26 Eylül 1933 Tarihli Vakit Gazetesi Sayfa 4
Gama vVANII .. 0 1Y33 i Tw zo Byi e “Devlet ve Meclis onanan 10 umumun Muharriri: Celâl Nuri MW Miistebit bir saltanatta kanun /letler, bu ahitnamede, o sıfatı ile JAtinadaki Balkan oyun» larında atletlerimiz 1 f iye teşki'âta ve bu teşkilât ta muh- © kaza vazifesi karma karışık gidi - padişahın sözüdür ve padişah is « “terse o kanuna riayet etmez. Mut- lak bir dev'ette ise padişahın sö- zü Kanun ise de o kanun bazı w- ul ve kaldelere göre tarz'm edi - Tir ve kanun aynı usul ve kaidele- Ye tevfikar, geri alınmadıkça pa - dişah ona riayetle mükelleftir. 1293 te Mithat Paşa Abdülüzize kaşı gelmek için, akibetini, şümul 'dai'esini dü nmiyerek (devleti Millet, vahdeti haiz değildir. | İntihap usu'iyle kimler iş başına gelir?. Devletin Türklük, hattâ müslümanlık mahiyetine halel ge lebilir mi?, Hakiki intihabatın ic- ra edilebilmesi için milletin rüştü — kâfi midir?. Temin ederim ki Mit. | © hat Paşa bu noktaları düşünme -| © müşti, Onca, kanunu esasi bir ida © rei maslahat kanunundan ibaret - tir. Akdülhamit Efendi, ağabe - yisi kaçık ve hasta beşinci Muradı aletmak için Mithat Paşanın bu mütaldasını alkışladı. Sultan Mu radı kolaylıkla atlattılar. Abdül - hamit Efendi padişah oldu. Mit- bat Paşanın kanununu isdar etti. Lâkin mahzurunu derhal anladı. Mithat Paşayı tiz elden sürdürdü. Öldürttü, Kanununu da 30 sene miader altı etti. 1235 te müstebit iken mut'ak o- lan devlet, bu sefer, mutlakiyetten gene istibdada, hem de istbdadın koyusuna rücu etti. Bütün bu rü - | cular, ve, sonra, Osmanlı devleti - nin mülken inkıraz bulması, Türk Devlet ve Cümhuriyetinin teessü - süne mürtehi oldu. Modern devlette, devlet faaliyet ve hizmetleri muhtelif makamlara ! — Celif memurlara mevdudur, : Eski devlette teşri hizmeti, icra hizmeti, hattâ bir dereceye kadar yordu. — Hükümet kontrolsüzdü. ! tasdik ettiler. , Modern devlet müstakildir, hür İ dür ve diğer devletlerin de istiklâ- İline, hürriyetine taraftardır. Ak » si takdirde kendi kendini nakzet- miş olurdu. Osmanlı saltanatı kör ve topal | bir devlet, daima tecavüzlere ma: | ruz, mukasemeye mahküm bir he- İli İ yet olduğu halde, hilâfet itibariyle Lidi, Yeni devletin (ahalisinin ırk i-| ! Uvariyle Turanlı olmasma o rağ - men) ne Panturanist, ne de (hal kmın ekserisinin dini müslüman olmasına rağmen) Panislâmist ol- madığını, ricali resmen âleme ilân ettiler. Hasılı orta devir (kurunu vus-| ta) lerde doğan Osmanlı Devleti, az, çok, gizli, aleni imperialiste | — 1d, —| # Madrit * Berlin 4 Varşova * Budapeşte o) e Bükreş * Belgrat -| * Yokohama * Ann * Meidiye aa, —İ 8 Reninot (k Arsterdem rağ Srkbo m Çekler Atinada yapılacak Balkan atle- İl tizm müsabakalarına iştirak et. mek üzere seçilen 16 atletimiz, bu Anadolu Çimento 48 inkıraz “dakikasına kadar bir az| thâocratigue idi. ! yan'ara, hutbelere, dualara