüz, hakem ve uzlaşma muahe-! desini aktetmeğe karar vermişler ve bu hususta Türkiye reisicüm - huru: Türkiye hariciye vekili ve İzmir meb'usu Tevfik Rüştü Be yi, Haşmetlü Romanya kralı: Ro manya hariciye nazırı M. Titüles- koyu murahhas tayin eylemişler - dir. Mezkür murahhaslar usulü da - iresinde tanzim edilmiş olduğu görülen selâhiyetnamelerini teati ettikten sonra aşağıdaki ahkâmı tekarür ettirmişlerdir; Madde: 1 — Türkiye cümhuri- yeti ile Romanya krallığı ve mil « letleri arasında gayri kabili ihlal bir sulh ve samimi ve ebedi bir dostluk mevcuttur ve mevcut ola- caktır. Madde: 2 — Milli siyasetleri » nin bir vasıtası olarak biribirine karşı ne harbe ne de3 ve 4 tem - muz 1933 tarihli o mukavelelerde tayin edilen şekilde tecavüze mü- rTacaat etmemek ve dolayısiyle de ahar tarafından yapılan bir teca - vüz hareketine iştirak o setmemek hususunda evvelce girişmiş olduk- ları teahhüde sadık o bulunan âli iki akit taraf bundan maada baş- ka devletler tarafımdan teşebbüs olunacak her tecavüzü... veya her hangi bir tecavüze iştirak ve ke- za iki memleketten biri aleyhine yapılacak her tecavüz anlaşması” nı takbih eylemek teahhüdünde bulunurlar. Madde: 3 — Yüksek akit taraf lar, işbu muahedenin meriyete gir mesinden sonraki (o vaziyet veya vakıalardan doğan ve bu bapta i ki tarafca iddia edilen hakka kar şılıklı itirazda bulunulan ve ma - kul bir mühlet . zarfında alelâde diplomatik usullerle halledilemi » yen her ihtilâfı aşağıda derpiş o - lunan şekilde o uzlaşma ve yahut adli veya tahkimi sureti: tesviye yolu ile halletmeyi teahhüt eder - ler, Yüksek iki âkit taraf, beynel - milel' daimi adalet divanı nizam » namesşinin ihtyari 36 ıncı madde - sine iltihakları sırasında yapmış oldukları kuyudu ihtiraziyeyi iş - bu itilâfnamenin tatbiki hakkın - | da da muhafaza eylerler. Diğer taraftan yukarıda zikre » | lunah teahhüdün, şu hususlarda tatbik edilmiyeceği de bedihidir : | 1 Hususi şahısların yüksek âkit taraflardan biri aley- hinde ileri sürebilecekleri iddia - lara müteallik olup iki âkit taraf - tan birine ait selâhiyettar milli mahkemeler tarafından kati ola - rak hal ve fasledilecek olan ihti - laflara, 2 — Hukuku düveln . da- hili hak gibi münhasıran “dev - letlerin - selâhiyetleri (o dahilinde bıraktığı veya hukuku hükümra niye müjenilik meselelere ait ihti » lâfiarla; iki terufm azazi statüle - rine tzallak eden :htilâflara, Maide: 4 Yüksek âkit taraf: ! sa? arasında mer'i bulunan diğer mukarelelerde, te'z1 © tesviyeleri hakkımda husust © bir usul derpiş <dilmin alen ihtilâflar o mezkür mukaveleler ahkâmı mücibince| hal ve tesviye olunacaktır. Hakeme müracaat halinde Mâdde::5w— İki taraf ihtilâfr| bir hâkem mahkemesine tevdi hu susünda Mutabık iseler, bir tah - kimname tanzim edeceklerdir. İki İ taraf beynelmilel ihtilâfların mus Tihane tesviyesi için sadece 18 teş rinevvel — 1907 Lâliey (*) muka- velesine müracaat etmek : husu - sunda mutabık» bulunmadıkları takdirde, mezkür tahkimnamede hâkemlerin intihabından ve ihti - lâf mevzuundan maada bâkemler tarafından takip olunacak usul ve tatbik edilecek esas kaideleri de tayin ve tesbit edeceklerdir. | Madde: 6 — Âkit taraflar ihti- lâflı birshâkem mahkemesine tev dide mutabık iseler, bundan ev - Resmi tebliğ: Ankara, 17 (A.A.) — Roman ya hariciye nazırı (M. Titülesko | Başvekil İsmet