göre | o devletin vücudunu Allah istemiş | ive öylece yaratmıştı.. Halbuki | yeni devlet beşeri, insani bir eser- | | dir. Onun mucidi insanlardır, in- sanlardan mürekkep olan bir mil- lettir. Devletin başları, mebusları, Al. | lah tarafından değil, insan'ar tara fından seçilmiştir. Tevarüs hak - | kı bu sahada hiç bir oyun oynamı- | yor.Türkiyede cenabı hakkın vekili yoktur. Hükümet yanılabilir. Elkaplara, un - Bunun yendir. Bunlar da kâmilen kanun da münderiçtir. Halbuki Ex Cat- hedra söz söliyen papa hazretleri hata edemezler, Yok... biz, hata da ederiz, hatayı tashih te ederiz. Eskilerin fikirlerine göre “Padi - şahlar mülhemdirler,. Cümhuri - yet idaresi ilhamını yalnız tetkik- ten, içtimaiyattan, istatistik'erden tarihten alır, İdareyi teşkil eden- ler kâmilen insan olduklarından Hele Abdülhamidin himmetiyle, — İktidar hükümet merkezi demek olan (Babiâli) den Yıldız sarayı -| fikirlerindeki isabet ve hata da on ların insanlıkları ile müvazidir. Föodal idare bir nevi dini iman tashih makamları, çareleri muay» || gün İtalya bandıralı Daçya vapu- riyle Pireye müteveccihen hareket İ etmişler ve rıhtımda Obüyük bir kalabalık tarafından teşyi edilmiş lerdir. dır: Istanbuldan: Semih, Haydar , Cihar, Ömer Besim, o Füruzan, Papadopolos, Selim, Mehmet , Hilmi, Ankaradan: Cezmi, Hak - kı, Şevki, oOAskeri (teşkilâttan: Hakkı, Ziya, İzmirden: Küçük Besim, Balıkesirden: Raif, | Antrenör “Her Abraham Ünyap Dey vark Mez Team Balya 220 fark m, ecza 235 elefon 1. Sigor Bomcmt 13.— ağ Giden sporcular şunlar - | istikrazlar tahviller Gümrükler 1928 Mu, A Aağdat, Sa'ı 26 Eylül 5 Cema.ahir Gla doğaşe Gün tans Sanat saman Öğle napığş âli namazı Akşam namazı Yatsı namazı linsak Vita geçen günleri Yılın kalan» Çarşanba 27 Eylül 6 Cema.ahir 518 18,06 “> Ismet Paşanın dönüşü Başmakaleden Devam d45 1n6 “17 16 ei 16,04 1909 2.” 2 109 183 18,06 19,39 4.00 no 99 tasfiyesine karar verilmiş olması» dır. Her iki tarafça ( seçilen muhtelit bir komisyon yakın bir zamanda bunu temin edecektir . | Ondan sonra (ozaman zaman iki memleketin dostluk münasebatı - nı bulandırmak istidadını göste » ren sui tefehhüm (tohumlarıda artık ortadan kalkmış olacaktır . Eğer Bulgaristan ile Yunanis- RADYO Bugün ISTANBULR—: ! !I ğünün Ankaraya nakli Dün Atimaya giden Atletlerimiz grupn Prakt kafile ile birlikte seyahat et mektedirler. Kafile reisi olan me kezi umumi ikinci reisi ve Beya * zit mebusu Halit Beyle, atletizm" federasyonu reisi Burhanettin Bs 28 eylülde hareket edeceklerdir. Atinada bizi temsil edecek atlet lerden Mehmet Ali, Sami ve Ka * vakaş, izinleri © yelişemediğinde bugün gidememişlerdir. o Onların da 28 eylülde gitmeleri mukarrer” | dir. Macar güreşçilerinin ziyaretini iade etmek ve orada üç maç yap” mak üzere Macaristana gidecek olan güreşçilerimiz de bugün gi* ve | deceklerdir. Sumerbankın