Paşa, hariciye ve - | kili Tevfik Rüştü Beyle birkaç de- | fa görüşmüş ve bu mülâkatlar es - nasında iki'memleketin © umumi sulh yolunda ve tahsisen Balkan - larda sarfettikleri mesâinin temin ettiği güzel neticeler üzerinde tea tii efkâr edilerek bu sahada arada i tam bir mutabakati efkâr bulun * duğu görülmüştür. Bugün Türki- ye ile Romanya arasında bir dost- luk, ademi tecavüz, adli tesviye, uzlaşma ve hakem muahedesi im- za edilmiştir. | velki maddede derpiş olunan tah- kimname hususunda veya hâkem- (lerin tayininde uyuşamadıkları | | takdirde, üç ay evvel haber ver - mek şartiyle, iki taraftan biri ves ya diğeri doğrudan doğruya bir is tida ile ihtilâfı beynelmilel daimi adalet divanına sevketmekte muh tar olacaktır. Madde: 7 — Beynelmilel da - imi adalet divanının kararı veya hâkem mahkemesinin hükmü âkit | taraflarca hüsnü niyetle tatbik ve icra edilecektir. Yukarıda derpiş (edilmiş olan İ şerait altında beynelmilel daimi / adalet divanı kararlarının sebe - i biyet verebileceği müşkülât, âkit - | lerden biri veya diğeri tarafından j azil, ! Eğer istida yalnız âkit tarafların istida ile vuku bulacak müracaat üzerine beynelmilel daimi adalet divanmca hal ve fasledilecektir. Madde: 8 — Yukarıda derpiş / edilmiş olan şerait altında hâkem ! veya beynelmilel daimi adalet di» vanı usullerine müracaattan ev - | vel iki âkit taraf, aralarında bil -| ittifak, ihtilâfı işbu misakın der -| piş etmekte olduğu uzlaşma usulü ile halledebilirler. e Uzlaşma teşebüşünün akamete uğraması otakdirinde ve 2İ inci maddede derpiş edilmiş olan müd detin inkızasından © sonra ihtilâf yukarıdaki maddelerde musarrah şerait altımda, icabı hale göre bey nelmilel daimi © adalet divanma veya hâkem mahkemesine sevko - lunabilir, Daimi uzlaşma komisyonu Madde: 9 — İki âkit taraftan biri canibinden diğerine bu hu - | susta yapılacak talep üzerine üç amaaa | (9) De marfin yeni umumi manbedeler | külliyatı; Münci ser, Üçünen citi Sa - yafas 300 Li i kını istimal edecek olan taraf key- İ veşhile hareketetmekte muhtar « ay'zarfında daimi bir uzlaşma ko- misyonu teşkil edilmesi lâzımdır . Madde: 10 — Daimi uzlaşma komisyonu 3 azadan mürekkep olacaktır. Yüksek âkit taraflar - dan her biri kendi tebaaları arasın. dan müntehap bir komiser edecektir. Âkit taraflar, aralarında bik itilâf bu komisyonun reisini inti - hap edeceklerdir. Bu reis, ne âkit taraflardan birinin tebaasından, ne onlarin arazisinde mütemekkin olacak ve ne de onların hizmetin -| de bulunacaktır. Eğer reisin inti- habı bundan evelki maddede derpiş edilmiş olan müddet zarfın da vuku bulmadığı © veya riyaset makamının inhilâlinden itibaren üç ay zarfında bir yenisinin inti » babı icap eylediği takdirde âkit taraflar itilaf edemezse Obu reis âkitlerden birinin istidası üzerine müştereken gösterilecek bir devlet reisi tarafından — kabul ederse— tayin edilecektir. . Komiğerler, üç sene için tayin olunur. Yeniden intihapları ocaizdir. Komiserler, yerlerine başkaları tayin edilinci - ye kadar ye herhalde vekâletleri müddetinin inkizasına değin vazi- feleri başında kalacaklardır. Herhangi bir ihtilâfn halline tevessül olunmadan evel yüksek âkit tarafın da kendi komiserini azil ve yerine halefini tayin etme- ğe hakkı (olacaktır. Akitlerden her birinin reisin tayinine ait mu- vafakatini geri almıya da (hakkı olacaktır. Vekâlet