taşınması Sümerbank umum müdürlü * kâmilen “Bitmiştir Banka UMUM müdü rü Nurullah © Esat Beyda yarı” tlaflı meselelerin kati olarak Ankaraya giderek Ankarada çâ * lışmasına baslıyacaktır. bamya Kral Aleksandr Romanya Mareşalı Bükreş, 25 (A.A.) — Kral, bu" gün Yugoslavya Kralı Aleksandra Romanya ordusu Mareşal rütbesi” ni vermiştir. ——e— davet Türk gücü idman yurdu rgisli * — na intikal etmisti. Bir kör döğüşü-! üzerine kurulmuştur. Yeni idare | dür gidiyordu. hiç kimseyi kindar olmağa veya ol Modern devlet, devletler huku. | MAMAĞA cebretmez, Fikir, hiç bir © ku kadrosuna dahildir. Halbuk, | Kayit ile mukayyet değildir. Fik Osmanlı Devleti, devletler huku .İrin hukuk i'e münasebeti yoktur. 15—19,30 Gramofon. temiş olanları Fransizsen ders, Mahmure Handan Hanim, 20,30 Fazilet Hanım, 20.30-21.30 Ettalya Hanun, Bey Sağ) ve o arkadaşları, den itibaren A - 183019 Wer 101945 sar. Ai4ö— “ir. 21.823 Grafen, tan arasında bazı ihtilâflar olma- | dinden: Yurdumuza âit evrak v€ saydı Türk — Bülgar dostluğun | demirbaş eşyanın yeni heyeti ida” dan sonra Türk - Yunan dostluğu | reye devir ve teslimi için sabık b* nun da tahakkuk etmesi beklene- | yeti idarenin 28 — 9 — 933 Per“ bilirdi. | Ondan sonra Türk — | sembe günü saat 18 de yurdu teş” — kundan az çok hariçti. Diğer dev Jetler, Osmanlı Devletini modern — bir devlet addetmediklerinden onu — kapitülâsyonlarla sıkı sıkı bağla - mışlardı. Yani Devletin dahili, ha rici hakimiyeti mutlak değildi; meşruttu. O Devler 1856 Paris muahedesinin 7 inci maddesinin © sarahatine rağmen, devletler ni - zamnamesinin çokluk ii mıyordu. Osmanlı ülkesinde yabancı mah kemeleri işliyor, yabancıların yer. ik lilerden fazla adi ve mali hu vu vardı. Devlet istediği vergiyi tarh edemezdi. Daha bunun gibi en- geller, Osmanlı saltanatından mo- o dern sıfatını esirgiyordu. si. e mezhebi imtiyazlar i bütün devletlerin zamânını haizdi — vatandaşları biribirine müsavi olmaktan çıkarıyord kilise Osmanlı Devleti da çinde sayıl! | 4 ia e lâlein ona zıt ve içten içe | İ de derebeyleri, mütegallibe, esraf, | 19 "reiki arız bir yarı devleti. Türkiye Cümhuriyeti doğarken Gazinin himmeti ve onun işaretile ir İsmet Paşa tarafından akt ve imza edilen Lozan ahitnamesi bütün bu - köhnelikleri süpürdü. Mode o-| Her kes kanun mucibince (vatan- > larak doğan Türkiyeyi, bütün dey-! daş) tır, Föodal rejimde talim ve terbiye dinin vazifesidir. Bizim eski ida. | remiz de, vaktiyle kömilen öyle idi, Sonra medreselerin müvacehe » | sinde mektepler de açıldı. Bu te- kâmül neticesinde talim ve terbiye dinin vazife'eri arasından çıkarıl- > Devlet vazifeleri arasına gir- i. Eski devletin föodal Avrupa | devletleriyle bazı benzeyiş nokta- ları olurdu. Vakıa bizim föodali- temiz Avrupa f&odalitesinden ay. rıdır. Lâkin, gene, bizde de sali : teğallibe türemişti, Yeni rejim bu döküntülerin imhasını istihdaf et miştir. Zümre farkı kanunen ya. saktır. Filiyatta da bu farkın kal. maması için devlet cehdetmiştir. Türk ve müs'ümanlar aristocra- tieyi esasen tanımazlar, bilmezler, | Bununla beraber, örfe, dine mu Ni ğayir olmak üzere memleketimiz. şürefa, sadat imtiyazı haiz Papas- lar, tekkeler, ruhaniler, kişizade - ler yok değildi. Yeni devlet bun» ları kaldırdı. Osman'ı hanedanı. ilga etti. Artık (tebaa) yoktur. iler 1340 ans havaları, İ Yunan misakı pek kolay Türk — İ Yunan — Bulgar misakı şekline girebilirdi, Ve bu yoldan Balkan birliğine varılabilirdi. | Anlaşılır ! yor ki henüz gönlümüzün sami - miyetle arzu ettiği bu gaye bir za- man meselesidir. o Bununla be - raber bu yolda da ümitsizliğe dü. şecek bir vaziyet mevcut değil » dir. Gadelu ajans, Borsa Babori, saat, . VAYANA: Bİği o — 1230 Plâkla Alp dağları havaları — 13 Konser, M4, 1015 devamı — 16,55 pökin uvertiirier — 18:20 Kons — 19,35 Av şarkı Bart ve mv amaslikisi, — 21,3) Menser — 33,16 Konser, BUDAPEŞTE: 13,05 Konser — M9 Çiçan havaları — 18,89 Konser — 20 "Harp, konseri — 20,30 Komedi — 32,45 Pihk — 74 Çigan musikisi, BÜKREŞ- iz m 14 Hafif msi — 18 Konser — 19,15 De- 20 Musiki — 21 Madım Rozi 8808 m — Mehmet Asım TEŞEKKUR Nemlizade Hamdi Bey mer » humun irtihali dolayısiyle gerek tahriren teessürlerimize iştirak ç- den, gerek cenazesinde bulunmak zahmetini ihtiyar ederek teselli . mize şitap eden resmi ve hususi İ mücssesata ve Cümburiyet Halk Fırkası İstanbul merkezine, İş- tanbul Ticaret ve sanayi Odasiyle Balkan ticaret ve sanayi odası ce- miyetine, dost ve ehibbamıza bü- tün ailemiz efradı en kalbi minnet ! PARİS: Az m — ize teşekkürlerimizi arza muhte - Yam — dul orkesiro — .- a şarkılar süylüyar, — 21,20 Orkestre, YVAKŞOVA: Miz m - 16,15 Pihk — 1635 Piâk — 1650 Plâk — 17 Marif sswsiki, — ISİ5 Sole konser —I938 | Polonya havaları -— 21 Musiki — 12 Yemitike A0 Henri Stompka piyane çalıyor— BELGRAD Adim — 1 Piâkla melediler — 17.50 Piyano kon - "eri — 29 Şarkı — 21,39 Paris konseri 23,13 KOMA. ANT m — 21 Haberler, mask — 21,45 Senfonik kon “e. Bu arda Kişard Yağnerin “Tanhoyzer, wvertürü — 24 Haberler, eilevame var) 20 Plikla Bah Konseri — 21,30 Komedi — | TeM gazetenizi tavsit ederiz, efen- 31 Sen konseri — 21,53 Şark, kadm sesi — | (7772) 23,30 haberler, Nemli zade ailesi . | inzal iiiğii vifl il Haliç vapurundan şikâyet Sabahları, Eyüp iskelesinden tarifesi icabı sekizi on beş ge çerek hareket etmesi lâzim ge- len vapur; hergün on beş yirmi dakika teehhürle geldiğinden, çoğu memur olan yolcuları mu- ayyen olan zamanında işlerine yelişemediklerinden şikâyet et- mektedirler, Haliç vapurları iş- letme müdürlüğünün nazarı dik- kati celbedilmektedir. ARTİSTİ Sarışın Şevtan kiz Anny ONDRA'nn ALAYIN KW 0*2774 Cazip ve sevimli Frsaszca sözlü ve şarkılı Kimi ile Yeni Mevsime Başlıyor. (7774)