müddetinin inkizası, vefat, istifa veya sair her hangi bir mâni dolayısiyle vuku bulacak münhalâta en kısa müd -| det zarfında, tesbit edilmiş olan | usule tevfikan tayinlerde bulunu- lacaktır. y Uzlaşma komisyonuna müracaat şekli Madde: 11 — Uzlaşma komis - yonuna müracaat, bilitilâf hare - ket eden iki taraf canibinden ve| böyle bir itilâf yoksa iki taraftan | biri canibinde reise verilecek isti» da yolu ile vuku bulur. İstidana- | me, ihtilâf mevzuunu teşrih ettik- | tayin | İ ten sonra, bir uzlaşmirya o götüre- | cek her türlü tedbire tevessül et» | meğe komisyonu davet edecektir. biri canibinden verilmiş ise bu is- tidayı veren aynı zamanda diğer tarafa da bildirecektir. Madde: 12 — Âkit taraflardan birinin bir ihtilâfı uzlaşma komis- yonuna sevketmesi tarihinden iti- baren 15 gün müddet zarfında iki taraftan her biri bu ihtilâfın tetki- ki için kendi komiseri yerine mese lede hususi selâhiyet sahibi birisi- ni. ikame edebilecektir. Bu hak- fiyeti hemen diğer tarafa bildire - cektir. Keyfiyet kendisine bildi - rilen taraf, bu takdirde bu tebli» | ğin kendisine yapılması tarihin - den itibaren 15 gün zarfında ayni dır. Madde: 13 — Uzlaşma komis - yonu tarafeyn arasmda hilâfına bir ihtilâf yoksa, reis tarafmdan gösterilen mahalde toplanır, Madde: 14 — Uzlaşma komis « yonu vazifesi, müaziünfih mesele- leri tenvir ve tavzih © etmek, bu maksatla faydalı mlümat topla - mak ve âkit tarafları uzlaştırma -| ya gayret (o etmektir. Komisyon| İ aksi kararlar J üçüncü faslmda münderiç ahkâ - ölen En Gizel Yildizi LİL DA Almanlar, şöhreti dünyanın | dört bir tarafında akisler - bırakan ! Lil Dagoverin, Fransızlar tara —| fından da sevilmesinin, “bilhas »| sa, busevginin Almanyada çevri- len filmlerden, bu filmlerde oy -| nıyan Alman yıldızlarından Fran- sada umumiyet itibariyle hoşlanıl madığı bir zamanda gösterilmesi— nin #IFrInı, yıldızlarının eşsiz gü- zelliği, müstesna artistliğiyle be - raber, teshir edici cazibesinde buluyorlar. Hakikaten, Fransada Alman- lara karşı ; son derecede husumet beslenilen bir zamanda, bir Al- man yıldızının orada hoşa gitmesi, üzerinde ehemmiyetle durulacak bir husustur. O sırada, Fransa- da bir Alman muharririnin piyesi- ni tiyatroda oynamak bile, bir cür- et sayılıyordu. Fransızlar, Lil Dagoveri yal - nız beğenmekle kalmamışlar, ayni zamanda büsbütün kendilerine bağlamak için düşündükleri türlü türlü çarelere baş vurmuşlar, büs- bütün bağlıyasnamışlarsa da, Fran sızlar hesabına film çevirmeğe ik- na etmişlerdir. Lil oODagoverin Fransızlar hesabına çevirdiği film lerden biri, iki devre olarak çev - rilen “Monte Kristo,, (diğeri de “Paris kasırgasında,, isimli film - lerdir. Bu filmler, Almanyada meseleyi tetkik ettikten sonra bir! raporla ihtilâfın halline matuf tek İ lifler serdecektir. , Madde: 15 — Uzlaşma komis » yonunun usulü, vicahi olacaktır Komisyon ittifakla ittihaz edilmiş mevcut olmadığı takdirde, usul meselerini, beynel- milel ihtilâfların muslihane halli- ne müteallik 18 teşrinievvel 1907 tarihli Lâhey mukavelenamesinin mı hesaba katmak suretiyle biz - zat kendisi halledecektir. Madde: 16 — Uzlaşma komis - yonunun müzakereleri, komisyon ca âkit taraflara bilitilâf hilâfına karar verilmemiş ise, hafi olacak tır, Madde: 17 — Âkit taraflar, ko- misyon nezdine aynı zamanda ko- misyon ile kendi aralarında mu - tavassıt vazifesini (o görecek olan | ajanlar, müşavirler ve mütehassıs- lar tayin etmek ve keza şahadeti- ni faydalı adedecekleri herşahsın istimamı da talebeylemek hakkı - na maliktirler. Buna mukabil ko « misyon da iki tarafın ajanların - dan, müşavir ve mütehassısların » dan ve komisyon huzuruna cel - bin faydalr göreceği her şahıstan —metbu hükümetlerinin rıza ve muvakkatiyle — şifahi izahat iste mekte muhtardır. ' Komisyonun vazifesini kolaylaştırmak | Madde: 18 — Akit O taraflar İ | uzlaşma komisyonunun mesaisini | müddet için tecdit edilmiş A İ teshil etmeği ve bilhassa mümkün | nacakve böylece devam edec© olduğu kadar vasi mikyas dahi -| matı vermeyi ve komisyonun şahit leri veya mütehassısları celp veya istima etmesine müsaade bahşol « mak için kendi kanunları mucibin ce malik olduğu bütün vasıtaları kullanmayı teahhüt ederler, Madde: 19 —Uzlaşma komis- yonu ihtilâfın © kendisine tevdii İ tarı iki taraf canibinden mi tazminattan müsavi bir kısım GOVEP İN HAYATI: da gösterilerek rağbetle karşı” mıştır. “Vandal ve Dölak,, Fransi? şirketinin sermayesiyle çevrile filmler Almanyada gösterildi rada, sesli ve sözlü film gü” # tikçe daha geniş bir sahada / kaplıyor, sessiz film göstere” » namaların müşterileri azalıyof” sinemalar, mümkün olduğU p dar fazla (o seyirci topli i için, şık şık program deği tir! / lardı. Sesli ve sözlü filmin araf ladığı zaman, Almanlar ve çe” sızlar arasında, filmcilik karşılıklı olarak iyileşiyordü 0 manlar Fransızların, Fi i, Almanların filmlerini kendi M8” leketlerinde göstermeklen miyorlar, hatta Almanyada pi” sız filminin Fransızca müsbe nın, Fransada Alman Filmin manca nüshasının gösterilme? mahzur ogörülmüyordu. Tiye sahasında da ayni değişiklik! di siz filmden sesli ve sözlü şi” intikal devresinde, Lil Das “Şönbrunda himaye edilen,, ** filmi sessiz olarak oçevi Bu film sonradan selendi. Kendisinin bu filmdeki eşi br filmde eşi olan İvan P. i ilmde eşi olan : zi tarihinden itibaren dört ay A fında raporunu verecektir. M İki tarafeyn bu müddeti temdit » susünda mutabık kalsmlar. i Raporun birer nüshası âkit * : raflardan her birine veril * Rapor ne hâdiseleri teşrih nokt? sından ne de hukuki esbabı m pi besi itibarile bir hâkem karar! hiyetinde olmıyacaktır. indi Madde: 20 — Uzlaşma yonu, kendi raporunda ünde tarzı tesviye teklifleri hakkınd âkit taraflarca verilecek karık müddetin; tesbit edecektir. müddet üç ayı tecavüz eimiyeöi tir, j Komiserlerden herbirine, #* il saisinin devamı müddetince, e ken tayin edilecek olan bir vasi nat verilecek ve her iki tı e. rine alacaktır. Komisyonun j ” vazife etmesi yüzünden ihtiya” lunacak masarifi umumiye de sy veçhile taksim edilecektir. Madde: 22 —- Bu misak, vü dik olunacak ve tasdiknamele” * kısa müddet zarfında teati ol! caktır. di adi Misak, tasdiknameler teati© lir edilmez, o meriyet mevkiine recektir. Misak, meriyet M o ine girmesi anmdan * itibare sene için aktedilmiştir. Misak, bu müddetin ikazi. dan altıayevel (o feshedilme" takdirde, daha beş sonalgi gti” . Bu misakın inkizası anımda “ İlinde, faydalı vesikaları ve malü- | ma veya hakem veya adli tabi herhangi bir mesele mW bir halde bulunyorsa, tarafeY” lâfına karar vermedikçe bu M“, keme işbu misak ahkâmma !© kan mecrasını takip edecekti” | hindi 17 teşrinievel 1933 iki nüsha olarak Ankarada tani” edilmiştir.